Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 czerwca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2018 r. w Gdańsku

sprawy B. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu- IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 sierpnia 2016 r., sygn. akt IV U 553/16

I.  zmienia częściowo zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję w ten sposób, że ustala wnioskodawczyni prawo do obliczenia emerytury na dzień 1 stycznia 2016 roku przy pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot emerytur pobranych w okresie od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2015 roku, w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, to jest o kwotę 138.991,80 złotych;

II.  oddala apelację w pozostałej części.

SSA Grażyna Czyżak SSA Daria Stanek SSA Alicja Podlewska

Sygn. akt III AUa 2052/16

UZASADNIENIE

Ubezpieczona B. K. odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w E. z dnia 16.03.2016 r., którą ustalono wysokość jej emerytury kapitałowej pomniejszonej o wysokość pobranej wcześniejszej emerytury. W odwołaniu B. K. domagała się wyliczenia emerytury kapitałowej na podstawie art. 26
w związku z art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że B. K. wystąpiła z wnioskiem o przyznanie emerytury w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego 25.01.2016 r., i dlatego brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem
z dnia 17 sierpnia 2016 r. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawczyni B. K. prawo do obliczenia emerytury na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS bez pomniejszenia o kwotę pobranej wcześniej emerytury, sygn. akt IV U 553/16.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

B. K., urodzona (...), od dnia 01.09.2006 r. miała ustalone prawo
do emerytury, której wypłata była zawieszona w związku z kontynuowaniem zatrudnienia (decyzja z dnia 25.09.2006 r.).

Decyzją z dnia 29.01.2009 r. ponownie ustalono wysokość emerytury (w związku
ze zmianą stażu pracy) oraz wznowiono wypłatę tego świadczenia. W związku
z kontynuowaniem zatrudnienia przez ubezpieczoną decyzjami z dnia 11.03.2009 r. oraz
z dnia 06.01.2010 r., 23.10.2010 r., 09.07.2010 r. i 08.03.2011 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał przeliczenia świadczenia.

Decyzją z dnia 11.10.2011 r. organ rentowy wstrzymał wypłatę emerytury w związku z kontynuowaniem zatrudnienia, a następnie decyzją z dnia 03.09.2011 r. wznowił jej wypłatę. Kolejnymi decyzjami z dnia 04.09.2012 r. i 06.09.2012 r. organ rentowy dokonał przeliczenia świadczenia. W dniu 25.01.2016 r. ubezpieczona B. K. złożyła
do organu rentowego wniosek o przyznanie jej świadczenia emerytalnego w związku
z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego i ustalenie emerytury zgodnie z art. 55 ustawy emerytalnej.

Decyzją z dnia 16.03.2016 r. organ rentowy przyznał od dnia 01.01.2016 r. B. K. emeryturę, ustalając jej wysokość wg dwóch wariantów. Emerytura ustalona
na podstawie art. 27 ustawy o emeryturach i rentach została ustalona w wysokości 3 961,04 zł brutto. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił okresy składkowe
w wymiarze 46 lat, 3 miesięcy i 29 dni oraz nieskładkowe w wysokości 6 miesięcy i 7 dni. WWPW ustalono na kwotę 164,57%.

Organ rentowy ustalił również wysokość świadczenia zgodnie z przepisami art. 24-26 ustawy emerytalnej. Wartościami, które zgodnie z zastosowaną przez organ rentowy regulacją miały wpływ na wysokość nowo przyznanego świadczenia była kwota składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 238 886,80 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 706 776,02 zł, średnie dalsze trwanie życia – 177,70 miesięcy oraz suma kwot pobranych wcześniej
przez ubezpieczoną należności z tytułu pobranej emerytury o symbolu (...)-1/25/E - 291 344,42 zł. Wysokość tak ustalonego nowego świadczenia wynosiła 3 690,99 zł brutto.
Z uwagi na fakt, że tak ustalona emerytura była świadczeniem mniej korzystnym organ rentowy zawiesił wypłatę tak ustalonej emerytury. Organ rentowy wskazał również
w zaskarżonej decyzji, że z dniem 01.01.2016 r. ustaje prawo do emerytury dotychczas pobieranej ( (...)-1/25/E).

Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższą decyzją.

Przechodząc do rozważań merytorycznych Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie
z art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonemu spełniającemu warunki
do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne
i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił
z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53.

Powyższy przepis umożliwia ustalenie wysokości świadczenia osobom spełniającym warunki do przejścia na emeryturę na starych zasadach (art. 27) według reguł obowiązujących dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. (tj. na zasadach art. 26), jeżeli osoby te kontynuowały ubezpieczenie emerytalne po osiągnięciu 60/65-65,4 lat życia
i wystąpiły z wnioskiem o świadczenie po dniu 31 grudnia 2008 r., a emerytura obliczona
w myśl art. 26 okaże się wyższa niż obliczona zgodnie z art. 53.

W związku z tym, że na emeryturę można przechodzić kilkakrotnie (art. 21 ust. 2
pkt 1), z brzmienia art. 55 nie może wysnuć wniosku, że skorzystanie z tego przepisu jest możliwe wyłącznie w sytuacji złożenia pierwszego wniosku o świadczenie. W konsekwencji ubezpieczony urodzony przed dniem 1 stycznia 1949 r., który osiągnął powszechny wiek emerytalny, kontynuował ubezpieczenie (tzn. podlegał ubezpieczeniu w myśl przepisów ustawy o s.u.s., np. nie rozwiązując stosunku pracy) i wystąpił o emeryturę po dniu
31 grudnia 2008 r., może złożyć wniosek o wyliczenie tego świadczenia według reguł art. 26 niezależnie od tego, czy wcześniej nabył (i standardowo zawiesił wypłatę) emeryturę w wieku obniżonym lub emeryturę wcześniejszą (zob. uchwałę SN z dnia 4 lipca 2013 r., II UZP 4/13, LEX nr 1342169 oraz wyroki SN: z dnia 10 lipca 2013 r., II UK 424/12, LEX nr 1341674,
z dnia 4 września 2013 r., II UK 23/13, LEX nr 1375193 i z dnia 7 listopada 2013 r., II UK 143/13, LEX nr 1399861).

Do dnia 1 stycznia 2013 r. podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm., dalej jako: ustawa emerytalna), stanowiła kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175, z zastrzeżeniem art. 185. Przy obliczaniu wysokości tego świadczenia nie dokonywano żadnych potrąceń, w szczególności kwot pobranych z tytułu emerytur, przyznanych w oparciu o inną podstawę prawną (tzw. emerytur wcześniejszych).

Ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 637 z dnia
6 czerwca 2012 r.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2013 r., wprowadzono zmiany
w treści przepisu art. 25 ustawy emerytalnej. Ustęp 1 tego artykułu otrzymał brzmienie:

1. "Podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek
na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych
na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego
w art. 173-175, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185."

Ponadto po ustępie 1 dodano ustępy 1a-1c w brzmieniu:

"1a. Przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, dla osoby, która miała ustalone prawo do emerytury częściowej na podstawie art. 26b, nie uwzględnia się kwot zwiększeń składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego określonego
w art. 173-175, uzyskanych w wyniku waloryzacji kwartalnej, o której mowa w art. 25a, przeprowadzonej w celu obliczenia emerytury częściowej.

1b. Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.3), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki
na ubezpieczenie zdrowotne.

1c. Przepis ust. 1b stosuje się również w przypadku, gdy ubezpieczony pobrał emeryturę górniczą, określoną w art. 34 lub w art. 48 i 49, w brzmieniu obowiązującym w dniu
31 grudnia 2006 r."

W uzasadnieniu projektu ustawy w tym zakresie podano jedynie, że osoba, która pobiera emeryturę przyznaną przed osiągnięciem wieku emerytalnego może, po jego osiągnięciu, wystąpić o emeryturę powszechną. Wskazano także, że dla osoby urodzonej
po 31 grudnia 1948 r. emerytura ta dotychczas wyliczana była przez podzielenie podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze życie dla wieku wystąpienia o emeryturę,
zaś zmiana ma polegać na tym, że podstawa obliczenia „kolejnej” emerytury ma być pomniejszana o kwoty wcześniej pobranych emerytur przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego.

Ustawa nowelizująca nie zawierała jakichkolwiek przepisów przejściowych dotyczących osób, które w dacie wejścia w jej życie miały już ustalone prawo
do tzw. wcześniejszych emerytur. W jej art. 22 wskazano, iż wchodzi ona w życie z dniem
1 stycznia 2013 r.

Sąd Okręgowy przypomniał, że w przypadku świadczeń emerytalnych zasadą jest,
iż prawo do nich powstaje z mocy prawa, z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do ich nabycia (art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).
W przypadku B. K. jej prawo do emerytury o symbolu (...) przysługującej w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego powstało więc z dniem 29.11.2007 r. i od tej daty istnieje nieprzerwanie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy wskazał, że sytuację, jaka zaistniała
w niniejszej sprawie należy oceniać analogicznie do szeregu innych sytuacji, w których ustawodawca zmieniał warunki nabywania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W szczególności Sąd zwrócił uwagę na przywołane przez TK wyroki Sądu Najwyższego
z dnia 4 listopada 2014 r., sygn. akt I UK 100/14 oraz z dnia 14 września 2014 r., sygn. akt
I UK 19/14. W pierwszym z nich Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że: " Moment nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określa art. 100 ust. 1 (ustawy emerytalnej), ustanawiający generalną zasadę, zgodnie z którą prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Nabycie prawa do świadczenia następuje więc ex lege i co do zasady nie jest uzależnione
ani od złożenia przez ubezpieczonego stosownego wniosku, ani też od ustalenia (potwierdzenia) tego prawa decyzją organu rentowego, która ma jedynie charakter deklaratoryjny.

Z kolei w drugim z przywołanych wyroków Sąd Najwyższy podkreślił, iż: " Nowa ustawa nie może pozbawić ubezpieczonego prawa, które nabył na mocy poprzedniej regulacji (ustawy). Tłumaczy to tym samym, dlaczego nie jest uprawniona wykładnia,
że rozstrzygające znaczenie ma stan prawny z chwili wniosku albo wydania decyzji
przez organ rentowy, czyli nowa regulacja z art. 58 ust. 4 ustawy (emerytalnej), gdyż również organ rentowy związany był zasadą z art. 100 ust. 1 ustawy (emerytalnej). Zgodnie
z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego w sferze praw emerytalno-rentowych zasadą ochrony praw nabytych objęte są zarówno prawa nabyte w drodze skonkretyzowanych decyzji, przyznających świadczenia, jak i prawa nabyte in abstracto zgodnie z ustawą
przed zgłoszeniem wniosku o ich przyznanie. Natomiast w przypadku ekspektatyw praw podmiotowych ochrona ogranicza się do ekspektatyw maksymalnie ukształtowanych,
tj. takich, które spełniają zasadniczo wszystkie przesłanki ustawowe nabycia pod rządami danej ustawy (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 stycznia 2000 r., K 18/99
i powołane w nim orzeczenia Trybunału z 11 lutego 1992 r., K 14/91, z 23 listopada 1998 r., SK 7/98, z 22 czerwca 1999 r., K 5/99)" - (zob. także np. wyrok SN z 19 marca 2014 r.,
sygn. akt I UK 334/13, OSNP nr 7/2015, poz. 97). W orzecznictwie, jako argument wspierający omawianą wykładnię art. 100 ust. 1 i art. 129 ust. 1 ustawy (emerytalnej), przywoływana jest uchwała SN z 20 grudnia 2000 r. (sygn. akt III ZP 29/00, OSNP
nr 12/2001, poz. 418), w której SN, rozważając problemy intertemporalne powstałe na tle ustawy z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac
w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent
(Dz. U. z 2000 r. Nr 23, poz. 294), odniósł się do rozróżnienia prawa do świadczenia i prawa do jego pobierania oraz konsekwencji tego rozróżnienia: "Prawo do świadczenia
z ubezpieczenia społecznego powstaje ex lege z momentem spełnienia warunków, z którymi przepisy prawa wiążą jego powstanie (art. 76 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin). Decyzje organów rentowych mają jedynie charakter deklaratoryjny - potwierdzający powstanie warunków koniecznych do nabycia prawa
do świadczenia. Z tego wynika, iż prawo do świadczeń powstaje i istnieje niezależnie
od decyzji organu rentowego, a tylko jego realizacja w postaci wypłaty świadczenia wymaga potwierdzenia decyzją. Zanegowanie prawa do rekompensaty osób, które spełniały warunki do uzyskania wzrostów czy dodatków, a więc były do tych świadczeń uprawnione, lecz prawo to nie zostało zrealizowane wobec niezłożenia odpowiednich wniosków - stanowiłoby naruszenie charakteru decyzji organu rentowego nadając jej charakter konstytutywny, którego nie posiada". Sąd w całej rozciągłości podziela te poglądy.

Zdaniem sądu orzekającego w niniejszej sprawie, jeżeli ustawodawca najpierw (tekst jedn. do 1 stycznia 2013 r.) nie różnicował sytuacji osób korzystających z wcześniejszej emerytury i osób niekorzystających z tego przywileju w zakresie obliczania wysokości emerytury należnej w wieku powszechnym na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach
i rentach z FUS, a następnie (tekst jedn.: od 1 stycznia 2013 r.) sformułował nową zasadę
w postaci pomniejszania wysokości podstawy emerytury, o której mowa w art. 24 o sumę wcześniej pobranych emerytur przyznanych przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, to brak było podstaw, by zasadę tę odnosić do ubezpieczonych, którzy prawo do wcześniejszej emerytury uzyskali przed 1 stycznia 2013 r., tj. przed wejściem w życie tej nowej regulacji.

W związku z wprowadzeniem do ustawy o emeryturach i rentach z FUS nowej regulacji, racjonalnie działający ubezpieczeni zostali bowiem postawieni przed koniecznością dokonania wyboru, czy będą korzystać z wcześniejszych świadczeń emerytalnych,
co w efekcie spowoduje pomniejszenie wysokości emerytury, jaką nabędą w wieku powszechnym, czy też nie skorzystają z przywileju przejścia na wcześniejszą emeryturę, dzięki czemu ich późniejsza emerytura w wieku powszechnym zostanie przyznana
na ogólnych zasadach i będzie wyższa. Osoby, które nabyły i zrealizowały prawo
do wcześniejszej emerytury przed dniem 1 stycznia 2013 r. zostały jednak pozbawione możliwości dokonania takiej analizy i wyboru najkorzystniejszego dla siebie wariantu. Jeszcze raz Sąd Okręgowy podkreślił, że pod rządami obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2013 r. regulacji ubezpieczeni nie musieli przeprowadzać takiej analizy. Niezależnie bowiem od tego, czy skorzystali z prawa do wcześniejszej emerytury, czy też nie, ich ewentualna emerytura w wieku powszechnym była obliczana na takich samych zasadach jak emerytura przyznawana osobom, które nie skorzystały - z własnego wyboru czy też z braku uprawnień - z możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. W konsekwencji, działając
w zaufaniu do państwa i stanowionego przez nie prawa, ubezpieczeni podjęli w przeszłości decyzję o przejściu na wcześniejszą emeryturę. Niewykluczone jednak, że gdyby
w momencie przejścia na wcześniejszą emeryturę wiedzieli, iż spowoduje to pomniejszenie wysokości podstawy emerytury, o której mowa w art. 24 (nabywanej w wieku powszechnym), to mogliby podjąć decyzję o rezygnacji ze złożenia wniosku o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury, stwierdzając na przykład, że korzystniejsze dla nich będzie nabycie prawa do emerytury w wieku powszechnym nie pomniejszonej o wypłacone wcześniej świadczenia. Inaczej mówiąc, gdyby ubezpieczeni ci wiedzieli, że nastąpi zmiana stanu prawnego, ich decyzja mogła być inna, bo będąc korzystną na gruncie dotychczasowych przepisów, obecnie - wskutek dokonanej nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS - okazała się dla większości z nich niekorzystna.

Dlatego też, w ocenie Sądu I instancji, koniecznym okazało się obliczenie wysokości „zwykłej” emerytury dla ubezpieczonej bez brania pod uwagę kwot wcześniej pobranych przez nią emerytur „wcześniejszych”.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono,
jak w sentencji.

Apelację od wyroku wywiódł pozwany organ rentowy, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił naruszenie przepisów postępowania cywilnego, tj. art. 233 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia wszystkich zebranych w sprawie dowodów oraz naruszenie przepisów prawa materialnego wskutek błędnej wykładni i niewłaściwe zastosowanie art. 55 i 55a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej „ustawą emerytalną’' i uznanie, że ubezpieczonej przysługuje prawo do obliczenia emerytury
na podstawy art. 26 ustawy emerytalnej bez pomniejszenia o kwotę pobranej wcześniej emerytury.

W uzasadnieniu apelacji podniesiono, iż wyrokiem z dnia 17 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Elblągu zmienił decyzję ZUS z dnia 16 marca 2016 r. przyznał wnioskodawczym B. K. prawo do obliczenia emerytury na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS bez pomniejszenia o kwotę pobranej wcześniej emerytury, uznając, że w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy art. 25 ustawy emerytalnej, tj. przepisy dotyczące ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r.

W ocenie organu rentowego nie sposób zgodzić się z powyższym stanowiskiem, gdyż skarżąca jest osobą urodzoną przed 01 stycznia 1949 r. Wnioskodawczyni, urodziła się w dniu (...), miała ustalone prawo do emerytury nauczycielskiej i w dniu 25 stycznia 2016 r. złożyła wniosek o przeliczenie emerytury w związku z art. 55 ustawy emerytalnej.

W związku z powyższym organ rentowy w dniu 16 marca 2016 r. wydał dwie decyzje. Pierwszą decyzją, znak: E1/25/023081849, przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury
z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej i dokonał ustalenia wysokości świadczenia na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej. Tak obliczona emerytura wyniosła 3961.04 zł Drugą decyzją, znak: ENK/25/023081849, organ rentowy przyznał skarżącej emeryturę na podstawie art. 55 i 55a ustawy emerytalnej i obliczył wysokość świadczenia według tzw. zasad zreformowanych, określonych przepisami art. 26, gdyż wnioskodawczyni spełniła wszystkie warunki określone przepisami prawa. W myśl bowiem art. 55 ustawy emerytalnej, ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27 (urodzonemu
przed dniem 1 stycznia 1949 r.), który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe
po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem
o przyznanie emerytury po dniu 31 grudnia 2008 r., może być obliczona emerytura
na podstawie art. 26.

Ponadto, w związku z tym że wniosek o obliczenie emerytury w myśl art. 55 ustawy emerytalnej wpłynął w dniu 25 stycznia 2016 r., organ rentowy zastosował do obliczenia tej emerytury, obowiązujące od 01 maja 2015 r., przepisy art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej,
tzn. podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 pomniejszył o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy
od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytura ustalona w powyższy sposób wyniosła 3690,99 zł i jako świadczenie mniej korzystne została zawieszona.

Zdaniem organu rentowego ubezpieczeni urodzeni przed dniem 01 stycznia 1949 r., którzy po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuowali ubezpieczenie
i wystąpili o emeryturę po dniu 31 grudnia 2008 r. mają prawo do jej wyliczenia na podstawie art. 27 w związku z art. 55 ustawy emerytalnej. Jednakże art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 marca 2015 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(Dz. U. z 2015r., poz. 552) od dnia 1 maja 2015 r. dodał do ustawy emerytalnej art. 55a, który w ustępie 1 stanowi, że przepis art. 55 stosuje się również do ubezpieczonego, który miał ustalone prawo do emerytury przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, o której mowa
w art. 27. Zgodnie natomiast z treścią ustępu 2 w/w art. 55a, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę, do której miał ustalone prawo przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, określonego w art. 27 ust. 2 i 3, podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Na gruncie rozpoznawanej sprawy bezsporne jest, że ubezpieczona spełniła warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej, kontynuowała ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu 60 roku życia i wystąpiła z wnioskiem
o przyznanie świadczenia w trybie art. 55 ustawy emerytalnej w dniu 25 stycznia 2016 r.,
a zatem po dniu 1 maja 2015 r. W konsekwencji, w ocenie organu rentowego, w stosunku
do skarżącej ma zastosowanie pomniejszenie, o którym mowa w art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej. W dacie złożenia przez nią wniosku o przeliczenie świadczenia w oparciu
o art. 55 ustawy emerytalnej (25 stycznia 2016 r.) obowiązywał wspomniany wyżej art. 55a. Świadczenie ubezpieczonej winno zatem być przeliczone w oparciu o art. 26
przy zastosowaniu art. 55 i 55a ustawy emerytalnej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego co do zasady okazała się uzasadniona.

Przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie była wysokość świadczenia emerytalnego B. K., uzależniona od rozstrzygnięcia, czy ubezpieczonej przysługuje prawo do obliczenia emerytury na podstawy art. 26 w związku z art. 55 i art. 55a ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach FUS bez pomniejszenia o kwotę pobranej wcześniej emerytury.

Sąd Apelacyjny w składzie orzekającym w niniejszej sprawie powziął wątpliwość,
czy przy przyznaniu emerytury i obliczeniu jej wysokości po złożeniu przez ubezpieczoną
w dniu 25 stycznia 2016 r. wniosku o wypłatę i przeliczenie świadczenia - na podstawie
art. 26 w związku z art. 55 i art. 55a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach FUS - osobie, która pobierała wcześniejszą emeryturę od dnia 1 września 2006 r.
po ukończeniu 59 lat na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela, a prawo do emerytury
w powszechnym wieku ex lege nabyła na mocy art. 27 ust. 2 FUS dnia 29 listopada 2007 r.,
to jest przed wprowadzeniem z dniem 01 stycznia 2013 r. przepisu art. 25 ust. 1 b FUS - należy zastosować pomniejszenie o kwoty stanowiące sumę kwot pobranych wcześniej emerytur w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek na ubezpieczenie zdrowotne, wynikające z tego przepisu, jak i z przepisu art. 55 a ust. 2 FUS.

Mając świadomość zaistniałego problemu jurydycznego, Sąd Apelacyjny uznał przedstawienie Sądowi Najwyższemu wskazanego wyżej zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia w trybie art. 390 § 1 k.p.c. za konieczne.

Z jednej bowiem strony nie sposób odmówić zasadności poglądom akcentującym zasadę zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, a w jej ramach - zasadę ochrony praw nabytych, za czym opowiedział się Sąd pierwszej instancji,
a do przyjęcia którego to stanowiska skłaniał się Sąd odwoławczy. Zasada ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa (lojalności państwa względem obywateli) jest tzw. zasadą pochodną wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP zasady państwa demokratycznego, prawnego i sprawiedliwego. Zasada zaufania, pomimo swej nieokreśloności, wynika wprost z istoty ogólnej zasady demokratycznego państwa prawnego
i należy do niekwestionowanego kanonu tej zasady, a jej treść sprowadza się do zakazu zastawiania przez przepisy prawne pułapek, formułowania obietnic bez pokrycia bądź nagłego wycofywania się przez państwo ze złożonych obietnic lub ustalonych reguł postępowania. Drugą zasadą pochodną, wynikającą bezpośrednio z ogólnej klauzuli demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, stanowi zasada właściwej (poprawnej) legislacji, zgodnie z którą przepisy prawa powinny być formułowane w sposób precyzyjny i jasny, zrozumiały dla ich adresatów.
Na czoło wysuwa się zagwarantowanie obywatelom pewności i bezpieczeństwa prawnego. Najważniejszą zasadą tzw. drugiego stopnia, wynikającą z zasady poprawnej legislacji, jest wymóg określoności prawa, odnoszący się do relacji między państwem i obywatelami - adresatami danej regulacji, którzy mają prawo oczekiwać jej czytelności, przejrzystości, poszanowania zasad systemowych, a także nierozmijania się jej skutków z intencjami prawodawcy.

Z tego względu Sąd Apelacyjny skłonny był uznać, że prokonstytucyjna wykładnia
art. 25 ust. 1b oraz art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej prowadzić powinna do wniosku,
iż przy przyznaniu emerytury i obliczeniu jej wysokości po złożeniu przez ubezpieczonego
w dniu 25 stycznia 2016 r. wniosku o wypłatę i przeliczenie świadczenia - na podstawie
art. 26 w związku z art. 55 i art. 55a tej ustawy - osobie, która pobierała wcześniejszą emeryturę od dnia 1 września 2006 r. po ukończeniu 59 lat na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela, a prawo do emerytury w powszechnym wieku ex lege nabyła na mocy art. 27 ust. 2 ustawy emerytalnej dnia 29 listopada 2007 r., to jest przed wprowadzeniem z dniem
1 stycznia 2013 r. przepisu art. 25 ust. 1b, nie należy stosować pomniejszenia o kwoty stanowiące sumę kwot pobranych wcześniej emerytur w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składek na ubezpieczenie zdrowotne, wynikającego z tego przepisu, jak i z przepisu art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej.

Z drugiej strony, Sąd Apelacyjny dostrzegł, że nie sposób odmówić racjonalności argumentacji powoływanej na poparcie poglądu o konieczności stosowania przepisów
w kształcie obowiązującym w dacie, w której przyznano prawo do wypłaty świadczenia, które to stanowisko zakłada, że o ile ocena spełnienia warunków do nabycia prawa do świadczenia następuje według przesłanek warunkujących nabycie tego prawa obowiązujących w dacie spełnienia ostatniej przesłanki, o tyle określenie wysokości świadczenia związane jest z datą złożenia wniosku o świadczenie. W okresie nabywania prawa do emerytury zmiany warunków jego nabycia są możliwe; konstytucyjnie niedopuszczalne jest natomiast zniesienie prawa do emerytury (jeszcze nienabytego). Za koncepcją tą przemawia literalna wykładnia art. 100 ust. 1 i art. 129 ust. 1ustawy emerytalnej, jak również brak przepisów intertemporalnych w odniesieniu do normy z art. 25 ust. 1b, jak i art. 55a ust. 2 tej ustawy, sugerujący konieczność stosowania nowego prawa do sytuacji prawnych "w toku".
Nadto, niewątpliwie, zasada ochrony praw nabytych nie ma charakteru bezwzględnego. Trybunał Konstytucyjny, wielokrotnie podkreślając doniosłość stabilności przepisów emerytalno-rentowych, zaznaczał jednocześnie, że ustawodawca ma prawo modyfikowania opartych na tych przepisach praw słusznie nabytych. Może to mieć miejsce zwłaszcza
w sytuacji przeobrażeń społecznych i gospodarczych. Trybunał Konstytucyjny uznawał nadto, że ubezpieczony musi liczyć się z tym, iż w warunkach recesji gospodarczej
lub niekorzystnych trendów demograficznych w sytuacji, gdy spadają wpływy ze składek ubezpieczeniowych, państwo może być zmuszone zmienić obowiązujące regulacje prawne
na niekorzyść zainteresowanych, dostosowując zakres realizacji praw socjalnych
do istniejących warunków.

Sąd Najwyższy w dniu 19 października 2017 r. podjął uchwałę następującej treści: „Przy ustalaniu wysokości emerytury na podstawie art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.) ubezpieczonemu, o którym mowa w art. 55 w związku z art. 55a ust. 1 tej ustawy, podstawę obliczenia świadczenia pomniejsza się o sumę kwot emerytury pobranej przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne (art. 55a ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) także wtedy, gdy określone w art. 27 ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych warunki uprawniające do emerytury spełnił przed 1 maja 2015 r., a z wnioskiem o świadczenie wystąpił po tej dacie” (OSNP 2018/3/34, LEX nr 2374973, www.sn.pl, Biul. SN 2017/10/19, KSAG 2017/4/126-127).

Mając na uwadze, że zgodnie z art. 390 § 2 k.p.c. uchwała Sądu Najwyższego rozstrzygająca zagadnienie prawnej wiąże w danej sprawie, Sąd Apelacyjny przytoczoną poniżej argumentację uchwały z dnia 19 października 2017 r. przyjmuje jako własną.

Sąd Najwyższy w pierwszej kolejności wskazał, że ubezpieczona jest osobą urodzoną przed 1 stycznia 1949 r. Z uwagi na to, że o świadczenie emerytalne w wieku powszechnym wystąpiła po 1 maja 2015 r., możliwość wyliczenia jej emerytury według zasad kapitałowych wynika z art. 55a ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem ust. 2 tego artykułu, zgodnie
z którym, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę, do której miał ustalone prawo
przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 27 ust. 2 i 3, podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki
na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny, jak podkreślił Sąd Najwyższym, będzie się zatem koncentrować na przedstawionej powyżej regulacji prawnej.

Źródłem wątpliwości Sądu odwoławczego było, czy w odniesieniu do ubezpieczonej zastosowanie znajdą przepisy dotyczące ustalania wysokości tego świadczenia obowiązujące w momencie złożenia przez nią wniosku o przyznanie świadczenia emerytalnego w związku
z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego i ustalenie emerytury (zgodnie z którymi podstawę obliczenia emerytury pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot już pobranych emerytur), czy też - z uwagi na zasady konstytucyjne i wynikającą z nich zasadę ochrony emerytalnych praw nabytych - należy zastosować przepisy wcześniejsze, obowiązujące
w momencie nabycia prawa do emerytury i dla wnioskodawczyni korzystniejsze.

Zgodnie z art. 100 ustawy emerytalnej, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia. Nabycie prawa nie przesądza jednak o możliwości jego realizacji, gdyż zgodnie z art. 129
ust. 1 ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się, poczynając od dnia powstania do nich prawa, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym kontekście, jak zwrócił uwagę Sąd Najwyższy, zasadne jest pytanie, czy nowa regulacja dotycząca ustalania wysokości świadczenia może być rozumiana jako naruszenie prawa nabytego. Odnosząc się do tej kwestii, Sąd Najwyższy wskazał, że do naruszenia prawa nabytego przez nowe prawo o skutku retrospektywnym, doszłoby wówczas, gdyby takie prawo formułowało np. nowe, dodatkowe przesłanki nabycia prawa do emerytury
lub też modyfikowało istniejące, np. wprowadzając wymaganie wyższego wieku
lub dłuższego stażu. Stwierdzenie naruszenia prawa nabytego nie jest jednak oczywiste
w odniesieniu do modyfikacji metody ustalania wysokości świadczeń. Czym innym jest bowiem prawo do emerytury nabyte na mocy art. 100 ustawy emerytalnej, czym innym zaś prawo do określonej wysokości świadczenia, o którym mowa może być dopiero wówczas, gdy wysokość ta zostanie ustalona decyzją organu rentowego. Deklaratoryjny charakter decyzji organu i zasada ustawowej gwarancji nie stoją na przeszkodzie temu rozumowaniu. Zasada ustawowej gwarancji oznacza bowiem, że parametry i sposób ustalania wysokości świadczenia uregulowane są ustawowo (mogą zatem podlegać zmianom), a organ rentowy jest związany przepisami ustawy i nie może z ich pominięciem ustalić wysokości świadczenia. Oznacza to, że ochronie konstytucyjnej podlega nabyte niezrealizowane prawo do emerytury (obejmujące warunki nabycia tego prawa: wiek, staż itp.) od momentu jego nabycia z mocy prawa, natomiast prawo do emerytury w określonej wysokości powstaje dopiero w momencie ustalenia tej wysokości w związku ze złożeniem przez osobę uprawnioną stosownego wniosku (prawo nabyte realizowane). Do urzeczywistnienia
i konkretyzacji prawa i/lub wysokości emerytury wymagany jest wniosek zainteresowanego, o którym mowa w art. 116 ust. 1 ustawy emerytalnej, niezbędny do ustalenia prawa
do świadczeń określonych w ustawie. Świadczenia te wypłaca się bowiem, poczynając
od dnia powstania prawa do wnioskowanego świadczenia, jednak nie wcześniej niż
od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu (art. 129 ust. 1 ustawy). Taki stan rzeczy oznacza, że wprawdzie prawo do emerytury powstaje z mocy prawa z dniem spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jego nabycia, ale niezbędne jest także potwierdzenie tego prawa w celu uruchomienia wypłaty ustalonego świadczenia
w określonej wysokości, które wymaga złożenia stosownego wniosku i jego rozpoznania
w stanie prawnym adekwatnym dla jego oceny. Dopiero rozpoczęcie wypłaty świadczeń wywołuje problem konieczności ochrony ich ekonomicznej wartości. Inaczej rzecz ujmując, bez złożenia wymaganego wniosku o ustalenie, to jest potwierdzenie przesłanek nabycia prawa do emerytury, nie zostanie ono urzeczywistnione jako świadczenie przysługujące
w określonej wysokości od konkretnie oznaczonego miesiąca. Oznacza to, że wniosek emerytalny, o którym mowa w art. 116 ust. 1 ustawy emerytalnej, stanowi warunek sine qua non dopełnienia, urzeczywistnienia i konkretyzacji emerytury przysługującej z mocy prawa. Rozpoznanie wniosku o ustalenie prawa do emerytury wymaga potwierdzenia tego prawa oraz jego wysokości według stanu prawnego obowiązującego, to jest aktualnego w dacie złożenia wniosku, o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej. Innymi słowy, prawem nabytym jest prawo do emerytury po spełnieniu warunków ustawowych (art. 100 ustawy emerytalnej), a nie prawo do emerytury w określonej wysokości, która może być wyliczona dopiero wówczas, gdy ubezpieczony złoży wniosek o wypłatę tego świadczenia.

Za motywami wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2017 r., II UK 381/16 (LEX nr 2376896) Sąd Najwyższy wskazał w uzasadnieniu przytaczanej uchwały,
że skorzystanie z przywileju przejścia i pobrania wcześniejszych emerytur na podstawie przepisów szczególnych dotyczących emerytur dla niektórych ubezpieczonych, uzasadnia
i proporcjonalnie usprawiedliwia pomniejszenie podstawy wymiaru emerytury ustalonej
na podstawie art. 24 ust. 1 i nast. ustawy emerytalnej o sumy poprzednio pobranych wcześniejszych emerytur, przy zastosowaniu mechanizmu ustalania wysokości świadczeń emerytalnych w zależności od proporcjonalnego prognozowanego "średniego trwania życia" osoby uprawnionej, ponieważ osobom uprawnionym do takich samych rodzajowo świadczeń powinna przysługiwać emerytura ustalana według takich samych (równych) zasad obliczania jej wysokości bez względu na datę złożenia wniosku emerytalnego. Każdy mechanizm ustalania wysokości świadczeń emerytalnych ma określone uwarunkowania majątkowe, które gwarantują prawem określoną wysokość ustalanych emerytur w prognozowanych długoterminowych okresach ich pobierania, przede wszystkim ze względu na zgromadzony kapitał składkowy, który pomniejszają wcześniej wypłacone kwoty pobranych długoterminowych świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Taki stan rzeczy usprawiedliwia ustawowe modyfikowanie wysokości emerytur ze względu na wcześniejsze pobranie
i spożytkowanie tych samych rodzajowo, choć wcześniejszych świadczeń emerytalnych, które uszczupliły zgromadzony indywidualny kapitał emerytalny oraz fundusz ubezpieczeń społecznych, z którego emerytury są wypłacane.

Przyjmując związanie uchwałą Sądu Najwyższego uchwałą rozstrzygającą zagadnienie prawne przedstawione przez Sąd Apelacyjny w niniejszym składzie, uznać należy, że przy ustalaniu wysokości emerytury na podstawie art. 26 ustawy emerytalnej ubezpieczonemu, o którym mowa w art. 55 w związku z art. 55a ust. 1 tej ustawy, podstawę obliczenia świadczenia pomniejsza się o sumę kwot emerytury pobranej przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki
na ubezpieczenie zdrowotne (art. 55a ust. 2 ustawy emerytalnej) także wtedy, gdy określone w art. 27 ustawy emerytalnej warunki uprawniające do emerytury spełnił przed 1 maja
2015 r., a z wnioskiem o świadczenie wystąpił po tej dacie.

Co do zasady apelacja organu rentowego okazała się zatem zasadna.

Nie uszło jednak uwadze Sądu odwoławczego, iż pozwany organ rentowy
w zaskarżonej decyzji z dnia 16 marca 2016 r. przyznającej emeryturę na podstawie art. 55a ustawy emerytalnej, ustalając jej wysokość pomniejszył podstawę jej obliczenia w oparciu
o art. 26 ustawy o kwoty emerytur pobranych już od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2015 r.

Przypomnieć wobec tego należy, że przepis art. 25 ust. 1b wszedł w życie z dniem
1 stycznia 2013 r. na mocy art. 1 ust. 6b ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 637). Ustawa wprowadzająca zmianę nie zawiera przepisów
o charakterze przejściowym, zatem nowy przepis powinno stosować się od dnia jego wejścia w życie, a więc od 1 stycznia 2013 r. Negatywne skutki stosowania tego przepisu nie powinny sięgać wstecz. Oznacza to, że przy wyliczaniu emerytury przyznanej z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, można odliczyć kwoty wcześniejszej emerytury pobrane dopiero od 1 stycznia 2013 r., od daty wejścia w życie art. 25 ust. 1b. Brak natomiast podstaw do pomniejszenia podstawy obliczenia emerytury o kwotę stanowiącą sumę kwot emerytur pobranych za okres przed datą wejścia w życie powołanego przepisu, tj. przed 1 stycznia 2013 r. Obowiązujące wówczas przepisy nie zawierały takiej regulacji. Pomniejszenie podstawy emerytury przyznanej w zwykłym wieku emerytalnym o sumę kwot emerytur pobranych przed dniem 1 stycznia 2013 r., tj. przed dniem wejścia w życie przepisu nakazującego odliczenie od podstawy wymiaru emerytury kwoty pobranej emerytury wcześniejszej, powodowałoby działanie prawa wstecz, a także sprzeczne byłoby z zasadą pewności prawa. Ubezpieczona, wiedząc że suma kwot pobranych emerytur wcześniejszych będzie powodowała zmniejszenie wysokości emerytury przyznanej następnie w zwykłym wieku emerytalnym, być może nie złożyłaby wniosku o emeryturę wcześniejszą. Niepomniejszanie zaś emerytury kapitałowej o kwoty emerytur pobranych
przez wnioskodawczynię od dnia 1 stycznia 2013 r. sprzeczne byłoby z treścią art. 25
ust. 1b ustawy emerytalnej ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 7 czerwca 2017 r., III AUa 984/16, LEX nr 1636980).

Kwota pomniejszenia stanowiąca sumę kwot emerytur pobranych
przez wnioskodawczynię od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2015 r. wynosi 138.991,80 zł ( vide: pismo pozwanego z dnia 14 maja 2018 r. - k. 102 a.s.).

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił częściowo zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję w ten sposób, że ustalił wnioskodawczyni B. K. prawo do obliczenia emerytury na dzień 1 stycznia 2016 r. przy pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot emerytur pobranych w okresie
od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2015 r., w wysokości przed odliczeniem zaliczki
na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne, to jest o kwotę 138.991,80 zł, jak w pkt 1 wyroku. W świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2017 r., wiążącej Sąd Apelacyjny w niniejszej sprawie, brak było bowiem podstaw do ustalenia wysokości emerytury bez jakiegokolwiek pomniejszenia o sumę kwot pobranych
przez wnioskodawczynię emerytur, gdyż w dacie złożenia wniosku, tj. w dniu 25 stycznia 2016 r., obowiązywał od 1 stycznia 2013 r. przepis art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach
i rentach z FUS.

Nie ma natomiast podstawy do pomniejszenia emerytury kapitałowej o kwoty wcześniejszych emerytur przed dniem 1 stycznia 2013 r., bowiem nie było do tego podstawy prawnej. Z tych względów i na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
w pozostałej części, jak w pkt 2 wyroku.

SSA Grażyna Czyżak SSA Daria Stanek SSA Alicja Podlewska