Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2012 r. w Katowicach

sprawy z odwołania W. G. (W. G. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do górniczej emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonego W. G.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Gliwicach

z dnia 3 listopada 2011 r. sygn. akt VIII U 1708/11

oddala apelację.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 274/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 listopada 2011 roku Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach oddalił odwołanie ubezpieczonego W. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
z dnia 12 sierpnia 2011 roku, odmawiającej przyznania mu prawa do świadczenia emerytalnego - emerytury górniczej, natomiast nowy wniosek ubezpieczonego z dnia 22 sierpnia 2011 roku o przyznanie prawa do renty wojskowej z tytułu choroby nabytej podczas odbywania służy wojskowej przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R..

Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony W. G., ur. dnia (...), w okresach od 31 października 1961 roku do 22 października 1963 roku oraz od 17 lipca 1964 roku do 29 czerwca 1965 roku był zatrudniony w Kopalni (...) i przez cały ten okres wykonywał pracę górniczą pod ziemią. W okresach tych udowodnił 870 dniówek w wymiarze półtorakrotnym.

Z kolei, w okresie od 28 grudnia 1963 roku do 12 marca 1964 roku ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową i w związku z powyższym organ rentowy ustalił, że odwołujący udowodnił okresy pracy górniczej, łącznie z okresami pracy równorzędnej z pracą górniczą i zaliczanej do pracy górniczej w wymiarze
4 lata, 7 miesięcy i 3 dni.

Oprócz pracy na kopalni i okresu odbywania służby wojskowej ubezpieczony wykonywał jeszcze następujące zatrudnienie:

- od 11 sierpnia 1961 roku do 21 października 1961roku jako pomocnik ślusarza w Wytwórni (...) w M.,

- od 16 sierpnia 1965 roku do 18 marca 1967 roku jako smarownik pojazdów samochodowych i kierowca samochodów ciężarowych w (...)w M.,

- od 17 października 1967 roku do 30 kwietnia 1975 roku jako kierowca samochodów powyżej 3,5 ton w(...) w Z.,

- od 21 maja 1975 roku do 18 czerwca 1979 roku jako kierowca samochodów ciężarowych w Przedsiębiorstwie (...) w M.,

- od 6 listopada 1984 roku do 30 kwietnia 1986 roku jako robotnik kwalifikowany w (...) Oddział (...),

- w okresie od momentu ukończenia 16 lat do 1965 roku, przed podjęciem zatrudnienia i w przerwach pomiędzy poszczególnymi okresami zatrudnienia odwołujący pracował w gospodarstwie rolnym rodziców,

- od roku 1965 do 31 grudnia 1984 roku prowadził w podobny sposób własne gospodarstwo rolne i opłacał z tego tytułu należne składki na ubezpieczenie społeczne rolników.

Od dnia 19 czerwca 1979 roku ubezpieczony był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia.

Od 22 sierpnia 2008 roku ubezpieczony jest uprawniony do emerytury.

W dniu 11 lipca 2011 roku skarżący złożył w ZUS wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury górniczej, który został załatwiony odmownie decyzją z dnia
19 lipca 2011 roku, a to wobec uznania, że odwołujący nie legitymuje się stażem pracy górniczej wymaganym do przyznania prawa do emerytury górniczej.

Następnie 26 lipca 2011 roku ubezpieczony złożył kolejny wniosek o emeryturę górniczą, który wobec braku nowych dowodów i okoliczności, organ rentowy załatwił odmownie zaskarżoną decyzją.

W oparciu o dokonane ustalenia, Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Powołując się na art. 3 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy - Karta Nauczyciela, zawarty został przepis przejściowy, mocą którego ostatecznie - a to w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 7 września 2007 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2007r. Nr 191, poz. 1369) - osobom, które do dnia 31 grudnia 2008 roku spełniły warunki do emerytury górniczej określone w art. 34 lub
w art. 48-49 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu obowiązującym w dniu
31 grudnia 2006 roku, przysługuje górnicza emerytura na warunkach określonych
w tych przepisach.

Bezspornym jest, że ubezpieczony ukończył 50 lat życia i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz, że nie podlega zatrudnieniu. Przedmiotem sporu pozostawało ustalenie, czy skarżący legitymuje się wymaganym okresem pracy górniczej, który - wobec jego wieku - dla przyznania prawa do emerytury górniczej, zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy emerytalnej w brzmieniu poprzednim, musiałby wynosić co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej i zaliczanej, w tym co najmniej 5 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 36 ust. 1.

Zgodnie z treścią przytoczonych wyżej przepisów, organ rentowy prawidłowo uwzględnił ubezpieczonemu na prawo do emerytury górniczej wyłącznie okres pracy w KWK (...) (jako okres pracy górniczej) oraz okres odbywania służby wojskowej (jako okres zaliczany do pracy górniczej). W pozostałych okresach zatrudnienia odwołujący pracował poza górnictwem, stąd oczywistym jest, że żaden
z tych okresów pracy, podobnie jak okres pracy w gospodarstwie rolnym, nie może być uwzględniony jako praca równorzędna z pracą górniczą, bądź zaliczana do pracy

górniczej. Sąd uznał, że odwołujący nie spełnia wymogu posiadania 25 lat pracy górniczej łącznie z okresami pracy równorzędnej i okresami zaliczanymi do pracy górniczej. Tym samym nie spełnia jednego z podstawowych warunków do prawa do emerytury górniczej.

Jednocześnie Sąd Okręgowy, odnosząc się do żądania przez ubezpieczonego rozpoznania jego uprawnień rentowych w oparciu o art. 30 ust. 1 pkt 2 i art. 32 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 29 maja 1974 roku o zaopatrzeniu inwalidów wojennych
i wojskowych oraz ich rodzin (j. t. Dz. U. z 2010r. nr 101, poz. 648, ze zm.), nie badał spełnienia przez odwołującego warunków do renty wojskowej z tytułu choroby zawodowej nabytej w wojsku, jako roszczenia nie rozpoznanego dotychczas przez organ rentowy, stosownie do treści art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c., przekazał żądanie do rozpoznania organowi rentowemu.

Apelację od wyroku wniósł ubezpieczony.

Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w zakresie oddalającym odwołanie zarzucił temu wyrokowi:

- niewyjaśnianie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności ustalenia w sposób błędny, że okresy pracy górniczej wnioskodawcy wynoszą jedynie 4 lata, 7 miesięcy i 3 dni, zaś według wyliczeń wnioskodawcy okres ten przekracza 5 lat;

- błędne ustalenie, że wnioskodawca nie udowodnił 25-letniego okresu pracy górniczej - ponieważ zachorował na wirusowe zapalenie wątroby i musiał zmienić pracę na lżejszą, podkreślając, że wirusowe zapalenie wątroby jest chorobą zawodową i z tej przyczyny przebywał on na rencie chorobowej z ogólnego stanu zdrowia od 1979 roku.

Wskazując na powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury, względnie prawa do emerytury górniczej lub o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gliwicach.

W uzasadnieniu apelacji wskazał, że okresy służby wojskowej trwały nie od
28 grudnia 1963 roku do 12 marca 1964 roku ale od 24 października 1963 roku do
12 marca 1964 roku - zgubiono ponad 2 miesiące służby wojskowej. Nadto, Sąd Okręgowy nie uwzględnił również okresów pracy wykazanej przez wnioskodawcę
w (...) Odział M. od dnia 29 października 1985 roku do dnia 31 maja 1990 roku, tj. ponad 4 lata.

Ubezpieczony zakwestionował także stanowisko Sądu Okręgowego odmawiające mu zaliczenia pracy wykonywanej w latach od 1959 roku do 1961 roku w gospodarstwie rodziców oraz własnym w okresie od 1 lipca 1977 roku do
31 grudnia 1984 roku, a także wymienionych okresów składkowych.

Podniósł również, że nie można mówić o bezspornym pomiędzy stronami stanie faktycznym, ponieważ Sąd Okręgowy podzielił stanowisko ZUS i zaniżył mu okresy służby wojskowej o trzy miesiące, które według dokumentów winny zostać uwzględnione, jako okres pięciu miesięcy.

Z kolei, KWK (...) uwzględniła ubezpieczonemu trzymiesięczny okres choroby po wojsku, natomiast ZUS i Sąd Okręgowy okresu tego nie uwzględniły.

W rezultacie, staż pracy górniczej w KWK (...),
z uwzględnieniem podniesionych zarzutów wynosi powyżej pięciu lat.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego jest oczywiście bezzasadna, a jej zarzuty wskazują na niezrozumienie bądź nieznajomość obowiązujących przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych, w szczególności przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2009/153/1227 ze zm.) .

Żądanie ubezpieczonego zmierzające do przyznania prawa do górniczej emerytury wymaga bezwzględnie wykazania co najmniej 25 lat pracy górniczej, równorzędnej z pracą górniczą i zaliczanej do pracy górniczej, z mocy uchylonego przepisu art. 34 ustawy (w brzmieniu korzystniejszym niż obecnie obowiązujący przepis art. 50 a tej ustawy), w tym co najmniej 5 lat pracy górniczej określonej
w przepisie art. 36 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, co Sąd I instancji rzetelnie
i wyraźnie w swoim uzasadnieniu wytłumaczył. Do wymaganych 5 lat pracy górniczej z art. 36 ust. 1 nie dolicza się okresu wynikającego z liczenia w sposób półtorakrotny dniówek w celu powiększenia w ten sposób realnego, rzeczywiście przepracowanego okresu pracy górniczej. Taki sposób zwiększenia okresu 2 lat, 11 miesięcy i 7 dni rzeczywistej pracy pod ziemią nie znajduje uzasadnienia w przepisach powołanej ustawy, ani ustaw obowiązujących w dacie wykonywania pracy górniczej przez ubezpieczonego. Okres ten natomiast został doliczony do sumy okresów wymienionych w art. 34 ustawy i oczywiste jest, że ubezpieczony nie spełnia przesłanki 25 lat pracy wymaganej tym przepisem, zaś nawet więcej niż 5 lat pracy górniczej, ale mniej niż 25 lat, nie pozwala na przyznanie prawa do górniczej emerytury.

Sąd I instancji szczegółowo przytoczył obowiązujące w kwestii rozpoznania niniejszej sprawy przepisy i w sposób logiczny i jasny wytłumaczył ich wykładnię, zatem Sąd Apelacyjny w pełni podzielając zaprezentowaną w uzasadnieniu wyroku ocenę materiału dowodowego, jak również analizę prawną niniejszego przypadku nie znajduje podstaw do uwzględnienia zarzutów apelacji.

Rozpoznając apelację, Sąd Apelacyjny badał jedynie uprawnienia do świadczenia określonego, jako „emerytura górnicza”, nie posiadając materiału dowodowego do badania uprawnień do innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a także z uwagi na zakres objęty treścią zaskarżonej decyzji Oddział ZUS w Z. oraz zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji, na mocy przepisu art. 385 k.p.c.

/-/ SSA J. Ansion /-/ SSA E. Piotrowska /-/ SSA M. Małek-Bujak Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JR