Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 239/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2018 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Małgorzata Banaszewska
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Monika Nalewajk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2018 roku w S.

sprawy z powództwa Wyższej Szkoły (...) w S.,

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowo-akcyjnej w W.,

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w W. na rzecz powoda Wyższej Szkoły (...) w S., kwotę 46.807,50 (czterdzieści sześć tysięcy osiemset siedem złotych pięćdziesiąt groszy) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 23.625 złotych od dnia 04 stycznia 2017 roku do dnia 20 kwietnia 2017 roku,

- od kwoty 21.625 złotych od dnia 21 kwietnia 2017 roku do dnia 27 marca 2018 roku,

- od kwoty 20.625 złotych od dnia 28 marca 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 8.085 złotych od dnia 04 stycznia 2017 roku do dnia 22 kwietnia 2018 roku,

- od kwoty 7.085 złotych od dnia 23 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 20.475 złotych od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia 20 czerwca 2017 roku,

- od kwoty 15.475 złotych za okres od dnia 21 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 3.622,50 złotych za okres od dnia 16 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

II. oddala powództwo w pozostałej części,

III. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.058 (sześć tysięcy pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego

Sygn. akt I C 239/18

UZASADNIENIE

Powód Wyższa Szkoła (...) w S. w pozwie przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowo – akcyjnej w W. domagał się zasądzenia kwoty 48.807,50 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot szczegółowo wskazanych w pozwie oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że strony łączyły 4 umowy zawarte w dniach: 10 listopada 2016 roku i 2 lutego 2017 roku, których przedmiotem była dostawa książek o określonych w umowach parametrach i nakładzie. Zgodnie z zawartymi umowami pozwana miała przekazać powódce zawartość wskazanych książek w postaci elektronicznej, powódka zaś zobowiązała się do wykonania tych książek i dostarczenia ich w określonych w umowie transzach do miejsc wskazanych przez pozwaną na terenie kraju na swój koszt. Odbiór książek miał być potwierdzany dokumentem odbioru, zaś w terminie 7 dni od dnia wykonania przedmiotu umowy powódka miał wystawić fakturę VAT na kwotę wskazaną w umowie, a zapłata kwot wskazanych w fakturach miała nastąpić w terminie 28 dni od dnia wystawienia faktury na konto powódki. Dostawy książek miały być wykonywane w transzach w ilości i terminach wskazanych w umowach. Powódka wydrukowała książki objęte umowami, zgłosiła gotowość ich dostawy pozwanej i następnie faktury VAT: nr (...) z dnia 6 grudnia 2016 roku na kwotę 23.626 złotych, nr (...)/ (...)/ (...) z dnia 6 grudnia 2016 na kwotę 8.085 złotych, nr (...)/ (...)/ (...) z dnia 20 grudnia 2016 roku na kwotę 20.475 złotych, nr (...)/ (...)/ (...) z dnia 15 lutego 2017 roku na kwotę 3.622,50 złotych. Pozwana pismem z dnia 20 kwietnia 2017 roku zwróciła się do powódki o prolongatę spłaty zadłużenia wynikającego z tytułu wykonanych prac. Do chwili wniesienia pozwu pozwana na poczet wierzytelności wynikających w zawartych między stronami umów dokonała w dniu 21 kwietnia 2017 roku wpłaty kwoty 2.000 złotych zaliczonych na poczet wierzytelności wynikającej z umowy z dnia 10 listopada 2016 roku na dostawę 5.000 egzemplarzy książki pt. „Teatr wojny” oraz w dniu 21 czerwca 2017 roku wpłaty kwoty 5.000 złotych zaliczonych zgodnie ze wskazaniem pozwanej zawartym w poleceniu przelewu na poczet wierzytelności wynikającej z umowy z dnia 10 listopada 2016 roku na dostawę 3.000 egzemplarzy książki pt. (...) faktura nr (...).

Sąd Rejonowy w Szczytnie w dniu 23 listopada 2017 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt I(...))

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo – akcyjna w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym w całości zaskarżyła nakaz zapłaty, wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. Na wypadek wydania wyroku zasądzającego pozwana wniosła o rozłożenie zasądzonego roszczenia na raty. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana potwierdził fakt zawarcia umów wskazanych w uzasadnieniu pozwu. Wskazał jednocześnie, że powódka nie udowodniła wykonania swojego zobowiązania. Nie wykazała, aby w terminach wskazanych w umowie miała wydrukowane i gotowe do dostawy książki. Bowiem powołała się jedynie na wystawione przez siebie faktury VAT. Pozwana twierdziła, że powódka nie dostarczyła wszystkich książek, w konsekwencji czego nie była uprawniona do wystawienia faktur. Nadto, w ramach zawartych umów zobowiązała się do dostarczenia pozwanej książek na własny koszt, tak więc nie wysyłając książek nie poniosła wydatków związanych z przesyłką i ten aspekt nie został uwzględniony w petitum pozwu, a miał on wpływ na wartość częściowo wykonanego zobowiązania. W ocenie pozwanej wystawienie przez powódkę faktur nie może traktowane jako potwierdzenie wykonania umowy i tym samym żądania spełnienia świadczenia przez duga stronę umowy.

Powód w piśmie procesowym z dnia 13 kwietnia 2018 roku (k. 105) w związku z wpłatą dokonaną przez pozwaną w dniu 28 marca 2018 roku w wysokości 1.000 złotych ograniczył żądanie pozwu domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty 47.807,50 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 23.625 złotych od dnia 4 stycznia 2017 roku do dnia 20 kwietnia 2017 roku,

- od kwoty 21,625 złotych od dnia 21 kwietnia 2017 roku do dnia 27 marca 2018 roku,

- od kwoty 20.625 złotych od dnia 28 marca 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 8.085 złotych od dnia 4 stycznia 2017 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 20.475 złotych od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia 20 czerwca 2017 roku,

- od kwoty 15.475 złotych od dnia 21 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 3.622,50 złotych od dnia 16 marca 2017 roku do dnia zapłaty.

Powód w piśmie procesowym z dnia 30 kwietnia 2018 roku (k. 110) w związku z wpłatą dokonaną przez pozwaną w dniu 28 marca 2018 roku w wysokości 1.000 złotych ograniczył żądanie pozwu domagając się zasądzenia od pozwanej kwoty 46.807,50 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 23.625 złotych od dnia 4 stycznia 2017 roku do dnia 20 kwietnia 2017 roku,

- od kwoty 21,625 złotych od dnia 21 kwietnia 2017 roku do dnia 27 marca 2018 roku,

- od kwoty 20.625 złotych od dnia 28 marca 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 8.085 złotych od dnia 4 stycznia 2017 roku do dnia 22 kwietnia 2018 roku,

- od kwoty 7.085 złotych od dnia 23 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 20.475 złotych od dnia 18 stycznia 2017 roku do dnia 20 czerwca 2017 roku,

- od kwoty 15.475 złotych od dnia 21 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 3.622,50 złotych od dnia 16 marca 2017 roku do dnia zapłaty.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód Wyższa Szkoła (...) w S. i pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna w W. w dniu 10 listopada 2016 roku zawarli 3 umowy oraz w dniu 2 lutego 2017 roku jedną umowę, na podstawie których powód zobowiązał się wykonać książki o określonych w umowach parametrach w terminach wskazanych w umowach, po uprzednim dostarczeniu przez pozwaną treści książek w postaci plików elektronicznych, a następnie dostarczyć książki w dwóch transzach do miejsca wskazanego przez pozwaną na własny koszt. W umowach przewidziano również, że w razie gdy pozwana wyrazi wolę odbioru przedmiotu umów osobiście lub przez inne podmioty świadczące usługi pocztowe lub kurierskie, koszt odbioru poniesie wyłącznie pozwana. Nadto, powód w terminie 7 dni od wykonania przedmiotu umowy miał wystawić fakturę VAT, a zapłata wynagrodzenia ustalonego w umowach miała nastąpić w terminie 28 dni od dnia wystawienia faktury na wskazany w umowie rachunek bankowy.

I tak, jedna z umów zawartych dnia 10 listopada 2016 roku dotyczyła 5.000 egzemplarzy książki pt. „ (...)”, którą powód zobowiązał się dostarczyć w dwóch transzach tj. I transza (2.000 egzemplarzy) do dnia 19 listopada 2016 roku, II transza (3.000 egzemplarzy) do dnia 30 listopada 2016 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy zostało określone w wysokości 23.625 złotych brutto.

Druga z umów zawartych dnia 10 listopada 2016 roku dotyczyła 1.000 egzemplarzy książki pt. (...), którą powód zobowiązał się dostarczyć w dwóch transzach tj. I transza (300 egzemplarzy) do dnia 19 listopada 2016 roku, II transza (700 egzemplarzy) do dnia 30 listopada 2016 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy zostało określone w wysokości 8.085 złotych brutto.

Trzecia z umów zawartych dnia 10 listopada 2016 roku dotyczyła 3.000 egzemplarzy książki pt. (...), którą powód zobowiązał się dostarczyć w dwóch transzach tj. I transza (500 egzemplarzy) do dnia 21 listopada 2016 roku, II transza (2.500 egzemplarzy) do dnia 15 grudnia 2016 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy zostało określone w wysokości 20.475 złotych brutto.

Umowa zawarta dnia 2 lutego 2017 roku dotyczyła 1.500 egzemplarzy książki pt.„ ks. J. P., zapiski 1980-1984”, którą powód zobowiązał się dostarczyć w dwóch transzach tj. I transza (200 egzemplarzy) do dnia 9 lutego 2017 roku, II transza (1.300 egzemplarzy) do dnia 17 lutego 2017 roku. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy zostało określone w wysokości 3.622,50 złotych brutto.

(dowód: umowy z dnia 10 listopada 2016 roku k. 20, k. 21, k. 22, umowa z dnia 2 lutego 2017 roku k. 23, zeznania świadka J. T. k. 122 – nagranie 00:40:04-00:56:24, zeznania świadka A. B. k. 125-125v – nagranie 00:03:28-00:16:31)

Powód wydał pozwanej wszystkie egzemplarze książki pt. „(...)”, książki pt. (...), książki pt. (...), książki pt. „ ks. J. P., zapiski 1980-1984”, przy czym ich wydanie pozwanej następowało na prośbę pozwanej w późniejszych terminach niż wynikało to z zawartych umów

(dowód: dowody wydania/przyjęcia k. 28-38, korespondencja e-mail z dnia 1 marca 2017 roku k. 24, przesunięcie magazynowe k. 25, dokument wydania paczek k. 26, k. 27, zeznania świadka W. A. k. 121v – nagranie 00:08:41-00:40:00, zeznania świadka J. T. k. 122 – nagranie 00:40:04-00:56:24, zeznania świadka A. B. k. 125-125v – nagranie 00:03:28-00:16:31)

Powód w dniu 6 grudnia 2016 roku wystawił fakturę VAT nr (...) obejmującą kwotę 23.625 złotych dotyczącą wykonania umowy w zakresie 5.000 egzemplarzy książki pt. „(...)”, którą następnie doręczył pozwanej. W dniu 6 grudnia 2016 roku wystawił fakturę VAT nr (...) obejmującą kwotę 8.085 złotych dotyczącą wykonania umowy w zakresie 1.000 egzemplarzy książki pt. (...), którą następnie doręczył pozwanej. W dniu 20 grudnia 2016 roku wystawił fakturę VAT nr (...) obejmującą kwotę 20.475 złotych dotyczącą wykonania umowy w zakresie 3.000 egzemplarzy książki pt. (...), którą następnie doręczył pozwanej. W dniu 15 lutego 2017 roku wystawił fakturę VAT nr (...) obejmującą kwotę 3.622,50 złotych dotyczącą wykonania umowy w zakresie 1.5000 egzemplarzy książki pt. „ks. J. P., zapiski 1980-1984”, którą następnie doręczył pozwanej.

(dowód: faktury VAT wraz z potwierdzeniem odbioru k. 39-40, k. 41-42, k. 43, k. 44-45)

Pozwana w dniu 21 kwietnia 2017 roku dokonała na rzecz powódki wpłaty kwoty 2.000 złotych, nie wskazując faktury VAT na poczet której dokonała wpłaty.

(dowód: potwierdzenie przelewu k. 47)

W dniu 25 kwietnia 2017 roku do powoda wpłynęło pismo pozwanej, w którym pozwana zwróciła się z prośbą o prolongatę spłaty zadłużenia wynikającego z tytułu wykonanych przez powódkę wydań książek.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 20 kwietnia 2017 roku k. 46)

Pozwana w dniu 21 czerwca 2017 roku dokonała na rzecz powódki wpłaty kwoty 5.000 złotych wskazując, że wpłata ta dotyczy faktury VAT (...)/ (...)

(dowód: potwierdzenie przelewu k. 48)

Pozwana w dniu 28 marca 2018 roku dokonała na rzecz powódki wpłaty kwoty 1.000 złotych wskazując, że wpłata ta dotyczy faktury VAT (...)/ (...)

(dowód: potwierdzenie przelewu k. 106)

Pozwana w dniu 23 kwietnia 2018 roku dokonała na rzecz powódki wpłaty kwoty 1.000 złotych wskazując, że wpłata ta dotyczy faktury VAT (...)/ (...)

(dowód: potwierdzenie przelewu k. 111)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo co do zasady i co do wysokości zasługuje na uwzględnienie.

Ustalenia stanu faktycznego Sąd poczyniła na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda, które były ze sobą zgodne i tworzyły spójny obraz stanu faktycznego, który przez pozwaną nie został w żaden sposób zakwestionowany. Nadto, korespondowały one z zeznaniami świadków. Wprawdzie świadkowie zeznający w sprawie są pracownikami powoda, jednakże powyższe samo przez się nie podważa wiarygodności ich zeznań.

W oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie niewątpliwym jest fakt, że strony w dniu 10 listopada 2016 roku i 2 lutego 2017 roku zawarły umowy, w oparciu o które powódka zobowiązała się wydrukować, oprawić i dostarczyć pozwanej książki o parametrach określonych w zawartych umowach za określonym wynagrodzeniem. Powódka wykonała swoje zobowiązanie wydrukowała, oprawiła i wydała pozwanej książki objęte zawartymi umowami. Wydanie pozwanej egzemplarzy książek nastąpiło jednakże w terminie późniejszym niż to wynikało z terminów dostawy przewidzianych w zawartych umowach. Pozwana w uzasadnieniu sprzeciwie od nakazu zapłaty twierdziła, że powód nie udowodnił, że wykonał swe zobowiązanie w całości, albowiem sam fakt wystawienia przez powódkę faktur VAT na kwoty ustalone w umowach nie stanowi dowodu wykonania zobowiązania przez stronę umowy.

Faktura VAT jest dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. , a więc stanowi dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Jakkolwiek nie można utożsamiać faktury z umową. Sam fakt wystawienia faktury nie świadczy automatycznie o tym, iż umowa faktycznie została zawarta oraz wykonana. Faktura stanowi powszechnie przyjęty dokument rozliczeniowy. Jej doręczenie umożliwia dłużnikowi podjęcie czynności mających na celu sprawdzenie, czy świadczenie jest zasadne, tak co do istnienia, jak i co do wysokości. Umożliwia też podjęcie czynności zmierzających do spełnienia świadczenia (wyrok SN z dnia 14 stycznia 1987 roku, IV CR 461/86, uchwała SN z dnia 19 maja 1992 roku, III CZP 56/92, wyrok SN z dnia 23 października 2001 roku, I CKN 323/99). Faktura, jako dokument rozrachunkowy, nie stanowi jednak dowodu wykonania umowy w sposób wystarczający i uzasadniający żądanie zapłaty wynagrodzenie.

Jednakże w warunkach niniejszej sprawy podkreślić należy, że po pierwsze na fakturze VAT nr (...) dotyczącej dostawy książek pt. (...) obejmującej kwotę wynagrodzenia w wysokości 20.475 złotych obok podpisu wystawcy faktury znajduje się podpis pozwanej. Tak więc pozwana już w dniu złożenia podpisu na tej fakturze tj. w dniu 22 grudnia 2016 roku potwierdziła fakt wykonania przez powoda umowy polegającej na wydrukowaniu, oprawieniu i dostawie 3.000 egzemplarzy książek pt. (...). Następnie, pozwana w dniu 20 kwietnia 2017 skierowała do powoda prośbę o prolongatę spłaty zadłużenia wynikającego z tytułu wykonanych przez powoda wydań książek zamówionych przez pozwaną. Pismo to zostało sformułowane, gdy pozwanej doręczono już wszystkie 4 faktury VAT i w tym piśmie pozwana nie kwestionowała wykonania przez powoda umów w żadnej części. Co więcej, w kolejnym dniu dokonała na rzecz powódki wpłaty kwoty 2.000 złotych, a w dniu 21 czerwca 2017 roku kwoty 5.000 złotych na poczet należności wynikającej z faktury VAT nr (...). W toku trwającego postępowania sądowego pozwana dokonywała dalszych wpłat. I tak, w dniu 28 marca 2018 roku dokonała wpłaty kwoty 1.000 złotych na poczet należności wynikającej z faktury VAT nr (...), a w dniu 23 kwietnia 2018 roku wpłaty kwoty 1.000 złotych na poczet należności wynikającej z faktury VAT nr (...). Takie zachowanie pozwanej wskazuje, że miała ona świadomość istnienia wierzytelności i wolę spełnienia zobowiązania, co pozwala zakwalifikować czynności te, jako uznanie niewłaściwe roszczenia.

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, ze uznanie roszczenia może być dokonane w dwóch formach: jako uznanie właściwe oraz uznanie niewłaściwe. Pierwsze stanowi nieuregulowaną odrębnie umowę ustalającą, co do zasady i zakresu istnienie albo nieistnienia jakiegoś stosunku prawnego, drugie zaś określone jest jako przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. Uznanie niewłaściwe jest więc oświadczeniem wiedzy a nie woli dłużnika (wyrok SN z dnia 19 marca 1997 roku, II CKN 46/97). Uznanie niewłaściwe jest to każdy przypadek wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące ( wyrok SN z dnia 7 marca 2003 roku, I CKN 11/01). W praktyce o uznaniu niewłaściwym można mówić, gdy dłużnik dokona spłaty części długu, zapłaty odsetek, skieruje do wierzyciela wniosek o rozłożeni długu na raty, odroczenie terminu płatności lub o zwolnienie z odsetek lub długu. Zachowania te stanowią uznanie długu gdyż wynika z nich, że dłużnik jest świadomy, że ma dług wobec danej osoby. Przyznaje w ten sposób wobec wierzyciela istnienie długu (wyrok SN z dnia 23 marca 2004 roku, V CK 346/03)

Wobec powyższego, spełnienie przez pozwaną części świadczenia, złożenie wniosku o odroczenie terminu płatności dają podstawy do stwierdzenia, że pozwana tym samym potwierdziła istnienie swego zobowiązania wobec powódki, które wynikało z umów zawartych 10 listopada 2016 roku i 2 lutego 2017 roku.

Na marginesie jedynie należy wskazać, że faktury VAT nie obejmowały kosztów dostawy. Zgodnie z zawartymi umowami koszty dostawy ponosiła powódka, a wynagrodzenie określone w umowach tożsame z kwotami wskazanymi w fakturach stanowiły ustalone przez strony wynagrodzenie za wykonanie usługi polegającej na wydrukowaniu i oprawieniu książek.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. kwotę 46.807,50 złotych wraz z odsetkami za opóźnienie: