Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 363/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2018 roku

Sąd Rejonowy w Limanowej I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Iwona Trzeciak

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Danuta Matras

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 roku w Limanowej

na rozprawie

sprawy z powództwa PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) Spółka Jawna z siedzibą w B.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) Spółki Jawnej z siedzibą w B. kwotę 1.510,00 zł (jeden tysiąc pięćset dziesięć 00/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 17 marca 2017 roku do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. (...) Spółki Jawnej z siedzibą w B. kwotę 1.493,00 zł (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt trzy 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

III.  Poleca ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Limanowej od (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 285,10 zł (dwieście osiemdziesiąt pięć 10/100) tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 2 października 2018 roku

Pozwem z dnia 2 kwietnia 2017 roku PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. H. Sp. J. wniosła o zasądzenie od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 1.510 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17.03.2017 r. do dnia zapłaty - tytułem częściowego odszkodowania za szkodę oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 13 lutego 2017 roku miał miejsce wypadek samochodowy spowodowany przez kierowcę posiadającego ubezpieczenie OC u strony pozwanej, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd O. o nr rej. (...). Poszkodowany wystąpił do ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania. Strona pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 1121,66 zł, jednakże w ocenie powoda zaniżono wartość kosztów naprawy. Wskazano, że powód na podstawie umowy przelewu nabył dochodzoną wierzytelność. Żądanie pozwu obejmo=uje zapłatę częściowego odszkodowania.

W pisemnej odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania. Wskazano, że zasądzenie wymienionej kwoty jest nieuzasadnione, gdyż wypłacone odszkodowanie zostało ustalone na podstawie kosztorysu kalkulacji sporządzonego w toku postępowania likwidacyjnego i wypłacone odszkodowanie wyrównało poniesioną szkodę. Strona pozwana zanegowała, by do naprawy zasadne było użycie wyłącznie części oryginalnych. Nasycenie rynku częściami zamiennymi pozwala na dokonanie naprawy w szerokim zakresie cenowym. Odmienne stanowisko prowadziłoby do przyjęcia, że tylko części z (...) pozwalają na przywrócenie do stanu poprzedniego. Strona pozwana zakwestionowała także zastosowaną w kosztorysie powoda wartość roboczogodziny zarzucając, że przyjęta przez pozwanego stawka rbg pozwala dokonać naprawy pojazdu w warunkach lokalnych Podniesiono, iż przedłożony przez powoda kosztorys stanowi dokument prywatny.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 lutego 2017 roku miał miejsce wypadek samochodowy, na skutek którego uszkodzeniu pojazd marki O. o nr rej. (...), należący do M. P.. Sprawca kolizji miał zawarte ubezpieczenie OC u strony pozwanej.

(okoliczności bezsporne, poparte dowodami: akta postępowania likwidacyjnego – k. 30-50)

Poszkodowany zgłosił szkodę w pojeździe (...) S.A. Zgłoszona szkoda została zarejestrowana pod numerem (...).W dniu 16.02.2017 r. została wykonana kalkulacja szkody. Pismem z dnia 20.02.2017 roku poinformowano poszkodowanego, że po rozpatrzeniu zgłoszonych roszczeń przyznano mu odszkodowanie za szkody w pojeździe marki O. w kwocie 1121,66 zł.

(okoliczności bezsporne, poparte dowodami: akta postępowania likwidacyjnego – k. 30-50)

W dniu 16.03.2017 roku M. P. zawarł z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przeniósł wszelkie swoje wierzytelności przysługujące mu za szkodę powstałą na skutek wypadku z dnia 13 lutego 2017 roku.

W dniu 17.03.2017 roku (...) Sp. z o.o. zawarła z PRO CAR A. Ś., M. Ś. & W. H. Sp. J. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przeniosła na wymienionego powyższe wierzytelności.

(okoliczności bezsporne, poparte dowodami: umowy cesji wierzytelności k. 7-8)

Pojazd O. nr rej. (...) został wyprodukowany w 2010 r. Zakres uszkodzeń pojazdu wynikał z kalkulacji wykonanej w toku postępowania likwidacyjnego oraz kalkulacji sporządzonej na zlecenie powoda. Do wymiany zakwalifikowano: zderzak tylny środkowy, narożnik prawy zderzaka tylnego, lampę tylną dolną prawą, czujnik tylny zewnętrzny układu wspomagania parkowania. Do naprawy zakwalifikowano: Drzwi skrzydłowe tylne prawe - część zewnętrzna dolna, słupek tylny prawy, ścianę boczną zewnętrzną prawą, instalację elektryczną tylnej części pojazdu.

W przypadku naprawy pojazdu w zakładzie naprawczym nie posiadającym autoryzacji producenta pojazdu, zastosowaniu oryginalnych części zamiennych producenta oraz zastosowaniu stawki 100 zł netto /rbh koszt naprawy wynosi 4.911,61 zł netto, tj. 6.041,28 zł brutto ( wersja I).

W przypadku naprawy pojazdu w autoryzowanym przez producenta pojazdu zakładzie naprawczym, zastosowaniu oryginalnych części zamiennych producenta oraz zastosowaniu stawki 120 zł netto /rbh koszt naprawy wynosi 5.192,61 zł netto, tj. 6.386,91 zł brutto ( wersja II).

Analiza dostępnej dokumentacji fotograficznej nie wskazuje, aby uszkodzone części pojazdu nie pochodziły od producenta pojazdu, co powoduje, że uzasadnione jest zastosowanie części oryginalnych. Elementy te nie noszą też widocznych śladów poprzednich napraw. Na drzwiach tylnych prawych pojazdu widoczna jest deformacja poszycia drzwi pozostająca bez związku ze zdarzeniem z dnia 13.02.2017 r. Fakt występowania tego typu uszkodzeń został uwzględniony przy ustalaniu kosztów naprawy poprzez zastosowanie potrącenia amortyzacyjnego kosztu lakierowania drzwi w wysokości 50%.

Zastosowanie części oryginalnych do naprawy nie spowoduje wzrostu jego wartości, a pozwoli na przywrócenie go do stanu sprzed powstania uszkodzeń.

W przypadku naprawy pojazdu w zakładzie naprawczym nie posiadającym autoryzacji producenta pojazdu, zastosowaniu oryginalnych części zamiennych producenta oznaczeniu O oraz dostępnych części alternatywnych o oznaczeniu (...) koszt naprawy wynosi 4.904,11 zł netto, tj. 6.032,06 zł brutto ( wersja III). Jakość wykonanej w ten sposób naprawy nie powinna odbiegać od jakości naprawy wymienionych powyżej.

Części zamienne o oznaczeniach PC, PT, PJ, ZJ, P są elementami o jakości zdecydowanie niższej od jakości oryginalnych części. Naprawa wykonana w oparciu o części jakości PC oraz PJ nie przywróciłaby pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Kwota odszkodowania wypłacona dotychczas przez pozwanego nie pozwoliłaby na przeprowadzenie naprawy przywracającej pojazd do stanu sprzed uszkodzenia.

W samochodzie będącym przedmiotem opinii doszło do uszkodzeń, które były wynikiem zdarzenia drogowego z dnia 6.12.2016 r. (wcześniejsza szkoda). Dostępna dokumentacja nie daje podstaw do jednoznacznego określenia, czy uszkodzenie powłoki lakierowej mające powstać w dniu 6.12.2016 r. zostało usunięte.

Przy założeniu, że uszkodzenie to zostało usunięte przed 13.02.2017 r, to koszt naprawy będzie jak wyżej opisano w trzech różnych wariantach.

Przy założeniu, że uszkodzenie to nie zostało usunięte przed 13.02.2017 r, to koszt naprawy będzie przedstawiła się następująco:

- w wersji I - 4.869,88 zł netto, tj. 5.989,95 zł brutto;

- w wersji II - 5.146,88 zł netto, tj. 6.330,66 zł brutto;

- w wersji III - 4.893,86 zł netto, tj. 6.019,45 zł brutto;

(dowód: opinia biegłego T. M. k. 63-79, wyjaśnienia biegłego k. 94, opinia uzupełniająca k. 108- 118, wyjaśnienia biegłego k. 134)

W niniejszej sprawie stan faktyczny był w zasadzie bezsporny – strona pozwana nie negowała zasady swojej odpowiedzialności za przedmiotowy wypadek, a spór ograniczał się do wysokości poniesionej przez M. P. szkody. Okoliczności bezsporne poparte zostały przedłożonymi dokumentami, tj. umowami cesji, zgłoszeniem szkody, pismami dotyczącymi wysokości przyznanego odszkodowania, dokumentacją fotograficzną, a także aktami postępowania likwidacyjnego.

Ustalając zakres uszkodzeń, które wystąpiły w pojeździe marki O. na skutek wypadku oraz koszt ich naprawy Sąd oparł się na opinii oraz opinii uzupełniającej sporządzonych przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej inż. T. M. (2). Powyższe opinie w ocenie Sądu zostały sporządzone w sposób profesjonalny, klarowny i szczegółowy przez osobę posiadającą w tym zakresie odpowiednie kwalifikacje. Sąd nie znalazł podstaw, by negować fachowość sporządzonych opinii.

Sąd przy ustalaniu zakresu uszkodzeń oraz kosztów naprawy nie wziął pod uwagę danych wskazanych w prywatnym kosztorysie przedłożonym przez powoda.

Sąd zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ubezpieczeniem obowiązkowym jest m.in. ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje ubezpieczyciela do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony, co statuuje art. 822 § 1 k.c. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje powyższe szkody, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Stosownie do § 4 ww. przepisu uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów prowadzi do przerzucenia ciężaru naprawienia szkody na ubezpieczyciela, jednakże nie sposób pominąć, że odpowiedzialność ubezpieczyciela sięga tak daleko, jak odpowiedzialność sprawcy wyrządzonej szkody, gdyż ma charakter wtórny. Konkludując, granice roszczenia poszkodowanego do ubezpieczyciela wyznaczone są przez zakres roszczenia do ubezpieczającego (wyrok SA w Krakowie z dnia 23.12.2014r., syng. I ACa 1378/14, LEX nr 1651900). Z chwilą wyrządzenia szkody przez ubezpieczonego powstaje trójstronny stosunek prawny łączący ubezpieczonego, ubezpieczyciela oraz poszkodowanego, który może domagać się wypłaty odszkodowania w całości zarówno od dłużnika pierwotnego, jak i zakładu ubezpieczeń. W takim przypadku nie ma zastosowania instytucja odpowiedzialności solidarnej, gdyż brak jest do tego podstawy prawnej, jednakże może znaleźć zastosowanie konstrukcja odpowiedzialności in solidum, albowiem z chwilą spełniania świadczenia przez któregokolwiek ze zobowiązanych ustaje obowiązek drugiego (A. Kidyba (red.), Z. Gawlik, K. Kopaczyńska-Pieczniak, G. Kozieł, E. Niezbecka, T. Sokołowski, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania-część szczególna, LEX nr 8981; wyrok SA w Łodzi z dnia 10.07.2015r., sygn. I ACa 100/15, LEX nr 1789962). Odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu na zasadzie ryzyka przewiduje art. 436 § 1 k.c., zatem odpowiedzialność ubezpieczyciela również nierozerwalnie związana jest tą zasadą, a wyłączenie odpowiedzialności nastąpić może tylko w przypadku siły wyższej, wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Stosownie do treści art. 824 1 § 1 k.c., o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody, a odszkodowanie ustalane jest według ogólnych zasad prawa cywilnego, tj. przy zastosowaniu art. 361 k.c. - zobowiązany ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż w interesie poszkodowanego leży naprawa samochodu przywracająca go do stanu sprzed szkody i wymieniony nie ma obowiązku wybierania warsztatu oferującego usługi w najtańszych cenach. Zważając na zasady doświadczenia życiowego oczywistym jest, iż odpowiednie wyposażenie i zatrudnienie wykwalifikowanej obsługi generuje wyższe koszty niż obsługa warsztatu nieautoryzowanego. Podobnie sprawa wygląda w kwestii części samochodowych – nie budzi większych wątpliwości, że części oryginalne, posiadające odpowiednie atesty, mają zazwyczaj wyższą cenę od tzw. zamienników. Obowiązkiem zwrotu przez ubezpieczyciela objęte są celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione celem przywrócenia do stanu poprzedniego pojazdu, w tym koszty nowych części i materiałów niezbędnych do naprawy samochodów. Poszkodowany w ramach ubezpieczenia powinien uzyskać pełną rekompensatę poniesionej szkody, zatem wypłacona kwota powinna umożliwić przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego (wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 03.09.2009 r., sygn. II Ca 555/09). Pojazd został przywrócony do stanu poprzedniego, gdy jego stan po naprawie pod każdym względem (stan techniczny, zdolność użytkowa, części składowe, trwałość, wygląd estetyczny) odpowiada stanowi przed zdarzeniem ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10.11.1992 r., sygn. I Acr 410/92).

W niniejszej sprawie sama odpowiedzialność (...) Zakładu (...) nie budziła wątpliwości, a sporna była wysokość należnego odszkodowania. Jak już wskazano powyżej, zarówno kalkulacja przedłożona przez powoda, jak i stronę pozwaną nie pozwalała na ustalenie rzeczywistych uszkodzeń pojazdu marki O., które nastąpiły na skutek zdarzenia drogowego. Z uwagi na konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i dopiero ten dowód pozwolił na pełne ustalenie, jakie uszkodzenia wystąpiły w pojeździe poszkodowanego na skutek wypadku z dnia 13 lutego 2017 roku. Powód w toku postępowania podnosił, w ocenie Sądu, słuszny zarzut, iż nie ma podstaw, by przy obliczaniu należnego odszkodowania brać pod uwagę ceny części nieoryginalnych – tzw. zamienników. Uszkodzony pojazd wyprodukowany został w roku 2010, a zatem brak jest podstaw, by w tym przypadku uzasadnionym było stosowanie zamienników, jeżeli pojazd zawierał części oryginalne. Jak ustalono przy pomocy opinii biegłego zastosowanie w toku naprawy części nieoryginalnych nie przywróciłoby pojazdu do stanu poprzedniego, zatem nie sposób byłoby wówczas mówić o pełnym naprawieniu szkody, zwłaszcza, że zastosowanie części oryginalnych nie spowoduje wzrostu wartości pojazdu. Powód słusznie zatem domagał się uwzględnienia cen części oryginalnych przy obliczaniu należnego odszkodowania.

W tym miejscu należy wskazać, że bez względu na to, który wariant i wersję wyliczone przez biegłego by przyjąć, to uwzględniając już wypłaconą kwotę 1121,66 zł, zasądzenie dalszej kwoty 1510 zł (zgodnie z żądaniem powoda) było uzasadnione, gdyż suma tych kwot mieściła się we wszystkich kwotach wyliczonych przez biegłego (nie przekraczała żadnej z kwot wyliczonych przez biegłego).

W tym stanie rzeczy powództwo podlegało uwzględnieniu w całości, o czym orzeczono jak w pkt I wyroku. , ponieważ całe roszczenie strony powodowej zostało spełnione.

Stosownie do art. 481 §1 i 2 k.c., wierzyciel może żądać odsetek, jeżeli dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. Dłużnik popada w opóźnienie - według zasady określonej w art. 455 k.c. jeśli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne, także wówczas, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia Zgodnie z ogólną regułą (art. 455 k.c.) dotyczącą wymagalności roszczenia związanego z opóźnieniem się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.), jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Reguły te modyfikują art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 817 § 1, 2 k.c., zgodnie z którymi ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie a tylko gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie 30 dni. Poszkodowany zgłosił powstanie szkody niezwłocznie po zdarzeniu, to jest 13.02.2017 r., a zatem żądanie odsetek od dnia 17 marca 2017 r. było w pełni uzasadnione.

O kosztach w pkt II wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zasądzając od strony pozwanej – jako strony przegrywającej – na rzecz powoda kwotę 1493 zł. Na powyższą kwotę składa się 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, 76 zł tytułem opłaty od pozwu oraz 500 zł tytułem zwrotu zaliczki uiszczonej przez powoda na wezwanie Sądu.

W pkt III wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazując ściągnąć od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 285,10 zł, na którą składa się wynagrodzenie biegłego sądowego niepokryte przez strony w toku procesu w formie zaliczek.

SSR Iwona Trzeciak