Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt KIO 2506/17

WYROK
z dnia 12 grudnia 2017 r.


Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:

Przewodniczący: Anna Osiecka
Andrzej Niwicki
Katarzyna Odrzywolska

Protokolant: Mateusz Zientak


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2017 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 listopada 2017 r. przez
wykonawcę Thales Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą
w Warszawie

orzeka:

1. Oddala odwołanie,
2. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Thales Polska Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Thales Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od wykonawcy Thales Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
na rzecz zamawiającego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą
w Warszawie kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.



Przewodniczący: ……………………..……….

Członkowie: ………………………………

………………………………

Sygn. akt: KIO 2506/17

U z a s a d n i e n i e


PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., dalej: „Zamawiający”, prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia pn. Projekt i zabudowa urządzeń sterowania ruchem i sygnalizacji
oraz urządzeń kolejowej sieci telekomunikacyjnej na odcinku Poznań Główny - Wronki
(LCS Poznań Główny III) w ramach projektu „Prace na linii kolejowej E 59 na odcinku
Poznań Główny - Szczecin Dąbie. Postępowanie to prowadzone jest na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2017
r. poz. 1579 ze zm.), dalej: „ustawa Pzp” lub „PZP”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej (2017/S 220-457769) w dniu 16 listopada 2017 r.
W dniu 27 listopada 2017 r. odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wniósł
wykonawca Thales Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, dalej: „Odwołujący”.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1. Naruszenie art. 29 ust. 1, ust. 2 oraz 3b w zw. z art. 7 ust. 1 PZP w zw. z art. 36 ust. 1 pkt
16) PZP oraz art. 3531 i art. 5 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 139 PZP, poprzez
zawarcie w SIWZ tom II (tj. Warunki Umowy) w SubKLAUZULI1.10:
a) zastrzeżenia, zgodnie z którym Wykonawca przekazuje Zamawiającemu prawa
własności wraz z majątkowymi prawami autorskimi do wszystkich „utworów”
w rozumieniu ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych powstałych
w związku z realizacją umowy lub jej części, a w konsekwencji wprowadzenie do
SIWZ zastrzeżeń naruszających zasady uczciwej konkurencji oraz proporcjonalności
i wynikające z tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania
warunków umowy;
b) zastrzeżenia odnośnie do wykorzystywania ww. „utworów” przez Zamawiającego
na polach eksploatacji na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej wraz z szerokim
prawem do wykonywania i zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich,
podczas gdy na potrzeby wykonania zamówienia udzielanego w ramach
Postępowania wystarczające jest wykorzystywanie „utworów” w granicach
określonych terytorialnie zadaniem pod nazwą Projekt i zabudowa urządzeń
sterowania ruchem i sygnalizacji oraz urządzeń kolejowej sieci telekomunikacyjnej na
odcinku Poznań Główny - Wronki (LCS Poznań Główny III), a w konsekwencji

wprowadzenie do SIWZ zastrzeżenia naruszającego zasady proporcjonalności i
wynikające z tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania
warunków umowy;
c) niejednoznacznych i nie wyczerpujących postanowień, polegających na braku
zdefiniowania pojęcia „utwór” na potrzeby interpretacji tomu II (tj. Warunki Umowy)
przy jednoczesnych daleko idących skutkach, jakie przewidział Zamawiający,
tj. przejścia własności do „utworów” i majątkowych praw autorskich dotyczących
„utworów” na rzecz Zamawiającego a w konsekwencji wprowadzenie do SIWZ
zastrzeżeń naruszających zasady uczciwej konkurencji oraz proporcjonalności
i wynikające z tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania
warunków umowy.
2. Naruszenie art. 29 ust. 1, ust. 2 oraz 3b w zw. z art. 7 ust. 1 PZP wzw. z art. 36 ust. 1 pkt
16) PZP oraz art. 3531 i art. 5 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 139 PZP poprzez zawarcie
w SIWZ tom III (tj. Program Funkcjonalno - Użytkowy) w pkt. 3.1.1.3.7.:
a) obowiązku przeniesienia na rzecz Zamawiającego prawa własności, w tym (zdaniem
Odwołującego) majątkowych praw autorskich do specyfikacji interfejsów, podczas
gdy na potrzeby wykonania zamówienia udzielanego w ramach Postępowania
oraz na potrzeby ochrony interesu publicznego wystarczające jest udzielenie licencji,
a w konsekwencji wprowadzenie do SIWZ zastrzeżeń naruszających zasady
uczciwej konkurencji i proporcjonalności i wynikające z tego nadużycie prawa
podmiotowego w zakresie kształtowania warunków umowy;
b) obowiązku przeniesienia na rzecz Zamawiającego prawa własności, w tym (zdaniem
Odwołującego) majątkowych praw autorskich do specyfikacji interfejsów, które
stanowią tzw. urządzenia kluczowe i jednocześnie istotną część przedsiębiorstwa
wykonawcy, przez co Zamawiający, jako podmiot o pozycji dominującej na rynku
systemów sterowania ruchem kolejowym, uzyska wyłączne prawa do korzystania
ze specyfikacji interfejsów, co znacząco ograniczy, jeśli nie wyeliminuje konkurencję
na rynku właściwym, a w konsekwencji wprowadzenie do SIWZ zastrzeżeń
naruszających zasady uczciwej konkurencji oraz proporcjonalności i wynikające
z tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania warunków umowy;
c) obowiązku przeniesienia na rzecz Zamawiającego prawa własności, w tym (zdaniem
Odwołującego) majątkowych praw autorskich do specyfikacji interfejsów, które
stanowią tzw. urządzenia kluczowe i jednocześnie istotną część przedsiębiorstwa
wykonawcy, bez przewidzenia w SIWZ procedury zgłoszenia do Prezesa Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów zamiaru koncentracji polegającego na nabyciu
części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji wprowadzenie zastrzeżenia

naruszającego zasadę uczciwej konkurencji oraz proporcjonalności i wynikające z
tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania warunków umowy;
d) obowiązku przekazania dokumentów w zakresie przekraczającym związany
z wykonaniem zamówienia udzielanego w ramach Postępowania, a w konsekwencji
wprowadzenie do SIWZ zastrzeżenia niezapewniającego zachowania uczciwej
konkurencji oraz naruszającego zasady proporcjonalności i wynikające z tego
nadużycie prawa podmiotowego w zakresie kształtowania warunków umowy;
e) obowiązku zapewnienia, iż przekazana dokumentacja techniczna (specyfikacja
interfejsu) urządzeń/systemów będzie spełniać określone wymogi Zamawiającego,
tj. będzie zawierać informacje i dane niezbędne dla powiązania i integracji
urządzeń/systemów zabudowanych w ramach niniejszego zadania
z urządzeniami/systemami sterowania ruchem kolejowym, które będą mogły
potencjalnie współpracować, zaś okres zgłaszania wad dla każdej części tej
dokumentacji rozpoczyna się w dniu jej odbioru przez Zamawiającego i kończy się
po 120 miesiącach od daty wydania Świadectwa Przejęcia Robót, przy
jednoczesnym zagwarantowaniu dokonywania modyfikacji tej dokumentacji przez
Zamawiającego, mimo że dokumentacja ta jest objęta certyfikatem bezpieczeństwa
wystawionym na rzecz każdego z wykonawców (w tym Odwołującego), a zatem
dokonanie zastrzeżenia, zgodnie z którym wykonawca ma ponosić odpowiedzialność
za modyfikacje w specyfikacji interfejsu, których nie dokonał i które nie muszą
zależeć od wykonawcy w okresie przekraczającym okres gwarancyjny,
a w konsekwencji wprowadzenie zastrzeżenia naruszającego zasady
proporcjonalności i wynikające z tego nadużycie prawa podmiotowego w zakresie
kształtowania warunków umowy;
oraz naruszenie art. 29 ust. 1, ust. 2 oraz 3b w zw. z art. 7 ust. 1 PZP oraz art. 58 § 1
Kodeksu cywilnego w zw. z art. 139 PZP poprzez:
f) zastrzeżenie obowiązku przeniesienia własności i majątkowych praw autorskich
do specyfikacji interfejsów, a w tym także przeniesienie dokumentów w postaci
tzw. „otwartych protokołów”, które to „otwarte protokoły” nie są własnością
Odwołującego czy też innych wykonawców, zaś niedopuszczalne jest przenoszenie
większej ilości praw niż się posiada, a w konsekwencji wprowadzenie postanowienia
noszącego znamiona nieważności.

Przedstawiając powyższe zarzuty, Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości;

2) nakazanie Zamawiającemu dokonania odpowiedniej zmiany postanowień SIWZ,
w sposób szczegółowo opisany i wykazany poniżej w uzasadnieniu odwołania
w zakresie poszczególnego z zarzutów;
3) zasądzenie na rzecz Odwołującego kosztów postępowania według faktury
przedstawionej na rozprawie, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

W ocenie Odwołującego, Zamawiający, kształtując SIWZ na potrzeby niniejszego
Postępowania, dokonał tego z naruszeniem opisanych przez Odwołującego przepisów
ustawy PZP. W konsekwencji może to uniemożliwić uzyskanie Zamówienia przez
Odwołującego, Zamawiający w szczególności pominął istotę dokumentacji projektowej
(specyfikacji interfejsów) robiąc błędne założenie, że jest ona sporządzana wyłącznie
na potrzeby Zamówienia. Tymczasem specyfikacja interfejsów ma uniwersalne
zastosowanie i jest podstawą do koordynowania sprawności wszystkich urządzeń sterowania
ruchem kolejowym (dalej jako „SRK”) na terytorium Polski, oferowanych przez danego
wykonawcę, w tym Odwołującego (zarówno dla warstwy podstawowej, jak również
ERTMS/ETCS).
Podpisanie umowy w brzmieniu zaproponowanym przez Zamawiającego
oznaczałoby de facto uniemożliwienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej
przez wykonawców stale prowadzących działalność na rynku zabudowy urządzeń SRK,
również w zakresie wykonywania umów zawartych w wyniku postępowań o zamówienia
publiczne (w tym Odwołującego, który m.in. utraciłby możliwość wykonania zadania
udzielonego Odwołującemu przez Zamawiającego w innym postępowaniu pn. „Prace na linii
kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa - Dorohusk na odcinku Warszawa - Otwock -
Dęblin - Lublin, odcinek Otwock - Lublin w km 26,050-175,850”, oznaczonego numerem
postępowania: 6060/ICZ3/17240/06867/15/P, bowiem Odwołujący utraciłby prawo
do posługiwania się stworzoną przez siebie specyfikacją interfejsów konieczną na potrzeby
ww. zadania).
Wykonawcy stale uczestniczący w ryku zabudowy urządzeń SRK (w tym Odwołujący)
zostaliby także pozbawieni możliwości ubiegania się o wykonanie innych analogicznych
zamówień udzielanych przez Zamawiającego związanych z zabudową SRK, bowiem bez
praw do specyfikacji interfejsów zostaną pozbawieni wymaganych zdolności technicznych.
Obrazuje to daleko antykonkurencyjny charakter tego zastrzeżenia.
Te same uwagi zachowają aktualność dla wymogu Zamawiającego do przeniesienia
własności i majątkowych praw autorskich do wszystkich utworów wytworzonych w związku
z realizacją Zamówienia. Jest to żądanie za daleko idące, nadmiarowe, przekraczające
podstawowy cel zobowiązania.

Jednocześnie jednak, Odwołujący w ramach niniejszego odwołania przystaje -
zamiast na przeniesienie prawa własności do utworów i majątkowych praw autorskich
do nich - na udzielenie licencji: zarówno na korzystanie w określonym zakresie ze
specyfikacji interfejsów, jak też pozostałych utworów powstałych w związku z realizacją
Zamówienia.
Licencja z jednej strony zapewniłaby prawidłowe wykonanie Zamówienia i możliwość
dalszego funkcjonowania wykonawcy na rynku, a jednocześnie zagwarantowałoby
Zamawiającemu posiadanie wymaganej wiedzy i informacji odnośnie sposobu wykonania
przedmiotu Zamówienia, jak również umożliwiłaby Zamawiającemu lub działającemu w jego
imieniu wykonawcy, korzystanie ze specyfikacji interfejsu i innych utworów oraz
dokonywanie niezbędnych utworów zależnych w celu wykraczającym poza zakres
Zamówienia, tj. w celu modyfikacji i utrzymania urządzeń zabudowywanych w ramach
Zamówienia, ich rozbudowy, przebudowy, modernizacji i naprawy, a także umożliwienia
dostosowania oprogramowania innych wykonawców do tych urządzeń.
Żądanie wskazane przez Odwołującego jest zatem ze wszech miar uzasadnione
i ma charakter kompromisowy. Spełnia ono także kryteria proporcjonalności, pozytywnie
wpływa na konkurencyjność na rynku SRK oraz zapewnia równe traktowanie wykonawców
zainteresowanych uzyskaniem Zamówienia.
W pierwszej kolejności Odwołujący zarzuca Zamawiającemu naruszenie art. 29 ust.
1, ust. 2 oraz 3b w zw. z art. 7 ust. 1 PZP poprzez zawarcie w SIWZ tom II (tj. Warunki
Umowy) SubKLAUZULI 1.10 zastrzeżenia, zgodnie z którym Wykonawca przekazuje
Zamawiającemu prawa własności wraz z przeniesieniem majątkowych praw autorskich
do wszystkich utworów powstałych w związku z wykonywaniem umowy zawartej w ramach
Postępowania lub jej części.
Zamawiający w tym zakresie wykreślił wzorcową klauzulę FIDIC 1.10 wprowadzając
w to miejsce własną treść postanowienia. Zdaniem Odwołującego, obecne brzmienie jest
za daleko idące. Zamawiający sformułował wymaganie nadmiarowe i nieadekwatne do celu,
jakiemu ma służyć.
Wzorcowa klauzula 1.10 FIDIC przewiduje, że w stosunkach między stronami,
wykonawca zachowa prawa autorskie i inne prawa do własności intelektualnej
w dokumentach wykonawcy i innych dokumentach projektowych sporządzanych przez
wykonawcę (lub na jego rzecz). Jednocześnie, przewiduje ona udzielenie bezterminowej,
zbywalnej, niezastrzeżonej, wolnej od opłat licencji na kopiowanie i używanie
i przekazywanie dokumentów wykonawcy, włącznie z dokonywaniem i używaniem
modyfikacji w nich. Tytułem wstępu można także wskazać, że Odwołujący (jako jeden

z podmiotów często wykonujących roboty na rzecz Zamawiającego z branży SRK) po raz
pierwszy styka się z tak daleko idącym żądaniem Zamawiającego odnośnie do przekazania
majątkowych praw autorskich do utworów, nie mającym ograniczenia przedmiotowego
do zakresu zamówienia oraz w szczególności biorąc pod uwagę fakt braku zdefiniowania
pojęcia „utworu” na potrzeby SIWZ.
Zamawiający co do zasady ma zapobiegać stawianiu nadmiernych
i nieuzasadnionych wymogów, które utrudniałyby dostęp do zamówienia i tym samym
ograniczały albo eliminowały konkurencyjność postępowania. Jednocześnie dużą wagę
przykłada się do przestrzegania zasady proporcjonalności, nakazującej zamawiającemu
podejmować działania i stawiać wymogi adekwatne do przedmiotu i zakresu zamówienia.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż zgodnie z art. 139 PZP do umów
w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy
PZP nie stanowią inaczej. Oznacza to, iż umowy o zamówienie publiczne podlegają
interpretacji zgodnie z regułami prawa cywilnego, jednak przy tym jedna z naczelnych zasad
- zasada swobody umów, wyrażona w art. 3531 Kodeksu cywilnego, doznaje na gruncie PZP
poważnych ograniczeń - w tym także fakt, iż to zamawiający kształtuje zarówno treść SIWZ,
jak i samej umowy.
Biorąc pod uwagę dorobek orzecznictwa TSUE można powiedzieć, że ocena
proporcjonalności warunku wymaga tzw. testu proporcjonalności, czyli wykazania, że podjęte
działania są adekwatne i konieczne do osiągnięcia wybranego celu. W tym zakresie
wielokrotnie wypowiadały się organy orzecznicze takie jak TSUE oraz Trybunał
Konstytucyjny i choć tezy ujęte w orzeczeniach tych organów dotykają innego poziomu
normatywnego, jakim jest zgodność przepisów bezwzględnie obowiązującego prawa i norm
usytuowanych hierarchicznie znacznie wyżej to mają one charakter uniwersalny i pozwalają
bez trudu na ich przeniesienie na poziom oceny postanowień ogłoszenia o zamówieniu,
czy SIWZ.
Zamawiający przedstawia nadmierne żądanie przeniesienia na własność wszystkich
utworów wytworzonych przez wykonawcę w rezultacie umowy wraz ze związanymi
majątkowymi prawami autorskimi, mimo że absolutnie wystarczającym rozwiązaniem jest
udzielenie licencji na korzystanie i modyfikowanie utworów objętych prawami autorskimi
w odpowiednim zakresie.
Analizując cel uzyskania praw przez Zamawiającego do posługiwania się utworami
wytworzonymi przez wykonawcę Zamówienia - z punktu widzenia należytego wykonania
umowy - wydaje się uzasadnione, aby Zamawiający dysponował tymi utworami w przypadku,
gdyby konieczne okazało się dokonywanie określonych modyfikacji i utrzymania urządzeń

zabudowywanych w ramach Zamówienia, ich rozbudowy, przebudowy, modernizacji
i naprawy, a także umożliwienia dostosowania oprogramowania innych wykonawców do tych
urządzeń. Zgodnie z testem proporcjonalności, konieczne jest jednak dobranie
odpowiedniego środka do realizacji tego celu. Ustawa o prawie autorskim i prawach
pokrewnych wskazuje, że osoby trzecie mogą dysponować autorskimi prawami majątkowymi
na podstawie umowy. W tym zakresie ustawa wyróżnia dwa rodzaje typów umów
dotyczących autorskich praw majątkowych, umowy przenoszące autorskie prawa majątkowe,
oraz umowy upoważniające do korzystania z utworu, tzw. licencje.
Przeniesienie prawa ma za zadanie umożliwić zmianę podmiotu uprawnionego z tego
prawa. Umowy, na podstawie których dokonuje się owego przeniesienia, prowadzą
do transformacji podmiotowych i powodują, że w miejsce dotychczas uprawnionego wstępuje
inny podmiot. Umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych (obecnie wprowadzoną
do SIWZ przez Zamawiającego) można zatem porównać do umowy sprzedaży mieszkania.
Po jej podpisaniu jedyną osobą uprawnioną do korzystania z utworu staje się nabywca
(analogicznie — po sprzedaży mieszkania nie możemy już w nim mieszkać). Pierwotny
uprawniony po jej podpisaniu traci wskazane w umowie prawa majątkowe na wskazanych
polach eksploatacji i nie może z nich korzystać. W praktyce umowa o przeniesienie ma
charakter ostateczny i nieodwołalny.
Z drugiej strony umowa licencyjna (zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy Prawo autorskie
i prawa pokrewne) upoważnia licencjobiorcę do korzystania z tych praw na określonych
polach eksploatacji, dokonywania modyfikacji i praw zależnych, zaś licencjodawca
zachowuje te prawa jako swoją własność. W przyszłości może zatem z nich korzystać
(np. uczestnicząc w innych zadaniach wykonywanych dla Zamawiającego) bez ryzyka
narażenia się na zarzut naruszenia praw autorskich.
Już przez to krótkie porównanie widać, że licencja, w sposób tożsamy
do przeniesienia własności, może zapewnić Zamawiającemu należyte wykonanie
Zamówienia. W obydwu przypadkach konieczne jest określenie pól eksploatacji,
co dodatkowo potwierdza, że w obydwu wariantach Zamawiający i tak od razu wskazuje,
w jakim celu potrzebny jest mu dany utwór oraz na jakim obszarze zamierza z niego
korzystać. Konieczne jest - zgodnie z testem proporcjonalności - dobranie do tego celu
odpowiedniego środka.
Jedyna różnica jaka realnie wynika z przeniesienia majątkowych praw autorskich
do utworu lub udzielenia licencji jest w tym, że w pierwszym przypadku wykonawca traci
uprawnienia do korzystania z takich utworów na rzecz Zamawiającego, co może dla takiego
wykonawcy oznaczać w najlepszym razie znaczące ograniczenie zakresu działalności

ze wszelkimi tego konsekwencjami, a w najgorszym nawet eliminację z rynku, zaś w drugim,
to wykonawca w dalszym ciągu pozostaje właścicielem utworów i jest upoważniony
do decydowania o zakresie i sposobie korzystania z nich.
O ile dla wykonawcy odebranie mu praw autorskich do utworów może być
katastroficzne w skutkach, o tyle dla Zamawiającego uzyskanie własności nie jest niezbędne
dla realizacji celów zamówienia i zagwarantowania bezpieczeństwa trakcji kolejowej. Stąd
też wynika, że żądanie przeniesienia majątkowych praw autorskich do wszystkich utworów
powstałych przy realizacji umowy w tak szerokim zakresie jak zostało to zapisane obecnie
w SIWZ jest nieproporcjonalne, a wręcz zbędne do osiągnięcia celu Zamawiającego
i tym samym narusza podstawowe zasady jakimi powinien kierować się Zamawiający
przy sporządzaniu SIWZ (tj. zachowanie proporcjonalności i dbanie o konkurencje na rynku).
Wskazać należy dodatkowo, że w przypadku oprogramowania Zamawiający uznał
(w tej samej SubKLAUZULI 1.10 tomu II SIWZ), że wystarczającym będzie udzielenie licencji
na korzystanie z oprogramowania i to w ograniczonym zakresie.
Dodatkowo Odwołujący podnosi, że Zamawiający nie sporządził SWIZ w sposób
jednoznaczny, bowiem nie zdefiniował pojęcia „utworu”. W konsekwencji, wykonawcy
nie mogą mieć pewności co do tego, co i w jakim zakresie zostałoby potencjalnie
przeniesione na podstawie zaskarżonego postanowienia. Brak jednoznacznego wskazania
przedmiotu przeniesienia majątkowych praw autorskich może nawet stanowić
o bezwzględnej nieważności takiego postanowienia na podstawie art. 41 ust. 3 ustawy
o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto, z brzmienia przedstawionego
postanowienia wynika, że przeniesienie majątkowych praw autorskich upoważnia
Zamawiającego do dysponowania utworami w zakresie w jakim zostaną nabyte bez
ograniczeń terytorialnych, natomiast licencja na korzystanie z oprogramowania upoważnia
do korzystania z takiego oprogramowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, co jest
w sposób oczywisty żądaniem nadmiernym, bowiem Zamówienie nie jest realizowane na
obszarze całej Rzeczypospolitej Polskiej. Potwierdza to jednoznacznie pkt 11.2.3)
ogłoszenia o Zamówieniu, zgodnie z którym główne miejsce lub lokalizacja realizacji to Linia
kolejowa E 59 na odcinku Poznań Główny - Wronki (LCS Poznań III). Wszelkie przeniesienie
lub korzystanie z majątkowych praw autorskich powinno zatem zostać ograniczone
do określonego obszaru pokrywającego się z zakresem realizacji umowy.
Stąd też, Odwołujący wnosi o nakazanie Zamawiającemu dokonania modyfikacji
SIWZ poprzez wykreślenie SubKLAUZULI 1.10 tomu II SIWZ i wprowadzenie w to miejsce
postanowienia:
Usuwa się treść SubKLAUZULI i zastępuje następującą treścią:

1. Wykonawca oświadcza, że wykonując Umowę będzie przestrzegał przepisów ustawy
o Prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz nie naruszy majątkowych
oraz osobistych praw osób trzecich, a w szczególności, iż:
a) w chwili przedstawienia do odbioru przedmiotu Umowy lub jego części będą
przysługiwały mu majątkowe prawa autorskie i prawa zależne do każdego z utworów
powstałych w związku z realizacją Umowy lub jej części w zakresie ustalonym
niniejszą Umową, na podstawie odpowiednich umów zawartych w formie pisemnej;
b) nie istnieją żadne ograniczenia, które uniemożliwiałyby Wykonawcy udzielenie
licencji na korzystanie z autorskich praw majątkowych i praw zależnych w zakresie
opisanym w lit. a) powyżej do utworów powstałych w związku z realizacją Umowy
lub jej części, w szczególności utwory takie nie są obciążone prawami osób trzecich;
c) zapewnił sobie, a w przypadku jeśli tego nie uczynił, to będzie dysponował
zapewnieniem twórcy utworów powstałych w związku z realizacją Umowy lub jej
części, w chwili odbioru przedmiotu Umowy lub jego części przez Zamawiającego,
iż w przypadku powstania nowych pól eksploatacji przedmiotu Umowy lub jego
części nieznanych w chwili zawarcia Umowy; licencja udzielona Zamawiającemu
zostanie rozszerzona o prawo do eksploatacji przedmiotu Umowy lub jego części
na tych polach o ile będą one niezbędne do prawidłowej realizacji Umowy łub jej
części
W przypadku naruszenia przez Wykonawcę któregokolwiek z wymienionych wyżej
zobowiązań czy też oświadczeń, Wykonawca zobowiązany będzie do pokrycia szkód
poniesionych przez Zamawiającego z tego tytułu.

2. Z chwilą odbioru przez Zamawiającego utworów powstałych w związku z realizacją
Umowy lub jej części, Wykonawca w ramach Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej:
a) udziela Zamawiającemu niewyłącznej, odpłatnej (w ramach Zaakceptowanej Kwoty
Kontraktowej), licencji na cały okres użytkowania infrastruktury kolejowej znajdującej
się na odcinku linii kolejowej E 59, Poznań Główny - Wronki (LCS Poznań Główny
Ill), ale maksymalnie na okres 25 lat od odebrania prac przez Zamawiającego,
na następujących polach eksploatacji ograniczonych w każdym przypadku
do realizacji, użytkowania, utrzymania i rozbudowy infrastruktury kolejowej
znajdującej się na odcinku linii kolejowej E 59, Poznań Główny - Wronki (LCS
Poznań Główny III):
(i) użytkowania utworów przez Zamawiającego, spółki z Grupy PKP lub podmioty
trzecie działającego na zlecenie Zamawiającego,
(ii) utrwalenia utworów na wszelkich rodzajach nośników, a w szczególności

na nośnikach video, taśmie światłoczułej, magnetycznej, dyskach
komputerowych oraz wszystkich typach nośników przeznaczonych do zapisu
cyfrowego (CD, DVD, Blue-ray, pendrive),
(iii) zwielokrotniania utworów dowolną techniką w dowolnej ilości, w tym techniką
magnetyczną na kasetach video, techniką światłoczułą i cyfrową, techniką
zapisu komputerowego na wszystkich rodzajach nośników dostosowanych do tej
formy zapisu, wytwarzanie jakąkolwiek techniką egzemplarzy utworu, w tym
techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką
cyfrową,
(iv) wprowadzania utworów do pamięci komputera na dowolnej liczbie stanowisk
komputerowych oraz do sieci multimedialnej, telekomunikacyjnej, komputerowej,
(v) wymiany nośników, na których utwór utrwalono,
(vi) sporządzenia wersji obcojęzycznych utworów, zarówno przy użyciu napisów,
jak i lektora,
(vii) udzielanie dalszej niewyłącznej i ograniczonej licencji podmiotom trzecim
działającym na zlecenie Zamawiającego w zakresie użytkowania, utrzymania lub
rozbudowy infrastruktury kolejowej znajdującej się na odcinku linii kolejowej
E 59, Poznań Główny - Wronki (LCS Poznań Główny HI), na wykorzystanie
w zakresie nie szerszym niż licencja udzielona Zamawiającemu,
(viii) wielokrotne wykorzystywanie do realizacji inwestycji objętej Umową,
b) zezwala na wykonywanie i zezwalanie na wykonywanie praw zależnych do utworów -
na odpowiedzialność Zamawiającego -, w szczególności poprzez zezwolenie
Zamawiającemu na dokonywanie opracowań i zmian utworów, na korzystanie
z opracowań utworów oraz ich przeróbek oraz na rozporządzanie tymi
opracowaniami wraz z przeróbkami na potrzeby wykonania Umowy oraz w związku
z realizacją, użytkowaniem, utrzymaniem i rozbudową infrastruktury kolejowej
znajdującej się na odcinku linii kolejowej E 59, Poznań Główny - Wronki (LCS
Poznań Główny III)
3. Wykonawca ma prawo do wypowiedzenia licencji w czasie jej obowiązywania tylko
z ważnych powodów, do których będzie należało w szczególności udostępnienie utworów
przez Zamawiającego lub spółki z Grupy PKP podmiotom trzecim w celach nie
związanych z realizacją Umowy i Robót, użytkowaniem, utrzymaniem i rozbudową
infrastruktury kolejowej znajdującej się na odcinku linii kolejowej E 59, Poznań Główny -
Wronki (LCS Poznań Główny III).
4. W przypadku wystąpienia przez jakąkolwiek osobę trzecią w stosunku
do Zamawiającego, z roszczeniem z tytułu naruszenia praw autorskich lub praw
zależnych, zarówno osobistych, jak i majątkowych, jeżeli naruszenie nastąpiło w związku

z realizacją Umowy przez Wykonawcę, Wykonawca:
a) przyjmie na siebie pełną odpowiedzialność za powstanie oraz wszelkie skutki
powyższych zdarzeń;
b) w przypadku skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, o czym
Zamawiający jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić Wykonawcę, Wykonawca
wstąpi do procesu po stronie Zamawiającego i pokryje wszelkie koszty związane
z udziałem Zamawiającego w postępowaniu sądowym, w tym koszty obsługi prawnej
postępowania;
c) poniesie wszelkie uzasadnione koszty związane z ewentualnym pokryciem roszczeń
majątkowych i niemajątkowych związanych z naruszeniem praw autorskich
majątkowych lub osobistych osoby lub osób zgłaszających roszczenia
pod warunkiem, że Zamawiający poinformuje Wykonawcę o takim roszczeniu na piśmie
w terminie 3 dni. Zamawiający nie jest uprawniony do podejmowania jakichkolwiek
wiążących decyzji dążących do załatwienia sprawy, w tym zawarcia ugody,
lub ustalających kierunek w jakim spór ma być prowadzony lub załatwiony, bez
uprzedniej pisemnej zgody Wykonawcy.
5. Zamawiający udziela Wykonawcy niewyłącznej licencji na czas wykonywania Umowy
w celu niezbędnym do realizacji Robót, do korzystania na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej z Wymagań Zamawiającego oraz materiałów dołączonych do SIWZ, które
stanowią utwory w rozumieniu ustawy o Prawie autorskim i prawach pokrewnych,
na polach eksploatacji wskazanych w Załączniku Nr 4 do Warunków Szczególnych.
6. W przypadku oprogramowania Wykonawca udziela Zamawiającemu z chwilą
podpisania Kontraktu bezterminowej, niezbywalnej, niewyłącznej, za wynagrodzeniem
uwzględnionym w Zaakceptowanej Kwocie Kontraktowej licencji na kopiowanie,
używanie i udzielanie sublicencji na oprogramowanie. Niniejsza licencja będzie używana
wyłącznie w celu budowy, rozbudowy, remontu, użytkowania i modyfikacji infrastruktury
kolejowej znajdującej się na odcinku linii kolejowej E 59, Poznań Główny - Wronki
(LCS Poznań Główny HI).
Przedmiotowa Licencja uprawnia w szczególności do:
(i) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości
lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie;
(ii) rozpowszechniania w formie użyczenia, dzierżawy lub najmu, programu
komputerowego lub jego kopii.
Oprogramowanie, do którego prawa posiada Wykonawca nie będzie bez zgody

Wykonawcy używane, kopiowane czy przekazywane stronie trzeciej za wyjątkiem spółek
z Grupy PKP, przez Zamawiającego (lub w jego imieniu) do celów innych, niż te które są
dozwolone według niniejszej SubKLAUZULI.
W drugiej kolejności Odwołujący zarzuca Zamawiającemu naruszenie art. 29 ust. 1,
ust. 2 oraz 3b w zw. z art. 7 ust. 1 PZP poprzez zawarcie w SIWZ tom III (tj. Program
Funkcjonalno - Użytkowy) w pkt. 3.1.1.3.7. zastrzeżenia do przekazania prawa własności
do specyfikacji interfejsów, w tym (zdaniem Odwołującego) majątkowych praw autorskich
przysługującego każdemu z wykonawców, w tym także Odwołującemu, podczas gdy
na potrzeby wykonania zamówienia udzielanego w ramach Postępowania wystarczające jest
udzielenie licencji, a w konsekwencji wprowadzenie do SIWZ zastrzeżenia naruszającego
zasady proporcjonalności.
Jedynie tytułem wstępu Odwołujący wskazuje, że przyjmuje założenie, iż specyfikacja
interfejsu stanowi utwór w rozumieniu ustawy o Prawo autorskim i prawach pokrewnych.
Gdyby przyjąć odmiennie, specyfikacja techniczna będzie mogła zostać przekazana
Zamawiającemu z zastrzeżeniem jej jako tajemnicy przedsiębiorstwa Odwołującego.
Jednocześnie Odwołujący wskazuje, że (w przypadku podpisania umowy w ramach
Postępowania) zamierza korzystać z niej w taki sam sposób, jak robił to dotychczas.
Odwołujący wyjaśnia, że jego zdaniem wadliwość zaskarżanego obecnie postawienia
SIWZ tomu III (tj. Programu Funkcjonalno-Użytkowego) wynika z błędnego przyjęcia przez
Zamawiającego, iż specyfikacja interfejsu jest przygotowywana indywidualnie i każdorazowo
na potrzeby konkretnego przetargu. Jest to założenie błędne.
Specyfikacja interfejsu ma charakter uniwersalny. Jest przygotowana
przez Odwołującego do obsługi wszystkich urządzeń SRK zabudowywanych przez
Odwołującego. Dokumentacja ta - zdaniem Odwołującego - nie ma zatem stricte
technicznego rozwiązania sporządzanego na konkretne zamówienie. Jest to autorski zbiór
rozwiązań Odwołującego, czy też każdego z potencjalnych wykonawców ubiegających się
o tego typu Zamówienie.
Jest pewne, że każdy z wykonawców potencjalnie zainteresowanych udziałem
w niniejszym Postępowaniu dysponuje własnym, analogicznym system rozwiązań
opracowanych w ramach specyfikacji interfejsu (bez pełnej specyfikacji interfejsu, nie byłoby
możliwe wykonywanie zadań w ramach zabudowy SRK).
Tak skonstruowane zastrzeżenie umowne ma charakter antykonkurencyjny. Przede
wszystkim, wykonawcy godząc się na udział w Postępowaniu i wybór własnej oferty

oraz podpisanie umowy w kształcie zaproponowanym przez Zamawiającego, zasadniczo
utracą prawo do posługiwania się własną specyfikacją interfejsu - stosowaną w ramach
różnych zadań, a nie tylko w ramach niniejszego Postępowania.
Pozbawienie praw własności i majątkowych praw autorskich do specyfikacji
interfejsu - koniecznej do obsługi urządzeń i tworzenia połączeń między urządzeniami (takich
jak nastawnie czy lokalne centra sterowania) zabudowywanymi przez danego wykonawcę,
tj. podstawowego „narzędzia" dla wykonawców robót SRK, oznacza zasadniczo wykluczenie
z rynku SRK.
Na polskim rynku SRK realnie funkcjonują 3-4, z czego 2 to podmioty będące
globalnymi przedsiębiorcami, które standardowo biorą udział w postępowaniach ogłaszanych
przez Zamawiającego. Bariery wejścia na taki rynek są bardzo wysokie, jako że łączą się
między innymi z koniecznością poniesienia wysokich kosztów na budowę i certyfikację
różnego rodzaju rozwiązań technologicznych i technicznych, w tym autorskich
oprogramowań, interfejsów i ich dokumentacji. Wykluczenie choćby jednego podmiotu
z rynku, poprzez odebranie mu praw do korzystania z wypracowanych rozwiązań objętych
ochroną wyłączną w postaci praw autorskich lub praw własności przemysłowej, albo też
chronionych jako know-how objęty tajemnicą przedsiębiorstwa, doprowadzi do znacznego
ograniczenia konkurencji, a nawet jej eliminacji na takim rynku.
Odnosząc się do tego zagadnienia jeszcze dobitniej, podpisanie umowy
z Zamawiającym na wykonanie Zamówienia uniemożliwiłoby wykonanie przez
Odwołującego, jak i jego konkurentów, innych umów zawartych w wyniku postępowań
o analogiczne zamówienia publiczne. W przypadku Odwołującego byłoby to m.in. zadanie
udzielone Odwołującemu przez Zamawiającego w innym postępowaniu pn. „Prace na linii
kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa - Dorohusk na odcinku Warszawa - Otwock -
Dęblin - Lublin, odcinek Otwock - Lublin w km 26,050-175,850”, oznaczonego numerem
postępowania: 6060/ICZ3/17240/06867/15/P. Oznacza to, że tak skonstruowane
postanowienie jest wyraźnie antykonkurencyjnie i narusza zasady proporcjonalności.
W dalszej kolejności należy wskazać, że specyfikacja interfejsu może zostać
zakwalifikowana jako tzw. „urządzenie kluczowe” w rozumieniu doktryny wykształconej
w ramach prawa konkurencji. A zatem jako „urządzenie”, bez którego nie jest możliwe
świadczenie usług lub wykonanie pewnych prac na określonym rynku powiązanym z takim
urządzeniem. W realiach przedmiotowej sprawy, specyfikacja interfejsu jest niezbędną
do tego, aby zagwarantować możliwość realizacji prac na wszystkich projektach SRK
w Polsce i na świecie, m.in. ze względu na wyjątkowo wysoki koszt i czasochłonność
odtwarzania w/w dokumentacji, które powodują że wytworzenie nowej dokumentacji

interfejsów jest faktycznie wykluczone.
W znaczeniu gospodarczym, takie urządzenie kluczowe stanowi zatem o sile
przedsiębiorstwa, którego udział w rynku powiązanym jest niezbędny. Zamawiający, żądając
przeniesienia prawa własności i majątkowych praw autorskich do specyfikacji interfejsu
w zakresie określonym w kwestionowanym postanowieniu nabędzie prawa wyłącznego
dysponowania urządzeniem kluczowym, które stanowi o sile przedsiębiorstwa wykonawcy.
W ten sposób Zamawiający doprowadzi do wykluczenia takiego wykonawcy z rynku,
zawężając tym samym konkurencję na rynku.
Co więcej, zakres specyfikacji interfejsu, który ma zostać przekazany
Zamawiającemu na podstawie kwestionowanego postanowienia, uzasadnia przyjęcie,
że na jej podstawie osoba o odpowiednich kwalifikacjach i wykształceniu będzie zdolna
do odtworzenia interfejsu i oprogramowania wraz z kodami źródłowymi. Te elementy,
jak zostało wskazane powyżej, stanowią o realnej sile przedsiębiorstwa na rynku i są
w stanie samodzielnie generować obrót. W ocenie Odwołującego obrót taki mógłby
przekroczyć progi, od których zależy obowiązek dokonania zgłoszenia zamiaru koncentracji
do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. SIWZ natomiast nie przewiduje
przeprowadzenia takiej procedury.
Powyższe okoliczności dodatkowo potwierdzają brak proporcjonalności
i antykonkurencyjny charakter wspomnianego postanowienia.
W dalszej kolejności Odwołujący skarży zastrzeżenie do przekazania prawa
własności do specyfikacji interfejsów w zakresie przekraczającym związany z wykonaniem
zamówienia udzielanego w ramach Postępowania, tj. w zakresie, w jakim Zamawiający żąda
przedstawienia części specyfikacji interfejsów wymienionych na stronach 43 oraz 44 PFU, tj.
a) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy
stacyjnych urządzeń srk (nastawnica) Wykonawca dostarczy warunki
techniczne dla umożliwienia współpracy z:"
• systemem stacyjnym srk (sąsiednia nastawnica)
• systemem zdalnego sterowania
• centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
• systemem samoczynnej blokady liniowej (w tym na potrzeby
współpracy z systemem
• ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))
• systemem półsamoczynnej blokady liniowej (w tym na potrzeby
współpracy z systemem
• ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))

• systemem kontroli niezajętości
• systemem zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
• napędem zwrotnicowym
• sygnalizatorem przytorowym
b) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy liniowych
urządzeń srk Wykonawca dostarczy warunki techniczne dla umożliwienia
współpracy z”
• systemem zdalnego sterowania
• centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
• systemem stacyjnym srk (nastawnica) (w tym na potrzeby współpracy
z systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))
• systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
• systemem kontroli niezajętości
• sygnalizatorem przytorowym
c) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy systemu
zdalnego sterowania (nadrzędnym) Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z:
• systemem zdalnego sterowania sąsiednim
• centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
• systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
• systemem stacyjnym srk (nastawnica)
• systemem samoczynnej blokady liniowej
• systemem półsamoczynnej blokady liniowej
• systemem zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
d) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy systemu
ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC) Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z
• wszystkich punktów, gdyż system ERTMS nie objęty zakresem
zamówienia.
e) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy systemu
zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z
• systemem zdalnego sterowania
• systemem stacyjnym srk (nastawnica)
• centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)

• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
• systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
f) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy urządzeń
DSAT Wykonawca dostarczy warunki techniczne dla umożliwienia współpracy
z:”
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
g) W części tekstu rozpoczynającej się od słów: „W przypadku zabudowy urządzeń
zewnętrznych (tj. napęd zwrotnicowy, system kontroli niezajętości, sygnalizator
przytorowy) Wykonawca dostarczy warunki techniczne dla umożliwienia
współpracy z:"
• systemem stacyjnym srk (nastawnica)
• systemem samoczynnej blokady liniowej
a w konsekwencji wprowadzenie do SIWZ zastrzeżenia niezapewniającego zachowania
uczciwej konkurencji oraz naruszającego zasady proporcjonalności.
Zamawiający dokonał niezwykle szerokiego zastrzeżenia zakresu informacji
koniecznych do przekazania przez Odwołującego. Zdaniem Odwołującego zakres informacji
jest nadmierny. Biorąc pod uwagę zakres Zamówienia, racjonalne jest jedynie
przedstawienie Zamawiającemu informacji (na podstawie licencji) w zakresie specyfikacji
interfejsów:
• RBC-nastawnica
• RBC - system zdalnego sterowania
• RBC - liniowe urządzenia SRK
• RBC-RBC
Tylko tak skonstruowane postanowienie spełnia wymóg proporcjonalności
(rozumianej jako relacja potrzeby Zamawiającego w celu zapewnienia poprawnego
wykonania Zamówienia oraz zagwarantowania innym wykonawcom ewentualnej modyfikacji
zabudowanych SRK przez Odwołującego w stosunku do obowiązków nałożonych
na Odwołującego). W pozostałym zakresie, Zamawiający albo posiada już wymagane
dokumenty, wiedzę oraz informacji, albo informacje te są zbędne z perspektywy realizacji
Zamówienia.
Jedynie przykładowo można wskazać, że Zamawiający zastrzegł, że W przypadku
zabudowy systemu ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC) Wykonawca dostarczy warunki
techniczne dla umożliwienia współpracy z:

• systemem stacyjnym srk (nastawnica)
• systemem zdalnego sterowania
• centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC) (sąsiednim)
• urządzeniami DSAT w przypadku zabudowy systemu zabezpieczenia
ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
przy czym w ramach realizacji Zamówienia nie będzie budowane RBC.
Dodatkowo, Odwołujący skarży obowiązek przekazywania dokumentacji objętej
certyfikatami bezpieczeństwa wraz z udzieleniem prawa do modyfikacji tej dokumentacji,
przy jednoczesnym pozostawieniu odpowiedzialności za wszelkie przejawy jej wadliwości
po stronie podmiotu, na rzecz którego wystawiono stosowny certyfikat bezpieczeństwa
- w okresie przekraczającym okres gwarancyjny. Zdaniem Odwołującego jest to żądanie
nadmierne i nieproporcjonalne względem celu Zamówienia. W chwili obecnej, w ramach
przekazywanej dokumentacji, przekazywany byłby także certyfikat bezpieczeństwa (na mocy
którego odpowiedzialność ponosi wykonawca, na rzecz którego został wystawiony dany
certyfikat).
W ostatniej kolejności Odwołujący podnosi, że klauzula 3.1.1.3.7. SIWZ tom III
zawiera także postanowienia, które - zdaniem Odwołującego - są nieważne z mocy prawa.
Mowa o przekazaniu tzw. „otwartych protokołów”, które to nie są własnością Odwołującego
czy też innych wykonawców, zaś niedopuszczalne jest przenoszenie większej ilości praw niż
się posiada. Odwołujący (oraz inni wykonawcy uczestniczący stale na rynku zabudowy SRK)
w części swoich urządzeń korzysta z opracowań (interfejsów), co do których nie posiada
autorskich praw majątkowych - jako że mają one charakter publicznie dostępnych.
Co do tych dokumentów, które nie są własnością Odwołującego czy też innych
wykonawców, niedopuszczalne jest przeniesienie ich własności, bowiem żaden
z wykonawców uczestniczących na rynku SRK nie posiada do nich prawa własności.
Zastrzeżenie, zgodnie z którym doszłoby do przeniesienia większej ilości praw niż się
posiada, oznacza w konsekwencji wprowadzenie takiego noszącego znamiona
bezwzględnej nieważności.
Stąd też, Odwołujący wnosi o modyfikację postanowienia SIWZ tom III (tj. Program
Funkcjonalno - Użytkowy) w pkt. 3.1.1.3.7 oraz wprowadzenie w jego miejsce postanowień
jak poniżej (żądane zmiany przedstawione poprzez stosowne wykreślenia oraz pogrubienia):
Wymagania dla urządzeń srk umożliwiające ich powiązanie z innymi
urządzeniami/systemami srk.

Wykonawca opracuje i przekaże Zamawiającemu na podstawie bezwarunkowej
i niewyłącznej licencji w formie dokumentacji technicznej (specyfikacji interfejsu)
specyfikację warunków koniecznych, mających na celu umożliwienie współpracy
(powiązania) urządzeń zabudowywanych w ramach niniejszego zadania
z urządzeniami/systemami sterowania ruchem kolejowym, które potencjalnie mogą z nimi
współpracować.
W przypadku zabudowy stacyjnych urządzeń srk (nastawnica) Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
W przypadku zabudowy liniowych urządzeń srk Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z:
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
W przypadku zabudowy systemu zdalnego sterowania (nadrzędnym) Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
Wykonawca dostarczy warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z systemem
zdalnego sterowania:
• systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
Dokumentacja techniczna, o której mowa powyżej powinna zawierać co najmniej:
 przeznaczenie i zakres stosowania,
 sposób realizacji warstwy fizycznej tj.: - sposób połączenia mechanicznego (wtyczki,
złącza), - parametry elektryczne (poziomy napięć, prądów), - sposób kodowania
i dekodowania informacji bitowej, - zależności czasowe sygnałów elektrycznych,
- klasy izolacji, poziom zakłóceń, poziomy sygnałów nadawania, czułość odbiornika,
itd.,
 dla poszczególnych pozostałych warstw powinien zostać określony używany protokół
(lub protokoły) przez określenie referencji do specyfikacji protokołu w przypadku
protokołów standardowych łub szczegółowa specyfikacja protokołu/protokołów; jeśli
jest on niestandardowy,
 zastosowane mechanizmy zapewniające bezpieczeństwo transmisji danych zgodnie
z wymaganiami odpowiednich norm,
 specyfikację funkcjonalną interfejsu zawierającą: - specyfikację procedur wymiany

danych procesowych: inicjowania wymiany danych, logowania, wylogowania,
przesyłania informacji o stanach elementów (statusów), przesyłania poleceń
sterujących, synchronizacji czasu itd., - specyfikacje struktur telegramów; rodzaje
telegramów, opisy struktury telegramów i ich przeznaczenia, - specyfikacje danych
procesowych: lista danych procesowych z opisem ich znaczenia i dopuszczalnych
wartości, sposób formatowania zmiennych w polach danych użytkowych telegramów,
 odniesienie do wymagań RAMS Wykonawca przygotuje ww. dokumentację
dla każdego z ww. powiązań oddzielnie i uzgodni z Zamawiającym.
Wykonawca zapewnia, iż przedłożona dokumentacja techniczna (specyfikacja interfejsu)
u rządzeń/systemów będzie spełniać określone powyżej wymogi Zamawiającego tj. będzie
zawierać informacje i dane niezbędne dla powiązania i integracji urządzeń/systemów
zabudowanych w ramach niniejszego zadania z urządzeniami/systemami sterowania ruchem
kolejowym, które będą mogły potencjalnie współpracować. Okres zgłaszania wad dla każdej
części tej dokumentacji rozpoczyna się w dniu jej odbioru przez zamawiającego i kończy się
po 72 miesiącach od daty wydania Świadectwa Przejęcia Robót. Jeżeli wada powstała
z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, zgłoszenie wady nie jest wiążące
dla wykonawcy.
Zamawiający w dniu 28 listopada 2017 r. zamieścił na stronie internetowej kopię
odwołania wraz z wezwaniem wykonawców do wzięcia udziału w postępowaniu
odwoławczym.
Żaden wykonawca nie zgłosił przystąpienia do postępowania odwoławczego
w ustawowym terminie.
W dniu 11 grudnia 2017 r. Zamawiający na posiedzeniu z udziałem stron przekazał
odpowiedź na odwołanie wnosząc o oddalenie odwołania w całości oraz wskazując,
co następuje.
1. Wymóg przeniesienia autorskich praw majątkowych do dokumentacji technicznej
jako wymaganie wygórowane i nadmiarowe, niezdefiniowanie pojęcia „utwór”.
Zamawiający wskazuje, iż pojęcie „utwór” zostało zdefiniowane w art. 1 ustawy
o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zgodnie z którym przedmiotem prawa
autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony
w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia
(utwór). Ustęp drugi wskazanego artykułu zawiera przykładowy katalog utworów, z których
istotne znaczenie dla niniejszej sprawy mają wskazane w punkcie 1) wyrażone słowem,
symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe,

kartograficzne oraz programy komputerowe); oraz w punkcie 6) architektoniczne,
architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.
Niezależnie od powyższego, Zamawiający podkreśla, iż w kontekście niniejszego
postępowania przez utwór należy rozumieć wszelkie opracowania wymienione w treści
SIWZ, które będą przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze.
Przykładowo można wskazać, iż przez utwór należy rozumieć specyfikacje techniczne
wymienione w punkcie 3.1.1.3.7 PFU, dokumentację techniczno- ruchową, o której mowa w
punkcie 3.1.14 PFU, projekty budowlane, projekty wykonawcze, projekty powykonawcze,
w szczególności Dokumenty Wykonawcy o których mowa w Subklauzuli 5.2 Warunków
Umowy. Inaczej mówiąc przez utwór należy rozumieć wszelkie opracowane przez
wykonawcę dokumenty, nie wyłączone spod ochrony prawno- autorskiej na podstawie art. 4
ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych.
Zdaniem Zamawiającego Odwołujący próbuje wymusić na Zamawiającym dokonanie
zmian w SIWZ pod własne potrzeby i oczekiwania biznesowe, a ukształtowane przez
Zamawiającego zapisy SIWZ nie stanowią naruszenia przepisów Pzp. Zamawiający
zauważa, iż Odwołujący nie wykazuje, że aktualne brzmienie SIWZ uniemożliwia złożenie
skutecznej oferty czy tez złożenie oferty, ale jedynie, że postawione wymogi są w jego
ocenie nieadekwatne do potrzeb Zamawiającego.
Zamawiający podkreśla, iż jako gospodarz postępowania oraz dysponent środków
publicznych nie jest zobowiązany do ukształtowania wymagań i zobowiązań wykonawcy
w taki sposób, ażeby umożliwić udział w postępowaniu wszystkim podmiotom działającym
na rynku, lecz zobowiązany jest opisać przedmiot zamówienia oraz określić warunki
przyszłej umowy w sposób zabezpieczający jego interesy.
Stosownie do postanowień art. 29 ust. 2 Pzp przedmiotu zamówienia nie można
opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Oznacza to zatem,
że sposób, w jaki instytucja zamawiająca decyduje się określić przedmiot zamówienia,
w żadnej mierze nie powinien utrudniać dostępu do tego zamówienia wykonawcom, którzy
są zdolni do jego realizacji.
Omawiana zasada nie oznacza, że instytucja zamawiająca w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego nie może poprzez opis przedmiotu zamówienia
narzucić wysokiego standardu jego wykonania. Każdorazowo instytucja zamawiająca
posiada prawo do stawiania wysokich wymagań oraz nabywania dóbr o najwyższych
standardach jakościowych, funkcjonalnych, prawnych czy organizacyjnych. Powyższe
potwierdza orzecznictwo KIO np. wyrok o sygn. akt KIO 1080/17, KIO 1086/17, KIO 917/17,
KIO 729/17.

Zamawiający wskazuje, iż w niniejszym stanie faktycznym obiektywną potrzebą
Zamawiającego jest potrzeba otrzymania dokumentacji interfejsów, która umożliwi
w przyszłości samodzielny i niezakłócony rozwój oraz utrzymanie systemu sterowania
ruchem kolejowym. Z uwagi na potrzebę modernizacji i rozwoju urządzeń zapewniających
bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego Zamawiający pragnie w tym celu pozyskać
dokumenty pozwalające na możliwość przyłączania kolejnych systemów oraz ich integracji
bez potrzeby pełnego angażowania ich dostawców oraz producentów.
Celem zrozumienia istoty problemu, Zamawiający wskazuje, iż realizowane do tej
pory inwestycje wiązały się z koniecznością udzielania dotychczasowym
dostawcom/producentom systemu, zamówień z wolnej ręki na dokonanie prac związanych
z integracją. Tego rodzaju rozwiązanie powodowało, że wykonawcy jako podmioty
posiadające całość praw zarówno do systemu, jak i dokumentacji interfejsów miały
możliwość narzucania ceny za wykonanie prac w ww. zakresie. Zakwestionowane przez
Odwołującego wymagania, odnośnie dostarczanej dokumentacji, mają na celu
zabezpieczenie interesu Zamawiającego przed dyktatem ceny wyłonionego wykonawcy.
W świetle powyższego trudno zarzucać Zamawiającemu naruszenie przepisów Pzp,
gdyż jedynym celem ww. wymogów jest uniknięcie sytuacji opisanych powyżej.
Zamawiający przywołuje przykłady postępowań, w których musiał podpisać umowy
z wykonawcą w trybie z wolnej ręki ze względu na wyłączne prawa do systemu oraz brak
dokumentacji interfejsów. Ponadto, Zamawiający wskazuje na stanowisko Izby
w analogicznych sprawach (KIO 2124/17, KIO 1651/17, KIO 71/17). W związku
z powyższym mając na względzie konieczność zachowania jednolitości stanowiska Izby
w ww. zakresie nie powinno budzić wątpliwości, iż zarzuty z pkt. 1 a-c) nie zasługują
na uwzględnienie, a odwołanie powinno zostać oddalone.
2. Błędne utożsamianie Dokumentacji Interfejsu z interfejsem oraz obowiązek
przekazania dokumentacji
W odniesieniu do zarzutu związanego z zobowiązaniem wykonawcy do przeniesienia
całości praw autorskich do „dokumentacji technicznej (specyfikacji interfejsu)” to jest
„specyfikacji warunków koniecznych, mających na celu umożliwienie współpracy
(powiązania) urządzeń zabudowanych w ramach niniejszego zadania
z urządzeniami/systemami sterowania ruchem kolejowym, które potencjalnie mogą z nim
współpracować” (dalej „Dokumentacja Interfejsu"), należy wyraźnie i jasno stwierdzić,
że przedmiotem przeniesienia praw autorskich w omawianej sytuacji nie jest sam interfejs
- to jest utwór stanowiący komponent programowo-sprzętowy, ale jedynie „specyfikacja
warunków koniecznych” to jest zupełnie inny rodzaj utworu niż program komputerowy
- na gruncie prawa autorskiego, mianowicie utwór literacki.

Definiując poszczególne pojęcia, którymi Odwołujący zdaje się posługiwać
zamiennie, Zamawiający, na potrzeby wyjaśnienia wątpliwości i ułatwienia interpretacji
nadaje im, na potrzeby niniejszego odwołania, następujące znaczenie:
• Interfejs jest układem umożliwiający łączenie, współpracę i wymianę sygnałów
o określonej postaci pomiędzy urządzeniami połączonymi za jego pośrednictwem
zgodnie z odpowiednią specyfikacją techniczną. Dyrektywa Rady z dnia 14 maja 1991 r.
w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (91/250/ EWG) wskazuje,
że „części programu umożliwiające takie wzajemne połączenia i wzajemne
oddziaływanie między elementami oprogramowania i sprzętu komputerowego
są ogólnie znane pod nazwą „interfejsów”. Zgodnie z powyższą definicją należy dojść
do wniosku, że interfejs to nic innego tylko komponent programowo-sprzętowy służący
skomunikowaniu różnych od siebie urządzeń i oprogramowania;
• Kod źródłowy to zapis programu komputerowego przy pomocy określonego języka
programowania, opisujący operacje jakie powinien wykonać komputer
na zgromadzonych lub otrzymanych danych;
• Dokumentacja Interfejsów to specyfikacja, dokumentacja warunków koniecznych
mających na celu umożliwienie współpracy urządzeń zabudowanych w ramach danego
Postępowania.
Nieprawdą jest, iż „wykonanie Zamówienia uniemożliwiłoby wykonanie przez
Odwołującego, jak i jego konkurentów, innych umów zawartych w wyniku postępowań
o analogiczne zamówienia publiczne. W przypadku Odwołującego byłoby to m.in. zadanie
udzielone Odwołującemu przez Zamawiającego w innym postępowaniu pn. „Prace na linii
kolejowe nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa - Dorohusk na odcinku Warszawa - Otwock -
Dęblin - Lublin, odcinek Otwock - Lublin w km 26,050-175,850'"'. Zamawiający podkreśla,
iż jego zamiarem nie jest uzyskanie praw autorskich majątkowych do samego Interfejsu,
lecz do Dokumentacji Interfejsu celem umożliwienia współpracy (powiązania) innych
urządzeń z urządzeniami realizowanymi w ramach przedmiotowego Postępowania. Inaczej
mówiąc Zamawiający musi wyłącznie posiadać informacje, które zostały wskazane
w pkt 3.1.1.3.7 PFU. Te z kolei muszą umożliwić powiązanie systemów wykorzystanych
przy realizacji zadania. Nie jest zatem intencją Zamawiającego otrzymanie specyfikacji
wszystkich urządzeń użytych przy realizacji zadania,
Przeniesienie praw autorskich do Dokumentacji Interfejsu w żadnym zakresie
nie ogranicza, ani też nie wpływa na sferę praw autorskich do samego interfejsu - czyli jak
wyjaśniono wyżej komponentu programowo-sprzętowego wykonawcy. Prawa te pozostają
przy wykonawcy i nic nie ogranicza go w możliwości dalszego rozwijania swojego produktu

(program komputerowy). Może go przy tym również licencjonować i wykorzystywać w innym
zakresie. Na tym tle należy wyraźnie wskazać, że zakres żądanej dokumentacji
(Dokumentacji Interfejsu) ogranicza się do „specyfikacji warunków koniecznych"
umożliwiających współpracę (powiązanie) jednych urządzeń z drugimi. Informacje te są zaś
niezbędne do zidentyfikowania, jakie warunki konieczne musi spełniać inny
interfejs/urządzenie, który będzie w przyszłości podłączony do urządzenia zabudowanego
w ramach przedmiotowego zamówienia.
Kwestionowane przez Odwołującego zapisy pkt 3.1.1.3.7 PFU, które nakładają
na wykonawcę obowiązek przeniesienia autorskich praw majątkowych do Dokumentacji
Interfejsów, wprowadzają wyraźny i jednoznaczny wymóg przekazania Zamawiającemu
jedynie dokumentacji opisującej, w jaki sposób dostarczone oprogramowanie łączy się
z innymi systemami oraz urządzeniami. Niezależnie Zamawiający wskazuje również na te
zapisy warunków umowy, które zabezpieczają interes wykonawcy przed nadmierną czy
nieuprawnioną ingerencją w dostarczone oprogramowanie/system przez podmioty
zewnętrzne.
Zamawiający widząc potrzebę ochrony praw wykonawcy do stworzonego
oprogramowania (interfejs, kody źródłowe) zadeklarował, iż wymaga udzielenia licencji
na korzystanie z oprogramowania jedynie w zakresie, jakim jest to niezbędne do rozbudowy
i utrzymania dostarczonego oprogramowania (systemu sterowania ruchem kolejowym)
nie oczekując w tym zakresie przeniesienia autorskich praw majątkowych.
Zamawiający potrzebuje praw autorskich do Dokumentacji Interfejsu, gdyż
z dokumentacji tej będzie korzystał w przyszłości. Przede wszystkim musi posiadać prawa
do przekazywania Dokumentacji Interfejsu innych podmiotom (wykonawcom, podmiotom
obsługującym system sterowania ruchem w celu napraw, konserwacji etc.) w ramach
ciążących na Zamawiającym prawnych obowiązkach zarządzania liniami kolejowymi
w Polsce.
Wywiedzenie przez Odwołującego, że opracowane w ramach pkt 3.1.1.3.7 PFU
specyfikacje techniczne mają charakter uniwersalny (zarówno w przypadku Odwołującego
jak i innych uczestników rynku) jest nieprawdą. Zgodnie bowiem z wiedzą Zamawiającego,
specyfikacje techniczne, opracowane przez innych uczestników rynku systemów sterowania
ruchem kolejowym mają charakter indywidualny i dedykowane są dla konkretnego
postępowania.
Zamawiający podkreśla, iż jego obowiązkiem jest określenie przedmiotu zamówienia
w sposób zobiektywizowany, z uwzględnieniem wszelkich uwarunkowań związanych
z przedmiotem zamówienia, zgodnie z przepisami ustawy Pzp. W szczególności musi wziąć

pod uwagę by tak sformułować opis przedmiotu zamówienia, aby nie dopuścić
do wyeliminowania z postępowania określonych wykonawców lub stworzenia niektórym
Wykonawcom pozycji uprzywilejowanej. Należy bowiem zauważyć, iż Zamawiający
udzielając Zamówienia podstawowego na system sterowania ruchem kolejowym na jednej
linii kolejowej, musi mieć na względzie potrzebę jego dalszej rozbudowy na sąsiadujących
liniach kolejowych.
Mając powyższe na względzie Zamawiający podnosi, iż udzielenie w przyszłości
zamówienia publicznego na zbudowanie systemu sterowania ruchem kolejowym
na sąsiednich liniach kolejowych w trybie konkurencyjnym oraz rozbudowę o inne systemy
lub urządzenia współpracujące, będzie możliwe jedynie w sytuacji zapewnienia możliwości
współdziałania systemu będącego przedmiotem niniejszego Postępowania z systemami
i urządzeniami oferowanymi przez innych wykonawców. W innym przypadku Zamawiający
byłby zmuszony do podejmowania prób udzielania zamówienia z wolnej ręki,
co niejednokrotnie napotykać musi na przeszkody natury prawnej. I tak, przykładowo,
dla zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki w oparciu o przepis art. 67 ust. 1 pkt 1 lit.
a ustawy Pzp niezbędne jest zaistnienie przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze,
które wprost uniemożliwiają powierzenie realizacji zamówienia innemu wykonawcy. Przepis
ten nie może zatem znaleźć zastosowania w sytuacji, gdy na rynku, obiektywnie rzecz
biorąc, istnieją jeszcze inni wykonawcy zdolni zrealizować zamówienie. W takich
okolicznościach Zamawiający winien podjąć decyzję o udzieleniu zamówienia w trybie
konkurencyjnym.
Przesłanki udzielenia zamówienia z wolnej ręki ze względu na wyłączenie
konkurencyjności postępowania, powinny być interpretowane w sposób ścisły, jako wyjątek
od zasady udzielania zamówień publicznych w trybie przetargu (wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 6 lipca 2001 r., III RN 16/01). W świetle powyższego, przyczyny związane z ochroną
praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów lub też przyczyny techniczne
o obiektywnym charakterze uzasadniające udzielenie zamówienia bez przeprowadzenia
procedury konkurencyjnej muszą mieć charakter zasadniczy, tak by można było wykazać,
że podjęcie prac przez innego wykonawcę jest rzeczywiście niemożliwe, a nie tylko
utrudnione, i że ta niemożliwość ma charakter nieprzezwyciężalny.
Zamawiający wskazuje, iż pkt 3.1.1.3.7 PFU został wprowadzony zgodnie
z wewnętrznymi założeniami Zamawiającego, a także Wytycznymi Prezesa UZP pn.
„Udzielanie zamówień publicznych na systemy informatyczne oraz dostawę zestawów
komputerowych” oraz Wzorcowymi Klauzulami Ministerstwa Cyfryzacji w zakresie tworzenie
opisu przedmiotu zamówienia na systemy informatyczne i oprogramowania. W przedmiot
niniejszego zamówienia wchodzi dostawa komputerowego systemu sterowania ruchem

kolejowym, a zatem ww. wytyczne stanowią bazę do tworzenia przez Zamawiającego opisu
przedmiotu zamówienia.
Odnosząc się do powyższego, określenie wymogu przeniesienia autorskich praw
majątkowych świadczy o racjonalnym działaniu Zamawiającego. Zamawiający wprowadził
pkt 3.1.1.3.7 PFU posiadając doświadczenie zdobyte na podstawie poprzednich kontraktów
oraz chcąc zabezpieczyć się przed koniecznością zlecania dotychczasowemu dostawcy
komputerowego systemu sterowania ruchem kolejowym zamówienia z wolnej ręki
na rozbudowę systemu czy też dokonywanie prac związanych z integracją systemów.
Zagwarantowanie ww. uprawnienia może odbyć się jedynie poprzez uzyskanie praw
majątkowych do dokumentacji technicznej na korzystnie z ww. dokumentacji na określonych
polach eksploatacji z jednoczesnym prawem wykonywania praw zależnych.
Zamawiający wskazuje, że z uwagi na brak żądania alternatywnego, które mogłoby
polegać np. na żądaniu uzupełnienia dokumentacji przetargowej lub zastąpienia obowiązku
przeniesienia autorskich praw majątkowych do Dokumentacji Interfejsu obowiązkiem
udzielenia licencji, prowadzi do tego, iż Zamawiający nie widzi podstaw do uwzględnienia
odwołania. Jedynym sformułowanym przez Odwołującego żądaniem, jest żądanie
wykreślenia znacznej części zapisów pkt 3.1.1.3.7 PFU. Uwzględnienie odwołania stałoby
zatem w sprzeczności z przyjętymi założeniami, Wytycznymi Prezesa UZP i Ministerstwa
Cyfryzacji i prowadziłoby do uzależnienia się Zamawiającego od Wykonawcy przy pracach
związanych z rozbudową i modernizacją komputerowego systemu sterowania ruchem
kolejowym. Powyższe narażałoby Zamawiającego na zarzut naruszenia zasad uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, a także nieracjonalne wydatkowanie
środków publicznych. Z tego względu uznać należy, iż odwołanie nie zasługuje
na uwzględnienie.
Reasumując, udzielając zamówień publicznych w przyszłości Zamawiający będzie
musiał wykazać, iż nie istniała możliwość nabycia odpowiednich praw na etapie udzielania
zamówienia. Tym samym, Zamawiający wskazuje, iż żądane przez niego informacje oraz
uzyskanie do nich autorskich praw majątkowych do specyfikacji technicznych (specyfikacji
interfejsu) stanowi należytą staranność po stronie Zamawiającego mającą na celu
zachowanie konkurencji na rynku oraz uzasadnione jest obiektywnymi potrzebami
po stronie Zamawiającego.
3. Nadużywanie pozycji dominującej
Nadużywanie pozycji dominującej na rynku właściwym jest zakazane na mocy art. 9
ust. 1 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów („ustawa UOKiK”). Biorąc pod uwagę
całokształt przepisów ustawy UOKiK, należy uznać, że zarzut nadużycia pozycji

dominującej jest uzasadniony, jeżeli dany podmiot: (1) posiada status przedsiębiorcy
w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy UOKiK; (2) posiada pozycję dominującą na rynku
właściwym w rozumieniu art. 4 pkt 10 ustawy UOKiK; (3) nadużył pozycji dominującej,
podejmując działania lub wstrzymując się od podjęcia działań w taki sposób, że zostaje
zagrożona konkurencja na rynku właściwym, zwłaszcza wskutek działań określonych
w art. 9 ust. 2 ustawy UOKiK.
Bezsporne jest, iż Zamawiający posiada status przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 pkt
1 ustawy UOKiK. Zamawiający przyjmuje również, iż może zostać uznany jako podmiot
posiadający pozycję dominującą na rynku właściwym (tj. rynku nabywców systemów
sterowania ruchem kolejowym). Nie można jednak zgodzić się z faktem, iż wprowadzone
przez Zamawiającego zapisy pkt 3.1.1.3.7 PFU stanowią nadużycie pozycji dominującej
poprzez ograniczenie konkurencji na rynku.
W pierwszej kolejności należy podnieść, iż odwołujący nie wskazał, który z przepisów
ustawy UOKiK naruszany jest przez Zamawiającego poprzez wprowadzenie pkt 3.1.1.3.7
PFU.
Istotne jest, iż zarzut nadużycia pozycji dominującej miałby uzasadnienie, gdyby
Zamawiający wykorzystywał swoją pozycję na rynku właściwym (systemów sterowania
ruchem kolejowym) w celu umożliwienia konkretnemu przedsiębiorcy wygrywania
przetargów na dostawę takich systemów, przy jednoczesnym braku uzasadnienia
ekonomicznego dla wprowadzenia konkretnych wymagań, co skutkowałoby całkowitym
wyłączeniem z konkurencji dostawców takich systemów (lub ich części). W analizowanym
stanie faktycznym Zamawiający planuje nabyć dokumentacje techniczną (specyfikację
interfejsów) nie w celu wyeliminowania konkurencji na rynku, lecz w celu uniknięcia
monopolu na rynku systemów sterowania ruchem kolejowym. Nabycie praw autorskich
majątkowych do specyfikacji interfejsów w zakresie określonym w Subklauzuli 1.10
Warunków umowy, tj. w zakresie użytkowania utworów na własny użytek, użytek swoich
jednostek organizacyjnych oraz na użytek osób trzecich związanych z realizacją zadań
Zamawiającego, nie prowadzi do wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym.
Kwestionowane przez odwołującego działania Zamawiającego mają na celu ograniczenie
monopolu oraz umożliwienie wejścia na rynek innym podmiotom, które w chwili obecnej
miały znacznie mniejsze szanse w postępowaniach prowadzonych przez Zamawiającego
w zakresie urządzeń sterowania ruchem kolejowym.
Mając powyższe na względzie, Zamawiający ponownie podkreśla, iż zgodnie z
przedstawioną szeroko argumentacją odpowiedzi na odwołanie, celem wprowadzenia
zapisu punktu 3.1.1.3.7 PFU jest chęć zabezpieczenia się przed koniecznością zlecania

dotychczasowemu dostawcy systemu sterowania ruchem kolejowym zamówienia z wolnej
ręki na rozbudowę systemu czy też dokonywanie prac związanych z integracją systemów
i możliwości zlecania w przyszłości takich prac w trybach konkurencyjnych w rozumieniu
pzp. Ponadto przy właściwym rozumieniu oczekiwań Zamawiającego, a w szczególności
należytemu rozróżnieniu istoty interfejsu, jako komponentu programowo-sprzętowego
od Dokumentacji Interfejsu, co musi prowadzić do wniosku, że przenosząc prawa autorskie
do tej ostatniej, nie wyzbywa się możliwości stosowania własnych rozwiązań technicznych,
ich rozwijaniu oraz nie przekazuje kompletnego know-how, rozważania na temat
niniejszego zarzutu zdają się być bezprzedmiotowe.
4. Procedura zgłoszenia do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
zamiaru koncentracji
Zamawiający podnosi, iż pkt 3.1.1.3.7 PFU nie stanowi zamiaru nabycia przez
Zamawiającego części przedsiębiorstwa. Zamawiający ponownie podkreśla, iż jego celem
jest uniezależnienie się od wykonawcy systemu będącego przedmiotem Postępowania,
uniknięcie monopolu jednego wykonawcy startującego w skarżonym Postępowaniu
oraz zachowanie na rynku konkurencji. Zamawiający ponadto po raz kolejny zwraca uwagę
na konieczność właściwego rozumienia pojęć Interfejs i Dokumentacja interfejsu i ich
wzajemnego odróżniania.
Ustawa UOKiK nie zawiera definicji legalnej koncentracji. Art. 13 ust. 2 ustawy UOKiK
wskazuje zaś stany faktyczne znane powszechnie pod pojęciem form koncentracji,
podlegające obowiązkowi zgłoszenia Prezesowi UOKiK. Są to:
 połączenie dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców (art. 13 ust. 2 pkt 1
ustawy UOKiK);
 przejęcie - przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów
lub w jakikolwiek inny sposób - bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad jednym
lub więcej przedsiębiorcami przez jednego lub więcej przedsiębiorców (art. 13 ust. 2
pkt 2 ustawy UOKiK);
 utworzenie przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy (art. 13 ust. 2 pkt 3 ustawy
UOKiK);
 nabycie przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości lub części
przedsiębiorstwa), obrót realizowany przez to mienie w którymkolwiek z dwóch lat
obrotowych poprzedzających zgłoszenie przekroczył na terytorium RP równowartość
10 mln euro (art. 13 ust. 2 pkt 4 ustawy UOKiK).

Powyższy katalog jest zamknięty co oznacza, że obowiązkowi zgłoszenia Prezesowi
UOKiK podlegają tylko wskazane powyżej stany faktyczne, a żaden z nich nie znajduje
zastosowania do niniejszej sprawy. Należy bowiem wskazać, iż przekazanie,
przez wyłonionego w ramach Postepowania Wykonawcę, praw autorskich do specyfikacji
interfejsu nie będzie spełniało żadnej ze wskazanych powyżej przesłanek.
Nieprawdziwe jest podniesione przez Odwołującego twierdzenie, iż przekazanie
Zamawiającemu specyfikacji interfejsu spowoduje, iż „osoba o odpowiednich kwalifikacjach
i wykształceniu będzie zdolna do odtworzenia interfejsu i oprogramowania wraz z kodami
źródłowymi.” Należy przede wszystkim wskazać, że Dokumentacja Interfejsu, jako że nie
jest samym programem komputerowym, nie może doprowadzić do otworzenia kodów
źródłowych pierwotnego programu. Obawy Odwołującego w tym zakresie nie są w żadnym
zakresie zasadne, a nawet jeżeli byłoby tak jak twierdzi Odwołujący, to odtworzenie
oprogramowania danego producenta naruszałoby prawa tegoż producenta do jego utwory -
tj. programu komputerowego.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na treść art. 74 ust. 2 zd. 2 ustawy o prawie
autorskim i prawach pokrewnych, który stanowi, że „idee i zasady będące podstawą
jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają
ochronie”. Wykonawca zatem nie może skutecznie zastrzec praw autorskich w powyższym
zakresie.
Co więcej, odwołujący wskazuje, iż „te elementy (specyfikacji interfejsu
- przy. Zamawiającego) (...) stanowią o realniej sile przedsiębiorstwa na rynku i są w stanie
samodzielnie generować obrót.” Zamawiający ponownie podnosi, iż jego celem nie jest
ograniczenie wykonawcom „możliwości prac na wszystkich projektach SRK w Polsce
i na świecie”, a szczegółowe uzasadnienie w tym zakresie zostało przedstawione
w uzasadnieniu dla punktu 2a odpowiedzi na odwołanie.
Reasumując, planowany transfer praw w żadnym stopniu nie spowoduje, że PKP PLK
uzyska możliwość wywierania decydującego wpływu na przedsiębiorcę tylko dlatego,
że Zamawiający nabędzie autorskie prawa majątkowe do stworzonych na potrzeby
niniejszego Postępowania specyfikacji technicznych (specyfikacji interfejsu). Zatem zarzut
nadużywania przez Zamawiającego pozycji dominującej jest bezzasadny i zasługuje
na oddalenie.
5. Rękojmia za wady dokumentacji
Nieprawdą jest stawiana przez Odwołującego teza jakoby w świetle zapisów umowy
odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady specyfikacji interfejsu, o której mowa w pkt
3.1.1.3.7 PFU rozszerzona była również na zmodyfikowane przez Zamawiającego elementy

specyfikacji. Zamawiający stanowczo podkreśla, iż zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego
dotyczącymi rękojmi, wykonawca ponosił będzie odpowiedzialność jedynie w zakresie,
w jakim wada tkwiła w rzeczy sprzedanej w momencie przejścia niebezpieczeństwa
na kupującego (Zamawiającego). Inaczej mówiąc, ewentualne dokonane
przez Zamawiającego modyfikacje nie będą mogły być przyczyną roszczeń z tytułu rękojmi
za wady. Należy bowiem zaznaczyć, iż w żadnym z fragmentów pkt 3.1.1.3.7 PFU nie ma
informacji na temat rozszerzenia odpowiedzialności wykonawcy na wady powstałe wskutek
modyfikacji Zamawiającego.
Za zaprezentowanym przez Zamawiającego stanowiskiem, przemawia również
przepis art. 558§ 1 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strony mogą
odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Należy zatem
wskazać, iż aby można było mówić o rozszerzeniu w pkt 3.1.1.3.7 PFU odpowiedzialności
za wady wywołane działaniem Zamawiającego, warunki skarżonego pkt 3.1.1.3.7 PFU
musiałyby przewidywać taką rozszerzoną odpowiedzialność.
Odwołujący kwestionuje również zbyt długi okres rękojmi za wady nie podając
faktycznego uzasadnienia w tym zakresie. Zamawiający podnosi, iż zgodnie z cytowanym
w poprzednim akapicie art. 558§1 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego przepisy dotyczące
odpowiedzialności z tytułu rękojmi mają w zasadzie charakter iuris dispositivi. Tym samym
Zamawiający uprawniony jest do odpowiedniego określenia okresu rękojmi za wady,
dłuższego niż wynikający z przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Co istotne,
poglądy doktryny i orzecznictwo nie definiują maksymalnego okresu rękojmi za wady.
Nie jest również trafne powołanie się przez odwołującego na krótszy okres gwarancji
przewidziany SIWZ niż kwestionowany okres rękojmi za wady specyfikacji interfejsu.
Zamawiający podnosi, iż zgodnie z ogólnie przyjętymi poglądami doktryny
oraz orzecznictwem sądów powszechnych wskazane reżimy odpowiedzialności
są od siebie niezależne i kupujący może sam wybierać, z których uprawnień będzie
korzystał.
W uzasadnieniu niniejszego zarzutu Odwołujący wskazuje, iż żądanie
Zamawiającego jest nieproporcjonalne i nadmierne względem celu Zamówienia.
Zamawiający wskazuje, iż zastosowany przez niego 120 miesięczny okres rękojmi za wady
wynika, wbrew twierdzeniom Odwołującego ze specyfiki i celu zamówienia. Zamawiający
wskazuje, iż zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, będące
przedmiotem niniejszego postępowania komputerowe systemy sterowania ruchem
kolejowym, mają zostać docelowo zamontowane na wszystkich liniach kolejowych
zarządzanych przez Zamawiającego. Odcinek linii kolejowej objęty niniejszym

Postępowaniem będzie w przyszłości, w ramach kolejnych postepowań o udzielenie
zamówienia publicznego, rozbudowywany o kolejne odcinki. Na chwilę obecną Zamawiający
nie jest w stanie określić w jakich odstępach czasowych ogłaszane będą kolejne
postępowania, jednakże 10 letni okres rękojmi jest aktualnie gwarantem możliwości
udzielenia kolejnych zamówień i ich realizacji. Inaczej mówiąc, w określonym
przez Zamawiającego 10letnim okresie rękojmi możliwe będzie zweryfikowanie
czy przekazana przez Wykonawcę dokumentacja nie posiada wad. Reasumując, w ocenie
Zamawiającego, niniejszy zarzut zasługuje na oddalenie.
6. Rękojmia za wady dokumentacji
Zamawiający zaprzecza jakoby w którejkolwiek części pkt 3.1.1.3.7 PFU żądał
od wykonawców przeniesienia własności oraz autorskich praw majątkowych do protokołów
otwartych. Zamawiający ponownie zaznacza, iż specyfikacja interfejsu ma zawierać takie
informacje, które umożliwią podłączenie się do zainstalowanych przez wyłonionego
w ramach Postępowania wykonawcę urządzeń i oprogramowania. Inaczej mówiąc,
przy założeniu, że wykonawca korzystać będzie z tzw. „otwartych protokołów” powinien
wskazać jaki protokół ma być zastosowany w urządzeniu/oprogramowaniu, które będzie się
w przyszłości podłączać, podając jego nazwę/typ/numer, aby umożliwić odpowiednie
dostosowanie przyłączanego systemu czy urządzenia w przyszłości.
Reasumując, niniejszy zarzut nie zasługuje na uwzględnieni, gdyż Zamawiający
nie żąda przekazania własności i autorskich praw majątkowych do tzw. „protokołów
otwartych”, które nie są własnością odwołującego jak i innych wykonawców.
Mając na powyższe uwadze, w ocenie Zamawiającego twierdzenia Odwołującego są
w całości bezzasadne, a tym samym odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną do Prezesa Izby w dniu 1 grudnia 2017 r., jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron, złożone podczas
rozprawy Izba ustaliła, co następuje.

Przedmiotem postępowania jest projekt i zabudowa urządzeń sterowania ruchem
kolejowym (srk) oraz urządzeń kolejowych sieci telekomunikacyjnych linii kolejowej E 59
na odcinku Poznań Główny – Wronki (LCS Poznań III). Całość przedmiotu Zamówienia
obejmuje wykonanie następujących elementów:
1) Dokumentacji projektowej, w tym:

a) opracowanie projektu wykonawczego wraz z uzyskaniem wymaganych uzgodnień
oraz decyzji administracyjnych dla następujących branż:
 sterowanie ruchem kolejowym (srk),
 urządzenia i systemy telekomunikacyjne oraz
 architektoniczno-budowlana - w zakresie niezbędnym dla zabudowy przedmiotowych
urządzeń,
 urządzenia i układy elektroenergetyki do 1kV w zakresie przyłączenia obiektów
ww. branż do punktów zasilania,
b) opracowanie dokumentacji powykonawczej, w tym geodezyjnej dokumentacji
powykonawczej,
c) przeprowadzenie procesu oceny zgodności podsystemów (sterowanie) na etapie
projektowym przez jednostkę notyfikowaną, wraz z wystawieniem pośrednich deklaracji WE.
2) Realizacji robót w zakresach:
a) urządzeń sterowania ruchem kolejowym (srk),
b) urządzeń i systemów telekomunikacyjnych,
c) architektoniczno-budowlanej,
d) urządzeń i układów elektroenergetyki do 1 kV. 2.2.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia przedstawiony został w Programie
Funkcjonalno-Użytkowym (PFU) stanowiącym Tom III SIWZ oraz Rozbiciu Ceny Ofertowej,
stanowiącym załącznik do PFU.
Zgodnie z subklauzulą 1.10 Warunków umowy: Usuwa się treść SubKLAUZULI
i zastępuje następującą treścią:
1. Wykonawca oświadcza, że wykonując Umowę będzie przestrzegał przepisów
ustawy o Prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz nie naruszy majątkowych
oraz osobistych praw osób trzecich, a utwory powstałe w związku z realizacją Umowy
lub jej części przekaże Zamawiającemu w stanie wolnym od obciążeń prawami tych osób,
a w szczególności, iż:
a) w chwili przedstawienia do odbioru przedmiotu Umowy lub jego części będą
przysługiwały mu w całości i na wyłączność majątkowe prawa autorskie i prawa zależne
do każdego z utworów powstałych w związku z realizacją Umowy lub jej części w zakresie
ustalonym niniejszą Umową, na podstawie odpowiednich umów zawartych w formie
pisemnej;

b) nie istnieją żadne ograniczenia, które uniemożliwiałyby Wykonawcy przeniesienie
autorskich praw majątkowych i praw zależnych w zakresie opisanym w lit. a) powyżej
do utworów powstałych w związku z realizacją Umowy lub jej części, w szczególności
Wykonawca oświadcza, iż prawa te nie zostały, ani nie zostaną zbyte ani ograniczone
w zakresie który, który wyłączałby lub ograniczałby prawa Zamawiającego jakie nabywa on
na podstawie niniejszej umowy;
c) autorskie prawa majątkowe i prawa zależne do utworów powstałych w związku
z realizacją Umowy lub jej części nie są i nie będą przedmiotem zastawu lub innych praw
na rzeczy osób trzecich i zostaną przeniesione na Zamawiającego bez żadnych ograniczeń;
d) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wykonawcę nie jest, a w przypadku
jeżeli w chwili podpisania Umowy prawa takie mu nie przysługują, nie będzie dokonane
pod warunkiem, który nie uległ ziszczeniu przed dniem przekazania przedmiotu Umowy
lub jej części Zamawiającemu;
e) przeniesienie autorskich praw majątkowych na Wykonawcę nie jest, a w przypadku
jeżeli w chwili podpisania Umowy prawa takie mu nie przysługują, nie będzie dokonane
z zastrzeżeniem terminu późniejszego niż dzień przedstawienia do odbioru przedmiotu
Umowy lub jej części Zamawiającemu;
f) zapewnił sobie, a w przypadku jeśli tego nie uczynił, to będzie dysponował
zapewnieniem twórcy utworów powstałych w związku z realizacją Umowy lub jej części,
w chwili odbioru przedmiotu Umowy lub jego części przez Zamawiającego, iż w przypadku
powstania nowych pól eksploatacji przedmiotu Umowy lub jego części nieznanych w chwili
zawarcia Umowy, prawo do eksploatacji przedmiotu Umowy lub jego części na tych polach
zostanie na Wykonawcę przeniesione, a on przeniesie je w ramach Zaakceptowanej Kwoty
Kontraktowej na rzecz Zamawiającego na jego pierwsze żądanie.
W przypadku naruszenia przez Wykonawcę któregokolwiek z wymienionych wyżej
zobowiązań czy też oświadczeń, Wykonawca zobowiązany będzie do pokrycia szkód
poniesionych przez Zamawiającego z tego tytułu.
2. Z chwilą odbioru przez Zamawiającego utworów powstałych w związku z realizacją
Umowy lub jej części, Wykonawca w ramach Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej:
a) przenosi na Zamawiającego bezwarunkowo, bez ograniczeń czasowych
i terytorialnych, na wyłączność, na następujących polach eksploatacji:
(i) użytkowania utworów na własny użytek, użytek swoich jednostek organizacyjnych
oraz użytek osób trzecich w celach związanych z realizacją zadań Zamawiającego,

(ii) utrwalenia utworów na wszelkich rodzajach nośników, a w szczególności
na nośnikach video, taśmie światłoczułej, magnetycznej, dyskach komputerowych
oraz wszystkich typach nośników przeznaczonych do zapisu cyfrowego (np. CD, DVD, Blue-
ray, pendrive, itd.),
(iii) zwielokrotniania utworów dowolną techniką w dowolnej ilości, w tym techniką
magnetyczną na kasetach video, techniką światłoczułą i cyfrową, techniką zapisu
komputerowego na wszystkich rodzajach nośników dostosowanych do tej formy zapisu,
wytwarzanie jakąkolwiek techniką egzemplarzy utworu, w tym techniką drukarską,
reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,
(iv) wprowadzanie do obrotu,
(v) wprowadzania utworów do pamięci komputera na dowolnej liczbie stanowisk
komputerowych oraz do sieci multimedialnej, telekomunikacyjnej, komputerowej,
w tym do Internetu,
(vi) wystawiania, ekspozycji, wyświetlania i publicznego odtwarzania utworu,
(vii) nadawania całości lub wybranych fragmentów utworu za pomocą wizji
albo fonii przewodowej i bezprzewodowej przez stację naziemną,
(viii) nadawania za pośrednictwem satelity,
(ix) reemisji,
(x) wymiany nośników, na których utwór utrwalono,
(xi) wykorzystania w utworach multimedialnych,
(xii) wykorzystywania całości lub fragmentów utworu do celów promocyjnych
i reklamy,
(xiii) wprowadzania zmian, skrótów,
(xiv) sporządzenia wersji obcojęzycznych, zarówno przy użyciu napisów,
jak i lektora,
(xv) publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć
do niego dostęp w miejscu i w czasie przez niego wybranym,
(xvi) najem,
(xvii) dzierżawa,
(xviii) udzielanie licencji na wykorzystanie,
(xix) wielokrotne wykorzystywanie do realizacji inwestycji,

(xx) publikowanie części lub całości,
całość autorskich praw majątkowych do utworów w rozumieniu przepisów ustawy o Prawie
autorskim i prawach pokrewnych, bez względu na ilość egzemplarzy, wytworzonych
w związku z realizacją Umowy lub jej części, w szczególności takich jak: raporty, mapy,
wykresy, rysunki, plany, dane statystyczne, ekspertyzy, obliczenia i inne dokumenty
przekazane Zamawiającemu w wykonaniu niniejszej umowy oraz broszur, obejmujących
prawo do rozporządzania i korzystania z wyłączeniem innych osób, bez konieczności
składania dodatkowych oświadczeń Stron w tym zakresie (z zastrzeżeniem oświadczeń,
o których mowa w ust. 8);
b) udziela Zamawiającemu wyłącznego prawa do wykonywania i zezwalania
na wykonywanie praw zależnych praw autorskich, w szczególności poprzez zezwolenie
Zamawiającemu na dokonywanie opracowań i zmian utworów, na korzystanie z opracowań
utworów oraz ich przeróbek oraz na rozporządzanie tymi opracowaniami
wraz z przeróbkami, w szczególności w sytuacji, gdy zmiany w utworach następują na skutek
sprawowania nadzoru autorskiego w rozumieniu przepisów Prawa budowlanego
oraz gdy są konieczne i uzasadnione ze względu na realizację przedmiotu umowy
lub optymalizację lub charakter inwestycji; wprowadzenie zmian oraz nadzór autorski może
zostać wykonane przez Zamawiającego lub powierzone dowolnej osobie bez pozbawienia
autorów utworów praw do korzystania z osobistych praw autorskich a Wykonawca
oświadcza, iż jest uprawniony do działania w imieniu autorów w zakresie tego potwierdzenia.
Wykonawca zapewni także, że autorzy wszelkich utworów stworzonych w ramach niniejszej
Umowy, wyrażą zgodę na naruszanie integralności, w tym formy i treści utworów, poprzez
wprowadzanie do nich zmian – niezależnie od tego, jaki podmiot dokonywać będzie tych
zmian.
3. Równocześnie z nabyciem autorskich praw majątkowych do utworów Zamawiający
nabywa w ramach Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej własność wszystkich egzemplarzy
lub nośników, na których utwory zostały utrwalone. Zaakceptowana Kwota Kontraktowa
obejmuje także wynagrodzenie za wykorzystywanie utworów na poszczególnych polach
eksploatacji.
4. Zamawiający na podstawie Umowy nabywa prawo do przeniesienia autorskich praw
majątkowych uzyskanych na podstawie niniejszej Umowy na rzecz osób trzecich, a także
nabywa prawo do korzystania i rozporządzania zależnym prawem autorskim w zakresie,
określonym niniejsza Umową, w szczególności w Załączniku nr 4 do Warunków
Szczególnych.

5. Strony ustalają, iż wykonywanie nabytych praw na wszystkich polach eksploatacji
określonych w Załączniku nr 4 do Warunków Szczególnych, może następować w całości,
w części, fragmentach, samodzielnie, w połączeniu z dziełami innych podmiotów, w tym jako
część dzieła zbiorowego, po zarchiwizowaniu w formie elektronicznej i drukowanej,
po dokonaniu opracowań, przystosowań, uzupełnień lub innych modyfikacji, itd.
6. W przypadku wystąpienia przez jakąkolwiek osobę trzecią w stosunku do Zamawiającego,
z roszczeniem z tytułu naruszenia praw autorskich lub praw zależnych, zarówno osobistych,
jak i majątkowych, jeżeli naruszenie nastąpiło w związku z realizacją Umowy
przez Wykonawcę, Wykonawca:
a) przyjmie na siebie pełną odpowiedzialność za powstanie oraz wszelkie skutki powyższych
zdarzeń;
b) w przypadku skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, o czym Zamawiający
jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić Wykonawcę, Wykonawca wstąpi do procesu
po stronie Zamawiającego i pokryje wszelkie koszty związane z udziałem Zamawiającego
w postępowaniu sądowym, w tym koszty obsługi prawnej postępowania;
c) poniesie wszelkie koszty związane z ewentualnym pokryciem roszczeń majątkowych
i niemajątkowych związanych z naruszeniem praw autorskich majątkowych lub osobistych
osoby lub osób zgłaszających roszczenia.
7. Każdy egzemplarz każdego z utworów wykonanych w ramach Umowy będzie zawierał
oświadczenie zawarte w Załączniku Nr 4 do Warunków Szczególnych, osoby wskazanej
na nim jako twórca, iż przeniósł on na Wykonawcę na wyłączność i bezwarunkowo autorskie
prawa majątkowe do utworu w zakresie określonym w niniejszej Umowie oraz oświadczenie
Wykonawcy stanowiące Załącznik Nr 5 do Warunków Szczególnych.
8. Wykonawca zobowiązuje się, wraz z przekazaniem części przedmiotu Umowy, a przed
Odbiorem końcowym, uzyskać oświadczenia autora lub - w przypadku wielości - autorów tej
części w przedmiocie ich zobowiązania do niewykonywania przysługujących im osobistych
praw autorskich do przekazanej części przedmiotu Umowy przez okres 10 lat
oraz upoważnienia Zamawiającego do wykonywania osobistych praw autorskich w ich
imieniu przez ten okres.
9. Wykonawca, w przypadku jeśli będzie to konieczne, jest zobowiązany do zapłaty autorowi
części przedmiotu Umowy wynagrodzenia za powstrzymanie się od wykonywania osobistych
praw autorskich na zasadach określonych w ustępie poprzedzającym. Wykonawca zwalnia
Zamawiającego z obowiązku zapłaty jakichkolwiek kwot na rzecz autora w odniesieniu
do zobowiązania do powstrzymania się od wykonywania osobistych praw autorskich.

10. Zamawiający udziela Wykonawcy niewyłącznej licencji na czas wykonywania Umowy
w celu niezbędnym do realizacji Robót, do korzystania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej
z Wymagań Zamawiającego oraz materiałów dołączonych do SIWZ, które stanowią utwory
w rozumieniu ustawy o Prawie autorskim i prawach pokrewnych, na polach eksploatacji
wskazanych w Załączniku Nr 4 do Warunków Szczególnych.
11. Powyższe postanowienia niniejszej SubKLAUZULI w zakresie przeniesienia praw
autorskich nie dotyczą oprogramowania, co do którego będzie się uważało, że Wykonawca
przez podpisanie Kontraktu udzielił Zamawiającemu bezterminowej, zbywalnej,
nie zastrzeżonej, za wynagrodzeniem uwzględnionym w Zaakceptowanej Kwocie
Kontraktowej licencji na kopiowanie, używanie i przekazywanie oprogramowania. Niniejsza
licencja będzie używana wyłącznie w celu budowy, rozbudowy, remontu, użytkowania
i modyfikacji infrastruktury kolejowej w Rzeczypospolitej Polskiej. Przedmiotowa Licencja
uprawnia w szczególności do:
(i) trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części
jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie;
(ii) rozpowszechniania, w tym użyczenia, dzierżawy lub najmu, programu komputerowego
lub jego kopii.
Oprogramowanie opracowane przez Wykonawcę (lub na jego rzecz) nie będzie bez zgody
Wykonawcy używane, kopiowane czy przekazywane stronie trzeciej za wyjątkiem spółek
z Grupy PKP, przez Zamawiającego (lub w jego imieniu) do celów innych, niż te które są
dozwolone według niniejszej SubKLAUZULI.
Zgodnie zaś z pkt 3.1.1.3.7 PFU - Wymagania dla urządzeń srk umożliwiające
ich powiązanie z innymi urządzeniami/systemami srk:
Wykonawca opracuje i przekaże Zamawiającemu w formie dokumentacji technicznej
(specyfikacji interfejsu) specyfikację warunków koniecznych, mających na celu umożliwienie
współpracy (powiązania) urządzeń zabudowywanych w ramach niniejszego zadania
z urządzeniami/systemami sterowania ruchem kolejowym, które potencjalnie mogą z nimi
współpracować.
W przypadku zabudowy stacyjnych urządzeń srk (nastawnica) Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
 systemem stacyjnym srk (sąsiednia nastawnica)
 systemem zdalnego sterowania
 centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)

 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
 systemem samoczynnej blokady liniowej (w tym na potrzeby współpracy z systemem
ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))
 systemem półsamoczynnej blokady liniowej (w tym na potrzeby współpracy z systemem
ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))
 systemem kontroli niezajętości
 systemem zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
 napędem zwrotnicowym
 sygnalizatorem przytorowym
W przypadku zabudowy liniowych urządzeń srk Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z:
 systemem zdalnego sterowania
 centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
 systemem stacyjnym srk (nastawnica) (w tym na potrzeby współpracy z systemem
ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC))
 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
 systemem kontroli niezajętości
 sygnalizatorem przytorowym
W przypadku zabudowy systemu zdalnego sterowania (nadrzędnym) Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
 systemem zdalnego sterowania sąsiednim
 centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
 systemem stacyjnym srk (nastawnica)
 systemem samoczynnej blokady liniowej
 systemem półsamoczynnej blokady liniowej

 systemem zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
W przypadku zabudowy systemu ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC) Wykonawca dostarczy
warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
 systemem stacyjnym srk (nastawnica)
 systemem zdalnego sterowania
 centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC) (sąsiednim)
 urządzeniami DSAT
W przypadku zabudowy systemu zabezpieczenia ruchu na przejeździe kolejowo-drogowym
Wykonawca dostarczy warunki techniczne dla umożliwienia współpracy z:
 systemem zdalnego sterowania
 systemem stacyjnym srk (nastawnica)
 centrum utrzymania i diagnostyki (CUiD)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
 systemem ERTMS/ETCS poziom 1 (koder LEU)
W przypadku zabudowy urządzeń DSAT Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z:
 systemem ERTMS/ETCS poziom 2 (RBC)
W przypadku zabudowy urządzeń zewnętrznych (tj. napęd zwrotnicowy, system kontroli
niezajętości, sygnalizator przytorowy) Wykonawca dostarczy warunki techniczne
dla umożliwienia współpracy z:
 systemem stacyjnym srk (nastawnica)
 systemem samoczynnej blokady liniowej
Dokumentacja techniczna, o której mowa powyżej powinna zawierać, co najmniej:
 przeznaczenie i zakres stosowania,
 sposób realizacji warstwy fizycznej tj.:
- sposób połączenia mechanicznego (wtyczki, złącza),
- parametry elektryczne (poziomy napięć, prądów),

- sposób kodowania i dekodowania informacji bitowej,
- zależności czasowe sygnałów elektrycznych,
- klasy izolacji, poziom zakłóceń, poziomy sygnałów nadawania, czułość odbiornika, itd.
 dla poszczególnych pozostałych warstw powinien zostać określony używany protokół
(lub protokoły) przez określenie referencji do specyfikacji protokołu w przypadku protokołów
standardowych lub szczegółowa specyfikacja protokołu/protokołów, jeśli jest on
niestandardowy,
 zastosowane mechanizmy zapewniające bezpieczeństwo transmisji danych zgodnie
z wymaganiami odpowiednich norm,
 specyfikację funkcjonalną interfejsu zawierającą:
- specyfikację procedur wymiany danych procesowych: inicjowania wymiany danych,
logowania, wylogowania, przesyłania informacji o stanach elementów (statusów), przesyłania
poleceń sterujących, synchronizacji czasu itd.,
- specyfikacje struktur telegramów: rodzaje telegramów, opisy struktury telegramów i ich
przeznaczenia,
- specyfikacje danych procesowych: lista danych procesowych z opisem ich znaczenia
i dopuszczalnych wartości, sposób formatowania zmiennych w polach danych użytkowych
telegramów
 odniesienie do wymagań RAMS
Wykonawca przygotuje ww. dokumentację dla każdego z ww. powiązań oddzielnie i uzgodni
z Zamawiającym.
Wyżej opisana dokumentacja przekazana po ich wykonaniu Zamawiającemu,
jest własnością Zamawiającego z autorskimi prawami włącznie.
Wykonawca zapewnia, iż przedłożona dokumentacja techniczna (specyfikacja interfejsu)
urządzeń/systemów będzie spełniać określone powyżej wymogi Zamawiającego tj. będzie
zawierać informacje i dane niezbędne dla powiązania i integracji urządzeń/systemów
zabudowanych w ramach niniejszego zadania z urządzeniami/systemami sterowania ruchem
kolejowym, które będą mogły potencjalnie współpracować. Okres zgłaszania wad dla każdej
części tej dokumentacji rozpoczyna się w dniu jej odbioru przez zamawiającego i kończy się
po 120 miesiącach od daty wydania Świadectwa Przejęcia Robót.

Izba zważyła, co następuje.

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych
przy procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwotę określoną
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Odnośnie wniosku Odwołującego o wyłączenie jawności rozprawy w stosunku
do Zamawiającego w zakresie przedstawienia informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa Odwołującego, a niezbędnych jego zdaniem do uzupełnienia argumentacji
wskazanej w odwołaniu, Izba uznała, że brak jest podstaw formalno-prawnych do jego
uwzględnienia. Co do zasady rozprawa w postępowaniu odwoławczym jest jawna.
Jako wyjątek od zasady, wyłączenie jawności może nastąpić jedynie w sytuacji, gdy jest
to rzeczywiście uzasadnione, po wnikliwej analizie okoliczności, które miałyby stanowić
uzasadnienie takiego wyłączenia. Zarzuty podniesione w odwołaniu dotyczą postanowień
SIWZ, a nie są związane z ofertą Odwołującego, zatem Izba postanowiła nie uwzględnić
wniosku Odwołującego w tym zakresie.
Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. W zakresie zarzutu
niezdefiniowania pojęcia „utworu” skład orzekający podziela stanowisko Zamawiającego.
W sytuacji, w której dane pojęcie zdefiniowane zostało w przepisach prawa powszechnie
obowiązującego, nie ma potrzeby jego definiowania w treści umowy. Odnosząc się zaś
do wymogów przeniesienia autorskich prawa majątkowych do utworów powstałych
w związku z realizacją umowy lub jej części (w tym wykorzystywania ich na polach
eksploatacji RP wraz z prawem do wykonywania i zezwalania na wykonywanie zależnych
praw autorskich), a także przeniesienia majątkowych praw autorskich do dokumentacji
technicznej należy wskazać, że są one jak najbardziej zasadne.
Oczywiście uprawnienie zamawiającego do kształtowania przedmiotu zamówienia
zgodnie z jego potrzebami nie oznacza prawa do zupełnie dowolnego określenia wymagań,
które mogą prowadzić do obciążenia wykonawcy w stopniu wykraczającym
ponad uzasadnione potrzeby zamawiającego. Zamawiający powinien działać w granicach

określonych art. 3531 oraz art. 5 Kodeksu cywilnego, co oznacza, że postanowienia nie
mogą być sprzeczne z właściwością stosunku zobowiązaniowego, ustawą lub zasadami
współżycia społecznego. Nie mogą również przekraczać granic swobody umów, kształtując
rażąco nierównomiernie wzajemne prawa i obowiązki.
Powyższe nie może być jednak interpretowane w taki sposób, że wymaga się
dopuszczenia wszystkich zainteresowanych zamówieniem, a sposób świadczenia
zamówienia, który należy zaoferować, pozostawiony jest wykonawcom. Zamawiający ma
prawo określić przedmiot zamówienia tak, aby uzyskać oczekiwany efekt, nawet jeśli
wyklucza to możliwość dopuszczenia do realizacji zamówienia wszystkich wykonawców
działających na rynku. Prawem zamawiającego jest takie opisanie przedmiotu zamówienia,
którego realizacja zaspokoi w najszerszym kontekście określone potrzeby. Zamawiający
musi jednak każdorazowo wykazać swoje uzasadnione potrzeby, jeśli nie w ramach
poszczególnych postanowień, to w toku weryfikacji jego decyzji, np. podczas rozpatrywania
wniesionego odwołania. Równocześnie powinien dbać o racjonalne wydatkowanie środków,
a przede wszystkim o zapewnienie należytego wykonania przyszłej umowy.
Argumentacja nakierowana wyłącznie na okoliczność, że wnoszący odwołanie
wykonawca nie może wykonać zamówienia, względnie że wiązałoby to się z dużymi
trudnościami nie przesądza jeszcze, że opis przedmiotu zamówienia narusza zasady
uczciwej konkurencji czy proporcjonalności. Ustalenie bowiem nawet, że tylko ograniczona
liczba podmiotów może spełnić wymaganie zamawiającego ma drugorzędne znaczenie
dla oceny, czy naruszono przepisy Prawa zamówień publicznych. Jeśli potrzeba
zamawiającego jest zobiektywizowana, może on tak opisać przedmiot zamówienia,
że jest w stanie zadość uczynić mu tylko ograniczony krąg wykonawców. W takim wypadku
celem nie jest preferowanie określonego wykonawcy, ale otrzymanie przez zamawiającego
świadczenia odpowiadającego jego rzeczywistym potrzebom.
Oczekiwania względem przedmiotu zamówienia nie muszą umożliwiać
ubiegania się o udzielenie zamówienia każdemu zainteresowanemu wykonawcy.
Fundamentalne zasady rządzące postępowaniem nie mają charakteru
absolutnego. W przeciwnym razie zamówienia publiczne można byłoby sprowadzić do roli
instrumentu pozyskiwania dóbr o przeciętnej, niczym niewyróżniającej się jakości, a nadto
o cechach nieuwzględniających usprawiedliwionych potrzeb zamawiających (tak w wyroku
KIO z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt KIO 445/17).
Właściwym podejściem, zdaniem Izby, jest dopuszczenie stawiania przedmiotowi
zamówienia nawet bardzo restrykcyjnych wymagań, o ile po stronie zamawiającego
występują obiektywne powody ograniczania w taki sposób kręgu potencjalnych

wykonawców zdolnych do realizacji zamówienia. W niniejszym stanie faktycznym
obiektywną potrzebą Zamawiającego jest potrzeba otrzymania dokumentacji interfejsów,
która umożliwi w przyszłości samodzielny i niezakłócony rozwój oraz utrzymanie systemu
sterowania ruchem kolejowym. Izba uznała więc, że Zamawiający postępowałby
co najmniej nieracjonalnie, gdyby dopuszczał do sytuacji udzielania później zamówień
z wolnej ręki na rozbudowę systemu czy też dokonywanie prac związanych z integracją
systemów.
Zamawiający wykazał, że kwestionowane wymagania mają mu służyć w przyszłości,
bowiem będzie mógł np. podłączyć nowe urządzenia do rozwiązań zrealizowanych
w obecnym zamówieniu, bez uzależniania się od wykonawcy obecnego postępowania.
Sytuacja ta dotyczy wszystkich potencjalnych wykonawców, zatem wszystkim podmiotom
działającym na rynku postawiono takie same warunki początkowe. Ponadto, Izba podziela
stanowisko prezentowane w wyroku KIO z dnia 11 sierpnia 2016 r., sygn. akt KIO 1417/16,
że art. 29 ust. 1 ustawy Pzp nie powinien być odnoszony do sytuacji jednego wykonawcy
i trudności, jakie mogą u tego wykonawcy wystąpić z uwagi na takie, a nie inne wymagania
zamawiającego. Przepis ten nie powinien być również odczytywany w ten sposób,
że nakłada na zamawiającego obowiązek uwzględnienia i wyeliminowania z opisu
przedmiotu zamówienia uzasadnionych wymagań, które dla wykonawcy mogą stanowić
źródło ewentualnych niedogodności czy potrzeby reorganizacji swojej pracy
bądź stworzenia nowych rozwiązań dostosowanych do realizacji konkretnego zamówienia.
W ocenie Izby zarzuty nadużywania pozycji dominującej oraz zaniechania
przewidzenia w SIWZ procedury zgłoszenia do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów zamiaru koncentracji polegającego na nabyciu części przedsiębiorstwa
należy również uznać za bezzasadne. Po pierwsze, jak słusznie zauważył Zamawiający
nabycie praw autorskich majątkowych do specyfikacji interfejsów nie prowadzi
do wyeliminowania konkurencji na rynku właściwym, wręcz przeciwnie stanowi możliwość
dla innych podmiotów zaistnienia na tym rynku. Izba podziela także pogląd Zamawiającego,
że niezagwarantowanie sobie korzystania z utworów w określony sposób niewątpliwie może
utrudnić udzielenie w przyszłości zamówień innym wykonawcom niż dotychczasowemu.
Ponadto, ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów formułuje
zamknięty katalog czterech operacji, które kwalifikuje jako koncentracje, tj. których zamiar
podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zdaniem
składu orzekającego Odwołujący nie udowodnił, że którakolwiek z przesłanek ma
zastosowania w niniejszym stanie faktycznym. Zgodnie z art. 14 ustawy Pzp, przechodząc
do art. 6 Kodeksu cywilnego należy wskazać, że ei incubit probatio qui dicit non qui negat
(na tym ciąży dowód kto twierdzi, a nie na tym kto zaprzecza). W trakcie postępowania

odwoławczego to Odwołujący kwestionuje podjęte przez Zamawiającego decyzje, bowiem
zgodnie z art. 190 ustawy Pzp to na Odwołującym ciąży ciężar dowiedzenia, że stanowisko
Zamawiającego jest nieprawidłowe. Podobny pogląd został zaprezentowany w wyroku Sądu
Okręgowego w Poznaniu z dnia 19 marca 2009 roku sygn. akt X Ga 32/09, w którym
to orzeczeniu Sąd wskazał między innymi Ciężar udowodnienia takiego twierdzenia
spoczywa na tym uczestniku postępowania, który przytacza twierdzenie o istnieniu danego
faktu, a nie na uczestniku, który twierdzeniu temu zaprzecza (…). Odwołujący nie wykazał
również czemu zakres informacji koniecznych do przekazania w zakresie dokumentacji
interfejsów jest nadmierny. Nie uzasadnił dlaczego zaproponowane przez niego
postanowienia ograniczają dostarczenie warunków technicznych dla umożliwienia
współpracy jedynie do RBC-nastawnica, RBC - system zdalnego sterowania, RBC - liniowe
urządzenia SRK, RBC-RBC.
Skład orzekający nie dopatrzył się również naruszenia przez Zamawiającego ustawy
Pzp w zakresie zarzutu związanego z rękojmią za wady dokumentacji. Postanowienia
pkt 3.1.1.3.7 PFU nie zawierają rozszerzenia odpowiedzialności wykonawcy na wady
powstałe wskutek modyfikacji Zamawiającego. Ponadto, z ww. postanowień nie sposób
wywieść jakoby Zamawiający żądał przekazania własności i autorskich praw majątkowych
do tzw. „protokołów otwartych”, niebędących własnością Odwołującego jak i innych
wykonawców. Dodatkowo należy wskazać, że zakres czasowy rękojmi można wydłużyć.
Zamawiający może więc dowolnie określić okres rękojmi z zachowaniem reguł określonych
w art. 3531 Kodeksu cywilnego. W ocenie Izby uzasadnienie Zamawiającego wprowadzenia
10 letniego okresu rękojmi jest klarowne i przekonujące oraz usprawiedliwione jego
obiektywnymi potrzebami.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.).


Przewodniczący: ……………………..…

………………………..

…………………………