Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2018 r. w Olsztynie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Kancelarii (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko K. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 24 maja 2018 r., sygn. akt X C 715/18 upr.

oddala apelację.

SSO J. Barczewski

Sygn. akt IX Ca 1290/18 upr

UZASADNIENIE

Powód Kancelaria (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. P. kwoty 1689,97 złotych z odsetkami ustawowymi u ustawowymi za opóźnienie od 26.12.2015 r. do dnia zapłaty. Nadto domagał się zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że nabył od pierwotnego wierzyciela (...) Sp. z o.o. (wcześniej (...) Sp. z o.o.) w W. wierzytelność wobec pozwanej z tytułu nieuiszczonych przez pozwaną należności wynikających z zawartej przez nią umowy pożyczki.

Pozwana nie zajęła stanowiska w sprawie pomimo prawidłowego zawiadomienia o rozprawie.

Wyrokiem zaocznym z dnia 24 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie powództwo w całości oddalił.

Sąd ten przyjął, iż powód w żaden sposób nie wykazał ani tego, że nabył wierzytelność pierwotną, z którą związane jest dochodzone przez niego roszczenie, ani też, że wierzytelność ta w rzeczywistości istniała. Przedłożył co prawda umowę przelewu wierzytelności z 28.06.2016 r., jednakże z umowy tej nie wynika by w jej ramach doszło do sprzedaży wierzytelności przysługującej wobec pozwanej.

Okoliczność ta nie wynika też z dołączonego do pozwu wyciągu z załącznika do przedmiotowej umowy. Z treści tego wyciągu nie wynika kto go wystawił i czy był do tego upoważniony. W tym stanie rzeczy żadnej wartości dowodowej nie przydaje temu wyciągowi poświadczenie go za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda. Rodzi się też pytanie z oryginałem czego zgodna ma być poświadczona kopia - oryginału wyciągu czy też oryginału dokumentu, z którego wyciąg sporządzono.

Zwrócił uwagę, że powód nie wykazał nawet by pozwana zawarła umowę pożyczki z wierzycielem pierwotnym. Na żadnym z przedłożonych przez niego dokumentów nie ma podpisu pozwanej, zaś przedstawiona kserokopia dokumentu zawierającego opis operacji bankowej jest wyjątkowo mało wiarygodna. Nie jest to bowiem dokument wydrukowany wprost z systemu bankowego.

Nadto podkreślił, że powód nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność, iż numer konta wskazany w treści tego dokumentu rzeczywiście należy do pozwanej. Samo umieszczenie w potwierdzeniu przelewu nazwiska konkretnej osoby nie świadczy jeszcze o tym, że to do tej osoby należy numer rachunku, na który przelano pieniądze. Banki bowiem nie mają obowiązku weryfikacji tej okoliczności przy wykonywaniu przelewu.

Sąd Rejonowy nie widział przy tym żadnych argumentów za traktowaniem powoda lepiej niż każdego innego powoda, co do obowiązku wykazania chociażby z pewną dozą prawdopodobieństwa, zasadności roszczenia co do wysokości i co do zasady. Przeciwnie, dotychczasowe doświadczenia z podobnymi sprawami kierowanymi przez różnego rodzaju fundusze zajmujące się skupowaniem wierzytelności wymagają od Sądu znacznie większej staranności i trzeźwej oceny żądań zgłaszanych przez tego rodzaju podmioty.

Wskazał, iż zgodnie z regułą określoną w art. 6 kodeksu cywilnego, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Procesowym odpowiednikiem wskazanej reguły jest art. 232 kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Nadto, wskazać należy, iż w sprawach cywilnych rzeczą sądu nie jest prowadzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy – obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach. W niniejszej sprawie powód nie przejawiał inicjatywy dowodowej w zakresie wykazania zasadności swojego roszczenia.

Nie można było również w przedmiotowej sprawie uznać, że pozwana nie zajmując stanowiska w rzeczywistości uznała powództwo. Powód był w sprawie reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego i winien on przejawić chociaż minimum staranności w wykazaniu zasadności powództwa. Zdanie się powoda na niezaprzeczenie merytorycznie poparte jego twierdzeń przez pozwanego nie zwalniało go od wykazania chociaż minimum okoliczności wskazujących na zasadność żądania. Stosownie do treści powoływanego już art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na stronie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 7.11.2007r. (II CSK 293/07) „Ciężar udowodnienia faktu należy rozumieć nie tylko jako obarczenie jednej ze stron procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o prawdziwości swoich twierdzeń, ale również konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności”.

Poza tym zgodnie z art. 339§2 kpc, warunkiem wydania wyroku zaocznego w wypadku niestawiennictwa pozwanego na rozprawie i nie podjęcia obrony, jest przyjęcie za prawidłowych twierdzeń powoda, nie budzących uzasadnionych wątpliwości w świetle okoliczności faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych. Wprowadzone tym przepisem domniemanie zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy „nie zwalnia powoda od przytoczenia faktów, które są niezbędne do dokonania subsumpcji materialnoprawnej, stanowiącej faktyczną i materialnoprawną podstawę wyroku. Sąd obowiązany jest bowiem, nawet przy uznaniu twierdzeń powoda za prawdziwe, dokonać prawidłowej oceny zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach, z punktu widzenia prawa materialnego” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 6.6.1997r., I CKU 87/97, Prok.i Pr. 1997/10/44). Tym samym zdanie się powoda na niezaprzeczenie jego twierdzeń przez pozwaną nie zwalniało go od wykazania chociaż minimum okoliczności wskazujących na zasadność żądania.

Wobec powyższych okoliczności, Sąd Rejonowy jako nieudowodnione, powództwo w całości oddalił.

Apelację od całości wyroku zaocznego złożył powód, zarzucając rozstrzygnięciu naruszenie art. 236 k.p.c., art. 339 § 2 k.p.c., art. 232 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 65 § 1 k.p.c., art. 233 § 1 k.p.c., art. 308 w zw. z art. 309 k.p.c., art. 65 § 2 w zw. z art. 510 § 1 i art. 509 § 1 oraz art. 353 ¹ k.c., art. 773 k.c., art. 5 ust. 13 ustawy o kredycie konsumenckim, art. 232 zd. 2 w zw. z art. 299 k.p.c., art. 208 § 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, powód wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.689,97 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania,

2)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych,

ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania w całości wraz z obowiązkiem orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu.

Zgodnie z art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Stosując się do powyższej zasady wyjaśnić trzeba, że powód swe roszczenie względem pozwanej nabyć miał w drodze umowy cesji od (...) Spółki z o.o. w W.. Zobowiązany był zatem wykazać, iż doszło do skutecznego przelewu wierzytelności z uwzględnieniem dyspozycji art. 509 – 511 k.c. Obowiązkowi temu powód nie sprostał.

Analizując wyciąg z załącznika nr 1 B do umowy przelewu z 28 czerwca 2016 r. należy dojść do wniosku, że jednoznacznie objęto nim wierzytelność z umowy „(...)” z dnia 28 lipca 2018 r. obejmującą kapitał w wysokości 1.800 zł i łączne zadłużenie w rozmiarze 1.689,97 zł (k. 15). W aktach brak jest jednak jakiegokolwiek dowodu, że takowa pożyczka została pozwanej udzielona. Otóż ramowa umowa pożyczki z k. 18 – 21 nosi nr (...), a nie(...). Z kolei z opisu operacji na rachunku bankowym z k. 26 wskazano, że pozwanej przelano prawdopodobnie kwotę 1.200 zł z tytułu pożyczki (...) nr (...) nie zaś (...) Co wyjątkowo istotne przelew ten datowany jest na 7 lipca 2015 r., wynikiem czego nie może dotyczyć rzekomej pożyczki z 28 lipca 2015 r., która to wedle uzasadnienia pozwu stanowi podstawę roszczenia.

W tych warunkach jednoznacznie stwierdzić wypada, że powód nie wykazał, by (...) Spółce z o.o. w W. przysługiwało w ogóle jakiekolwiek roszczenie względem pozwanej z tytułu pożyczki (...) a co za tym idzie, by mógł takową wierzytelność nabyć. Nie sposób było przy tym uwzględnić powództwa co do kwoty wynikającej z wyciągu z rachunku bankowego na k. 26, gdyż dotyczyła ona innej umowy pożyczki, niźli uwidoczniona w załączniku do umowy cesji.

Stwierdzenie powyższych faktów zwalnia sąd odwoławczy z obowiązku ustosunkowania się do pozostałych zarzutów apelacyjnych, gdyż niewykazanie istnienia wierzytelności dochodzonej pozwem stanowi wystarczającą podstawę oddalenia powództwa.

Jedynie na marginesie wskazać wypada, że do podmiotu zajmującego się zawodowo obrotem wierzytelnościami, reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, należy odnieść wyższy miernik staranności w zakresie wykazywania rzekomo przysługujących mu roszczeń. Stąd co najmniej niestosowne są zarzuty apelacyjne związane z niedopuszczeniem przez Sąd Rejonowy z urzędu dowodu z przesłuchania pozwanej, czy brakiem zobowiązania apelującego do przedstawiania dowodów na poparcie swych twierdzeń.

Mając powyższe okoliczności na uwadze na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalono.

SSO J. Barczewski