Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 15/18

POSTANOWIENIE

Dnia 10 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Marta Woźniak

Protokolant: st. sekr. Andżelika Drewno

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2018 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z wniosku Pełnomocnika Komitetu Wyborczego Wyborców " (...)" - H. S.

przy uczestnictwie D. B. i J. Ł.

sprawa w trybie wyborczym ( wybory samorządowe )

postanawia:

1.  oddalić wniosek,

2.  stwierdzić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 15/18

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 10 października 2018r.

Wnioskodawca Pełnomocnik Komitetu Wyborczego Wyborców „ (...)H. S. w trybie art. 111§1 kodeksu wyborczego wystąpił z wnioskiem, sprecyzowanym w piśmie z dnia 06.10.2018r. , w którym domagał się:

a)  zakazu rozpowszechniania na facebook –u przez uczestników D. B. oraz J. Ł. nieprawdziwych informacji o tym, że J. L. doprowadził do zniszczenia Klubu Sportowego (...) w L.,

b)  nakazania uczestnikowi D. B. sprostowania nieprawdziwych informacji w terminie nie późniejszym niż 48 godzin od dnia wydania przez Sąd postanowienia przez złożenie oświadczenia na profilu facebook uczestnika D. B. pn. (...) oraz w wydaniu internetowym tygodnika (...): (...) w formacie nie mniejszym niż 30 % strony zapisanego czarną czcionką Tahoma wielkości nie mniejszej niż 14 pkt o treści: „Nieprawdziwe są informacje podane przeze mnie w dniu 30 września 2018 r. na moim profilu F., że obecne władze doprowadziły do „zniszczenia Klubu Sportowego (...) w L.” kandydat na radnego D. B.”, przy czym oświadczenie winno zawierać wyłącznie wskazany tekst bez żadnych wprowadzeń, dodatków, komentarzy, omówień czy odniesień oraz innych zabiegów formalnych bądź treściowych umniejszających lub zmieniających znaczenie, rangę i powagę oświadczenia;

c)  nakazania uczestnikowi J. Ł. sprostowania nieprawdziwych informacji w terminie nie późniejszym niż 48 godzin od dnia wydania przez Sąd postanowienia przez złożenie oświadczenia na profilu facebook uczestnika J. Ł. pn. (...) oraz w wydaniu internetowym tygodnika (...) w formacie nie mniejszym niż 30 % strony zapisanego czarną czcionką Tahoma wielkości nie mniejszej niż 14 pkt o treści „Nieprawdziwe są informacje podane przeze mnie w dniu 30 września 2018 r. na profilu F. uczestnika D. B.: (...) że obecne władze doprowadziły do „zniszczenia Klubu Sportowego (...) w L.” kandydat na Burmistrza J. Ł.”, przy czym oświadczenie winno zawierać wyłącznie wskazany tekst bez żadnych wprowadzeń, dodatków, komentarzy, omówień czy odniesień oraz innych zabiegów formalnych bądź treściowych umniejszających lub zmieniających znaczenie, rangę i powagę oświadczenia;

d)  zasądzenie od każdego z uczestników na rzecz Fundacji (...) kwot po 1000 zł.

W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, iż uczestnik D. B. na swoim publicznym profilu F. umieścił nieprawdziwą zdaniem wnioskodawcy informację o treści: „Przywrócenie „do życia” klubu (...) L., który został zniszczony przez obecne władze kosztem (...) L. oraz rozwinięcie innych sekcji sportowych w klubie (...) L.”. W ocenie wnioskodawcy w ramach powyższej wypowiedzi uczestnik jako kandydat na radnego gminy L. zarzuca kandydatowi na burmistrza gminy L. J. L., że jako władza doprowadził do zniszczenia Klubu Sportowego (...) w L.. Zamieszczony pod powyższym wpisem przez uczestnika J. Ł. w trakcie dyskusji pomiędzy użytkownikami komentarz, w którym stwierdził on, iż wypowiedź D. B. jest częścią programu wyborczego Komitetu Wyborczego Wyborców Wspólnota Gmin P. (...) oznacza zdaniem wnioskodawcy, iż uczestnik J. Ł., jako kandydat na burmistrza gminy L., zgadza się ze wspomnianym stwierdzeniem D. B.. W ocenie wnioskodawcy powyższa wypowiedź stanowi agitację wyborczą oraz przejaw kampanii negatywnej, prowadzącej zdaniem wnioskodawcy do wytworzenia w oczach wyborców mylnego powiązania przyczynowego pomiędzy sytuacją Klubu Sportowego (...) w L. a działaniami kandydata na burmistrza J. L.. Miała ona na celu zdyskredytowanie kandydata Komitetu Wyborczego Wyborców „ (...) „ na burmistrza w oczach wyborców. Wypowiedź uczestnika w ramach kampanii wyborczej komitetu miała na celu wywołanie określonego efektu w postaci przysporzenia głosów kandydatom wystawionym przez komitet w ramach którego kandyduje uczestnik i odebranie głosów kontrkandydatom.

Wnioskodawca nadto podniósł, że burmistrz nie ma żadnych uprawnień nadzorczych wobec stowarzyszenia zwykłego jakim jest Klub Sportowy (...) „ w L. , które zgodnie z ustawą Prawo o stowarzyszeniach przysługują staroście. Burmistrz J. L. wspierał finansowo klub w ramach obowiązującego porządku prawnego poprzez przyznawanie dotacji celowych na podstawie ustawy o sporcie i w oparciu o uchwały Rady Miasta L..

Uczestnik J. Ł. ma rozprawie w dniu 9 października 2018r. oświadczył, że nie zgadza się z wnioskiem. Przyznał, że umieścił w swych komentarzach na facebooku na profilu uczestnika D. B. ,w ramach dyskusji z użytkownikami, komentarz w którym wprost napisał :” pisałem o programie Komitetu , D. umieścił swoje sugestie, które są częścią programu KWW Wspólnota Gmin P. (...) „ .Niemniej jednak uczestnik zaprzeczył aby oznaczało to poparcie dla wypowiedzi uczestnika D. B., że Klub Sportowy (...) został zniszczony przez obecne władze. Uczestnik podkreślił, że wyraźnie napisał w swoim komentarzu, że sugestie D. B. częścią programu KWW Wspólnota Gmin P. (...) oraz , że identyfikuje się z programem D. B. w części mówiącym o niepełnosprawności. Uczestnik zaprzeczył aby zgadzał się z całym programem wyborczym uczestnika D. B. .

Uczestnik D. B. wniósł o oddalenie wniosku. Podniósł, że od czterech lat jest członkiem Klubu Sportowego (...) 1945 L. i prezesem zarządu tego Klubu . Zakwestionowane przez wnioskodawcę sformułowanie, że klub sportowy (...) został zniszczony przez obecne władze odnosi się do obecnych władz miasta tj. burmistrza i wice burmistrza. Zdaniem uczestnika, od lipca 2017r. ten klub sportowy nie funkcjonuje, tzn. jest zarejestrowany ale żadne sekcje w nim już nie grają. Zarzucił, że obecny burmistrz J. L. zabrał stadion klubowi sportowemu (...) w L. i przekazał go szkółce sportowej (...) G. w L., której prezesem był H. S. do czasu objęcia funkcji zastępcy burmistrza L. ( kwiecień 2017r. ). Również na skutek działań obecnego burmistrza, dotychczasowy sponsor T. przekazał pieniądze na rzecz (...) G. a nie na rzecz KS G. L. .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca H. S. jest pełnomocnikiem wyborczym Komitetu Wyborczego Wyborców „ (...)”, którego kandydatem na burmistrza gminy miejsko-wiejskiej L. jest J. L., będący aktualnie od 3 kadencji burmistrzem L.. Uczestnik D. B. jest kandydatem na radnego do Rady Miejskiej w L. z ramienia Komitetu Wyborczego Wyborców Wspólnota Gmin P. (...) (w okręgu wyborczym nr 1 lista 19 poz. 10), a uczestnik J. Ł. jest kandydatem na burmistrza Gminy L. z ramienia tegoż Komitetu.

Dowód:

Postanowienie Komisarza Wyborczego w K. III z dnia 21 sierpnia 2018r. –k. 5,

Potwierdzenie złożenia zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców z dnia 21 sierpnia 2018r. –k. 6-7

Obwieszczenie Miejskiej Komisji Wyborczej w L. z dnia 26 września 2018 r.-k.8

Obwieszczenie Miejskiej Komisji Wyborczej w L. z dnia 2 października 2018 r.-k.9-11

W mieście L. działa stowarzyszenie (...), organem sprawującym nadzór nad nim jest starosta powiatu (...). Prezesem zarządu klubu jest D. B..

Dowód:

Informacja z Krajowego Rejestru Sądowego , numer KRS: (...)-k. 25-31

W dniu 30 września 2018 r. o godz. 19:32 uczestnik D. B. umieścił na swoim profilu F. ( (...) wpis, w którym zamieścił listę postulatów wyborczych, w tym pkt 1 o treści: „Przywrócenie „do życia” klubu (...) L., który został zniszczony przez obecne władze kosztem (...) L. oraz rozwinięcie innych sekcji sportowych w klubie (...) L.”.

Dowód:

wydruk z profilu F. uczestnika D. B., k.12-24

Wśród komentarzy pod wpisem znalazł się między innymi komentarz J. Ł. z nieznanej daty o treści (pisownia oryginalna): „pisałem o programie Komitetu D. umieścił swoje sugestie które są częścią programu KWW Wspólnota Gmin P. (...)”, który stanowił odpowiedź na wcześniejszy wpis użytkownika portalu F. o nazwie (...).

Dowód:

wydruk z profilu F. uczestnika D. B., s.7(k. 19 akt )

W kwietniu 2017r. burmistrz L. przyznał dotację celową dla klubu Sportowego (...) „ w L. w wysokości 52.500 zł .

Dowód : ogłoszenie Burmistrza z dnia 07.04.2017r. –k. 32

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów wyżej powołanych, których prawdziwość nie była przez strony ani przez sąd kwestionowana. Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron, jako bezprzedmiotowego dla rozstrzygnięcia sprawy przy przyjęciu argumentacji prawnej niżej przedstawionej .

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek nie jest uzasadniony.

Zgodnie z art. 111 § 1 ustawy „Kodeks wyborczy” wniosek do Sądu może zostać wniesiony, jeśli wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe. Przedmiotem ochrony w tym postępowaniu jest prawdziwość informacji. Należy podkreślić, iż przedmiotem postępowania wszczętego na podstawie powyższego przepisu nie jest ochrona dóbr osobistych, jeśli nie doszło do podania fałszywych informacji. Wobec tego, wypowiedzi podlegające ocenie przez Sąd muszą być weryfikowalne w kategorii prawda/fałsz (muszą stanowić zdania w rozumieniu zasad logiki formalnej). Sformułowania ocenne, których nie sposób zweryfikować pod względem prawdziwości nie mogą stanowić przedmiotu kontroli Sądu. W niniejszej sprawie, wskazany przez wnioskodawcę wpis na F. umieszczony przez wnioskodawcę D. B. stanowi właśnie takie sformułowanie ocenne. Nie można bowiem uznać, że uczestnik D. B. użył określenia „zniszczony” w odniesieniu do klubu sportowego (...) w sensie dosłownym, jako faktyczną destrukcję. Powoływanie się przez wnioskodawcę na słownikowe znaczenie pojęcia „zniszczyć” oraz na fakt, iż w obowiązującym porządku prawnym burmistrz J. L. nie mógł doprowadzić do zniszczenia klubu jest nietrafione. Należy raczej rozumieć to sformułowanie jako wyolbrzymioną, negatywną opinię na temat działań (bądź zaniechań) „obecnych władz” w odniesieniu do wspomnianego klubu. W takim przypadku, należy uznać, iż wspomniane „zniszczenie”, jako określenie figuratywne, nie podlega ocenie z punktu widzenia prawdziwości. Jest to też określenie nie dość precyzyjne, aby można było odnieść je do konkretnych działań obecnego samorządu w gminie L. w stosunku do klubu sportowego (...), biorąc pod uwagę kontekst w jakim zostało użyte. Uczestnik D. B. nie powołał się na żadne konkretne działania lub zaniechania, podjęte przez obecne władze w stosunku do klubu. Wskazuje ono jedynie na ocenę wyrażoną przez autora wpisu, z którą potencjalni wyborcy mogą się zgodzić bądź nie.

Należy również zwrócić uwagę na samo określenie „obecne władze”. Nie jest ono jednoznaczne, z kontekstu kampanii wyborczej można jedynie wywnioskować, że chodzi o obecne pochodzące z wyboru władze (...), jednak nie sposób stwierdzić czy chodzi o osobę samego burmistrza, zastępcy burmistrza ,radę gminy, czy wszystkich członków organów samorządu gminy L.. Wnioskodawca podniósł, że słowa te odnoszą się do burmistrza L. J. L., wydaje się to jednak interpretacją na wyrost. Z kontekstu całości wpisu wynika jedynie, że zdaniem uczestnika kandydaci Komitetu Wyborczego, z którego listy startuje w wyborach, zapewnią lepsze warunki działania klubu sportowego (...) niż obecne władze gminy. Wobec powyższego, określenie użyte przez D. B. miało charakter ocenny i nie mogło być przedmiotem kontroli sądu. Nawet jeżeliby przyjąć, że odnosi się bezpośrednio do obecnego burmistrza J. L. ( a co nie wynika wprost z wpisu ) to i tak wniosek nie jest uzasadniony. Przedmiotowe sformułowanie jest bowiem oceną działań obecnych władz - burmistrza i nie podlega wartościowaniu według kryterium prawda /fałsz. Jest to krytyka działań władz i mieści się w granicach swobody wypowiedzi a taka krytyka nie podlega kontroli sądu. Należy mieć na uwadze, że jest to kampania wyborcza, że istnieje swoboda wypowiedzi, swoboda wyrażania poglądów gwarantowana zarówno przez Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności ( art. 10) jak i przez Konstytucję (art. 54 ) .

W odniesieniu do informacji zawartej w komentarzu uczestnika J. Ł. do wpisu D. B., należy uznać, iż nie może on stanowić przedmiotu kontroli Sądu na podstawie art. 111 Kodeksu wyborczego, jako że nie stanowi wypowiedzi lub innej formy agitacji wyborczej, zawierającej nieprawdziwe informacje, w rozumieniu powyższego przepisu.

Z kontekstu wypowiedzi uczestnika J. Ł. wynika, że stanowił on odpowiedź na wcześniejszy komentarz użytkownika portalu F., któremu wyjaśniał, iż informacje zawarte we wpisie uczestnika D. B. stanowią jego sugestie, stanowiące część programu KWW (...), nie zaś całość tego programu. Wypowiedź powyższa nie stanowi formy agitacji wyborczej: uczestnik prowadził internetową dyskusję z innym użytkownikiem portalu F., nie nakłaniał jednak ani nie zachęcał potencjalnych wyborców do głosowania w określony sposób lub na określonego kandydata. Wypowiedź ta co prawda nawiązywała do treści programu komitetu wyborczego, sprowadzała się jednak do wyjaśnienia kontekstu wpisu uczestnika D. B., nie można się zgodzić, iż stanowiła publiczne zachęcanie do głosowania na konkretny komitet czy kandydata. Ponadto, trudno doszukać się w tej wypowiedzi informacji, których prawdziwość Sąd mógłby badać. Zdaniem wnioskodawcy, z komentarza uczestnika wynika, że zgadza się on z nieprawdziwą informacją zawartą we wpisie D. B., jednakże jak wykazano powyżej, wypowiedź D. B. nie podlega ocenie w kategorii prawda/fałsz, nie stanowi więc nieprawdziwej informacji, którą uczestnik Ł. mógłby potwierdzić. Uczestnik Ł. mógł co najwyżej zgodzić się z opinią, oceną wyrażoną przez uczestnika B., tym samym jego wypowiedź również nie może być potraktowana jako weryfikowalna pod względem prawdziwości. Ponadto, uczestnik w swoim komentarzu nie odniósł się bezpośrednio do zakwestionowanego przez wnioskodawcę fragmentu wpisu D. B., a jedynie ogólnie stwierdził, że sugestie D. B. stanowią część programu wyborczego Komitetu, z ramienia którego startują obaj uczestnicy. Na rozprawie w dniu 9 października 2018r.uczestnik J. Ł. jasno i w przekonywujący sposób wyjaśnił, że swoim komentarzem nie poparł stanowiska uczestnika D. B. dotyczącego pkt 1 programu wyborczego mówiącego o tym , że obecne władze zniszczyły klub sportowy (...) „ w L. . Problematyka sportu w Gminie L. i jego rozwoju jest ważnym punktem w programie wyborczym kandydata na burmistrza – uczestnika J. Ł., ale nie ma w nim miejsca na negatywną ocenę działań obecnych władz, czego dowodem jest hasło:„ lokalny sport – jego wspieranie –tak, konflikty –nie” (pkt 23 programu KWW Wspólnota Gmin P. (...) ).Ponadto jak już Sąd wyżej podniósł, przedmiotem weryfikacji przez sąd mogą być konkretne informacje a nie sugestie.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 520 §1 k.p.c.

Sąd poucza, że od postanowienia przysługuje zażalenie w terminie 24 godzin do Sądu Apelacyjnego w Krakowie za pośrednictwem Sądu Okręgowego w Krakowie. Zażalenie należy wnieść w formie pisemnej w dwóch egzemplarzach .