Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 września 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Choczaj

Protokolant: sekr. sąd. Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 03 września 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa H. D.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda H. D. na rzecz pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 5 417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

3.  przyznaje i wypłaca adw. M. K. ze środków budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 4 428,00 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych) brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi
z urzędu.

Sygn. akt I C 51/18

UZASADNIENIE

H. D. wniósł o p ozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty wydanego w dniu 10 grudnia 2001 r. przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. III Nc 320/01. Oprócz tego wniósł o przyznanie na rzecz pełnomocnika wyznaczonego mu z urzędu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.

Pozwana spółka nie uznała powództwa i wniosła o jego oddalenie, a także o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 13 listopada 1998 r. H. D. - prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...), (...) H. D.
z siedzibą w B. zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę leasingu operacyjnego wyposażenia dyskoteki. Na podstawie zawartej umowy pozwana spółka jako leasingodawczyni zobowiązała się nabyć od zbywcy i oddać powodowi jako leasingobiorcy do używania opisany w umowie sprzęt
w zamian za opłaty leasingowe. Zgodnie z załącznikiem nr 1 do umowy, powód zobowiązał się zapłacić na rzecz pozwanej spółki opłatę wstępną w wysokości 10 419,50 zł oraz kolejne opłaty płatne w ratach do 25. dnia każdego miesiąca
w kwocie po 5 386,88 zł każda, z czego pierwsza z nich płatna do 25 grudnia 1998 r., a ostatnia 24 rata - do 25 listopada 2000 r., (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130, załącznik nr 1 do umowy - k. 131) .

Zabezpieczeniem płatności opłat leasingowych i innych należności wynikających lub mogących powstać w związku z zawartą umową był weksel gwarancyjny in blanco, podpisany i opatrzony klauzulą „bez protestu”, (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130; weksel - k. 134; deklaracja wekslowa weksla in blanco - k. 135) .

Zgodnie z § 2 ust. 2 ogólnych warunków umowy, które stanowiły
jej integralną część, z chwilą wydania przedmiotu leasingu przez dostawcę wszelkie ryzyka związane z użytkowaniem przedmiotu leasingu, jak również ryzyka jego przypadkowej utraty, zniszczenia lub uszkodzenia przechodziły
na leasingobiorcę, (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130) .

Przedmiot leasingu został wydany powodowi przez dostawcę w dniu
13 listopada 1998 r., (dowód: protokół przekazania przedmiotu leasingu - k. 136) .

Z § 4 ust. 9 ogólnych warunków zawartej umowy wynika, że w przypadku powstania zaległości w zapłacie dwóch kolejnych opłat leasingowych
lub też rażącego naruszenia przez leasingobiorcę jakiegokolwiek warunku zawartej umowy, leasingodawca miał prawo rozwiązania umowy bez wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym. Był wówczas uprawniony
do żądania od leasingobiorcy zapłaty zaległych opłat wraz z odsetkami
w wysokości równej dwukrotności odsetek ustawowych za zwłokę, a także zwrotu przedmiotu leasingu, (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130) .

Zgodnie z § 4 ust. 10 ogólnych warunków umowy, kwota pozostająca
do zapłacenia przez leasingobiorcę w następstwie wypowiedzenia umowy stawała się wymagalna natychmiast. W razie zwrotu przez leasingobiorcę przedmiotu umowy (§ 4 ust. 11) w żądanym terminie i w stanie nie gorszym niż wynikający
z normalnego zużycia, suma zobowiązań leasingobiorcy z tytułu niewykonania umowy mogła ulec zmniejszeniu, w szczególności o kwotę przewidywanych korzyści, jakie uzyskałby leasingodawca w związku z wcześniejszą zapłatą przez leasingobiorcę zobowiązań, (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130) .

Przedmiot leasingu podlegał ochronie ubezpieczeniowej zgodnie z § 6 ust. 1 ogólnych warunków umowy leasingu. W § 6 ust. 9 ogólnych warunków umowy przewidziano, ze odszkodowanie uzyskane z tytułu uszkodzenia, zmniejszenia wartości przedmiotu leasingu bądź jego częściowej utraty będzie przeznaczone
na odtworzenie stanu technicznego przedmiotu leasingu i jego wartości użytkowej sprzed zaistnienia szkody. W przypadku utraty części przedmiotu leasingu strony mogły odrębnym porozumieniem postanowić o ewentualnym przywróceniu kompletności przedmiotu leasingu. Jednakże zgodnie z § 6 ust. 10, w razie gdy leasingobiorca własnym staraniem i na własny koszt przywrócił stan przedmiotu leasingu sprzed zaistnienia szkody, leasingodawca mógł uzyskane odszkodowanie zwrócić leasingobiorcy pomniejszone o kwotę zaległych należności, w tym odsetek. Zgodnie zaś z § 6 ust. 13 powołanych ogólnych warunków umowy, leasingobiorca odpowiadał za przedmiot leasingu niezależnie od tego
czy uszkodzenie, utrata lub zmniejszenie wartości nastąpiło z winy leasingobiorcy, przez działanie osób trzecich, przez przypadek czy działanie siły wyższej. Jednakże zgodnie z § 6 ust. 13 zdanie 3 odpowiedzialność leasingobiorcy mogła zostać pomniejszona o wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie,
o ile leasingobiorca uiścił opłaty manipulacyjne oraz ubezpieczyciel nie postawił mu zarzutu naruszenia warunków umowy ubezpieczenia, (dowód: umowa leasingu nr (...) wraz ogólnymi warunkami leasingu operacyjnego - k. 120 - 130) .

Sprzęt leasingowany przez powoda został ubezpieczony przez (...) Sp. z o.o. w W. na podstawie umowy zawartej z (...) U. Towarzystwo (...) (...) na kwotę 126 487,90 zł, (dowód: certyfikat ubezpieczeniowy z załącznikiem nr 1 - k. 137 - 138) .

Z umowy przyrzeczenia z dnia 13 listopada 1998 r. zawartej przez strony wynikało, że zobowiązują się one zawrzeć przyrzeczoną umowę kupna - sprzedaży określonych w § 1 przedmiotów za kwotę 10 419,50 zł plus podatek VAT - według stawki obowiązującej w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej, nie później niż
w terminie 30. dni od wygaśnięcia umowy lub od zastrzeżonej § 5 umowy daty uregulowania zaległości, (dowód: umowa przyrzeczenia - k. 33 - 34) .

W trakcie trwania umowy leasingu dyskoteka powoda została dwukrotnie okradziona z części sprzętu. Pozwana spółka otrzymała z tego tytułu
od ubezpieczyciela kwoty: 8 515,50 zł i 40 600,03 zł, (dowód: zawiadomienie
o szkodzie - k. 41; rozliczenie szkody - k. 144 - 145) .

Powód zapłacił opłaty leasingowe w wysokości 29 587,41 zł. Nie spłacał opłat leasingowych w terminie, wobec tego w dniu 29 lipca 1999 r. pozwana spółka wypowiedziała umowę z dnia 13 listopada 1998 r. i wezwała powoda
do zapłaty na swoją rzecz kwoty 140 279,59 zł, (dowód: pismo o rozwiązaniu umowy - k. 107) .

W dniu 24 sierpnia 199 r. i w dniu 03 grudnia 1999 r. strony sporządziły protokół odbioru od powoda przez pozwaną spółkę przedmiotów pochodzących
z rozwiązanej umowy leasingu. Został on wyceniony przez rzeczoznawcę na kwotę 18 000,00 zł netto, (dowód: protokół - k. 43 i k. 108; notatka służbowa - k. 149) .

Na wniosek powoda pozwana spółka zaliczyła na poczet dochodzonych zaległości wypłacone jej odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia i uzyskaną kwotę za ponowne wyleasingowanie odebranych powodowi rzeczy i ostatecznie wezwała go do zapłaty kwoty 116 873,90 zł. Na dochodzoną kwotę składały się należność na dzień rozwiązania umowy w łącznej wysokości 140 360,84 zł (86 190,08 zł - przyszłe raty leasingowe po dacie rozwiązania umowy; 10 419,50 zł - opcja wykupu z umowy, 43 751,26 zł - należność za zafakturowane raty). Została
ona pomniejszona o wypłacone odszkodowania (8 515,50 zł i 40 600,03 zł) oraz
o wartość netto kwoty uzyskanej z nowej umowy leasingu w wysokości 18 000,00 zł, czyli o kwotę łączną 73 245,31 zł. Jednocześnie została ona także powiększona o należne odsetki umowne wyliczone na dzień 31 października 2001 r. na kwotę 43 628,59 zł, (dowód: potwierdzenia wpłaty - k. 66; rozliczenie umowy - k. 142 - 143, notatka służbowa - k. 152 - 154) .

W dniu 14 sierpnia 2001 roku pozwana spółka uzupełniła weksel in blanco wystawiony przez powoda, płatny bez protestu na kwotę 116 873,90 zł, (dowód: kserokopia weksla - k. 134).

Sąd Okręgowy w Warszawie w dniu 10 grudnia 2001 roku w sprawie
o sygn. akt III Nc 320/01 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, którym zobowiązał powoda do zapłaty na rzecz pozwanej spółki kwoty 116 873,90 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 sierpnia 2001 roku do dnia zapłaty. Zarzuty powoda od nakazu zapłaty zostały odrzucone, gdyż nie zostały przez niego opłacone. Złożona przez powoda skarga o wznowienie powyższego postępowania również została odrzucona, gdyż została wniesiona po ustawowym terminie, (dowód: nakaz zapłaty - k. 18; pozew - k. 30 - 31; skarga o wznowienie - k. 155 - 156; odpowiedź na skargę - k. 157 - 159; sprawozdanie z rozprawy - k. 161) .

Powód ma 68 lat, utrzymuje się z emerytury w wysokości 1 000,00 zł miesięcznie. Jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które jest zajęte w toku egzekucji komorniczej. Powód ma zadłużenie w ZUS - ie i innych instytucjach
na około 50 000,00 zł. Jest po rozwodzie, mieszka wraz z synem, który uczy
się w ostatniej klasie szkoły średniej, (dowód: zeznania powoda - k. 191 verte
i nagranie rozprawy z dnia 03 września 2018 roku - płyta - koperta - k. 195, minuta od 00:04:57 do 00:12:50 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 109 - 109 verte i nagranie rozprawy z dnia 07 czerwca 2018 roku - płyta - koperta - k. 195, minuta od 00:05:07 do 00:10:20) .

Powyższy stan faktyczny zasadniczo nie był miedzy stronami sporny, gdyż został ustalony na podstawie dokumentów nie negowanych przez strony.
Sąd nie uznał przy tym za wiarygodne zeznań powoda co do okoliczności wywiązywania się przez niego z umowy leasingu, ponieważ są one gołosłowne
i nieprecyzyjne. Na takich zeznaniach Sąd nie może budować stanu faktycznego.

Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków S. S. i A. J. na okoliczność dokonania kradzieży w dyskotece, ponieważ była to okoliczność niesporna, która wynikała
z przedstawionych przez strony dokumentów. Wobec tego przeprowadzenie wskazanego dowodu było zbędne do rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy o sygn. III Nc 320/01 i z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łasku K. S. o sygn. Km 1270/08, gdyż dowody te nie miałyby żadnego wpływu na wynik sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W orzecznictwie oraz piśmiennictwie z zakresu prawa procesowego cywilnego ugruntowane jest stanowisko, że z chwilą uprawomocnienia się wyroku dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której został on wydany. Oznacza to, że jeżeli określone okoliczności i oparte na nich zarzuty
lub wypływające z nich wnioski istniały i dały się sformułować w chwili zamknięcia rozprawy, lecz strona skutecznie ich nie podniosła lub nie przytoczyła, w związku z czym nie zostały spożytkowane przez sąd przy wydawaniu wyroku, podlegają prekluzji, czyli - jak to określono w orzecznictwie – „wykluczającemu działaniu prawomocności”, (patrz uchwały Sądu Najwyższego: z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54, OSN 1956, Nr 1, poz. 3; z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 47/10, OSNC 2010, Nr 2, poz. 165; z dnia 2 lutego 2011 r., III CZP 128/10, OSNC 2011, Nr 10, poz. 108).

Mając powyższe na uwadze należy również zauważyć, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego zaznaczyły się trzy kierunki wykładni art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Pierwszy, zezwalający na podnoszenie w powództwie opozycyjnym zarzutu spełnienia świadczenia, a nawet szerzej - wygaśnięcia zobowiązania, bez żadnych ograniczeń. Drugi, dopuszczający podnoszenie tego zarzutu pod warunkiem,
że został on przeoczony lub pominięty przez sąd na podstawie przepisów szczególnych ustanawiających prekluzję procesową. Trzeci, wyłączający w ogóle możliwość oparcia powództwa opozycyjnego na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli doszło do niego przed zamknięciem rozprawy.

W tym miejscu wypada dodać, że Sąd Okręgowy w Sieradzu podziela drugi pogląd, który jest poglądem dominujący w orzecznictwie sądów powszechnych
i Sądu Najwyższego. Zatem Sąd Okręgowy jest zdania, że oparcie powództwa przeciwegzekucyjnego na zarzucie spełnienia świadczenia (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.) jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy zarzut ten - ze względu na ustanowiony ustawą zakaz - nie mógł być rozpoznany w sprawie, w której wydano tytuł egzekucyjny, (patrz: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 47/10, OSNC 2010, nr 12, poz. 165; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2012 r., III CZP 16/12, OSNC 11/2012, poz. 129; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 2015 roku, II CSK 781/14; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z dnia 20 lutego 2013 r., I ACa 1168/12, LEX nr 1311983; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 22 maja 2014 r., V ACa 218/14, LEX nr 1515182; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2013 r., VI ACa 1689/12, LEX nr 1362956; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 sierpnia 2013 r., I ACa 335/13 LEX nr 1362771).

W cytowanej uchwale z dnia 23 maja 2012 r. Sąd Najwyższy stwierdził,
że uznanie, iż analizowany przepis art. 840 k.p.c. umożliwia korektę wyników przeprowadzonego postępowania rozpoznawczego zmaterializowanych
w prawomocnym wyroku z powołaniem się na niezgłoszony lub pominięty w tym postępowaniu (prawidłowo lub błędnie) zarzut spełnienia świadczenia nie tylko naruszałoby zasadę koncentracji materiału procesowego oraz burzyłoby konstrukcję powództwa opozycyjnego, ale przede wszystkim godziłoby
w fundamentalne, aksjomatyczne wartości procesowe w postaci prawomocności materialnej orzeczeń co do istoty sprawy oraz ich powagi rzeczy osądzonej. Tym samym doszłoby do rozregulowania systemu prawa procesu cywilnego oraz zakłócenia spójności kodeksu.

W ocenie zatem Sądu Okręgowego powód swoim działaniem, polegającym
na zaniechaniu uzupełnienia braków fiskalnych zarzutów od nakazu zapłaty uniemożliwił poczynienie ustaleń, czy zarzut wykonania zobowiązania zostałby przez Sąd Okręgowy w Warszawie uwzględniony. Podobna sytuacja dotyczy wniesienia skargi o wznowienie po ustawowym terminie. Przyczyną zatem
nieuwzględnienia w toku wyżej wymienionego postępowania zarzutu wykonania zobowiązania są zaniedbania w prowadzeniu obu postępowań przez powoda (nieopłacenie zarzutów od nakazu zapłaty, wniesienie po terminie skargi
o wznowienie). Inne rozumienie treści art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. doprowadziłoby
do bezzasadnego i nieracjonalnego premiowania strony niedbałej, która
nie strzeże swoich interesów i nie korzysta z praw przysługujących jej w czasie postępowania rozpoznawczego, nie wyłączając prawa do wnoszenia środków odwoławczych lub innych środków zaskarżenia (patrz wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 8 grudnia 2011 r., IV CSK 488/11, niepubl.).

Już z powyższych względów powództwo podlegało oddaleniu.

Jednakże zobligowany poglądem Sądu Apelacyjnego w Łodzi wyrażonym
w uzasadnieniu do postanowienia z dnia 12 kwietnia 2018 roku oddalającego
zażalenie powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia
19 lutego 2018 roku o oddaleniu wniosku powoda o udzielenie powództwu zabezpieczenia, Sąd przeanalizował zarzuty podniesione w powództwie, które dotyczyły spełnienia świadczenia przed wydaniem tytułu egzekucyjnego. Ponadto powód podniósł zarzut oparty na treści art. 5 k.c. i zarzut oparty na treści art. 357 ¹ § 1 k.c., które również musiał być rozstrzygnięte.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że art. 5 k.c. nie może być samodzielną podstawą powództwa przeciwegzekucyjnego (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 1999 r., II CKN 151/98, OSNC 1999, nr 7- 8, poz.134 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2016 r., I CSK 269/15).

Również zarzut oparty na treści art. 357 ¹ § 1 k.c. jest chybiony, gdyż strony przewidziały skutki ewentualnej straty przedmiotów leasingu, zatem nie doszło
do nadzwyczajnej zmiany stosunków, a wobec tego nie można twierdzić,
że spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy. Zatem w oparciu o ten przepis Sąd nie mógł pozbawić w całości ani w części tytułu wykonawczego wykonalności. Ponadto zarzut ten jest zarzutem spóźnionym.

Przechodząc do rozstrzygnięcia pozostałych zarzutów powoda należy zaznaczyć, że zgodnie z treścią art. 843 § 3 k.p.c. podstawę do uwzględnienia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego mogły stanowić jedynie zarzuty wskazane w pozwie. Jak stanowi powyższy przepis w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Nałożony obowiązek wyczerpującego przytoczenia w pozwie zarzutów ma charakter bezwzględny, a uchybienie temu obowiązkowi powoduje pozbawienie prawa zgłaszania tych zarzutów w dalszym toku postępowania. Po stronie zaś sądu rozpoznającego sprawę rodzi obowiązek pominięcia spóźnionych zarzutów jako sprekludowanych, (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2013 r., sygn. akt V CSK 271/12,Lex nr 1375499 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 lutego 2018 roku, sygn. I ACa 814/17, Lex nr 2478500).

Rozstrzygając zarzuty powoda trzeba jednak mieć na uwadze treść art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu nakłada się na osobę, która
z faktu tego wywodzi skutki prawne, a zgodnie z art. 3 k.c. i art. 232 k.p.c.,
to strony są obowiązane wskazywać i przedstawiać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Skoro zatem powód twierdził, że jego odpowiedzialność z tytułu umowy leasingu wygasła, ponieważ roszczenie pozwanej z tytułu umów leasingowych zostało zaspokojone, to powinien udowodnić swoje twierdzenia, czemu jednak, będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika, nie uczynił.

Nie są uzasadnione twierdzenia powoda o nieprawidłowym rozliczeniu przez pozwaną spółkę kwot uzyskanych tytułem odszkodowania na skradzione przedmioty leasingu i ze sprzedaży (wyleasingowania) pozostałości
po rozwiązaniu umowy.

Odnosząc się do możliwości zaliczenia odszkodowania uzyskanego z tytułu utraty przedmiotów objętych umową leasingu na należności powoda, to po pierwsze trzeba wskazać, że zgodnie z treścią § 6 ust. 13 zdanie 3 ogólnych warunków umowy leasingu, pozwana spółka nie była zobowiązania do takiego działania. Jednakże z wyliczenia przez nią przedstawionego wynika, że dokonała ona takiego zaliczenia na zadłużenie powoda (na kapitał) powstałe
po rozwiązaniu umowy. Zgodnie z treścią § 6 ust. 10 ogólnych warunków, przyznane odszkodowanie z tego tytułu mogło zostać zwrócone na rzecz powoda, o ile własnym staraniem i na własny koszt przywróciłby stan przedmiotu leasingu sprzed zaistnienia szkody. Powód podnosił, że pomimo takiej obietnicy,
nie uzyskał on żadnego odszkodowania, jednakże nie udowodnił przed Sądem,
że dokonał jakiejkolwiek restytucji ukradzionych przedmiotów. W końcu
też powód podnosił, że odszkodowanie powinno zostać zaliczone na jego zadłużenie, co się stało i co wykluczało otrzymanie przez niego jakiejkolwiek kwoty odszkodowania.

Powód nie udowodnił również, że pozwana spółka nieprawidłowo zaliczyła kwotę uzyskaną z ponownego wyleasingowania pozostałości przedmiotu leasingu na jego zaległość. Również w tym zakresie należy wskazać, że zgodnie
z ogólnymi warunkami umowy, pozwana nie miała obowiązku zaliczać wartości zwróconego przedmiotu na przysługujące jej od leasingobiorcy należności. Strony postanowiły w § 4 ust. 11 ogólnych warunków umowy leasingu,
że w przypadku gdy leasingobiorca zwróci przedmiot leasingu w żądnym terminie i w stanie nie gorszym niż wynikający z normalnego zużycia, suma zobowiązań
z tytułu niewykonania umowy może ulec zmniejszeniu. Strony nie postanowiły zatem, że cena uzyskana ze sprzedaży rzeczy bądź z ich ponownego wyleasingowania będzie podlegała takiemu zaliczeniu, ale wskazały jedynie,
na możliwość pomniejszenia zaległości o kwotę korzyści, jakie mógł uzyskać leasingodawca. Jednak ze względu na użycie przez strony w umowie zwrotu
„w szczególności” należy wywieść, że katalog możliwych zaliczeń na kwotę zadłużenia z umowy zawartej między nimi umowy leasingu był otwarty.
Należy w tym miejscu podkreślić, że w § 9 ust. 7 zdanie 1 ogólnych warunków umowy leasingu strony przewidziały, że po zakończeniu umowy przedmiot leasingu będzie przechowywany przez leasingobiorcę do czasu sprzedaży rzeczy, bądź zwrotu leasingodawcy. W kontekście tych postanowień umownych
nie ma wątpliwości, że pozwana spółka była uprawniona do zaliczenia kosztów sprzedaży (wyleasingowania) rzeczy na poczet zaległości powoda, jednakże także w tym przypadku nie była do tego zobowiązana. Ponadto pozwana spółka nie była zobowiązana do wyleasingowania lub sprzedaży odebranych powodowi rzeczy
w jakimś określonym terminie, w którym nie można było naliczać powodowi odsetek umownych od powstałych zaległości, gdyż nie wynika to z żadnych uregulowań umowy. Z wyliczenia zadłużenia powoda wynika, że pozwana spółka dokonała takiego zaliczenia (na kapitał), dokonując wyleasingowania pozostałości przedmiotu umowy za kwotę 18 000,00 zł. Powód nie udowodnił,
że pozwana spółka dokonała wyleasingowania lub sprzedaży rzeczy za kwotę 76 756,30 zł, nie udowodnił, że wyleasingowane lub sprzedane rzeczy miały taką wartość, nie wykazał wreszcie, że strony uzgodniły w umowie, iż zaliczenie ich wartości ma nastąpić według innej ceny niż ta, za jaką faktycznie zostały wyleasingowane lub sprzedane. Zatem podana przez powoda kwota nie została niczym wykazana, a więc nie ma żadnym podstaw do przyjęcia, że zaliczenie kwoty 18 000,00 zł dokonane przez pozwaną spółkę było nieprawidłowe.

Kończąc rozważania dotyczące zarzutów powoda należy stwierdzić,
iż pozwana spółka prawidłowo doliczyła do należności dochodzonej przez Sądem Okręgowym w Warszawie kwotę, którą by uzyskała w oparciu o umowę przyrzeczenia w wysokości 10 419,50 zł. Pozwana spółka w sytuacji prawidłowego wykonywania zobowiązania przez powoda mogła spodziewać
się kwoty wykupu, która została określona w umowie, bowiem z § 3 umowy przyrzeczenia wynika, że strony zobowiązują się zawrzeć przyrzeczoną w § 2 umowę kupna - sprzedaży. Zatem jej żądanie w tym zakresie znajdowało podstawę
w treści art. 487 k.c. w zw. z art. 471 k.c. i art. 361 k.c., gdyż na skutek niewykonania umowy poniosła szkodę będącą w adekwatnym związku przyczynowym w działaniem lub brakiem działania powoda.

Również zarzut dotyczący doliczenia lub niedoliczenia podatku VAT należy uznać za niezasadny. Zawierając nową umowę leasingu rzeczy zwróconych przez powoda pozwana spółka musiała odprowadzić podatek VAT, zatem nie mogła uzyskać korzyści z tego tytułu, a przecież z umowy wynika, że wartość odszkodowania ulega pomniejszeniu o korzyści, jakie leasingodawca uzyskał wskutek rozwiązania umowy (§ 4 ust. 11) . Z tego samego względu wartość odszkodowania, na które składa się suma przyszłych miesięcznych rat leasingowych (wszystkich niezapłaconych rat przewidzianych od chwili rozwiązania umowy do dnia zakończenia umowy) musi być ustalona w kwocie netto, gdyż umowa nie była już realizowana. Natomiast zaległe miesięczne raty do rozwiązania umowy musiały być powiększone o kwotę podatku VAT, gdyż umowa do tego czasu była wykonywana i na pozwanej spółce ciążył obowiązek odprowadzania podatku VAT.

Należy jeszcze wskazać, że powód nie uwzględnił w swoich wyliczeniach, że pozwana spółka do zaległego kapitału (należne opłaty pomniejszone o koszty uzyskane z tytułu odszkodowania i sprzedaży rzeczy) mogła doliczać odsetki umowne. Powód nie udowodnił przy tym, że kwota dochodzonych przez pozwaną spółkę odsetek jest nieprawidłowa. Z § 4 ust. 9 ogólnych warunków umowy leasingu wynika bowiem, że przypadku powstania zaległości w zapłacie dwóch kolejnych opłat leasingowych lub też rażącego naruszenia przez leasingobiorcę jakiegokolwiek warunku zawartej umowy, leasingodawca miał prawo rozwiązania umowy bez wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym. Był wówczas uprawniony do żądania od leasingobiorcy zapłaty zaległych opłat wraz z odsetkami w wysokości równej dwukrotności odsetek ustawowych za zwłokę. Pozwana spółka wypowiadając umowę powodowi ze względu na zwłokę
w zapłacie należności dochodziła odsetek w zastrzeżonej w umowie wysokości,
a więc uwzględniła ich wysokość w żądanej w pozwie kwocie. Z zebranego
w sprawie materiału dowodowego nie wynika, by strony ustaliły, że w okresie,
w którym pozwana spółka nie sprzedała lub nie wyleasingowała odebranych powodowi przedmiotów, nie będą naliczane odsetki umowne. Sąd przeanalizował przy tym poprawność wyliczenia odsetek i nie znalazł w nim błędu matematycznego. Tymczasem chcąc skutecznie kwestionować wysokość wierzytelności objętej nakazem zapłaty powód powinien wykazać (zgłaszając
w tym zakresie stosowne twierdzenia i wnioski dowodowe), że pozwana spółka dopuściła się konkretnych uchybień przy obliczaniu wymagalnej należności. Ponadto należy stwierdzić, że wniesienie powództwa opozycyjnego nie przerzuca ciężaru dowodów co do istnienia i wysokości wierzytelności na pozwaną spółkę.

Z tych wszystkich względów powództwo należało uznać za bezzasadne,
co skutkowało jego oddaleniem, o czym orzeczono, jak w pkt 1 wyroku.

O kosztach procesu należnych pozwanej spółce od powoda, który sprawę przegrał, Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c.
w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity, Dz. U.
z 2018 r., poz. 265).

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu przez reprezentującego go adwokata Sąd orzekł, jak w pkt 3, na podstawie § 8 pkt 6 w związku z § 4 pkt 3 rozporządzenia z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2016 poz. 1714 ze zm.).