Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1167/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Zabrocka

Protokolant: st. sekr. sądowy Alina Bastuba

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2014 r. w Gdańsku

sprawy J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 28 marca 2013 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. i przyznaje ubezpieczonemu J. S. prawo do emerytury od dnia 1 lutego 2013r,

2.  orzeka, że pozwany nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

/ na oryginale właściwy podpis/

Sygnatura akt: VII U 1167/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 marca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu J. S. prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach uznając, iż wnioskodawca nie wykazał wymaganego okresu 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach, a jedynie 4 lata, 1 miesiąc i 25 dni.

ZUS nie uznał do stażu pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w Zakładach (...) w G. od 1 czerwca 1997 r. do 31 lipca 1997 r., ponieważ z przełożonych dokumentów wynika, że ubezpieczony wykonywał prace na stanowisku spawacz-monter. Nadto organ rentowy nie zaliczył okresu zatrudnienia w Zakładzie (...)w P. od 1 grudnia 1997 r. do 31 marca 1998 r. jako pracy w szczególnych warunkach, ponieważ ubezpieczony wykonywał prace na stanowisku spawacz-hydraulik.

W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach […] (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Nie jest więc pracę w szczególnych warunkach praca, w której tylko cześć zmiany roboczej, pracownik wykonuje pracę w szczególnych warunkach Wykonywanie pracy na różnych stanowiskach wyklucza możliwość spełnienia wymogu wykonywania pracy stale i w pełnym wymiarze czasu, przewidzianego dla danego stanowiska pracy.

Ubezpieczony odwołał od powyższej decyzji wskazując, iż przez okres około 20 lat pracował w warunkach szczególnych i na okoliczność charakteru jego pracy wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego w dziedzinie spawalnictwa i montażu rurociągów.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, a w uzasadnieniu pisma powołał się na argumentację zawartą w treści zaskarżonej w niniejszym postępowaniu decyzji. Ponadto wskazał, że ubezpieczony na okoliczność wykonywania pracy w warunkach szczególnych w spornych okresach nie przedstawił świadectw pracy w warunkach szczególnych.

W piśmie procesowym z dnia 21 czerwca 2013 r. ubezpieczony wskazał, że pracę w szczególnych warunkach wykonywał w przedsiębiorstwach (...) w P., (...) w P. oraz Zakładzie (...). L. R.. Podał także, ze w/w zakłady pracy już nie istnieją.

W piśmie procesowym z dnia 5 lipca 2013 r. organ rentowy podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wskazał, że jak wynika z treści świadectwa pracy z dnia 15 listopada 1983 r. w okresie od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r. ubezpieczony zatrudniony był w Fabryce (...) w P.. Z treści świadectwa pracy z dnia 30 sierpnia 1989 r. wynika, że w okresie od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r. wnioskodawca zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w P.. Świadectwa pracy wskazują, iż ubezpieczony zatrudniony był na stanowisku spawacza, a w przypadku (...) ostatnio na stanowisku spawacza. Za wskazane okresy ubezpieczony nie przedłożył świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r. ubezpieczony zatrudniony był w Zakładzie (...) L. R. na stanowisku spawacza - montera instalacji sanitarnych. Za wskazany okres ubezpieczony przedłożył jedynie świadectwo pracy z dnia 2 sierpnia 1989 r. Jak wynika z dokumentacji brak jest świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Nadto jak wynika ze świadectwa pracy ubezpieczony zatrudniony był na dwóch stanowiskach pracy.

W okresie od 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r. (w tym urlop bezpłatny od 10 czerwca 1990 r. do 31 grudnia 1990 r.) ubezpieczony zatrudniony był w Zakładzie (...)(świadectwo pracy z dnia 14 czerwca 1991 r. - k. 13). Ubezpieczony nie przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Nadto, zajmował stanowisko spawacz-monter instalacji c.o. i wod. kan., ostatnio spawacz - monter.

W piśmie procesowym z dnia 17 października 2013 r. ubezpieczony wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego:

-

L. S. - w Fabryce (...) w P.,

-

J. Z. – w (...) w P.,

-

L. R. – w Zakładzie (...) L. R. oraz

-

B. L. - był w Zakładzie (...) B. L..

Na rozprawie z dnia 9 października 2013 r. ubezpieczony cofnął wniosek o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Zakładzie (...) w G. od 1 czerwca 1997 r. do 31 lipca 1997 r. oraz w Zakładzie (...) w P. od 1 grudnia 1997 r. do 31 marca 1998 r.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. S., urodzony dnia (...), w dniu 5 lutego 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE, a wiek 60 lat ukończył w dniu 15 listopada 2012 r.

Powyższe okoliczności są w niniejszej sprawie niesporne, a nadto wynikają z akt rentowych.

Na dzień 31 grudnia 1998 r. ubezpieczony wykazał łącznie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz 4 lata, 1 miesiąc i 25 dni okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. nie uwzględnił jako pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Fabryce (...) w P. od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r., w Przedsiębiorstwie (...) w P. od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r., w Zakładzie (...) L. R. od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r. oraz w Zakładzie (...)od 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r.

Decyzją z dnia 28 marca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu J. S. prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach

Niesporne, a nadto vide: wniosek o emeryturę – k. 1-3, karta przebiegu zatrudnienia – k. 43-44, praca w szczególnych warunkach – WYKAZ A – k. 45, decyzja z dnia 28 marca 2013 r. – k. 46 plik III akt rentowych, odwołanie – k. 2 akt sprawy,

Ubezpieczony posiada uprawnienia do spawania stali K.O. i konstrukcji stalowych od dnia 9 września 1976 r., do spawania gazowego palnikiem acetylenowo-tlenowym materiałów takich jak stal węglowa od dnia 19 stycznia 1979 r. oraz spawacza instancji C.O. i spawacza gazowego od 16 stycznia 1984 r.

dowód: książeczka spawacza – k. 6-7 plik I akt rentowych,

W okresie od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r. ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w P. na stanowisku spawacza.

Do obowiązków ubezpieczonego należało wykonywanie prac spawalniczych. Spawał elektrycznie chłodnice, nagrzewnice oraz rurociągi ze stali nierdzewnej na terenie fabryki i w czasie delegacjach w mleczarniach. Ponadto, ubezpieczony sporadycznie wykonywał prace monterskie polegające na docinaniu elementów i ich heftowaniu ( spawaniu punktowym ) . Generalnie należało to jednak do obowiązków innych pracowników zatrudnionych na stanowiskach monterskich, którzy przygotowywali elementy do spawania. Powyższa prace ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

dowód: świadectwo pracy z dnia 15 listopada 1983 r. – k. 10 plik I akt rentowych, zeznania świadka L. S. – k. 62 (protokół CD), zeznania ubezpieczonego – k. 22 (protokół CD) oraz k. 62 (protokół CD) akt sprawy,

W okresie od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r. ubezpieczony pracował w Przedsiębiorstwie (...) w P. na stanowisku spawacza.

W powyższym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy spawał instalacje centralnego ogrzewania i gazu palnikiem acetylenowo-tlenowym. Pracę wykonywał w brygadzie, która składała się z hydraulików i spawaczy. Spawanie odbywało się w blokach wybudowanych po PGR-ach i ich kotłowniach C.O..

Elementy do spawania przygotowywali inni pracownicy.

dowód: świadectwo pracy z dnia 30 sierpnia 1989 r. – k. 11 plik I akt rentowych, karta obiegowa przyjęcia do pracy, zaświadczenie lekarskie, angaże, świadectwo pracy z dnia 9 września 1987 r., karta obiegowa zwolnienia z pracy – k. 32 (koperta), zeznania świadka J. Z. – k. 62 (protokół CD), zeznania ubezpieczonego – k. 22 (protokół CD) oraz k. 62 (protokół CD) akt sprawy,

Od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r. ubezpieczony był zatrudniony w Zakładzie (...) L. R. na stanowisku spawacz-monter instalacji sanitarnych.

W powyższym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie prace spawacza instalacji sanitarno -gazowych i c.o. Celem zespawania rury musiał ją dociąć palnikiem acetylenowo-tlenowym, jednak miał w tym celu do pomocy montera. Prace związane z instalacjami zewnętrznymi - główne nitki i przyłącza do budynku - wykonywane były w wykopach. Ubezpieczony spawał również w samych budynkach.

dowód: świadectwo pracy z dnia 2 sierpnia 1989 r. – k. 12 plik I akt rentowych, zeznania świadka L. R. – k. 62 (protokół CD), zeznania ubezpieczonego – k. 22 (protokół CD) oraz k. 62 (protokół CD) akt sprawy,

Następnie, od dnia 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r. ubezpieczony pracował w Zakładzie (...). B. L. na stanowisku spawacz-monter. Pracodawca określił również stanowisko pracy ubezpieczonego jako monter-spawacz instalacji c.o. wod-kan.

W powyższym okresie ubezpieczony w 90-95% wykonywał prace spawacza, w tym spawanie rur centralnego ogrzewania. Poza tym, jego zadaniem było przyłączenie i odłączenie butli gazowych , a dwa razy w tygodniu wykonywał takie prace jak załadunek i wyładunek butli gazowych na samochód. Ubezpieczony zużywał do 5 butli dziennie.

W zakładzie zatrudnionych było 2 spawaczy na 7-8 osób. Wszystkie osoby zajmowały stanowiska łączone „monter-…”, ponieważ pracodawca na wypadek nieobecności innego pracownika chciał, aby dana osoba mogła wykonać prace, które nie były związane z pracą główną. Określenie dwóch stanowisk wynikało z asekuracji pracodawcy.

dowód: świadectwo pracy z dnia 14 czerwca 1991 r. – k. 13 plik I akt rentowych, umowy o pracę– k. 55-56, zaświadczenie z dnia 25 stycznia 1990 r. – k. 57, zeznania świadka B. L. – k. 62 (protokół CD), zeznania ubezpieczonego – k. 22 (protokół CD) oraz k. 62 (protokół CD) akt sprawy,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach niniejszej sprawy, aktach rentowych pozwanego organu zawierających dokumentację ze spornych okresów oraz aktach osobowych ubezpieczonego z Przedsiębiorstwa (...) w P., których autentyczność nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Sąd również nie znalazł podstaw do podważenia jej z urzędu.

Podstawę ustaleń stanu faktycznego stanowiły także zeznania świadków L. S., J. Z., L. R. oraz B. L., bowiem jako osoby zatrudnione w spornym okresie w tych samych zakładach pracy lub prowadzące te zakłady znały zakres zadań ubezpieczonego. Zeznania te korespondowały również z zeznaniami ubezpieczonego, które to w ocenie Sądu zasługują na walor wiarygodności, tym bardziej, że razem z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, tworzą zwartą i logiczną całość.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. S. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. z 2009 r. Dz. U. Nr 153 poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (ust. 2). Wskazać należy, iż art. 184 ust. 2 został zmieniony przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw z dniem 1 stycznia 2013 r. (Dz. U. z dnia 6 czerwca 2012 r.). Od dnia 1 stycznia 2013 r. otrzymał on brzmienie: emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ustawy. Przy czym dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa wyżej za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2 art. 32 ustawy). Zgodnie natomiast z dalszym uregulowaniem wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym wyżej przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4 art. 32). Oznacza to, że na potrzeby niniejszej ustawy pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach są prace wymienione w § 4-8a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Z 1983 r. nr 8 poz. 43 ze zm.), mimo, iż przedmiotowe rozporządzenie zostało wydane w oparciu o art. 55 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267), która z kolei została uchylona z dniem 1 stycznia 1999 r. przez art. 195 pkt 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W wykazie A - prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego - stanowiącym załącznik do rozporządzenia w dziale V (prace różne) pod pozycją 12 wymienione są prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Dodatkowo wskazać należy również na § 2 ust. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., zgodnie z którym okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy natomiast, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (§ 2 ust. 2).

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem i utartą praktyką w postępowaniu przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8, poz. 43 ze zm.) mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984r., III UZP 6/84 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84), a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowymi.

W sprawie bezspornym jest, że ubezpieczony J. S. ukończył 60 lat w dniu 15 listopada 2012 r., iż wykazał łączny okres składkowy i nieskładkowy na dzień 31 grudnia 1998 r. przekraczający 25 lat oraz, że w postępowaniu przed ZUS wykazał łącznie 4 lata, 1 miesiąc i 25 dni zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Przedmiotem sporu pozostawało zatem ustalenie, czy nieuwzględnione przez ZUS okresy zatrudnienia w Fabryce (...) w P. od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r., w Przedsiębiorstwie (...) w P. od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r., w Zakładzie(...) L. R. od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r. oraz w Zakładzie (...) od 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r., mogą zostać uznane za okresy pracy w szczególnych warunkach.

W celu ustalenia charakteru pracy ubezpieczonego oraz warunków jej wykonywania Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z akt ubezpieczeniowych oraz z dokumentacji osobowej z Przedsiębiorstwa (...) w P., a nadto z zeznań świadków L. S., J. Z., L. R. oraz B. L. i z przesłuchania samego ubezpieczonego.

Wskazać należy, że z treści zgromadzonej w sprawie dokumentacji wynikało, że w okresie od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r. ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w P. na stanowisku spawacza.

Charakter pracy ubezpieczonego został także jednoznacznie ustalony w oparciu o treść zeznań świadka L. S. – współpracownika ubezpieczonego ze spornego okresu zatrudnienia, który kategorycznie zeznał , iż J. S. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie prace spawalnicze - spawał elektrycznie chłodnice, nagrzewnice oraz rurociągi ze stali nierdzewnej na terenie fabryki i w czasie delegacjach w mleczarniach.

Podkreślenia wymaga również, że w prawdzie sam ubezpieczony podał, iż wykonywał prace monterskie polegające na docinaniu elementów i ich heftowaniu ( spawaniu punktowym) , jednak z racji, że odbywało się to sporadycznie oraz że generalnie należało to do obowiązków innych pracowników zatrudnionych na stanowiskach monterskich Sąd Okręgowy uznał, że okoliczność ta nie ma wpływu na możliwość zaliczenia spornego okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w świetle zgromadzonej dokumentacji, w tym dokumentacji osobowej oraz zeznań świadka J. Z. i samego ubezpieczonego uznał również, że ubezpieczony zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w P. na stanowisku spawacza w okresie od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawacza, spawając instalacje centralnego ogrzewania i gazu palnikiem acetylenowo-tlenowym.

Nie umknęło uwadze Sądu, że w umowie o prace z dnia 16 stycznia 1984 r. pracodawca wpisał stanowisko ubezpieczonego jako monter-spawacz, jednak z treści wszystkich pozostałych dokumentów wynikało, że ubezpieczony pracował wyłącznie jako spawacz. Ponadto, okoliczność tę potwierdził w swoich zeznaniach świadek J. Z..

Następnie, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego na okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego w Zakładzie (...) L. R. od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r., Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie prace spawacza instalacji sanitarno-gazowych i c.o., która to okoliczność wynikała z treści świadectwa pracy z dnia 2 sierpnia 1989 r., a nadto zeznania świadka L. R., pracodawcy ubezpieczonego , który z całą stanowczością podkreślił , że ubezpieczony wykonywał wyłącznie pracę spawacza, który miał do pomocy montera. Wyjaśnił też , że określenia stanowiska ubezpieczonego jako „monter –spawacz „ wynikało stąd, że spawacz , aby dobrze wykonać pracę musiał znać się na pracy monterskiej.

Z ustaleń Sądu wynika również, że ubezpieczony, w okresie zatrudnienia od dnia 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r. w Zakładzie (...)na stanowisku spawacz-monter także wykonywał prace spawacza, na co wskazywała treść przełożonej dokumentacji oraz zeznania świadka B. L. i ubezpieczonego. Miał przy tym Sąd na względzie to , że pracodawca wskazał, że spawanie zajmowało mu czasem 100% czasu , czasem 90-95 % czasu. W pozostałym czasie zobowiązany był do podłączenia i odłączenia butli tlenowych ( dziennie zużywał 5 takich butli ) a także do załadowania ich dwa razy w tygodniu na samochód w celu wywiezienia ich do napełnienia. W ocenie Sądu czynności te stanowiły integralną i konieczną część pracy spawacza w warunkach panujących w w/w przedsiębiorstwie.

Ponadto podkreślenia wymaga, że świadek – pracodawca ubezpieczonego wyjaśnił, z jakich powodów określił nazwę stanowiska ubezpieczonego jako monter-spawacz, wskazując, iż była to jego stała praktyka wobec wszystkich pracowników, aby na wypadek nieobecności jednego z nich, inny wykonał jego pracę, nie należącą do głównych obowiązków.

Tym samym, Sąd Okręgowy uznał, iż również w tym okresie od dnia 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r. ubezpieczony wykonywał prace w warunkach szczególnych.

Jak wskazano wyżej, szczególny charakter pracy ubezpieczonego w w/w okresach został jednoznacznie określony w treści zeznań świadków L. S., J. Z., L. R. oraz B. L., który podali, że jego praca polegała na spawaniu. Powołani w sprawie świadkowie, którzy, jako osoby zatrudnione wraz z ubezpieczonym lub jego pracodawcy w tym samych okresach i tych samych zakładach pracy, posiadali wiedzę na temat charakteru i rodzaju wykonywanej przez niego pracy. Świadkowie podali zakres czynności wykonywanych przez ubezpieczonego oraz opisali specyfikę jego pracy w spornym okresie. Zeznania te były spójne z treścią pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz korespondowały z treścią wyjaśnień ubezpieczonego, wobec czego Sąd dał im wiarę i uznał je za miarodajny środek dowodowy w niniejszej sprawie.

Reasumując, należało zatem uznać, że w okresach spornych od 9 września 1976 r. do 15 lipca 1983 r., od 16 stycznia 1984 r. do 31 sierpnia 1987 r., od 19 października 1987 r. do 31 lipca 1989 r. oraz od 21 września 1989 r. do 14 czerwca 1991 r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace bezpośrednio przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym, a więc wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienioną w wykazie A, stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia, w dziale XIV, poz. 12 pracując na stanowisku spawacza.

W tym stanie rzeczy, należy uznać, iż po zsumowaniu powyższych okresów w łącznym wymiarze 18 lat, 6 miesięcy i 21 dni z udowodnionym w toku postępowania przed organem rentowym okresem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 4 lata, 1 miesiąc i 25 dni, ubezpieczony niewątpliwie wykazał wymagane ustawowo 15 lat pracy w szczególnych warunkach, spełnia zatem warunki do przyznania mu emerytury w wieku obniżonym.

Wskazać również należy, iż zgodnie z brzmieniem art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 września 2007r. OTK-A 2007/8/97 powyższy artykuł należy rozumieć w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie okoliczności, na podstawie których Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne zostały ostatecznie wyjaśnione w drodze uzupełnienia materiału dowodowego o akta osobowe, zeznania świadków i ubezpieczonego wyjaśniające zakres obowiązków i charakter pracy ubezpieczonego, co uzasadnia zastosowanie dyspozycji art. 118 ust. 1a cyt. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez wnioskowanie a contrario.

W konkluzji z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, w punkcie 1 zmienił decyzję organu ubezpieczeniowego i przyznał J. S. prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 1 lutego 2013 r., mając na uwadze fakt, że ubezpieczony wniosek o emerytce złożył w dniu 5 lutego 2013 r. oraz dyspozycję art. 100 ust. 1 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej.

Działając na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w punkcie 2 wyroku, Sąd wnioskując a contrario, nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do charakteru zatrudnienia ubezpieczonego mającego wpływ na prawo do wnioskowanego świadczenia.

SSO Elżbieta Zabrocka