Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ca 790/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Beata Grzybek

po rozpoznaniu w dniu 28 sierpnia 2018 r. w Olsztynie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 8 listopada 2017 r., sygn. akt I C 3139/17 upr.,

oddala apelację.

SSO Beata Grzybek

Sygn. akt IX Ca 790/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kwoty 7 577,73 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu (14 sierpnia 2017r.) do dnia zapłaty i kosztami procesu.

Powód wskazał, że dochodzona pozwem kwota wynika ze zobowiązania pozwanego w związku z zawartą między stronami umową pożyczki nr (...) z dnia 8 kwietnia 2016 r.

P. K. wniósł o oddalenie powództwa. Nie kwestionując faktu zawarcia umowy o określonej treści wskazał, że naliczona kwota za obsługę pożyczki w domu, tj. koszty przygotowania, koszty opłaty administracyjnej i inne zostały mocno zawyżone.

Wyrokiem z dnia 8 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie zasądził od pozwanego P. K. na rzecz powoda (...) Niestandaryzowanego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. kwotę 7 577,73 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 14 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty w punkcie pierwszym oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 117 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło na tle następującego stanu faktycznego:

Pozwany i (...) sp. z o.o. w W. w dniu 8 kwietnia 2016 r. zawarły umowę pożyczki nr (...). Pozwanemu została przekazana kwota 6 695,00 zł, zaś do dyspozycji - kwota 4 700 zł. Pożyczkodawca pobierał opłatę przygotowawczą w wysokości 50 zł oraz opłatę prowizyjną w wysokości 3 945 zł (§ 2 umowy). Zgodnie z § 3 umowy, oprocentowanie pożyczki było stałe, i wynosiła 10 % w skali roku, lecz nie więcej niż dwukrotność odsetek ustawowych. W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat pożyczki, pożyczkodawca miał pobierać od niespłaconego w terminie kapitału podwyższone odsetki naliczone według stopy procentowej w wysokości 14 % i jest równa wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie (§ 6 umowy). Odsetki umowne kredytu za cały okres kredytowania miały wynieść 951,15 zł.

W § 1 umowy zawarto klauzulę, zgodnie z którą pożyczkobiorca podpisując umowę pożyczki złożył oświadczenie wiedzy odnośnie tego, że niezwłocznie po zawarciu umowy pożyczki pożyczkodawca miał dokonać cesji wierzytelności przysługującej mu z tytułu umowy na rzecz powoda. Powód poinformował pozwanego o dokonanej cesji wierzytelności.

W związku z niewywiązywaniem się przez pozwanego z warunków umowy, powód pismem z dnia 18 stycznia 2017 r. wezwał pozwanego do zapłaty i złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki. W piśmie z dnia 16 marca 2017 r. powód ponownie wezwał pozwanego do zapłaty wskazując składowe kwoty zadłużenia.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd I instancji ocenił, że roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd I instancji wskazał, że pozwany nie kwestionował samego faktu zawarcia umowy pożyczki o treści wskazanej w pozwie, lecz jego wysokość, podnosząc, że koszty udzielonej pożyczki zostały znacząco zawyżone. Analiza treści umowy pożyczki oraz dołączonych do niej tabeli i innych dokumentów nie wskazywała jednak w ocenie Sądu I instancji, aby pozwany był zobowiązany do uiszczenia jakiejkolwiek opłaty za obsługę pożyczki w domu, którą poczytuje za nadmierną.

Powołując się na treść art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim Sąd Rejonowy wskazał, że wysokość w stosunku do wielkości udzielonej pożyczki nie jest nadmierna i pozostaje w rozsądnej proporcji do przewidywanych kosztów wynikających z udzielenia pożyczki. Niniejszym pozwem powód dochodzi od pozwanego kwoty 7 577,73 zł, liczonej jako 3 860,39 zł tytułem kapitału wymagalnego do spłaty, kwoty 3 087,87 zł tytułem opłaty prowizyjnej, kwoty 39,50 zł tytułem opłaty przygotowawczej, kwot: 170,70 zł i 57,44 zł 361,83 zł tytułem odsetek umownych, karnych oraz liczonych po wypowiedzeniu umowy. Zatem powód mógł maksymalnie żądać od pozwanego kwoty 8 695 zł plus odsetki umowne i karne. Jak wynika z treści umowy, strony przewidziały wysokość odsetek umownych w wysokości 951,15 zł, jako 10 % w stosunku rocznym. Powyższe w ocenie Sądu oznacza, że dochodzona przez powoda kwota 3 127,37 zł jest zgodna z obowiązującymi przepisami.

Uznając zatem roszczenie powoda za uzasadnione, Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 7 577,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiódł pozwany, zaskarżając je całości oraz wnosząc o rozłożenie wierzytelności na raty. W ocenie pozwanego zasądzone przez Sąd I instancji kwoty są niezgodne z stanem faktycznym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sprawa toczyła się w postępowaniu uproszczonym, w którym z uwagi na ograniczenia kognicji Sądu odwoławczego, oraz katalog zarzutów apelacyjnych, niedopuszczalne są zarzuty, które dotyczą ustalenia faktów lub oceny dowodów. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy wraz z takim zarzutem następuje powołanie się na nowe fakty i dowody, których strona nie mogła powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Jak stanowi bowiem art. 505 11 § 2 kpc sąd odwoławczy przeprowadza postępowanie dowodowe jedynie, gdy apelację oparto na późniejszym wykryciu nowych faktów lub dowodów, z których strona nie mogła skorzystać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Oznacza to, że sąd odwoławczy w postępowaniu uproszczonym jest jedynie sądem prawa, o ile nie zachodzi przypadek z art. 505 11 § 2 kpc.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, że w ramach zawartej umowy o pożyczki gotówkowej poprzednik prawny powoda udzielił pozwanemu pożyczki gotówkowej w kwocie 4 700 zł, ustalając termin spłaty wraz z terminarzem spłat rat powyższej sumy pieniężnej wraz z całkowitymi kosztami kredytu na dzień 21 kwietnia 2016 r. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 9 646,15 zł i stanowiła sumę całkowitej kwoty pożyczki oraz całkowitego kosztu pożyczki. Sam zaś pozwany zapoznał się z tymi postanowieniami i je zaakceptował. Nie ulegało także wątpliwości, że zawarta umowa zawierała wszelkie niezbędne postanowienia określone prawem, w tym w art. 30 ustawy o kredycie konsumenckim.

Słusznie także Sąd I instancji wskazywał, że przy ocenie, czy koszty kredytu są ustalone zgodnie z prawem należało odnieść się do obowiązującego w chwili zawarcia umowy art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1357 zm.).

Stosownie do treści w/w normy maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według określonego wzoru, a pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. Na gruncie niniejszej sprawy określona przez poprzednika prawnego powoda prowizja mieściła się w granicach określonych wskazanym przepisem. Brak jest zatem podstaw do oceny, że pobrana przez cedenta kwota prowizji jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, czy rażąco narusza interesy pozwanego.

W związku z powyższym postanowienia przedmiotowej umowy regulują stosunek prawny łączący strony i są dla nich wiążące.

Zgodnie z treścią § 6 za okres opóźnienia w spłacie pożyczki lub spłacie raty albo jej części pożyczkodawca zobowiązał się do naliczania odsetek od zadłużenia przeterminowanego. Oprócz uprawnienia pożyczkodawcy do naliczania odsetek za opóźnienie w razie opóźnienia pożyczkodawcy w zapłacie dwóch pełnych rat, pożyczkodawca był uprawniony do wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Po bezskutecznym upływie terminu wypowiedzenia pożyczkodawca miał prawo naliczania dalszych odsetek od zadłużenia przeterminowanego.

Przedłożone w sprawie dowody w sposób jednoznaczny wskazują, że skarżący nie regulował wynikających z zobowiązania rat. Z tych względów powód postępując zgodnie z § 6 zawartej umowy rozwiązał umowę pożyczki z zachowaniem terminu wypowiedzenia. Pismo to zostało doręczone powodowi, nie budziło także wątpliwości, że w wskazanym w wypowiedzeniu terminie pozwany nie uiścił żądanej sumy.

Biorąc pod uwagę powyższe, ocenić należy, że powód wykazał istnienie dochodzonej należności i jej wymagalność przedstawiając omówione dowody, a Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny oraz zastosował prawo materialne.

Mając na względzie powyższe unormowania oraz fakt, iż samo postawienie wierzytelności w stan wymagalności było niewątpliwe, ocenić należy, że strona powodowa była także uprawniona do żądania zaległych odsetek w wysokości określonej w pozwie.

Przechodząc w dalszej kolejności do zasadności zastosowania na gruncie przedmiotowej sprawy art. 320 kpc, wskazać należy, że pozwala on sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach na odroczenie wykonania wymagalnego roszczenia przez – jeżeli ma charakter pieniężny – rozłożenie go na raty, albo – jeżeli obejmuje wydanie nieruchomości lub opróżnienie pomieszczenia – przez wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia tego świadczenia.

W doktrynie podkreśla się, że zastosowanie art. 320 kpc jest możliwe „w szczególnie uzasadnionych wypadkach", czyli takich, które bardzo, ponadprzeciętnie lub w sposób nadzwyczajny uzasadniają albo nawet nakazują zmodyfikowanie skutków wymagalności dochodzonego roszczenia. Okoliczności pozwalające na zakwalifikowanie określonego wypadku jako szczególnie uzasadnionego mogą wynikać głównie ze stanu majątkowego stron, ich sytuacji rodzinnej lub zdrowotnej oraz z doraźnych – stwierdzonych przez sąd – trudności ze spełnieniem świadczenia w terminie wynikającym z treści roszczenia. Chodzi zwłaszcza o wypadki, w których spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania albo bardzo utrudnione lub narażałoby jego bądź jego bliskich na niepowetowane szkody. Należy jednak wykluczyć trudności spowodowane przez dłużnika
i przez niego „zawinione", szczególnie w celu odwleczenia spełnienia świadczenia. W piśmiennictwie przyjmuje się, że szczególnie uzasadniony wypadek może wynikać także z potrzeby usprawnienia i urealnienia wykonalności orzeczenia oraz uniknięcia egzekucji oraz jej dolegliwości i kosztów, a przez to zwiększenia szansy wierzyciela na uzyskanie zaspokojenia ( A. Ratajczak, Prawo sędziowskie przewidziane w art. 320 kpc jako podstawa orzekania w postępowaniu cywilnym (w:) A. Doczekalska (red.), Z zagadnień współczesnego prawa polskiego, Warszawa 2011, s. 381).

W ocenie orzekającego w niniejszej sprawie Sądu brak jest podstaw do zastosowania powyższej normy. Podkreślenia albowiem wymaga, że fakt pozostawania przez skarżącego w trudnej sytuacji finansowej jest wynikiem jego nieprzemyślanych działań. Jak sam wskazywał popadł on w „spiralę kredytów” zadłużając się ponad swoje możliwości finansowe. Nadto skarżący wnosząc o rozłożenie w/w należności na raty nie wskazał jakie kwoty byłby w stanie ponosić w ramach spłaty tego zadłużenia. Biorąc pod uwagę okoliczność, iż skarżący w ramach zawartej umowy pożyczki także był zobowiązany do ratalnej spłaty zadłużenia, z którego to zobowiązania się nie wywiązywał, brak jest w ocenie Sądu podstaw do przyjęcia, że rozłożenie zasądzonej należności na raty przyczyni się do usprawnienia wykonalności orzeczenia.

Konkludując, apelacja skarżącego okazała się bezzasadna, a Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny i zastosował normy prawa materialnego.

Z tych względów Sąd Odwoławczy działając na zasadzie art. 505 12 § 1 kpc w związku z art. 385 kpc orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania nie orzeczono, gdyż skarżący – jako osoba przegrywająca spór - nie był do nich uprawniony, natomiast jego przeciwnik nie złożył wniosku w tym przedmiocie.

SSO Beata Grzybek