Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VIII Gz 205/17

POSTANOWIENIE

Dnia 22 października 2018 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Robert Bury (spr.)

Sędziowie: SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak

SSO Patrycja Baranowska

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2018 roku w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku uprawnionej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko obowiązanej M. G.

o udzielenie zabezpieczenia

na skutek zażalenia obowiązanej na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 1 lutego 2017 roku, sygn. akt XI GCo 126/16

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że oddalić wniosek uprawnionej o zwrot kosztów postępowania zabezpieczającego;

2.  zasądzić od uprawnionej na rzecz obowiązanej M. G. kwotę 225 zł (dwustu dwudziestu pięciu złotych) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak SSO Robert Bury (spr.) SSO Patrycja Baranowska

UZASADNIENIE

28 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia uprawnionej, które zostało wykonane w postępowaniu egzekucyjnym. Uprawniona wystąpiła przeciwko obowiązanym z powództwem o wydanie zorganizowanej części przedsiębiorstwa i o ustalenie nieważności zawartej umowy dzierżawy. Sprawa rozpoznawana przez Sąd Okręgowy w Szczecinie (sygn. akt VIII GC 226/16) została zakończona wyrokiem z dnia 6 grudnia 2016 roku, którym nakazano M. G., aby wydała uprawnionej część nieruchomości położonej w W., umorzono postępowanie w stosunku do M. G. w zakresie żądania wydania pozostałej części nieruchomości oraz umorzono postępowanie wobec A. B. w całości. Apelacja pozwanej M. G. została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 kwietnia 2018 roku (I ACa 315/17). Oddalono również zażalenie powodowej spółki na postanowienie sądu w przedmiocie kosztów procesu w części nieuwzględniającej kosztów wykonawczego postępowania zabezpieczającego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2016 roku, doręczonym uprawnionej 20 stycznia 2017 roku, Sąd Rejonowy w Gryfinie zmienił postanowienie komornika sądowego J. P. z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie pod sygn. akt KM 172/16, w ten sposób, że ustalił koszty postępowania zabezpieczającego na kwotę 10.027,97 zł. 27 stycznia 2017 roku uprawniona wniosła o zasądzenie od M. G. kwoty 10.027,97 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego.

Postanowieniem z dnia 1 lutego 2017 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie zasądził od obowiązanej M. G. (poprzednio P.) na rzecz uprawnionej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. kwotę 10.027,97 zł tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego. Wskazano, że o kosztach postępowania zabezpieczającego rozstrzygnięto na podstawie art. 745 § 1 k.p.c. po wydaniu wyrok przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w dniu 6 grudnia 2016 roku (sygn. akt VIII GC 226/16) i uprzednim ustaleniu tych kosztów postanowieniem Sądu Rejonowego w Gryfinie z dnia 14 grudnia 2016 r. (sygn. akt I Co 588/16).

M. G. zaskarżyła powyższe postanowienie zażaleniem w całości zarzucając naruszenie art. 745 k.p.c. przez wydanie orzeczenia przed zakończeniem postępowania, a więc przedwcześnie oraz wydanie postanowienia w sprawie przez Sąd Rejonowy, będący sądem, który udzielił zabezpieczenia, podczas gdy właściwym sądem powinien być sąd, który wyda orzeczenie kończące postępowanie prowadzone pod sygn. akt VIII GC 226/16. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

W odpowiedzi na zażalenie uprawniona wniosła o jego oddalenie i zasądzenie od obowiązanej zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie jest zasadne.

Stosownie do art. 745 § 1 k.p.c., o kosztach postępowania zabezpieczającego sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, o kosztach postępowania zabezpieczającego później powstałych rozstrzyga na wniosek strony sąd, który udzielił zabezpieczenia. Regułą jest orzekanie o kosztach postępowania zabezpieczającego, zarówno powstałych przed sądem, jak i w toku wykonania postanowienia o zabezpieczeniu przez Sąd orzekający merytorycznie w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Cenzusem czasowym, który wyznacza orzeczenie i sąd, który orzeka w przedmiocie kosztów zabezpieczenia, bez rozróżnienia na koszty postępowania zabezpieczającego powstałe przed sądem i na koszty wykonania zabezpieczenia, jest wydanie orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Koszty powstałe do tej daty powinny być ujęte w orzeczeniu sądu orzekającego merytorycznie, koszty powstałe po tej dacie są przedmiotem orzeczenia sądu udzielającego zabezpieczenie.

W przypadku, gdy zabezpieczenie zostało udzielone przed wszczęciem postępowania, wyrok sądu w sprawie, której przedmiotem było zabezpieczone roszczenie, powinien zawierać, na wniosek strony, rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów zabezpieczenia powstałych do chwili zamknięcia rozprawy. Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 6 grudnia 2016 roku (VIII GC 226/16) uwzględnił powództwo, nie orzekając o kosztach zabezpieczenia z tej przyczyny, że strona powodowa nie złożyła wniosku o zwrot kosztów w tym zakresie. W rozstrzyganej sprawie strona powodowa domaga się zwrotu kosztów wykonawczego postępowania zabezpieczającego jako kosztów powstałych po wydaniu orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, odwołując się do postanowienia Sądu Rejonowego w Gryfinie z dnia 14 grudnia 2016 roku (I Co 588/16). Postanowieniem tym koszty postępowania zabezpieczającego ustalono na kwotę 10.027,57 zł, zmieniając postanowienie Komornika przy Sądzie Rejonowym w Gryfinie w tym przedmiocie.

Do chwili wydania wyroku przez Sąd Okręgowy powstały koszty sądowego postępowania zabezpieczającego oraz częściowo koszty wykonania zabezpieczenia. Postanowienie komornika z dnia 26 lipca 2016 roku w przedmiocie ustalenia kosztów wykonania zabezpieczenia, doręczone pełnomocnikowi uprawnionej 29 lipca 2016 roku, zostało zaskarżone przez uprawnioną skargą z dnia 5 sierpnia 2018 roku w części dotyczącej podatku Vat, w pozostałej części, ustalającej koszty na 10.027,97 zł uzyskało przymiot prawomocności przed datą wydania wyroku przez Sąd Okręgowy w dniu 6 grudnia 2018 roku. Możliwość zmiany przez sąd egzekucyjny na podstawie art. 759 § 2 k.p.c. orzeczeń komornika nawet w części niezaskarżonej, oznacza możliwość zmiany prawomocnych orzeczeń komornika. Możliwość zastosowania normy art. 759 § 2 k.p.c. nie wpływa na prawomocność postanowień komornika. Oznacza to, że także koszty wykonania zabezpieczenia w wysokości 10.027,97 zł powstały przed wydaniem wyroku przez Sąd Okręgowy w dniu 6 grudnia 2016 roku, więc o tych kosztach powinien orzec Sąd Okręgowy wydając orzeczenie merytoryczne. Nie wydano orzeczenia w tym przedmiocie, dlatego że strona powodowa nie złożyła wniosku o ich ujęcie w kosztach procesu. Zażalenie powódki (uprawnionej) na postanowienie Sądu Okręgowego zawarte w wyroku o nieuwzględnieniu tych kosztów zostało oddalone przez Sąd Apelacyjny w Szczecinie. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy władny był orzec o kosztach sądowego postępowania zabezpieczającego i o kosztach jego wykonania w wysokości 10.027,97 zł, co nie nastąpiło. Sąd udzielający zabezpieczenia mógł orzec o kosztach powstałych po dacie wydania wyroku przez Sąd Okręgowy, jednak po tej dacie żadne koszty już nie powstały. Stanowi to o bezzasadności wniosku uprawnionej o zwrot kosztów postępowania zabezpieczającego, o których orzeka sąd udzielający zabezpieczenia.

W rozpoznawanej sprawie wystąpiła zależność judykacyjna między rozstrzygnięciem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie w przedmiocie zażalenia powódki na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania, zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 6 grudnia 2016 roku a rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego w przedmiocie niniejszej sprawy - zażalenia strony obowiązanej na postanowienie w przedmiocie kosztów wykonawczego postępowania zabezpieczającego. W toku rozstrzygania merytorycznego sprawy nie orzeczono o kosztach postępowania zabezpieczającego i prawidłowość tej decyzji została rozstrzygnięta przez Sąd Apelacyjny oczekający w przedmiocie zażalenia strony uprawnionej.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzeczono jak w punkcie 1. sentencji postanowienia.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., koszt obowiązanej to wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika, w kwocie 225 zł obliczonej na podstawie odpowiednio stosowanego, z uwagi na brak określenia stawki w postepowaniu zabezpieczającym, § 8 ust. 1 pkt 7) w zw. § 2 pkt 5) i z § 10 ust. 2 pkt 1) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak SSO Robert Bury (spr.) SSO Patrycja Baranowska

Sygnatura akt VIII Gz 205/17

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)