Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 17/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 maja 2018 r.

Sąd Rejonowy w Łęczycy Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Wojciech Wysoczyński

Protokolant staż. O. P.

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2017r., w Ł.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

zasądza od P. K. na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. kwotę 21.892,38 ( dwadzieścia jeden tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt dwa złote trzydzieści osiem groszy) wraz z odsetkami:

- umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP naliczanymi od kwoty 19.363,89 ( dziewiętnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt trzy złote 89/100) od dnia 4 listopada 2015 roku do dnia zapłaty;

- ustawowymi naliczanymi od kwoty 1.158,92 ( jeden tysiąc sto pięćdziesiąt osiem złotych 92/100 ) od dnia 4 listopada 2015 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2.691 ( dwa tysiące sześćset dziewięćdziesiąt jeden złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt I C 17/16

UZASADNIENIE

W pozwie 5 listopada 2015 roku, powód Bank (...) S.A. z siedzibą we W. reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika – radcę prawnego - wniósł do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie pozew przeciwko P. K. o zapłatę kwoty 21.892,38 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP naliczanymi od kwoty 19.363,89 zł od dnia 4 listopada 2015 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwoty 1.158,92 zł od dnia 4 listopada 2015 roku do dnia zapłaty. Jednocześnie pełnomocnik powoda wniósł o zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego /pozew k.2-5/.

W dniu 17 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym uwzględniający roszczenie pozwu /nakaz zapłaty k. 6v/.

W dniu 3 grudnia 2015 roku, pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wywiódł sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty. W sprzeciwie pozwany podnosił, że złożył powodowi oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych czynności prawnej zawartej na skutek groźby, albowiem zawierając umowę z powodem obawiał się o swoje bezpieczeństwo osobiste, wywołane bezprawną groźbą osoby trzeciej ( pismo k. 8-12).

W dniu 25 lipca 2012 roku, Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości oraz przekazał sprawę według właściwości ogólnej pozwanej, to jest do Sądu Rejonowego w Łęczycy (postanowienie k.15).

Na skutek przekazania sprawy według właściwości pełnomocnik powoda uzupełnił braki formalne pozwu poprzez złożenie pozwu i jego odpisu na druku urzędowego formularza oraz dowodu udzielenia pełnomocnictwa ( odpis pozwu k. 21-23).

Postanowieniem z dnia 8 lipca 2016 roku, Sąd Rejonowy w Łęczycy na podstawie art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie do czasu rozstrzygnięcia sprawy IV K 540/15 prowadzonej przed Sądem Rejonowym dla Łodzi - Śródmieścia w Łodzi IV Wydział Karny /postanowienie k.68/.

We wniosku z dnia 20 marca 2017 roku, powód z uwagi z uwagi na zbycie w toku sprawy wierzytelności objętych sporem, wniósł o: umożliwienie nabywcy wierzytelności, tj. (...)Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., wejścia w miejsce powoda (zbywcy) na podstawie art. 192 pkt 3 k.p.c. i wyrażenie zgody przez pozwanego na przedmiotową czynność; na wypadek braku zezwolenia strony przeciwnej na wstąpienie nabywcy w miejsce powoda, pełnomocnik powoda wniósł o potraktowanie niniejszego pisma, jako wniosku powoda o wezwanie na podstawie art. 84 k.p.c., (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., do wzięcia udziału w sprawie po stronie powoda / wniosek k.75/.

Po podjęciu postępowania przez Sąd Rejonowy, pismem z dnia 21 września 2017 roku, (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny na podstawie art. 192 pkt 3 k.p.c. jako nabywca wierzytelności zbytej po dniu doręczeniu pozwu, zgłosił wejście (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w miejsce powoda oraz w związku z tym poparł w całości wytoczone powództwo i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty kwoty należności głównej zgodnie z żądaniem pozwu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł, ewentualnie, na wypadek braku zezwolenia strony przeciwnej wstąpienie nabywcy wierzytelności w miejsce strony powodowej wniósł o subsydiarne potraktowanie niniejszego pisma jako interwencji ubocznej po stronie powoda oraz w związku z tym wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł, / pismo k. 92-93/.

Pismem z dnia 20 listopada 2017 roku, pozwany wyraził zgodę na wstąpienie w miejsce powoda nowego podmiotu / pismo k. 153v/.

Postanowieniem z dnia 22 listopada 2017 roku, stwierdził, że (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wstąpił do sprawy w charakterze powoda w miejsce Bank (...) S.A. z siedzibą we W., zwolnić powoda Bank (...) S.A. z siedzibą we W. od dalszego udziału w sprawie / postanowienie k. 155/.

W toku postępowania pozwany podniósł, że powód dochodzi roszczenia, które jest mu nienależne, a ponadto kwestionował legitymację czynną (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. / pismo k. 193/.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 sierpnia 2013 roku, powód pierwotny Bank (...) S.A. z siedzibą we W. zawarł z pozwanym P. K. umowę o kredyt gotówkowy numer (...).

Zgodnie z § 1 umowy bank udzielił Kredytobiorcy na Jego wniosek kredytu w kwocie 19504,00 zł. do dnia 15-08-2020 roku z przeznaczeniem na finansowanie bieżących potrzeb konsumpcyjnych

Od udzielonego kredytu w wysokości wskazanej w § 1 ust. 1 Bank pobierał odsetki według stawki stałej. Oprocentowanie kredytu wynosiło 16,00 % w stosunku rocznym. w przypadku, gdy oprocentowanie określone w ust. 1 przekroczy czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, Bank zastosuje oprocentowanie równe czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

Zgodnie z § 9 umowy oprocentowanie należności przeterminowanych równe jest czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Na dzień zawarcia Umowy powyższe oprocentowanie wynosi 16,00% w stosunku rocznym.

Na koszty, których obowiązek poniesienia przez Kredytobiorcę może powstać w związku z niewykonaniem przez niego zobowiązań wynikających z Umowy składają się: koszty monitów oraz wezwań wysyłanych do Kredytobiorcy ( § 9 ust. 3 ).

Bank mógł wypowiedzieć Umowę o kredyt z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia i zażądać spłaty całej należności Banku tytułu kredytu, odsetek i innych kosztów lub mógł zażądać dodatkowego zabezpieczenia kredytu w przypadku: ujawnienia, iż złożone Bankowi informacje nie odpowiadają stanowi faktycznemu, naruszenia warunków Umowy ( § 10 ) / umowa k. 27-32/.

Wobec braku spłaty zadłużenia przez pozwanego, powód pismem z dnia 08.01.2015 r. wypowiedział umowę kredytu gotówkowego z zastrzeżeniem 30-dnlowego terminu wypowiedzenia. Jak wskazano w treści wypowiedzenia zadłużenie na dzień 08.01.2015 r. wynosiło 20.168,02 zł, na które składało się:

18.842,59 zł - nieprzeterminowany kapitał; 157,02 zł- nieprzeterminowane odsetki; 521.30 zł - przeterminowany kapitał; 634,30 zł - przeterminowane odsetki; 8,24 zł - karne odsetki; 4,57 zł - koszty pism wysyłanych w sprawie zadłużenia / wypowiedzenie k. 26/.

Pomimo poinformowania pozwanego co do zaległości w płatnościach, pozwany nie dokonał zwrotu otrzymanego kredytu w terminie 30- dni jaki wskazano w wypowiedzeniu, co doprowadziło do postawienia całości zadłużenia w stan wymagalności / bezsporne/.

Bezpośrednio po wypowiedzeniu umowy kredytu pozwany nie dokonał zwrotu całości zadłużenia, do czego zobowiązywała treść nadesłanego wypowiedzenia, bowiem pozwany po dniu złożenia pisma traktującego o wypowiedzeniu umowy kredytu dokonał jedynie dwóch spłat (427,07 zł w dniu 30.09.2014 r., gdzie kwota 140,11 zł została zaksięgowana na spłatę kapitału a kwota 286,06 zł na spłatę odsetek), druga spłata tj. kwota 7,93 zł z dnia 15.10.2014 r. zaliczona na poczet prowizji /bezsporne/.

Wyrokiem z dnia 12 września 2016 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał P. K. za winnego tego, że: w dniu 13 sierpnia 2014r w Ł., działając wspólnie i w porozumieniu z J. O. oraz nieustalonym mężczyzną –co do którego wyłączono materiał dowodowy do odrębnego rozpoznania- w celu osiągnięcia korzyści majątkowej- uzyskania kredytu gotówkowego w wysokości 19504 zł oraz karty kredytowej z limitem w wysokości 3000 zł w Banku (...) w L. po uprzednim wprowadzeniu w błąd pracownika Banku i posłużeniu się stwierdzającym nieprawdę zaświadczeniem o swoim zatrudnieniu w firmie PHU (...) z siedzibą w D. na podanych w zaświadczeniu o zatrudnieniu - warunkach i wysokości zarobków oraz co do zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania-doprowadził w/w Bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej wysokości 22 504 zł, to jest o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to wymierzył P. K. karę 1 roku pozbawienia wolności oraz karę 50 stawek dziennych grzywny po 10 złotych każda. Nadto na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeczono solidarnie od oskarżonych P. K. i J. O. na rzecz pokrzywdzonego Banku (...) Spółka Akcyjna obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 22.504 (dwudziestu dwóch tysięcy i pięciuset czterech) złotych w związku z popełnieniem przez P. K. czynu z punktu I wyroku / odpis wyroku k. 86-88/.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7 kwietnia 2017 roku, w sprawie V Ka 1617/16, zmieniono wyrok Sądu Rejonowego w ten sposób, że uchylono orzeczenie o zobowiązaniu pozwanego P. K. do naprawienia szkody na rzecz Banku (...) SA / odpis wyroku k. 90/.

Bank (...) S.A., a (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w dniu 30.11.2016 r. zawarł umowę przelewu wierzytelności. Następnie na podstawie Umowy rozporządzającej zawartej w dniu 27.02.2017 r. pomiędzy Bank (...) S.A. oraz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, Bank (...) S.A. dokonał przelewu wierzytelności na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, a następnie na mocy Umowy przelewu wierzytelności z dnia 06.03.2017r., (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty zbył przedmiotową wierzytelność na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W..

Podpisy na przedmiotowych dokumentach zostały notarialnie poświadczone stosownie do treści art. 96 pkt 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 z późn. zm.). Kserokopie złożonych przez wnioskodawcę dokumentów zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego w trybie art. 129 § 3 k.p.c./ Umowy k. 93-146/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanego powyżej materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zgromadzone w aktach sprawy, albowiem w toku postępowania nie ujawniła się żadna okoliczność, która podważyłaby wiarygodność tych dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w całości.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu braku legitymacji czynnej powoda.

Jak ustalono, po dacie doręczenia pozwu Bank (...) S.A., a (...)Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w dniu 30.11.2016 r. została zawarł umowę przelewu wierzytelności. Następnie na podstawie Umowy rozporządzającej zawartej w dniu 27.02.2017 r. pomiędzy Bank (...) S.A. oraz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, Bank (...) S.A. dokonał przelewu wierzytelności na rzecz (...)Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, a następnie na mocy Umowy przelewu wierzytelności z dnia 06.03.2017r., (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty zbył przedmiotową wierzytelność na rzecz (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.. Jak wynika z załączników do przedmiotowych umów przedmiotem cesji była wierzytelność wynikająca z umowy z dnia 13 sierpnia 2014 roku, numer (...).

Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie, przyjmuje się zgodnie, że w wyniku przelewu wierzytelności (art. 509 KC) przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Innymi słowy, stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, natomiast zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela. Zgodnie z art. 509 § 2 KC z chwilą przelewu na nabywcę poza samą wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa. Zakres praw związanych z wierzytelnością został ujęty w art. 509 § 2 KC szeroko, o czym świadczy wymienione przykładowo w ustawie roszczenie o zaległe odsetki, które co do zasady ma byt niezależny od należności głównej. W piśmiennictwie i orzecznictwie uznaje się, że oprócz wyraźnie wymienionego w ustawie roszczenia o zaległe odsetki, przechodzą z cedenta na cesjonariusza np. roszczenie o odszkodowanie za nienależyte wykonanie zobowiązania, roszczenie o zapłatę kar umownych, roszczenie o uzyskanie surogatów przedmiotu świadczenia (art. 477 § 2 KC), roszczenie o udzielenie przez dłużnika informacji o przedmiocie świadczenia (art. 546 i art. 354 § 1 KC), uprawnienie wierzyciela do wyboru świadczenia w zobowiązaniu przemiennym, uprawnienie wierzyciela do wezwania dłużnika do wykonania (art. 455 KC) lub też roszczenie z tytułu poręczenia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2006 r., IV CSK 224/06). Przelew bowiem powoduje nie tylko sukcesję samej wierzytelności, lecz również obejmuje inne elementy składające się na sytuację wierzyciela. W szeroko ujętym zakresie praw związanych z wierzytelnością w rozumieniu art. 509 § 2 KC mieści się także uprawnienie do zaskarżenia czynności dłużnika zdziałanych z pokrzywdzeniem wierzycieli. Dał temu wyraz Sąd Najwyższy wyroku z dnia 11 grudnia 2009 r. (sygn. akt V CSK 184/09, OSNC - ZD 2010/3/86) a także w postanowieniu z dnia 22 kwietnia 2010 r. (sygn. akt V CSK 376/09). W strukturze zobowiązania oprócz samej możliwości żądania świadczenia pojawiają się także uprawnienia innego rodzaju, funkcjonalnie z nią jednak związane / por. wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2012 roku, sygn. akt II CSK 390/11/.

Skoro z chwilą przelewu na nabywcę poza samą wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, a zakres praw związanych z wierzytelnością został ujęty w art. 509 § 2 k.c. bardzo szeroko nie można mieć wątpliwości, że powód w niniejszej sprawie ma legitymację czynną do wystąpienia z roszczeniem przeciwko powodowi. Na wstępie należy zwrócić uwagę, że prawomocny wyrok skazujący pozwanego za przestępstwo z art. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. zapadł dopiero w dniu 7 kwietnia 2017 roku. W dacie zwartych umów strony nie mogły domniemywać, że w przypadku czynności prawnej z dnia 13 kwietnia 2014 roku następczo znajdzie zastosowanie art. 58 § 1 k.c. Trudno zaakceptować sytuację w której nabywca wierzytelności nie jest uprawniony do egzekwowania nabytej, istniejącej i wymagalnej w dacie zawarcia umowy cesji wierzytelności od podmiotu będącego beneficjentem swojego działania przestępczego. Pozwany co bezsporne otrzymał od powoda pierwotnego dochodzoną kwotę.

Niewątpliwe uprawnienie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia jest funkcjonalnie związane z nabytą przez powoda wierzytelnością.

Uwzględniając powyższe, zgodnie z treścią art. 509 k.c. na powoda jako nabywcę wierzytelności przeszły zarówno sama wierzytelność jak również wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Tym samym zdaniem Sądu Rejonowego powód ma legitymację czynną do wystąpienia z roszczeniem przeciwko pozwanemu.

Kolejny argument podniesiony przez pozwanego w piśmie z dnia również jest bezzasadny.

Nie ulega żadnej wątpliwości, że w pozwie, niezależnie od tego, czy wnosi go sama strona, czy też reprezentujący ją profesjonalny pełnomocnik, nie ma konieczności powoływania podstawy prawnej żądania, a gdyby została powołana, nie wiąże sądu, który może badać jej prawidłowość (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2008 r., IV CSK 260/08, LEX nr 590271). Sąd nie jest związany podaną w pozwie kwalifikacją prawną dochodzonego roszczenia. Przyjęcie przez sąd innej, niż podana przez powoda, kwalifikacji prawnej jego

roszczenia nie narusza art. 321 k.p.c. Sąd nie może natomiast wyjść poza faktyczną podstawę pozwu, nie jest bowiem uprawniony do zamiany podstawy faktycznej powództwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2008 r., II CSK 524/07, LEX nr 46998).

Od daty wniesienia pozwu podstawą faktyczną powództwa były roszczenia wynikające ze zdarzenia prawnego z dnia tj. umowy z dnia 13 sierpnia 2014 roku, numer (...) i w tym zakresie podstawa faktyczna roszczenia nie uległa żadnej zmianie. Natomiast po uprawomocnieniu się wyroku skazującego doszło ipso iure do konwersji roszczenia z art. 471 k.c. na art. 405 k.c. Skoro podstawa prawna dochodzonego roszczenia nie wiąże sądu, który może badać jej prawidłowość, Sąd w niniejszej sprawie posiadał uprawnienie do samodzielnego wskazania podstawy prawnej dochodzonego roszczenia co, też uczynił, wskazując, że podstawą prawną dochodzonego jest art. 405 k.c.

Wbrew poglądowi pełnomocnika pozwanego powód udowodnił również stosownymi dowodami powództwo co do wysokości.

Powód pierwotny wystawił w dniu 4 listopada 2015 roku, wyciąg z ksiąg rachunkowych banku na kwoty:

- należność główna w kwocie 20.522,81 zł.

- odsetki z tytułu opóźnienia naliczone od dnia 6.05.2015 roku, do 4.11.2015 roku w kwocie 1.360,80 zł;

- kwota kosztów wezwań i upomnień – 8,77 zł. / k. 24/.

Szczegółowe wyliczenie przedmiotach kwot powód pierwotny przedstawił w piśmie z dnia 8 kwietnia 2014 roku / k. 47-48/. Zbędnym jest ponowne ich przytaczanie. Zwrócić należy jedynie uwagę, że pomimo obowiązku wynikającego z treści art. 6 k.c. i 232 k.p.c. pełnomocnik pozwanego nie udowodnił, aby roszczenia powoda co do wysokości były bezpodstawne.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 405 k.c. w związku z art. 509 § 2 k.c., Sąd uznał roszenie strony powodowej za zasadne orzekając przy tym o odsetkach na podstawie art. 481 k.c. w związku z art. 509 § 2 k.c.

Sąd uwzględnił powództwo w całości zgodnie z żądaniem pozwu, w konsekwencji należy przyjąć, iż powód wygrał proces w całości. Powód był reprezentowany przez radcę prawnego, który wnosił o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego od pozwanego na rzecz powoda. Na sumę kosztów procesu składa się należna opłata sądowa w kwocie 274 złote, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych i stawka minimalna kosztów zastępstwa procesowego.