Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 8 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Anna Łosik

Protokolant:p.o. stażysty Anita Grześkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2018 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko D. G., E. G.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwotę 177.779,14 zł ( sto siedemdziesiąt siedem tysięcy siedemset siedemdziesiąt dziewięć złotych czternaście groszy) wraz z odsetkami umownymi naliczanymi od kwoty 137.902,37zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP – aktualnie 10% w stosunku rocznym - jednak nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty.

2.  Zasądza od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwotę 10.513zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSO Anna Łosik

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 października 2017 roku (k. 1- 12), wniesionym w postępowaniu nakazowym, (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanych D. G. i E. G. solidarnie na rzecz powoda kwoty 177.779,14 zł wraz z odsetkami umownymi od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty, w tym kwotę 137.902,37 zł tytułem należności głównej raz kwotę 39.876,77 zł tytułem odsetek umownych liczonych od 29 września 2014 roku do 11 października 2017 roku. Nadto strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanych kosztów postępowania według norm przesianych, kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictw w wysokości 17 zł, kosztów odpisów poświadczonych notarialnie pełnomocnictw w wysokości 3,69 zł.

Zarządzeniem z dnia 16 listopada 2017 roku (k. 15) Sąd stwierdził brak podstaw do rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym i sprawę skierował do rozpoznania w postępowaniu upominawczym oraz wezwał stronę powodową do uiszczenia brakującej opłaty od pozwu kwocie 5.172 zł.

Nakazem zapłaty z dnia 28 grudnia 2018 roku (k. 26) wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd nakazał pozwanym D. G. i E. G., aby zapłacili solidarnie powódce (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 177.779,14 zł, wraz z umownymi odsetkami naliczonymi od kwoty 137.902,37 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP- aktualnie naliczonymi od kwoty 137.902,37 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP- aktualnie 10% w stosunku rocznym- jednak nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie oraz kwotę 1.724 zł tytułem kosztów postępowania, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wnieśli w tymże terminie sprzeciw.

Pismem z dnia 22 stycznia 2018 roku (k. 39) pozwani wnieśli sprzeciw od nakazu zapłaty. Pozwani w treści sprzeciwu podnieśli, iż na bieżące spłacanie rat nie pozwalała im trudna sytuacja materialna. Obecnie nie mają możliwości spłacenia zasądzonej kwoty jednorazowo, dlatego wnieśli o rozłożenie zobowiązania na raty. Nadto w pismach z dnia 08 lipca 2018 roku (k. 77, 79) doprecyzowali, że byliby w stanie spłacać zobowiązanie w miesięcznych ratach po 500- 800 zł.

W odpowiedzi na sprzeciw z dnia 18 lipca 2018 roku (k. 81-85) powódka podtrzymała wszelkie dotychczasowe żądania, twierdzenia i wnioski. Ponadto wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych na jej rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym według norm przepisanych z uwzględnieniem poniesionych opłat skarbowych od udzielonych pełnomocnictw.

Na rozprawie w dniu 07 sierpnia 2018 roku pozwani wnieśli o rozłożenie zobowiązania na raty w wysokości po 1.000-1.200 zł.

W toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

W dniu 09 września 2006 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjną z siedzibą w W. oraz D. G. i E. G. zawarli umowę kredytu mieszkaniowego własny kąt hipoteczny nr (...). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 169.400 zł. Mimo obowiązującej umowy pozwani zaprzestali wywiązywać się z jej postanowień, wpłaty ostatniej raty kredytu dokonali we wrześniu 2014 roku. Wówczas do spłaty pozostała kwota 137.902,37 zł.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowody: historia operacji na kontrakcie kredytowym z dnia 20 lipca 2018 roku (k. 90-96)

Wobec braku terminowej spłaty rat powód pismami z dnia 04 lipca 2017 roku wezwał D. G. i E. G. do zapłaty kwoty 175.629,79 zł oraz dalszych należnych odsetek naliczanych na bieżąco według zmiennej stopy procentowej wynoszącej na dzień sporządzenia pisma 10.00% w stosunku rocznym, w terminie 7 dni licząc od dnia doręczenia wezwania.

Na wypadek braku możliwości dokonania jednorazowej spłaty należności, powód poinformował o możliwości zawarcia porozumienia lub umowy ugody ustalających warunki spłaty zadłużenia.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 04 lipca 2017 roku wraz z podwójnie awizowaną korespondencją (k. 4-5, 6-7)

Kredytobiorcy od momentu zaprzestania spłaty rat w 2014 roku nie podjęli stosownych kroków w celu spłaty zadłużenia czy zawarcia ugody.

Okoliczność bezsporna

W momencie zawarcia umowy kredytu D. G. pracował na pełen etat za wynagrodzeniem około 2.500 zł netto miesięcznie, natomiast E. G. pracowała na ½ etatu za wynagrodzeniem około 800-1.000 zł. Wówczas pozwani mieli na utrzymani dwoje dzieci. Niemniej jednak ich sytuacja finansowa pozwalał im na regulowanie bieżących rat kredytu.

Pozwany D. G. obecnie pracuje w barze za wynagrodzeniem około 2.000 zł. Nadto spłaca w ratach po około 200 zł miesięcznie zadłużenie powstałe z uwagi na toczące się wcześniej przeciwko pozwanemu postępowanie za jazdę po pod wpływem alkoholu. Pozwana E. G. w okresie po 2014 roku czasowo pozostawała bez zatrudnienia (pracowała dorywczo), obecnie pracuje za wynagrodzeniem około 2.500 zł miesięcznie.

Obecnie pozwani prowadzą samodzielnie gospodarstwo domowe, ich dzieci usamodzielniły się. D. i E. G. są właścicielami domu o wartości około 450.000 zł oraz samochodu o wartości około 2.000- 3.000 zł.

Dowód: zeznania pozwanych (e-protokół z dnia 01 sierpnia 2018 roku k. 99)

Do momentu złożenia pozwu zobowiązanie nie zostało uregulowane. Pozwani w trakcie trwania przedmiotowego postępowania również nie dokonywali spłat rat kredytu.

Okoliczności bezsporne

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów.

Sąd dał wiarę powołanym wyżej dokumentom oraz ich odpisom i kserokopiom, albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości Sądu. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 kpc dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Sąd za wiarygodne uznał treść zeznań pozwanych, zeznawali spójnie i logicznie, rzetelnie odpowiadając na zadane pytania. Sąd nie miał podstaw do uznania twierdzeń pozwanych o ich sytuacji materialno-majątkowej za niewiarygodne, strona powodowa również ich nie kwestionowała.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny był między stronami bezsporny. Pozwani nie kwestionowali zasady ani wysokości świadczenia. Ponadto są gotowi je spełnić, jednak powołując się na swoją sytuację materialno- finansową wnieśli o rozłożenie należności na raty.

Biorąc pod uwagę całokształt zgromadzonego materiału dowodowego Sąd uznał, że żądanie powoda nie budzi wątpliwości co do zasady jak również co do wysokości. Okoliczności z tym związane zostały przede wszystkim przyznane przez stronę pozwaną, a nadto poparte dokumentami.

Zgodnie z dyspozycją art. 320 kpc w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie.

Mając na uwadze powyższe, zwłaszcza obecną sytuację materialno- finansową pozwanych Sąd doszedł do przekonania, że nie zaistniały szczególne przesłanki do rozłożenia świadczenia na raty. Instytucja rozłożenia na raty jest szczególna i winna być stosowana przez Sąd w wyjątkowych przypadkach, niesie ona ze sobą daleko idące konsekwencje dla obu stron postępowania.

Przepis art. 320 kpc stanowi przejaw tzw. prawa sędziowskiego. Określa on szczególną regułę wyrokowania, dotyczącą przedmiotu orzekania, dającą sądowi możliwość uwzględnienia także interesów pozwanego, w zakresie czasu wykonania wyroku, a interesów powoda przez uniknięcie bezskutecznej egzekucji. Ingerencja sądu na podstawie tego przepisu obejmuje możliwość rozłożenia świadczenia na raty, przy czym sąd ustala liczbę, wysokość i terminy poszczególnych rat stosownie do okoliczności sprawy. Przepis ten ma charakter materialnoprawny, ponieważ modyfikuje treść łączącego strony stosunku cywilnoprawnego, w odniesieniu do sposobu i terminu spełnienia świadczenia przez pozwanego i w tym zakresie jest konstytutywny (postanowienie Sądu Najwyższego- Izba Cywilna z dnia 22 marca 2018 roku, V CSK 503/17).

Sąd ważył interesy zarówno powódki jak i pozwanych, okoliczność, że bank jest podmiotem profesjonalnym w ramach swojej działalności nie uzasadnia stawiania ochrony dłużnika ponad ochronę wierzyciela.

Rozważając zastosowanie w mniejszej sprawie przepisu art. 320 kpc Sąd kierował się sytuacją materialną pozwanych oraz interesem powódki, albowiem rozłożenie na raty należności powoduje, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od świadczeń ratalnych za okres pomiędzy wydaniem wyroku, a datą płatności poszczególnych rat.

W ocenie Sądu sytuacja finansowa pozwanych kształtuje się lepiej aniżeli w momencie zawierania umowy kredytu. Oboje małżonkowie obecnie pracują w pełnym wymiarze czasu pracy, wcześniej pozwana pracowała na pół etatu, nadto pozwani mieli na utrzymaniu dwoje dzieci, które obecnie już się usamodzielniły, taki stan trwa od około 2-3 lat. Mimo iż sytuacja finansowa pozwanych uległa poprawie nie przystąpili do spłaty zadłużenia, ani też nie podjęli rozmów z powodem, w celu zawarcia umowy ugody, która pozwoliłaby im, z uwzględnieniem ich możliwości zarobkowych, na spłatę wymagalnego już świadczenia.

Sądowi nie są znane przyczyny dlaczego raty, choćby w części, nie były płacone. Po stronie pozwanych nie doszło do wzrostu wydatków, nie pojawiła się choroba w rodzinie, która powodowałaby pierwszeństwo innych wydatków przed spłatą kredytu, żadne z pozwanych (kredytobiorców) również nie utraciło pracy, czy też dolności do jej wykonywania. Strona pozwana wyłącznie podniosła tę okoliczność, że pozwany D. G. reguluje zobowiązania wynikające z postępowania karnego, które toczyło się przeciwko niemu za jazdę pod wpływem alkoholu. Uwzględnienie tej okoliczności na korzystać strony pozwanej byłoby niezgodne z zasadami współżycia społecznego (art. 5 kc), albowiem Sąd wyciągałby dla pozwanego pozytywne konsekwencje za łamanie przepisów prawa.

W ocenie Sądu pozwani osiągają dochód, który pozwoli im na sałatę zadłużenia. Nadto posiadają majątek, obecnie dom w którym zamieszkują jest warto około 450.000 zł, jest to kwota znacznie przewyższająca kwotę zadłużenia. Obiektywnie należy stwierdzić, że pozwani są w stanie spełnić jednorazowo ciążące na nich zobowiązanie.

Nadto Sąd pragnie podkreślić, iż strona powodowa nie wyklucza możliwości restrukturyzacji zobowiązania w drodze umowy po wydaniu wyroku. Zatem orzeczenie Sądu nie przekreśla możliwości ratalnej spłaty zadłużenia przez pozwanych. Nadto w ocenie Sądu interes powoda zasługuje na ochronę. Na wypadek braku regulacji zobowiązania powód będzie dysponował tytułem wykonawczym stanowiącym podstawę do wszczęcia egzekucji.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki do rozłożenia świadczenia na raty. Aktualna sytuacja materialno- finansowa pozwanych kształtuje się lepiej aniżeli w czasie kiedy została zawarta przedmiotowa umowa kredytu. Sądowi nie jest wiadome dlaczego raty nie kredytu nie były spłacane choćby w części. Nadto mimo poprawy sytuacji majątkowej pozwani nie przystąpili do spłaty zadłużeniowa, ani też nie kontaktowali się z powodem w celu zawarcia umowy ugody. Nie podjęli żadnych czynności zmierzających do uregulowania ciszącego na nich zobowiązania.

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, że rozłożenie zobowiązania na raty stanowiłoby naruszenie interesu powódki. Wobec powyższego Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanych o rozłożenie na podstawie art. 320 kpc zadłużenia na raty.

Zgodnie z art. 505 kpc w razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc, a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem z wezwaniem na rozprawę. Nakaz zapłaty traci moc w części zaskarżonej sprzeciwem. Sprzeciw jednego tylko ze współpozwanych o to samo roszczenie oraz co do jednego lub niektórych uwzględnionych roszczeń powoduje utratę mocy nakazu jedynie co do nich.

Mając na uwadze treść art. 505 kpc oraz fakt, że żądanie pozwu zasługiwało na uwzględnienie Sąd zasądził od pozwanych na rzecz powoda kwotę 177.779,14 zł wraz z odsetkami umownymi naliczanymi od kwoty 137.902,37 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP- aktualnie 10% w stosunku rocznym- jednak nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty.

O odsetkach od zasądzonej należności głównej Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc i obciążył nimi pozwanych jako stronę przegrywającą proces. Sąd zasądził od pozwanych na rzecz powódki solidarnie kwotę 10.513 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, na którą to kwotę składają się 1.724 zł tytułem opłaty od pozwu, 5.172 zł tytułem uzupełniającej opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 3.600 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 3 pkt 1 ust. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.)

Mając na uwadze powyższe na podstawie wyżej powołanych przepisów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Anna Łosik