Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 2643/17
WYROK
z dnia 5 stycznia 2018 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Anna Wojciechowska
Protokolant: Marcin Jakóbczyk


po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 2 stycznia 2018 r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 grudnia 2017 r. przez wykonawcę M. M. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą ABAPEST Zakład Deratyzacji
Dezynsekcji i Dezynfekcji z siedzibą w Warszawie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek m.
st. Warszawy z siedzibą w Warszawie


orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu: unieważnienie czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty, wezwanie wykonawcy J. Ł. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą DERAL - DEZ z siedzibą w Warszawie – na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018) – do wyjaśnienia rażąco niskiej
ceny odnośnie podanej w ofercie dla części 1 i 2 zamówienia stawki roboczogodziny,
w szczególności wyjaśnienia czy cena ta uwzględnia powszechnie obowiązujące
przepisy w zakresie minimalnego wynagrodzenia za pracę, a następnie nakazuje
zamawiającemu powtórzenie czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty
najkorzystniejszej z uwzględnieniem wyniku dokonanej oceny złożonych wyjaśnień;
2. Pozostałe zarzuty odwołania uznaje za niezasadne;
3. Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Zakład Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy z siedzibą
w Warszawie i
3.1. Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł. 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez

wykonawcę M. M. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji z siedzibą
w Warszawie tytułem wpisu od odwołania
3.2. Zasądza od zamawiającego Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami
w Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy z siedzibą w Warszawie na rzecz
wykonawcy M. M. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji z siedzibą
w Warszawie kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: jedenaście tysięcy sto złotych
zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579, 2018) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………

Sygn. akt KIO 2643/17

Uzasadnienie

Zamawiający – Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek m.
st. Warszawy z siedzibą w Warszawie – prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest wykonywanie
usług w zakresie likwidacji zagrożeń epidemiologicznych poprzez odszczurzanie, usuwanie
insektów, dezynfekcję i likwidację szkodników nietypowych oraz usuwanie zanieczyszczeń
nietypowych w nieruchomościach administrowanych przez Zakład Gospodarowania
Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek przy ul. Gościeradowskiej 5 w Warszawie,
w podziale na dwie części: część 1: Rejon Targówek, część 2: Rejon Bródno, sprawa numer
ZGN-P-25-/17. Postępowanie zostało wszczęte ogłoszeniem opublikowanym w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 20 listopada 2017 r. za numerem 618905-N-2017. Szacunkowa
wartość zamówienia, którego przedmiotem są usługi, jest mniejsza od kwot wskazanych
w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. - Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 z późn. zm. zwanej
dalej „ustawą pzp”).
W dniu 8 grudnia 2017 r. Zamawiający przekazał wykonawcom biorącym udział
w postępowaniu w zakresie części 1 i 2 zamówienia informację o wyborze najkorzystniejszej
oferty wykonawcy J. Ł. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą DERAL - DEZ z
siedzibą w Warszawie – dalej J. Ł. DERAL - DEZ. Informacja została przekazana drogą
elektroniczną (via e-mail).
W dniu 13 grudnia 2017 r. odwołanie wniósł wykonawca M. M. P. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji z
siedzibą w Warszawie – dalej Odwołujący. Odwołanie zostało podpisane przez pełnomocnika
działającego na podstawie pełnomocnictwa dalszego z dnia 1 grudnia 2017 r. udzielonego
przez pełnomocnika działającego na podstawie pełnomocnictwa z dnia 1 grudnia 2017 r.
udzielonego przez właściciela M. P. ujawnionego w CEIDG. Kopia odwołania została
przekazana Zamawiającemu w dniu 13 grudnia 2017 r. drogą elektroniczną (via e-mail).
Odwołujący wniósł odwołanie w zakresie części 1 i 2 postępowania wobec czynności
i zaniechań Zamawiającego polegających na zaniechaniu wezwania wykonawcy J. Ł. DERAL
- DEZ do wyjaśnień rażąco niskiej ceny a następnie na zaniechaniu odrzucenia oferty tego
Wykonawcy.
Powyższej wskazanym zaniechaniom Zamawiającego zarzucił naruszenie:

1) art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 90 ust. 1 ustawy pzp poprzez nierówne
traktowanie wykonawców i zaniechanie wezwania wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ o udzielenie
wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy pzp w zakresie części 1 i 2 zamówienia;
2) art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy pzp poprzez
nierówne traktowanie wykonawców i zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL
- DEZ pomimo, że jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zakresie części 1 i 2 zamówienia;
3) art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy pzp poprzez
dokonanie wyboru oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ jako najkorzystniejszej oraz
zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w zakresie części 1 i 2.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszego w zakresie części 1 i 2,
2) ponownego dokonania czynności oceny ofert w zakresie części 1 i 2 w tym odrzucenia oferty
wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ w zakresie części 1 i 2.
Odwołujący podkreślił, że odwołanie zostało złożone w terminie, zgodnie z art. 182 ust.
1 pkt 2 ustawy pzp, ponieważ informacja o zaniechaniu czynności stanowiącej podstawę
wniesienia odwołania tj. informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty została mu przekazana
w dniu 8 grudnia 2017 r.
Odwołujący wskazał, że posiada interes do wniesienia odwołania oraz może ponieść
szkodę na skutek zarzucanych działań i zaniechań Zamawiającego. Gdyby Zamawiający
działał zgodnie z przepisami ustawy pzp i należycie zbadałby oraz ocenił wszystkie oferty
w postępowaniu, to dokonałby odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ w zakresie
części 1 i 2 postępowania. Poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL -
DEZ w zakresie części 1 i 2 Zamawiający doprowadził zatem do sytuacji, w której Odwołujący
utracił szansę na uzyskanie zamówienia oraz na osiągnięcie zysku, który Odwołujący planował
osiągnąć w wyniku jego realizacji (lucrum cessans) w zakresie części 1 i 2.
Odnośnie zarzutu 1 odwołania Odwołujący w pierwszej kolejności powołał się na art.
90 ust. 1 ustawy pzp w brzmieniu obowiązującym od 28 lipca 2016 r. i wskazał, że jak to
zauważono w opinii prawnej Urzędu Zamówień Publicznych zatytułowanej „Badanie rażąco
niskiej ceny oferty po nowelizacji”: „regulacja zawarta w tym przepisie stanowi generalną
zasadę wskazującą na podstawę wystąpienia przez zamawiającego do konkretnego
wykonawcy z żądaniem udzielenia wyjaśniań co do podejrzenia rażąco niskiej ceny lub kosztu.
Przepis ten - w odróżnieniu od obowiązującej dotychczas regulacji (art. 90 ust. 1 w brzmieniu
nadanym nowelizacją ustawy pzp z dnia 29 sierpnia 2014 r. ustawa o zmianie ustawy Prawo

zamówień publicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1232) - nie określa sztywnych, matematycznych
reguł, kształtujących podstawę do wystąpienia z takim żądaniem do wykonawcy przez
zamawiającego. W świetle powyższego zatem zamawiający będzie miał obowiązek
występowania do wykonawcy z żądaniem złożenia wyjaśnień w sprawie podejrzenia rażąco
niskiej ceny lub kosztu w sytuacji gdy zostanie stwierdzona rozbieżność pomiędzy ceną
ofertową (kosztem) w ofercie wykonawcy a wyceną przedmiotu zamówienia dokonywaną
przez zamawiającego z należytą starannością w konkretnych warunkach gospodarczych
i konkretnych okolicznościach sprawy. W świetle znowelizowanego brzmienia art. 90 ust. 1
ustawy pzp, nie ulega wątpliwości w ocenie Odwołującego, że zamawiający może powziąć
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę, także
w sytuacji, gdy cena oferty jest niższa np. o 20% od wartości zamówienia lub średniej
arytmetycznej wszystkich złożonych ofert, w okolicznościach związanych z konkretnym
zamówieniem. Zamawiający może wezwać wykonawcę również w każdej innej sytuacji,
w której wysokość ceny lub kosztu oferty, a nawet jedynie ich istotne części składowe budzą
jego wątpliwości, mimo iż cena całkowita lub koszt nie jest niższa niż szczególny ustawowy
limit. W zakresie istotnych części zamówienia ważne jest, aby te części miały znaczenie dla
całości wyceny przedmiotu zamówienia (przy wynagrodzeniu ryczałtowym) albo jeśli są to
istotne części zamówienia, które stanowią przedmiot odrębnego wynagrodzenia (np. przy
wynagrodzeniu kosztorysowym). ”
Odwołujący podkreślił, że w niniejszym postępowaniu Zamawiający przewidział
kosztorysowy charakter wynagrodzenia. W § 9 ust. 1 wzoru umowy Zamawiający wskazał; że
Wykonawcy przysługuje od Zamawiającego wynagrodzenie za wykonanie zleconej przez
Zamawiającego pracy na podstawie przedłożonego i zatwierdzonego przez Zamawiającego
kosztorysu powykonawczego opracowanego w oparciu o obmiar robót, protokół końcowego
odbioru usług oraz cen podanych przez Wykonawcę w formularzu oferty dla pkt. 1 - 4.
Wykonawca J. Ł. DERAL - DEZ w obu częściach 1 i 2 zamówienia zaoferował nierealną
stawkę za roboczogodzinę pracy w zakresie likwidacji szkodników nietypowych na poziomie
2,09 zł brutto. Zgodnie z obowiązującymi na dzień składania ofert w niniejszym postępowaniu
przepisami prawa, minimalne wynagrodzenie osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę
w pełnym wymiarze czasu pracy wynosiło 2000 zł brutto, przy jednoczesnym założeniu
średniego miesięcznego czasu pracy 167 godzin. Wyjściowa stawka za roboczogodzinę pracy
wynosi więc 11,9760 zł, przy czym musi ona zostać uzupełniona o narzuty podstawowe
i uzupełniające. Podsumowując, zgodnie z przepisami prawa minimalna kalkulacyjna stawka
za roboczogodzinę wynosi 16,95 zł. Odnosząc powyższe do niniejszego postępowania
Odwołujący podniósł, że oferta wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ nie obejmuje wszelkich
kosztów, jakie musi ponieść wykonawca z tytułu zgodnej z obowiązującymi przepisami

realizacji przedmiotu zamówienia. Biorąc zatem pod uwagę wątpliwości, jakie budzi oferta tego
Wykonawcy, jak również rynkową wartość zamówienia, uzasadnione są poważne wątpliwości
dotyczące ceny zaoferowanej, w szczególności co do kosztów roboczogodziny i powinny
stanowić podstawę do wszczęcia przez Zamawiającego postępowania wyjaśniającego. Gdyby
w wyniku procedury wyjaśnień potwierdziłoby się zaoferowanie rażąco niskiej ceny,
Zamawiający byłby zobowiązany do odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy.
W zakresie zarzutu 2 odwołania Odwołujący zaznaczył, że zgodnie z art. 3 ust. 1
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej ZNKU) czynem
nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli
zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Na podstawie powołanego
przepisu możliwe jest zatem uznanie za czyn nieuczciwej konkurencji każdego sprzecznego
z prawem lub dobrymi obyczajami zachowania przedsiębiorcy, które nie tylko narusza interes
innego przedsiębiorcy, ale również naruszeniem takim zagraża. Odwołujący kwestionował
rzetelność sposobu obliczenia ceny oferty przez wykonawcę J. Ł. DERAL - DEZ w zakresie
stawki roboczogodziny za usługę likwidacji szkodników nietypowych. Wykonawca ten w
sposób nieuprawniony zaniżył cenę swojej oferty w wyniku zastosowania stawki za
roboczogodzinę nieuwzględniającej wymagań określonych w SIWZ oraz niezgodnych
z przepisami prawa dotyczącymi minimalnego wynagrodzenia za pracę. Działania tego
Wykonawcy naruszają tym samym interes Odwołującego jako podmiotu ubiegającego się
o udzielenie przedmiotowego zamówienia. Zachowanie wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ
zaburzyło konkurencję, jako że stanowiło odstępstwo od zasad rzetelnego kalkulowania ceny
oferty, której oczekiwać należy od każdego wykonawcy ubiegającego się o udzielenie
zamówienia publicznego. Odwołujący wskazał w tym miejscu na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 21 kwietnia 2017 r., sygn. akt KIO 680/17. A zatem, oferta wykonawcy
Jerzego Łukasik DERAL - DEZ winna w ocenie Odwołującego zostać odrzucona również na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy ZNKU.
Odnośnie zarzutu 3 odwołania Odwołujący wskazał, że przedmiotowy zarzut jest
konsekwencją uprzednio podniesionych i opisanych zarzutów odwołania oraz czynności
dokonanych przez Zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia. W przypadku
potwierdzenia się zarzutów zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ
czynność wyboru oferty tego Wykonawcy będzie uznana za naruszającą przepisy ustawy pzp.
W konsekwencji Zamawiający zobowiązany będzie do ponownego badania złożonych ofert
oraz dokonania czynności wyboru oferty najkorzystniejszej spośród ofert niepodlegających
odrzuceniu.
W dniu 14 grudnia 2017 r. Zamawiający poinformował wykonawców biorących udział

w postępowaniu o wniesieniu odwołania przekazując jego kopię. Informacja została
przekazana drogą elektroniczną (via e-mail). Dnia 15 grudnia 2017 r. Zamawiający złożył
odpowiedź na odwołanie i wniósł o:
1. odrzucenie odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp, jako wniesionego po
upływie terminu, ewentualnie w przypadku stwierdzenia, że nie zachodzą przesłanki do
odrzucenia odwołania, o jego oddalenie jako oczywiście bezzasadnego;
2. na podstawie art. 192 ust. 9 ustawy pzp o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
odwoławczego poprzez zasądzenie ww. kosztów od Odwołującego na rzecz Zamawiającego
z uwzględnieniem kosztów zastępstwa.
W pierwszej kolejności Zamawiający podniósł, iż wniesione przez Odwołującego
odwołanie dotyczy ubiegłorocznego zamówienia Zamawiającego prowadzonego pod nr ZGN-
P-10/16 pt. Wykonanie usług w zakresie likwidacji zagrożeń epidemiologicznych poprzez
odszczurzanie, usuwanie insektów, dezynfekcję i likwidację szkodników nietypowych
w nieruchomościach administrowanych przez Zakład Gospodarowania Nieruchomościami
w Dzielnicy Targówek przy ul. Gościeradowskiej 5 w Warszawie. Jednocześnie Zamawiający
wyjaśnił, że w ubiegłym roku M. M. P. wniósł odwołanie i ostatecznie postępowanie zakończyło
się podpisaniem umowy z odwołującym. W ubiegłorocznym postępowaniu Zamawiający
zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy pzp w dniu 23 grudnia 2016 roku wezwał oferenta J. Ł. DERAL
- DEZ do złożenia wyjaśnień w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niska cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia w części dotyczącej stawki roboczogodziny z podatkiem VAT za
likwidację szkodników nietypowych w wysokości 0,06 złotych. Złożone wyjaśnienia
Zamawiający uznał za niewystarczające i odrzucił ofertę ww. oferenta. Oferta odwołującego
M. M. P. w tej części wynosiła 4,50 złotych. Przedstawione powyżej informacje uzasadniają
zdaniem Zamawiającego żądanie odrzucenia odwołania jako wniesionego z prawie rocznym
przekroczeniem terminu.
W dalszej kolejności Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania i wskazał, że w ocenie
Zamawiającego zarzuty Odwołującego nie zasługują na uwzględnienie. W świetle literalnej
wykładni przepisu art. 90 ust. 1 ustawy pzp Zamawiający ma obowiązek wezwać wykonawcę
do złożenia wyjaśnień w każdym przypadku, jeżeli cena oferty wykonawcy wydaje się rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości Zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów. Ciężar dowodu zaistnienia
przesłanek z art. 90 ust. 1 ustawy pzp spoczywa na Odwołującym, który w swoim odwołaniu
nawet nie uprawdopodobnił rażąco niskiej ceny konkurenta. Poza bardzo ogólnymi
stwierdzeniami typu nierealna stawka, nierzetelna cena czy nieuwzględnienie warunków SIWZ
bez wskazania chodźmy jednego, konkretnego warunku, Odwołujący odniósł się jedynie do

minimalnego wynagrodzenia przy samodzielnie błędnie obranym założeniu czasu pracy 167
godzin miesięcznie. W tym zakresie założenie Odwołującego jest całkowicie błędne, ponieważ
stawka dotyczy likwidacji szkodników nietypowych takich, jak zagrożenia sanitarne, które
występują rzadko i sporadycznie, czasem w ogóle w całym okresie rocznym trwania umowy.
Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Zamawiającego, Odwołujący nie wykazał istnienia
w przedmiotowej sprawie warunku zaistnienia rażąco niskiej ceny w konkurencyjnej ofercie.
Jednocześnie Zamawiający wskazał, że oferta J. Ł. DERAL - DEZ została oceniona
zgodnie ze wskazaniami warunków zamówienia w następujący sposób:
- za 1 metr kwadratowy dezynfekowanego pomieszczenia — 0,37 zł.
- za 1 metr kwadratowy opryskiwanej powierzchni podłogi przy dezynsekcji — 0,49 zł.
- za 1 metr kwadratowy deratyzacji powierzchni — 0,34 zł.
- stawka roboczogodziny za likwidację szkodników nietypowych — 2,09 zł.
0,37 x 10% + 0,49 x 10% + 0,34 x 35% + 2,09 x 15% = 0,67 zł, co w kryterium cena za
wykonanie zamówienia dało 60 pkt.
Oferta M. M. P. została oceniona zgodnie ze wskazaniami warunków zamówienia w
następujący sposób:
- za 1 metr kwadratowy dezynfekowanego pomieszczenia — 0,71 zł.
- za 1 metr kwadratowy opryskiwanej powierzchni podłogi przy dezynsekcji — 0,11 zł.
- za 1 metr kwadratowy deratyzowanej powierzchni — 0,37 zł.
- stawka roboczogodziny za likwidację szkodników nietypowych — 3,27 zł.
0,71 x 10% + 0,11 x 40%+ 0,37 x 35%+ 3,27 x 15%= 0,73 zł, co w kryterium cena za wykonanie
zamówienia dało 55,07 pkt.
W ocenie Zamawiającego zarówno ceny wskazane przez Odwołującego jak i przez
drugiego oferenta były realne, a różnice między nimi były jedynie elementem występującej na
rynku konkurencji. Ich wysokość nie prowadziła do powstania domniemania rażąco niskiej
ceny. Ponadto oferowane ceny mieściły się w szacunkowej wartości zamówienia
i w warunkach zamówienia.
Dodatkowo Zamawiający podniósł, że Odwołujący w żaden sposób nie zakwestionował
prawidłowości oszacowania zamówienia przez Zamawiającego, nie podjął nawet próby
wykazania, że wartość szacunkowa nie odzwierciedla lokalnych realiów rynkowych. Skoro
zatem wartość zamówienia została ustalona prawidłowo i z należytą starannością, co należało
stwierdzić w związku z tym, że Odwołujący ani nie podniósł, ani nie wykazał okoliczności
przeciwnej, a zatem odzwierciedla ona realia rynkowe, to trudno twierdzić, że cena
zaoferowana przez konkurenta Odwołującego powinna wzbudzić wątpliwości Zamawiającego.
Informacja o sposobnie szacowania wartości zamówienia znajdowała się w dokumentacji
postępowania i Odwołujący mógł zakwestionować prawidłowość tego oszacowania, ale tego
nie uczynił. Nadto Zamawiający zauważył, że różnice pomiędzy cenami obu ofert są takiej

wielkości, że stanowią normalny w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego
przejaw walki konkurencyjnej miedzy oferentami.
Reasumując powyższe Zamawiający stwierdził, że Odwołujący ani nie wykazał ani
nawet nie uprawdopodobnił, że realizacja zamówienia za cenę proponowaną przez konkurenta
powinna budzić wątpliwości, a wskazane przez Odwołującego argumenty są niewystarczające
lub wątpliwe, aby można było skutecznie przypisać Zamawiającemu zarzut zaniechania
czynności wezwania do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny. Wobec
powyższego kolejne zarzuty Odwołującego co do nieodrzucenia oferty konkurenta
i niedokonania wyboru oferty Odwołującego także stają się bezprzedmiotowe.
W dniu 15 grudnia 2017 r. do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
zgłosił swój udział wykonawca J. Ł. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą DERAL -
DEZ z siedzibą w Warszawie. W dniu 18 grudnia 2017 r. Wykonawca ten złożył odpowiedź na
odwołanie.
W dniu 2 stycznia 2018 r. Odwołujący złożył pismo procesowe na potwierdzenie, że
zarzuty odwołania są zasadne i zasługują na uwzględnienie. Na wstępie Odwołujący
podkreślił, że jak wynika z pisma Zamawiającego z dnia 13 grudnia 2017r. oraz pisma z dnia
14 grudnia 2017r., Zamawiający w ogóle nie analizował ceny wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ,
a jedyną czynność jaką wykonał to proste i automatyczne porównanie cen pomiędzy dwoma
wykonawcami. Zamawiający ma obowiązek działać na każdym etapie prowadzonego
postępowania z należytą starannością, nie zaś kiedykolwiek i jakkolwiek automatycznie.
Zamawiający jest zobowiązany do analizy treści danej oferty i tylko danej oferty, bez
jakichkolwiek porównań z innymi oferentami, czy innymi przetargami. Odwołujący powołał się
na wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 1991 r. w sprawie C -
295/89 („Impresa Dona Alfonsa”) oraz wyrok Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt KIO
577/14. Zatem bez analizy kosztowej realności konkretnej ceny wykonawcy wybranego,
Zamawiający nie ma pewności że zamówienie zostanie wykonane i to zgodnie przepisami
prawa. Bez takiej analizy oczywista jest obawa o brak możliwości wykonania zamówienia,
dlatego po stronie Zamawiającego powstał obowiązek do zbadania ceny wykonawcy J. Ł.k
DERAL - DEZ i wykazania na dzień wyboru oferty najkorzystniejszej, że taka oferta nie zawiera
ceny rażąco niskiej. Treść pism Zamawiającego świadczy dobitnie, że takiego dowodu
Zamawiający nawet nie próbował przeprowadzić.
Odwołujący wskazał także na charakter rozliczeń przyjętych przez Zamawiającego we
wzorze umowy, stanowiącym załącznik nr 4a do SIWZ. Zgodnie z § 7 tej umowy Wykonawca
będzie zgłaszał Zamawiającemu gotowość do odbioru końcowego prac przedkładając
równocześnie do akceptacji kosztorys powykonawczy opracowany w oparciu o obmiar prac
oraz ceny podane przez Wykonawcę w formularzu oferty stanowiącej załącznik nr 1 do

niniejszej umowy. Tym samym w przypadku usług w zakresie likwidacji szkodników
nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń nietypowych Zamawiający rozliczać będzie się
z Wykonawcą w oparciu o liczbę świadczonych na rzecz Zamawiającego roboczogodzin oraz
stawkę za roboczogodzinę wynikającą z oferty wykonawcy. Zaoferowana stawka za
1 roboczogodzinę powinna być stawką realną pozwalającą na wykonaniu usług na rzecz
Zamawiającego. Zamawiający jako podmiot publiczny ma obowiązek działać zgodnie
z prawem co w tym przypadku także oznacza że ma obowiązek chronić interes pracownika
wykonawcy, w zakresie prawidłowej formy zatrudnienia, dostępu do wymiaru urlopu i innych
przywilejów i świadczeń wynikających z Kodeksu Pracy, i interesu budżetu Skarbu Państwa
w zakresie prawidłowego wpływu opłat, składek i podatków od zatrudnienia pracownika i od
wykonanej usługi przez przedsiębiorcę. Zamawiający oceniając złożone oferty winien
w sposób zindywidualizowany podejść do oceny wyceny każdej pozycji formularza
ofertowego, która musi być wyceniona w sposób należyty biorąc pod uwagę kosztorysowy
charakter ceny ofertowej w tym postępowaniu. W tym przypadku Zamawiający przyznał, że
w ogóle nie badał realności stawek w ofercie wybranej jako najkorzystniejsza. Odwołujący
powołał się na wyrok KIO z dnia 18 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO 2538/17. Odwołujący
podkreślił, że wyjściowa stawka za roboczogodzinę pracy wynosi 11,9760 zł, przy czym musi
ona zostać uzupełniona o narzuty podstawowe i uzupełniające:
1. narzuty podstawowe:
- 9,76% ubezpieczenie emerytalne (11,9760 * 0,0976) - 1,1689 zł,
- 6,50% ubezpieczenie rentowe (11,9760 * 0,0650) - 0,7784 zł,
- 2,00% ubezpieczenie wypadkowe (11,9760 * 0,0200) - 0,2395 zł,
- 2,45% Fundusz Pracy (11,9760 * 0,0245) - 0,2934 zł,
- 0,10% Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (11,9760 * 0,0100) - 0,0120 zł,
- 1,50% Fundusz Emerytur Pomostowych (11,9760 * 0,0150) - 0,1796 zł,
- 2,83% absencja chorobowa za pierwsze 33 dni nieobecności opłacana przez pracodawcę
(11,9760 * 0,0283) - 0,3389 zł
Razem „1” - 3,0107 zł.
2. narzuty uzupełniające do jednej roboczogodziny przy miesięcznym czasie pracy
wynoszącym 167 godzin:
- 1/12 wymiaru urlopu wypoczynkowego [11,9760 + (3,0107-0,3389)] : 11 - 1,3316 zł.
- 1/12 ekwiwalentu za odzież roboczą (615 : 167) : 11 - 0,3348 zł.
- 1/12 ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej (396 : 167) : 11 - 0,2156 zł.
- 1/12 koszty jednego obowiązkowego corocznego badania lekarskiego (155 : 167) : 11 -
0,0844 zł
Razem „2” - 1,9664 zł.

Odwołujący zauważył, że przedsiębiorca oferujący świadczenie usług na rzecz
Zamawiającego zobowiązany jest do doliczenia do ceny ofertowej stawki podatku VAT. Mając
na uwadze powyższe minimalna wartość 1 roboczogodziny w przypadku kosztorysowego
charakteru wynagrodzenia wynosi 20,85 zł brutto (16,95 x 1,23%). Zatem już tylko ten
argument powinien być przeważający i cena zaoferowana przez wykonawcę J. Ł. DERAL -
DEZ, powinna wydawać się Zamawiającemu rażąco niska, gdyż pracownik tego Wykonawcy
zarobi mniej pracując przez osiem godzin niż wynosi oficjalnie jedna roboczogodzina, a
przecież przy każdej usłudze dochodzą jeszcze inne składniki cenotwórcze i zysk
przedsiębiorcy. Dodatkowo, Odwołujący podniósł, że koszt pracownika jest najbardziej
kosztotwórczym elementem w świadczeniu usług w zakresie likwidacji szkodników
nietypowych (zwalczanie gniazd os, szerszeni) i usuwaniu zanieczyszczeń nietypowych
(usuwanie odchodów ptasich oraz usuwanie zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych po
zgonie). W pierwszym przypadku za roboczogodzinę ww. usług (rynkowy koszt usługi wynosi
od 200-400zł brutto) ale w standardowym przypadku gdy wystarczy spryskać odpowiednim
środkiem chemicznym. Natomiast może się zdarzyć że trzeba wezwać podnośnik co winduje
cenę czterokrotnie, czasem w celu dostępu do gniazda trzeba zdjąć podsufitkę, itp., wówczas
dochodzą prace stolarskie). Przedmiotowa usługa ma być realizowana w 2018 r. W 2018 r.
minimalne wynagrodzenie brutto za pracę wzrasta o 100 zł do kwoty 2.100,00 zł brutto.
Powyższe Wykonawca będący profesjonalistą powinien uwzględnić w zaoferowanej przez
siebie cenie za realizację zamówienia. Tym bardziej, że z wzoru umowy wynika, iż w okresie
obowiązywania umowy strony nie dopuszczają możliwości waloryzacji wynagrodzenia (§ 9 ust.
2 wzoru umowy). Wynagrodzenie w przedmiotowym postępowaniu ma charakter
kosztorysowy, a Zamawiający w zleceniu cząstkowym określił nieprzekraczalny termin w jakim
należy wykonać zleconą usługę, w tym usługę polegającą na likwidacji szkodników
nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń nietypowych (§ 5 ust. 1 wzoru umowy).
Odwołujący powołał się na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej o sygn. akt: KIO 1387/17,
o sygn. akt KIO 1995/17 oraz o sygn. akt: KIO 293/17, a także na uchwałę SN z dnia 7 sierpnia
2001 r. III ZP 13/01 oraz uchwałę z dnia 20 września 1990 r., III PZP 14/90. Przywołał również
stanowisko Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 9 lipca 2014 roku sygn. akt I PK 250/13 oraz
w uchwale z dnia 19 września 2002 r., sygn. akt III PZP 18/02.
Odwołujący podniósł, że do skalkulowania realnej stawki za roboczogodzinę
świadczenia usług w zakresie usuwania szkodników nietypowych (gniazd os i przy
standardowej usłudze rynkowy koszt wynosi od 100-250 zł. w zależności od dostępu do
gniazda od utrudnień, od wielkości gniazda) należy wziąć pod uwagę:
1) Koszt pracownika, który stanowi 80% ceny za roboczogodzinę świadczenia ww. usług;
2) Koszt materiałów (preparatów, detergentów) 1% ceny za roboczogodzinę świadczenia ww.
usług;

3) Koszt urządzeń (zakup urządzeń, amortyzacja urządzeń posiadanych) 1 % ceny za
roboczogodzinę świadczenia ww. usług;
4) Koszt dojazdu, który stanowi 2 % ceny za roboczogodzinę świadczenia ww. usług.
Natomiast do skalkulowania realnej stawki za roboczogodzinę świadczenia usług w zakresie
usuwania zanieczyszczeń nietypowych (odchodów ptasich) należy wziąć pod uwagę:
1) Koszt pracownika, który stanowi 75 % ceny za roboczogodzinę świadczenia ww. usług;
2) Koszt materiałów (preparatów, detergentów) 2 % ceny za roboczogodzinę świadczenia ww.
usług;
3) Koszt urządzeń (zakup urządzeń, amortyzacja urządzeń posiadanych) 2 % ceny za
roboczogodzinę świadczenia ww. usług;
4) Koszt dojazdu, który stanowi 1 % ceny za roboczogodzinę świadczenia ww. usług;
5) Utrudnienia związane z konstrukcją dachu, gdzie występują skosy (wys. od 30cm do 1m).
Ponadto, do analizy realnej stawki roboczogodziny za świadczenie opisywanych usług,
Zamawiający musi uwzględnić specyficzne okoliczności realizacji tejże usługi. Odwołujący
zauważa, że większość prac jest wykonywana ręcznie, jak np.:
- ręcznie skrobanie odchodów w praktyce do 30 cm wysokości warstwy, co podraża koszt
wykonania usługi — jej czasochłonność, a tym samym stawkę za roboczogodzinę o 3%,
- ręczne szlifowanie wstępnie oczyszczonej powierzchni, co podraża koszt wykonania usługi
— jej czasochłonność, a tym samym stawkę za roboczogodzinę o 3%,
- ręczne znoszenie usuniętych zanieczyszczeń do kontenerów (co do zasady są to budynki
stare i do 4 pięter więc nie mają windy), co podraża koszt wykonania usługi — jej
czasochłonność, a tym samym stawkę za roboczogodzinę o 3%,
- wreszcie koszt kontenera, który wynosi 350 - 600 zł brutto w zależności od wielkości i od
jednorazowego oszacowania, co wpływa na stawkę za roboczogodzinę poprzez jej
podniesienie o 4%,
- dalej kosztem stałym są także jednorazowe mocne worki, które podnoszą koszt realizacji ww.
usługi w zakresie stawki za roboczogodzinę o 1%, a także zużycie narzędzi, co prowadzi do
konieczności podniesienia stawki za roboczogodzinę o 1%.
Te wszystkie powyższe okoliczności prowadzą do stawki rynkowej za realizację usługi
polegającej na usuwaniu zanieczyszczeń nietypowych na poziomie od 1.500 — 8000 zł brutto
za obiekt o powierzchni do 500 m2, powierzchnia ta stanowi metry kwadratowe posadzki,
metry kwadratowe krokwi drewnianych z trzech stron oraz połać dachową.
Ponadto Odwołujący podkreślił, że wykonawca J. Ł. DERAL - DEZ oświadczył, iż zatrudni do
realizacji niniejszej usługi 3 pracowników (było to kryterium oceny ofert). Odwołujący podniósł,
że do usuwania zanieczyszczeń nietypowych jakim jest usuwanie ptasich odchodów — trzeba
zatrudnić właśnie co najmniej 3 osoby. W sytuacji zaś, gdy warstwa ptasich odchodów
przekracza poziom 20 cm do realizacji takiego zlecenia należy zatrudnić 4 — 5 osób.

Powyższe powoduje automatyczne podniesienie stawki za roboczogodzinę odpowiednio 3 —
5 razy w zakresie stawki wynagrodzenia pracownika. Co więcej, z uwagi na fakt, że
Zamawiający w zleceniu określa czas wykonania konkretnego zlecenia, może się okazać, iż
zatrudnienie nawet trzech osób nie pozwoli na wykonanie przedmiotowego zlecenia w z góry
określonym przez Zamawiającego terminie.
Odwołujący wskazał, że za usuwanie zanieczyszczeń nietypowych należy uwzględnić
także konieczność wykonania prac wywołanych zgonem w mieszkaniu, gdzie koszt
pracownika stanowi min. 75 % ceny za roboczogodzinę świadczenia ww. usług. Wówczas
również większość prac jest wykonywana ręcznie, jak np. dezynfekcja, dezynsekcja, następnie
następuje ozonowanie (urządzenie emituje ozon nawet do 1 godziny zabija roztocza wirusy
bakterie oraz zapach, ta usługa w zależności od stanu faktycznego może być wykonywana
kilkakrotnie w odstępach 4 — 7 dniowych), i tu również mamy do czynienia z kosztami stałymi
i kosztami sprzętu, czy dojazdu.
Odwołujący zauważył, iż wykonawca J. Ł. DERAL - DEZ zaoferował czas reakcji na
podjęcie działań (stanowiące kryterium oceny ofert) poniżej 1 h. Przedmiotowy fakt również
wpływa na podniesienie kosztu realizacji usługi w zakresie zaoferowanej stawki za
roboczogodzinę. W takim przypadku należy założyć dodatkowe 10% więcej z uwagi na
konieczność posiadania co najmniej dyspozycyjnego personelu oraz środka transportu, dzięki
którym możliwe będzie wywiązanie się z powyższej deklaracji, podlegającej dodatkowej
punktacji w ramach kryterium oceny ofert. Odwołujący przywołał wyrok Sądu Okręgowego
w Rzeszowie sygn. akt I Ca 117/12. Odwołujący zaznaczył, że ewentualne uzasadnienie
faktyczne zaoferowanej stawki, wraz z ewentualnymi dowodami, to działanie nieuprawnione,
przez co nie mogące wywrzeć żadnych skutków prawnych. Przedmiotem zarzutów złożonego
odwołania w zakresie rażąco niskiej ceny jest zaniechanie czynności Zamawiającego
polegającej na wezwaniu wykonawcy do wyjaśnień rażąco niskiej ceny biorąc pod uwagę stan
wiedzy Zamawiającego w toku badania i oceny ofert. Z uwagi na kontradyktoryjność
postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą, Zamawiający zmierzając do oddalenia
odwołania winien wykazać, że mając jedynie informacje wynikające z dokumentacji
postępowania, zaoferowana cena w zakwestionowanym zakresie nie budzi jego wątpliwości.
Tutaj Zamawiający także w odpowiedzi na odwołanie takich wyliczeń nawet nie próbował
wykonać. Przywołał orzeczenie z dnia 1 kwietnia 2016 r., sygn. akt: KIO 402/16 oraz wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 24 września 2015 r., sygn. akt KIO 1955/15. W ocenie
Odwołującego nie ma możliwości uwzględnienia kosztów świadczenia usług w zakresie
likwidacji szkodników nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń nietypowych w innych
pozycjach, ponieważ na etapie składania ofert żaden z wykonawców nie miał jakiejkolwiek
wiedzy, które pozycje będą w ogóle wykonywane na rzecz Zamawiającego w ramach zawartej
umowy. Zamawiający nie wzywając wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ do wyjaśnień w zakresie

rażąco niskiej ceny dopuścił się zaniechania zweryfikowania czy cena zaoferowana przez ww.
Wykonawcę jest realna i czy nie została w sposób świadomy zaniżona, czy uwzględnia
wszystkie okoliczności niezbędne do prawidłowego wykonania zamówienia, czy nie jest ceną
dumpingową, czy nie doszło do manipulowania cenami oraz czy ww. wykonawca daje
gwarancję wykonania zamówienia zgodnie z postanowieniami SIWZ. Przywołał wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt: KIO 406/12. Zdaniem
Odwołującego, cena musi uwzględniać wszystkie elementy niezbędne do należytego
wykonania zamówienia i za podsumowanie powyższego posłużył się stanowiskiem Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 5 października 2017r. sygn. akt: KIO 1940/17.
Dodatkowo Odwołujący podniósł, że zaoferowanie stawki za roboczogodzinę
świadczenia usługi poniżej kosztów pracy pracownika stanowi czyn nieuczciwej konkurencji
skutkujący odrzuceniem oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp. Przywołał wyrok
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO 2535/17, gdzie Izba
uznała, że zaoferowanie ceny za roboczogodzinę poniżej minimalnej stawki wynagrodzenia
za pracę stanowi czyn nieuczciwej konkurencji oraz wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
28 marca 2017 r., sygn. akt KIO 473/17.

Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. ogłoszenia o zamówieniu, SIWZ wraz
z załącznikami, informacji z otwarcia ofert, informacji o wyborze najkorzystniej oferty oraz
oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ.
Na podstawie tych dokumentów oraz stanowisk stron prezentowanych na rozprawie
Izba dokonała ustaleń faktycznych stanowiących podstawę do wydania rozstrzygnięcia
w przedmiocie podniesionych zarzutów.
Mianowicie, Izba ustaliła, że szacowana wartość zamówienia zgodnie z pkt II.6)
ogłoszenia o zamówieniu wynosiła w części 1 i 2: 309 878,05 zł. (w tym część 1: 182 926,83
zł, część 2: 126 951,22 zł).
Zgodnie z pkt 8. SIWZ Zamawiający wymagał zatrudnienia przez wykonawcę lub
podwykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących następujące czynności
w zakresie realizacji zamówienia zgodnie z art. 29 ust. 3a i tak zarówno w części 1 jak i 2
zamówienia Zamawiający wymagał aby co najmniej 1 osoba wykonująca czynności w zakresie
przedmiotu zamówienia była zatrudniona przez wykonawcę lub podwykonawcę na podstawie
umowy o pracę w sposób określony w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks
pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.).
Zamawiający określił termin wykonania zamówienia od daty podpisania umowy do
31.12.2018r.

Zgodnie z pkt V.1.2) lit. e) SIWZ Zamawiający wymagał wykazu osób skierowanych do
realizacji zamówienia.
W myśl pkt XII 2. SIWZ: „Skorelowana cena (z VAT) musi uwzględniać wszystkie koszty
związane z realizacją przedmiotu zamówienia zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia oraz
wzorem umowy określonym w niniejszej SIWZ.”
Zgodnie z pkt XIII SIWZ skorelowana cena z VAT była jednym z kryterium oceny ofert
– waga 60%. Skorelowana cena (z VAT) za wykonanie zamówienia miała być obliczona dla
każdego Wykonawcy odrębnie, wg następującego wzoru:
„C — skorelowana cena (Z VAT) za wykonanie zamówienia, wyliczona dla Wykonawcy,
A — cena (z VAT) za 1m2 dezynfekowanego pomieszczenia - 10%,
B — cena (z VAT) za 1m2 opryskiwanej powierzchni podłogi przy dezynsekcji - 40%
C — cena (z VAT) za 1m2 deratyzowanej powierzchni - 35%,
D — stawka roboczogodziny (z VAT) za likwidację szkodników nietypowych oraz za
usuwanie zanieczyszczeń nietypowych - 15%.”
W formularzu ofertowym (załącznik nr 2, 2a do SIWZ) wykonawcy mieli podać cztery
ceny: za wykonanie usług w zakresie dezynfekcji 1m2 opryskiwanego pomieszczenia, za
wykonanie usług w zakresie dezynsekcji 1m2 opryskiwanej powierzchni podłogi, za wykonanie
usług w zakresie deratyzacji 1m2 powierzchni, za wykonanie usług w zakresie likwidacji
szkodników nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń nietypowych za stawkę
roboczogodziny. Ceny preparatów, materiałów i urządzeń niezbędnych do wykonania usług
dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji miały zostać uwzględnione w cenach podanych w pkt.
1), 2), 3) formularza oferty.
Zgodnie z § 1 ust. 1 wzoru umowy (załącznik nr 4, 4a do SIWZ) usługa miała być
świadczona w zakresie: dezynfekcji pustostanów po opuszczeniu lokalu lub po zmarłych,
dezynsekcji lokali komunalnych, dezynsekcji pomieszczeń wspólnych budynków należących
w 100% do m.st. Warszawy, deratyzacji w budynkach i ich otoczeniu, likwidacji szkodników
nietypowych np. gniazd os, szerszeni itp. oraz usuwanie zanieczyszczeń nietypowych, np.:
odchodów gołębich z pomieszczeń strychowych w budynkach administrowanych przez Zakład
Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy. W myśl § 1 ust.
2 i 3 wzoru umowy: „2. Wykonawca będzie wykonywał prace, o których mowa w ust. 1
w zakresie dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji, likwidacji szkodników nietypowych oraz
usuwania zanieczyszczeń nietypowych, na odrębne zlecenia cząstkowe, wydawane
w odpowiednich administracjach, w zależności od zapotrzebowania. Oznacza to, że nie we
wszystkich budynkach ZGN wyszczególnionych w wykazie adresowym budynków zaistnieje
konieczność wykonywania powyższych usług w okresie obowiązywania umowy. ” „3. Usługi,
o których mowa w ust. 1 wykonywane będą na odrębne pisemne zlecenia cząstkowe
wydawane z określeniem terminu ich rozpoczęcia i zakończenia. Prawidłowe wykonanie prac,

o których mowa w zdaniu pierwszym, każdorazowo potwierdzane będzie protokołem odbioru
końcowego.”
Zgodnie z § 5 wzoru umowy: „Wykonawca zobowiązuje się do wykonywania usług
wymienionych w § 1 ust. 1 w nieprzekraczalnym terminie określonym w zleceniu cząstkowym;
Wykonawca zobowiązuje się do wykonania usług, o których mowa w § 1 ust. 1, stosując
preparaty, materiały i urządzenia własne; Wykonawca zapewni do wykonywania usług,
o których mowa w § 1 ust. 1, własną, wykwalifikowaną kadrę; Wykonawca zorganizuje we
własnym zakresie zaplecze socjalno-techniczne w rozmiarach koniecznych dla
przeprowadzenia usługi; Usługi będą świadczone przez osoby wymienione w Załączniku nr . .
. do Umowy pn. „Wykaz Pracowników świadczących usługi”, które zostały wskazane przez
Wykonawcę; Wykonawca zobowiązuje się, że Pracownicy świadczący usługi będą w okresie
realizacji umowy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.).”
W myśl § 7 ust. 1 wzoru umowy: „Wykonawca będzie zgłaszał Zamawiającemu
gotowość do odbioru końcowego prac przedkładając równocześnie do akceptacji kosztorys
powykonawczy opracowany w oparciu o obmiar prac oraz ceny podane przez Wykonawcę
w formularzu oferty stanowiącej załącznik nr 1 do niniejszej umowy.”
Zgodnie z § 9 ust. 1 i 2 wzoru umowy: „1. Wykonawcy przysługuje od Zamawiającego
wynagrodzenie za wykonanie zleconej przez Zamawiającego pracy na podstawie
przedłożonego i zatwierdzonego przez Zamawiającego kosztorysu powykonawczego
opracowanego w oparciu o obmiar robót, protokół końcowego odbioru usług oraz cen
podanych przez Wykonawcę w formularzu oferty dla pkt. 1 - 4., stanowiącej załącznik nr 1 do
niniejszej umowy. 2 W okresie obowiązywania umowy strony nie dopuszczają możliwości
waloryzacji wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1.”
Wykaz budynków objętych usługą został wskazany w załączniku nr 3 do wzoru umowy.
W opisie przedmiotu zamówienia (załącznik nr 1 do SIWZ) wskazano że: zakres prac
będących przedmiotem zamówienia obejmuje prace związane z dezynsekcją, dezynfekcją,
deratyzacją; podstawą do rozpoczęcia robót będzie zlecenie, sporządzone przez
Zamawiającego w którym zostanie określony szczegółowy zakres prac; podstawą do
rozliczenia będzie protokół odbioru faktycznie wykonanych robót określonych zleceniem;
rozliczenie prac nastąpi na podstawie protokołów odbioru i wystawionej przez Wykonawcę
faktury, zgodnie z cenami zawartymi w ofercie przetargu, oferowane ceny winny obejmować
wszystkie koszty i składniki wraz z narzutami za 1 m2 skutecznie wykonanej usługi. Podstawą
do rozliczenia prac będzie powierzchnia w budynkach /podesty, schody, strych, piwnice/,
powierzchnia użytkowa lokali mieszkalnych, powierzchnie zewnętrzne /zieleni lub/
i utwardzone/.

Zgodnie z informacją z otwarcia ofert oferty złożyło dwóch wykonawców: wykonawca
J. Ł. DERAL - DEZ zaoferował w części 1 i 2 stawkę roboczogodziny w wysokości: 2,09 zł,
natomiast Odwołujący stawkę: 3,27 zł.
W piśmie z dnia 13 grudnia 2017 r. Zamawiający w odpowiedzi na pismo Odwołującego
wskazał, że cena zaoferowana przez wykonawcę J. Ł. DERAL - DEZ nie wzbudziła jego
wątpliwości z uwagi na to, że ceny ofert w postępowaniu nie odbiegały od siebie znacząco.
Zgodnie z załącznikiem nr 6 do oferty wykonawca J. Ł. DERAL - DEZ wskazał cztery
osoby do realizacji zamówienia, w tym siebie - właściciela (wykaz personelu).
Zamawiający nie zwrócił się do wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ o wyjaśnienie rażąco
niskiej ceny w trybie art. 90 ust. 1 ustawy pzp.

Izba ustaliła następujący stan prawny:
art. 7 ust. 1 ustawy pzp - Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
art. 89 ust. 1 ustawy pzp - Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
3) jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji;
4) zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
art. 90 ust. 1 ustawy pzp – 1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub
kosztu, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008
oraz z 2016 r. poz. 1265);
(zmiana w zakresie art. 90 ust. 1 pkt 1 obowiązuje od dnia 1 września 2016 r. na podstawie
art. 4 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265)

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
art. 91 ust. 1 ustawy pzp – Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówieni
art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U.
z 2003 nr 153 poz. 1503) - Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem
lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.
U. z 2003 nr 153 poz. 1503) - Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym
przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 1) sprzedaż towarów lub usług
poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu
w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
Paragraf 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 września 2016 r. w sprawie
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r. (Dz. U. z 2016 r., poz. 1456) - Od
dnia 1 stycznia 2017 r. ustala się minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2000 zł.
Paragraf 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 12 września 2017 r. w sprawie
wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki
godzinowej w 2018 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1747) - Od dnia 1 stycznia 2018 r. ustala się
minimalne wynagrodzenie za pracę w wysokości 2100 zł.

Izba zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że wobec nieprzekazania Odwołującemu kopii odwołania (co Odwołujący
podniósł a Zgłaszający przystąpienie potwierdził na posiedzeniu) zgłoszone przystąpienie nie
spełnia wymogów formalnych określonych w art. 185 ust. 2 ustawy i jako takie jest
nieskuteczne. Izba postanowiła nie dopuścić do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ. Izba podkreśla, że jak wynika z art. 185 ust.
2 ustawy pzp wykonawca może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w
terminie trzech dni od otrzymania kopii odwołania wraz z wezwaniem do wzięcia udziału w
postępowaniu odwoławczym m.in. przekazując kopię odwołującemu. Przesłanie kopii
przystąpienia odwołującemu jest warunkiem koniecznym skuteczności przystąpienia.
Izba ustaliła, że nie zaistniały przesłanki określone w art. 189 ust. 2 ustawy, które skutkowałyby
odrzuceniem odwołania. Wbrew twierdzeniom Zamawiającego zawartym w odpowiedzi na
odwołanie, w treści odwołania wprost wskazano, którego postępowania dotyczy poprzez

podanie nazwy oraz nr ogłoszenia o zamówieniu. Błędny nr sprawy wskazany przez
Odwołującego należy w ocenie Izby traktować jako zwykłą omyłkę pisarską, gdyż z całości
złożonego odwołania można bez trudu wywieść, którego postępowania dotyczy i jako takie
zostało złożone w terminie.
Izba oceniła, że Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia, jak również możliwość
poniesienia szkody, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy. Odwołujący złożył ofertę
w zakresie części 1 i 2 zamówienia (sklasyfikowaną na miejscu drugim zgodnie z informacją
o wyborze najkorzystniejszej oferty). W przypadku uwzględnienia odwołania w całości
i odrzucenia oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ oferta Odwołującego będzie potencjalne
ofertą najkorzystniejszą. Odwołujący może ponieść szkodę z uwagi na powyższe,
przejawiającą się ostatecznie w nieuzyskaniu zamówienia na część 1 i 2 zamówienia.

Ad. 1. Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 90 ust. 1 ustawy
pzp poprzez nierówne traktowanie wykonawców i zaniechanie wezwania wykonawcy Jerzego
Łukasik DERAL - DEZ o udzielenie wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy pzp w zakresie
części 1 i 2 zamówienia.
Izba oceniła, iż zarzut naruszenia art. 90 ust. 1 ustawy pzp potwierdził się i zasługuje na
uwzględnienie.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy pzp jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający
zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub
kosztu, w szczególności w zakresie: kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265).
Izba zaznacza, że obowiązek zamawiającego wynikający z ww. przepisu nie jest całkowicie
uznaniowy - tj. należy przyjąć, iż mogą zaistnieć okoliczności, w obliczu których zamawiający
winien jest te wątpliwości powziąć (tak też Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia
2 listopada 2017 r., sygn. akt KIO 2007/17, KIO 2014/17). W ocenie Izby w niniejszym
postępowaniu takie okoliczności wystąpiły.
Mianowicie, Zamawiający żądał podania przez wykonawców w formularzu ofertowym stawki
roboczogodziny z VAT za wykonanie usług w zakresie likwidacji szkodników nietypowych oraz
usuwania zanieczyszczeń nietypowych w pkt 4 formularza i jednocześnie cena ta była
punktowana w kryterium oceny ofert (skorelowana cena z VAT). Zamawiający określił

w formularzu, że ceny preparatów, materiałów i urządzeń niezbędnych do wykonania usług
dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji miały zostać uwzględnione w cenach podanych w pkt.
1), 2), 3) formularza oferty. Zamawiający określił przy tym we wzorze umowy, że wykonawca
zobowiązuje się do wykonania usług stosując preparaty, materiały i urządzenia własne. Na
całość zamówienia składają się cztery usługi, z których każda obejmuje inne czynności, w tym
usługa w zakresie likwidacji szkodników nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń
nietypowych obejmuje likwidację np. gniazd os, szerszeni itp. oraz usuwanie np.: odchodów
gołębich z pomieszczeń strychowych w budynkach administrowanych przez Zakład
Gospodarowania Nieruchomościami w Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy. Izba wskazuje,
że Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia odnosi się wyłącznie do trzech pozostałych
usług objętych zamówieniem: dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji i podaje przy tym, że
wszystkie ceny podane w formularzu ofertowym mają być obliczone z narzutami za 1m2. Mając
na względzie postanowienia SIWZ znacząco utrudnione byłoby w ocenie Izby rozliczenie
usługi likwidacji np. gniazd szerszeni w przeliczeniu na 1m2. Zamawiający nie wyjaśnił sposobu
rozliczenia tej usługi na rozprawie, a wskazał jedynie że usługi wskazane w formularzu
ofertowym są ze sobą powiązane i może się zdarzyć, że po wykonaniu usługi likwidacji
nietypowych zanieczyszczeń trzeba będzie przeprowadzić dezynfekcję. Izba zauważa jednak,
że Zamawiający sam potraktował te usługi jako niezależne od siebie w zakresie ich rozliczania
żądając podania osobnej stawki za roboczogodzinę i punktowania jej następnie w kryterium
oceny ofert. Zamawiający nie określił przy tym zakresu prac, powierzchni budynków, czy
terminu wykonania usług, bowiem będą one wskazywane w odrębnych zleceniach. Istotne jest
przy tym, że to wykonawca będzie dokonywał obmiaru prac i przygotowywał kosztorys
powykonawczy z uwzględnieniem stawek podanych w formularzu. Izba zaznacza, że przy
wynagrodzeniu kosztorysowym, którego istotą jest rozliczanie prac według faktycznie
zrealizowanych robót w oparciu o stawki ujęte w formularzu ofertowym wykonawcy, rzetelna
wycena poszczególnych pozycji kosztorysowych ma doniosłe znaczenie. W ocenie Izby,
Zamawiający mając na względzie wyżej wskazane czynniki nie mógł mieć pewności na etapie
oceny ofert, co do sposobu przyszłego rozliczenia przez Wykonawcę prac za usługę likwidacji
szkodników nietypowych oraz usuwania zanieczyszczeń nietypowych, a więc możliwości
wykonania zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ, tym samym co do zastosowania przez
Wykonawcę stawki roboczogodziny z uwzględnieniem obowiązujących przepisów
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Wykonawca J. Ł. DERAL - DEZ zaoferował w części
1 i 2 zamówienia stawkę w wysokości 2,09 zł. Odwołujący podniósł przede wszystkim, iż
stawka ta jest nierealna i powinna skłonić Zamawiającego do wystosowania wezwania do
Wykonawcy celem wyjaśnienia ceny, bowiem zgodnie z przepisami prawa minimalna
kalkulacyjna stawka za roboczogodzinę wynosi 16,95 zł, przy czym stawkę tą należy
powiększyć o narzuty podstawowe i uzupełniające oraz podatek VAT. Izba zauważa, że

umowa ma być realizowana w 2018 r., a Zamawiający nie przewidział waloryzacji
wynagrodzenia, zatem wykonawcy winni ująć w stawce roboczogodziny zmianę minimalnego
wynagrodzenia w 2018 r. Jednocześnie Zamawiający zaznaczył, że błędnym założeniem jest
porównywanie stawki roboczogodziny do stawki minimalnego wynagrodzenia za pracę. Izba
podziela stanowisko Zamawiającego, bowiem roboczogodzina to czas pracy pracowników
przy wyrównanej pracochłonności i poziomie techniki podczas wykonywania zadanej
czynności/ wytworzenia produktu. Inaczej mówiąc roboczogodzina wyraża „jakąś” normę
ilościową wykonaną przez jednego robotnika, w czasie jednej godziny tj. określonego zakresu
robót. Normę tę określa się w odniesieniu do wybranej jednostki obmiarowej danej
roboty/pracy. Zamawiający nie określił jednak w SIWZ co rozumie pod pojęciem
roboczogodziny i do jakiej jednostki obmiarowej ją odnosi. Tym bardziej Zamawiający powinien
powziąć wątpliwości odnośnie zastosowanej przez Wykonawcę stawki na poziomie 2,09 zł.
Na rozprawie wskazał, że „wykonawcy mając wiedzę odnośnie zabezpieczonych przez
Zamawiającego środków oraz wymogu zatrudnienia pracowników na umowę o pracę, mieli
oszacować, czego Zamawiający oczekuje”. Błędne zdaniem Zamawiającego jest również
założenie 167 godzin w miesiącu, bowiem usługa ta będzie wykonywana sporadycznie
w okresie trwania umowy. Izba zauważa, że okoliczność podnoszona przez Zamawiającego,
że usługa ta występuje bardzo rzadko jest nieistotna dla oceny czy stawka roboczogodziny nie
jest rażąco niska, skoro jeśli będzie wykonana to będzie musiała zostać rozliczona przez
wykonawcę. Izba zaznacza, że wykonawcy i zamawiający jako uczestnicy rynku zamówień
publicznych są związani przepisami powszechnie obowiązującymi w tym również w zakresie
minimalnego wynagrodzenia pracowników i nie mogą tych regulacji uznawać za
nierelewantne. Znamienne jest również, że Zamawiający przewidział w dokumentacji
postępowania, że osoby realizujące umowę muszą być zatrudnione na umowę o pracę.
Zamawiający przyznał także, że stawka roboczogodziny nie wzbudziła jego wątpliwości
z uwagi na stawkę wskazaną przez Odwołującego, która jest zbliżona wartościowo oraz ze
względu na oferowane stawki w poprzednich latach. Izba zaznacza, że obowiązek analizy
ceny oferty nie opiera się wyłącznie na dyspozycji art. 90 ust. 1a ustawy pzp ale również na
jej zgodności z odrębnymi przepisami, czego Zamawiający zdaje się nie zauważać. W świetle
powyższych okoliczności w ocenie Izby zaktualizował się po stronie Zamawiającego
obowiązek uruchomienia procedury wyjaśniającej, o której mowa w art. 90 ust. 1 ustawy pzp,
czego Zamawiający zaniechał.
Ad. 2. Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 89 ust. 1 pkt 3
ustawy pzp poprzez nierówne traktowanie wykonawców i zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ pomimo, że jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji

w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zakresie części 1 i 2
zamówienia.
Czynem nieuczciwej konkurencji w rozumieniu klauzuli generalnej, zawartej w art. 3 ust.
1 UZNK jest działaniem sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub
narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W doktrynie wskazuje się, że dobre
obyczaje należy utożsamiać ze zjawiskami socjologicznymi, z pewnymi regułami zachowania
się, których znaczenie, w związku z faktem iż są one normami pozaprawnymi, ma charakter
jedynie moralno-etyczny. Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 ZNKU czynem nieuczciwej konkurencji
jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż
towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż
poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
Odnośnie zarzutu dotyczącego czynu nieuczciwej konkurencji Izba zważyła, że na tym etapie
postępowania zarzut ten nie potwierdził się, dopiero bowiem po złożeniu przez wykonawcę
wyjaśnień możliwa będzie ocena czy ziściła się przesłanka z art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy pzp.
W obecnej sytuacji biorąc pod uwagę ceny zaoferowane przez obu Wykonawców w niniejszym
postępowaniu, które są do siebie zbliżone trudno jest mówić o działaniu zagrażającym czy
naruszającym interes innego przedsiębiorcy.

Ad. 3. Zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 ustawy pzp w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy
pzp poprzez dokonanie wyboru oferty wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ jako najkorzystniejszej
oraz zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w zakresie części 1 i 2.
Wskazany zarzut jest w zasadzie konsekwencją podniesionych powyżej zarzutów,
a w kontekście sentencji orzeczenia nakazującej wezwanie wykonawcy J. Ł. DERAL - DEZ do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny należy zarzut ten uznać za bezprzedmiotowy.

Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 5 ust. 2
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. nr 41 poz. 238 oraz Dz. U. z 2017 r., poz. 47)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Zamawiającego na rzecz Odwołującego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania w wysokości

7.500,00 zł oraz wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł na podstawie faktury
Vat złożonej przez Odwołującego na rozprawie.

Izba nie uwzględniła kosztów w wysokości 90,00 zł z tytułu kosztów zastępstwa prawnego,
stosownie bowiem do § 3 pkt 2 lit b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca
2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. nr 41 poz. 238 oraz Dz. U.
z 2017 r., poz. 47), do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się wynagrodzenie
pełnomocników, jednak nie wyższe niż 3 600,00 zł.


Przewodniczący: ……………