Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Martyna Daniłowicz

Protokolant: Małgorzata Weres

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2018 r. we W.

odwołania K. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 4 grudnia 2017r. znak (...) - (...)

w sprawie z odwołania K. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o zasiłek chorobowy

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 grudnia 2017 roku (znak: 470000/603/CW/408820/2017-ZAS) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) w zw. z art. 3 ust. 4, art. 11 ust. 1, art. 36 ust. 2, art. 48 ust. 1, art. 48 a ust. 4 oraz art. 50 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1368) ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonej K. C. za okres od 3.07.2017 r. do 30.11.2017 r. w wysokości 3954,45 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. – przychód jest to kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71 % podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cyt. ustawy – miesięczny zasiłek chorobowy, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Zgodnie z art. 36 ust. 2 w/wym. Ustawy – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Art. 48a ust. 1 w/wym. ustawy stanowi, iż w przypadku ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi zadeklarowana kwota podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy, niż okres, o którym mowa w art. 48 ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi suma:

1)  Przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach, o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz

2)  Kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Art. 48a ust. 4 ustawy z 25 czerwca 1999 r. mówi, że jeżeli przerwa w ubezpieczeniu chorobowym, o której mowa w ust. 2, nie jest związana z ustaniem tytułu do ubezpieczeń społecznych, a związana jest jedynie z nieopłaceniem składki na ubezpieczenie chorobowe bądź z opóźnieniem w jej opłaceniu, w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się również przeciętny miesięczny przychód za miesiące przed przerwą.

Art. 50 ust. 1 pkt. 1 stanowi, że jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 48 lub art. 48a, przychód ubezpieczonego niebędącego pracownikiem uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy lub działalności w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca.

Dalej organ rentowy wskazał, że wnioskodawczyni K. C. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlegała w okresach:

- od 1.07.2014 r. do 23.12.2014 r.,

- za okres od 24.12.2014 r. do 22.12.2015 r. pobierała zasiłek macierzyński,

- od 7.01.2016 r. do 23.03.2016 r.,

- za okres od 24.03.2016 r. do 22.03.2017 r. pobierała zasiłek macierzyński,

- od 1.04.2017 r.

Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego od 3 lipca 2017 r. przyjęto przychód od lipca 2016 r. do czerwca 2017 r., przy czym od lipca 2016 r. do marca 2017 r. w wysokości 0 zł z uwagi na pobierany w tym okresie zasiłek macierzyński, natomiast od kwietnia 2017 r. do czerwca 2017 r. po 10 657,50 zł – 13% (tj. 9196,36 zł).

Następnie organ rentowy przedstawił wyliczenie podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, które przedstawiało się następująco:

Średnia najniższa podstawa: 2207,13 zł ( (...),80 – 13,71%)

Suma nadwyżek: 20967,69 zł

[przychód 07.2016 - 06.2017 27589,08 zł (9196,36 zł x 3) – 6621,39 zł (2207,13 zł x3)]

Przeciętna kwota nadwyżki: 6989,23 zł ( (...):3)

1/12 przeciętnej kwoty nadwyżki: 582,44 zł (6989,23 zł :12)

Iloczyn 1/12 przeciętnej kwoty nadwyżki: 1747,32 zł (582,44 zł x 3 miesiące)

Podstawa łącznie: 2207,13 zł + 1747,32 zł = 3954,45 zł.

Wobec powyższego organ rentowy ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za w/wym. okres na kwotę 3954,45 zł.

Wnioskodawczyni K. C. w dniu 16 lutego 2018 r. odwołała się od powyższej decyzji domagając się jej zmiany i przyznania zasiłku za sporny okres od podstawy wymiaru wynoszącej 9196,36 zł oraz zasądzenia od organu zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że od 10 kwietnia 2013 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą P.H.U. (...) K. C. w S.. Nie zatrudnia pracowników ani osób współpracujących. Składki na ubezpieczenie społeczne odprowadza tylko za siebie.

Od dnia 24 marca 2016 r. do 22 marca 2017 r. pobierała zasiłek macierzyński. Od dnia 23 marca 2017 r. dokonała ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Następnie do ubezpieczenia chorobowego ponownie zgłosiła się w dniu 1.04.2017 r. Niezdolność do pracy ubezpieczonej powstała w dniu 3.07.2017 r. Składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe od podstawy zadeklarowanej kwoty w wysokości 10657,50 zł ubezpieczona uiściła terminowo za miesiące: kwiecień, maj, czerwiec 2017 r. Organ rentowy wyliczył, że podstawa przysługującego zasiłku chorobowego ubezpieczonej wyniosła 3954,45 zł i od tej podstawy wypłacił ubezpieczonej zasiłek chorobowy w wysokości 2593,80 zł (80%).

W dniu 18 września 2017 r. ubezpieczona złożyła do organu rentowego wniosek o weryfikację podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i ustalenie jej w prawidłowej wysokości.

W odpowiedzi na powyższy wniosek organ rentowy pismem z dnia 25 września 2017 r. wskazał, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego została naliczona prawidłowo.

Ubezpieczona zarzuciła, że zgodnie z art. 48 ustawy zasiłkowej podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu prowadzącemu pozarolniczą działalność stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Ponadto art. 50 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej stanowi, że jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 48 lub art. 48a, przychód ubezpieczonego niebędącego pracownikiem uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy lub działalności w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca. Oznacza to, że w sytuacji ubezpieczonej należało wyłączyć przychód za miesiące, w których pobierała zasiłek macierzyński, tj. miesiące od lipca 2016 r. do marca 2017 r. i podstawę wymiaru zasiłku chorobowego wyliczyć jako średnią z trzech pełnych miesięcy kalendarzowych, czyli z miesięcy kwiecień, maj, czerwiec 2017 r. W takiej sytuacji podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wyniesie:

10657,50 zł – 13,71% = 9196,36 zł.

W dalszej kolejności odwołująca się zarzuciła, że o ile przyjąć zastosowanie w przypadku ubezpieczonej przepisu art. 48 a ustawy zasiłkowej, to w takim przypadku podstawę wymiaru zasiłku stanowi suma:

1) Przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach, o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz

2) Kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, czyli w przypadku ubezpieczonej to miesiące 07.2016-06.2017 oraz liczby tych miesięcy – czyli w przypadku ubezpieczonej 12.

Ubezpieczona zarzuciła, że w jej sytuacji należało pomnożyć 1/12 wyliczoną przez organ rentowy średniej nadwyżki (582,44 przez liczbę 12 miesięcy), co daje kwotę 6989,28 zł a nie jak obliczył organ rentowy (582,44 przez liczbę 3 miesięcy) co dało kwotę 1747,32 zł.

W takiej sytuacji podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wyniesie (...),13 + 6989,28 zł = 9196,41 zł a nie jak wyliczył organ 2207,13 zł + 1747,32 zł = 3954,45 zł.

Zdaniem ubezpieczonej przyjmując sposób wyliczenia podstawy wymiaru zasiłku w obu przypadkach podstawa wymiaru zasiłku powinna zostać ustalona w wysokości 10657,50 zł – 13,71% = 9196,36 zł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie w całości, podtrzymując argumentację jak w zaskarżonej decyzji i zaznaczając, iż po ponownej analizie sprawy popiera wyliczenia zawarte w zaskarżonej decyzji. (k – 43-44 a.s.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. C. od 10 kwietnia 2013 r. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą P.H.U. (...) K. C. w S., której przedmiotem jest public relations i komunikacja.

Dowód: zaświadczenie z (...) k – 12,

Wnioskodawczyni dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlegała w okresach:

- od 1.07.2014 r. do 23.12.2014 r.,

- za okres od 24.12.2014 r. do 22.12.2015 r. pobierała zasiłek macierzyński,

- od 7.01.2016 r. do 23.03.2016 r.,

- za okres od 24.03.2016 r. do 22.03.2017 r. pobierała zasiłek macierzyński,

- od 1.04.2017 r.

Od 23 marca 2017 r. dokonała ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Do ubezpieczenia chorobowego ponownie zgłosiła się w dniu 1.04.2017 r.

Niezdolność do pracy u ubezpieczonej powstała w dniu 3.07.2017 r.

Składka na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, tj. za lipiec 2017 r. została opłacona w dniu 24.07.2017 r.

Przychód do ubezpieczenia brutto w miesiącach: kwiecień, maj, czerwiec wynosił 9196,36 zł. (10657,50 zł – 13,71%).

Bezsporne

Decyzją z 4 grudnia 2017 roku (znak: 470000/603/CW/408820/2017-ZAS) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) w zw. z art. 3 ust. 4, art. 11 ust. 1, art. 36 ust. 2, art. 48 ust. 1, art. 48 a ust. 4 oraz art. 50 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1368) ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonej K. C. za okres od 3.07.2017 r. do 30.11.2017 r. w wysokości 3954,45 zł.

Dowód: decyzja ZUS z 4 grudnia 2017 roku w aktach ZUS,

Odwołująca w dniu 18 września 2017 r. ubezpieczona złożyła do organu rentowego wniosek o weryfikację podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i ustalenie jej w prawidłowej wysokości.

Dowód: - pismo 18.09.17 r. k – 16-18 a.s.,

W odpowiedzi na powyższy wniosek organ rentowy pismem z dnia 25 września 2017 r. wskazał, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego została naliczona prawidłowo.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Strona pozwana oparła zaskarżoną decyzję na podstawie przepisów art. 48 i 48 a ust. 4 oraz art. 50 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r., poz. 372 j.t.).

Stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny, natomiast spór koncentrował się wokół tego, czy podstawę wymiaru zasiłku ubezpieczonej K. C. za okres od 3 lipca 2017 r. do 30 listopada 2017 r. należało obliczyć zgodnie z art. 48 ust. 1 cyt. ustawy czy zgodnie z art. 48a tejże ustawy.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r., poz. 372 j.t.). przychód stanowi kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.

Miesięczny zasiłek chorobowy, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku (art. 11 ust.1 ustawy zasiłkowej).

Art. 36 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

W przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Zatem w sytuacji, gdy pracownik pracował krócej, niż 12 miesięcy bierzemy pod uwagę wszystkie pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Zgodnie z art. 48 ust. 2 ustawy, ustalając podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla ubezpieczonych niebędących pracownikami, należy odpowiednio stosować część przepisów regulujących ustalenie podstawy wymiaru zasiłków pracownikom.

Do ustalenia podstawy wymiaru niepracownikom odpowiednie zastosowanie znajdą więc następujące zasady. Jeśli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy ubezpieczenia, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie (przeciętny miesięczny przychód) za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia (art. 36 ust. 2 ustawy).

Art. 48 ust. 1 stanowi, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Zgodnie z ust. 2, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stosuje się odpowiednio przepisy art. 36 ust. 2-4, art. 38 ust. 1, art. 42, art. 43 i art. 46, z zastrzeżeniem art. 48a-50.

Stosownie zaś do przepisów art. 48 a ust. 1 tej ustawy, w przypadku ubezpieczonego, dla którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowi zadeklarowana kwota, podlegającego ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż okres, o którym mowa w art. 48 ust. 1, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi suma:

1) przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach, o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz

2) kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach, o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Jeżeli przerwa w ubezpieczeniu chorobowym, o której mowa w ust. 2, nie jest związana z ustaniem tytułu do ubezpieczeń społecznych, a związana jest jedynie z nieopłaceniem składki na ubezpieczenie chorobowe bądź z opóźnieniem w jej opłaceniu, w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się również przeciętny miesięczny przychód za miesiące przed przerwą. (art. 48 ust. 4)

Jak ustalono w przedmiotowej sprawie ubezpieczona K. C. podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach:

- od 1.07.2014 r. do 23.12.2014 r.,

- od 7.01.2016 r. do 23.03.2016 r.,

- od 1.04.2017 r.

Od 23 marca 2017 r. dokonała ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Do ubezpieczenia chorobowego ponownie zgłosiła się w dniu 1.04.2017 r.

Za okres od 24.12.2014 r. do 22.12.2015 r. i od 24.03.2016 r. do 22.03.2017 r. pobierała zasiłek macierzyński

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym , w tym ubezpieczeniu chorobowemu unormowane są w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2017.1778 j.t. ) zwanej dalej ustawą systemową. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, a do takich osób zalicza się wnioskodawczyni, podlegają obowiązkowo jedynie ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu (art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy systemowej). Nie podlegają natomiast obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy systemowej ubezpieczeniu chorobowemu podlegają obowiązkowo ubezpieczeni wymienieni w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12 tej ustawy. Art. 11 ust. 2 ustawy systemowej przewiduje natomiast możliwość podlegania osób prowadzących działalność pozarolniczą dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. Zgodnie z powołanym przepisem dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 8 i 10 a zatem osoby wykonujące pracę nakładczą, zleceniobiorcy, osoby prowadzące działalność pozarolniczą i z nimi współpracujące, osoby wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w okresie odbywania kary pozbawienia wolności czy tymczasowego aresztowania i duchowni, podlegają na swój wniosek ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie.

Jak wynika z powyższych przepisów możliwość podlegania dobrowolnym ubezpieczeniom chorobowym występuje w momencie gdy ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest obowiązkowe.

Natomiast pobieranie zasiłku macierzyńskiego jest traktowane przez ustawodawcę jako osobny tytuł ubezpieczenia społecznego. W art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy zasiłkowej są wymienione osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Art. 9 ust. 1c ustawy systemowej stanowi, że osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 8 i 10, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów.

Z chwilą nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego dobrowolne ubezpieczenie chorobowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność ustaje i nie istnieje możliwość przystąpienia do tego ubezpieczenia ani z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, ani z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, ponieważ takiego uprawnienia nie przewiduje art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego staje się możliwe po wyczerpaniu zasiłku macierzyńskiego, w związku z przekształceniem się dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w ubezpieczenie obowiązkowe. W ten sposób wynikająca wprost z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obligatoryjna przerwa w ubezpieczeniu chorobowym osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, która nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego, jest równa co najmniej okresowi pobierania tego zasiłku i ulega dalszemu wydłużeniu po wprowadzeniu urlopów rodzicielskich.

Przepis art. 14 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, iż objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Z pierwszym dniem prawa K. C. do zasiłku macierzyńskiego tj. z dniem 24.03.2016 r. ustał tytuł podlegania przez nią ubezpieczeniu chorobowemu. W tej sytuacji, dla ponownego podlegania ubezpieczeniu chorobowemu konieczne było ponowne zgłoszenie się do tego ubezpieczenia. Objęcie ubezpieczeniem dobrowolnym nie może być bowiem dorozumiane, a wymaga wniosku ubezpieczonego.

K. C. zgłosiła się do ubezpieczenia chorobowego w dniu 1 kwietnia 2017 r.

Niezdolność do pracy ubezpieczonej powstała 3 lipca 2017 r.

W tej sytuacji, zdaniem Sądu, podstawa wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonej winna być wyliczona w oparciu o przepis art. 48a ust. 1 ustawy zasiłkowej, z uwagi na podleganie ubezpieczeniu chorobowemu przez okres krótszy niż okres, o którym mowa w art. 48 ust. 1 cyt. ustawy.

Odwołująca się K. C. zarzucała jednakże, że nawet przy przyjęciu, iż w przedmiotowej sprawie miałby zastosowanie przepis art. 48a ust. 1 ustawy zasiłkowej, to i tak podstawa wymiaru zasiłku została wyliczona nieprawidłowo, ponieważ pomimo tego, że cyt. przepis stanowi, że 1/12 przeciętnej nadwyżki należy pomnożyć przez liczbę miesięcy, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, czyli przez liczbę 12, to organ pomnożył przez liczbę 3. Zdaniem ubezpieczonej należało pomnożyć 1/12 wyliczoną przez organ rentowy średniej nadwyżki (582,44 przez liczbę 12 miesięcy), co daje kwotę 6989,28 zł a nie jak obliczył organ rentowy (582,44 przez liczbę 3 miesięcy) co dało kwotę 1747,32 zł. W takiej sytuacji podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wyniesie (...),13 + 6989,28 zł = 9196,41 zł a nie jak wyliczył organ 2207,13 zł + 1747,32 zł = 3954,45 zł.

Odnosząc się do powyższych zarzutów należy zauważyć, że zgodnie z art. 50 ust 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej jeżeli w okresie, o którym mowa w art. 48 lub art. 48a, przychód ubezpieczonego niebędącego pracownikiem uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy lub działalności w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego: wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca.

Konsekwencją powyższego, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, jest :

1)  Wyłączenie (czyli nie uwzględnienie) z okresu 12 miesięcy (ewentualnie krótszego) przychodu za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca,

2)  Przyjęcie za podstawę wymiaru (czyli uwzględnienie) przychodu za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez co najmniej połowę miesiąca.

Skutkiem jest, analogicznie jak na gruncie art. 38 ust. zasiłkowej, zmniejszenie liczby miesięcy, z których przychód przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku.

A zatem, przy przyjęciu przychodu za miesiące, w których ubezpieczona wykonywała działalność, należało uwzględnić przychód od kwietnia 2017 r. do czerwca 2017 r. po 10 657,50 zł – 13,71% miesięcznie, tj. po 9 196,36 zł.

Przyjmując zatem, iż średnia najniższa podstawa wymiaru za 2017 r. wynosiła 2207,12 zł [2557,80 zł (tj. podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą w 2017 r.) – 13,71%], co daje za 3 miesiące kwotę 6621,39 zł, to suma nadwyżek w tym okresie wyniosła 20 967,69 zł (tj. 27 589,08 zł -6621,39 zł).

W tej sytuacji przeciętna kwota nadwyżki wyniosła 6989,23 zł (tj. (...),69:3).

1/12 przeciętnej kwoty nadwyżki wyniosła 582,44 zł ( (...),23:12).

Zatem iloczyn jednej dwunastej przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe , w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach , o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku oraz liczby tychże miesięcy będzie wynosił 582,44 zł razy 3 miesiące tj. 1747,32 zł.

W tej sytuacji suma przeciętnej najniższej podstawy (tj. 2207,12 zł) i kwoty stanowiącej iloczyn 1/12 przeciętnej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe , w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniach , o których mowa w art. 3 pkt 4, za pełne miesiące kalendarzowe, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku (tj. 1747,32 zł) wyniosła 3954,45 zł (2207,12 zł +1747,32 zł) i od takiej też kwoty organ rentowy ustalił podstawę wymiaru zasiłku chorobowego wnioskodawczyni za okres od 3 lipca 2017 r. do 30 listopada 2017 r.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ k.p.c orzeczono jak na wstępie.