Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Wojtczuk

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2018r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania S. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 8 maja 2018 r. (Nr (...))

w sprawie S. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury pomostowej

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 448/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 8 maja 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015r. poz. 965 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015r. poz. 748 ze zm.), odmówił S. P. prawa do emerytury pomostowej, ponieważ nie udowodnił on okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (decyzja z dnia 08.05.2018r. k. 10 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony S. P. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do emerytury pomostowej, a także o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, iż ubezpieczony pracował w (...) Sp. z o.o. w okresie od 12.12.1977 r. do 31.10.2003 r. i w tym okresie od dnia 15.12.1977 r. do 20.04.1978 r. oraz od 15.04.1980 r. do 30.09.2003 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę montera konstrukcji na wysokości, co stanowi pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A, Dziale V, poz. 5 pkt 1 załącznika do zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i (...), na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (odwołanie k. 2-4 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, bowiem ubezpieczony nie spełnił warunków do nabycia prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ani na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych (odpowiedzi organu rentowego na odwołanie k. 6).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony S. P. ur. (...), dnia 9 kwietnia 2018r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o emeryturę pomostową (wniosek k. 1-3 akt emerytalnych).

Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy przyjął za udowodnione 26 lat, 3 miesiące i 14 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 26 lat, 1 miesiąc okresów składkowych oraz 2 miesiące i 14 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu żadnego okresu zatrudnienia za pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych i zaskarżoną decyzją z dnia 8 maja 2018 r. odmówił S. P. prawa do emerytury pomostowej (decyzja z 8.05.2018r. k. 10 akt emerytalnych).

W okresie od 12 grudnia 1977 r. do 31 października 2003 r. S. P. był zatrudniony w (...) S.A. Oddział (...), a następnie od 01.06.2001 r. w (...) Sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie od 24.04.1978 r. do 12.04.1980 r. S. P. odbywał zasadniczą służbę wojskową. We wskazanym okresie zatrudnienia ubezpieczony wykonywał pracę na stanowiskach brygadzista – monter konstrukcji metalowych, a następnie brygadzista – monter konstrukcji aluminiowych (świadectwo pracy k. 4 akt emerytalnych).

(...) Sp. z o.o. w W. w upadłości wystawił dnia 5 marca 2004 r. S. P. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wskazując, że S. P. od 15.12.1977 r. do 20.04.1978 r. i od 15.04.1980 r. do 30.09.2003 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę montera konstrukcji na wysokości wymienioną w wykazie A, dziale V, poz. 5 pkt 1 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i (...) z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i (...) na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub rent (Dz.Urz. MB i (...) nr 3, poz. 6) ( świadectwo k. 5 akt emerytalnych).

Następnie w okresach: od 01.07.2004 r. do 31.08.2004 r., od 03.07.2006 r. do 13.08.2006 r., od 14.08.2006 r. do 27.10.2006 r., od 29.10.2006 r. do 07.11.2006 r., od 2.01. (...). do nadal jest zarejestrowany jako bezrobotny, w tym w okresach od 09.07.2004 r. do 31.08.2004 r. i od 11.07.2006 r. do 13.08.2006 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych (zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy – k. 6 akt emerytalnych).

S. P. był również zatrudniony od 14.08.2006 r. do 31.12.2007 r. i od 25.02.2008 r. do 30.04.2008 r. w PHU (...) w P. na stanowisku montera ślusarki aluminiowej (k. 12v).

Po 31 grudnia 2008 r. S. P. pracował w H. na kontrakcie przy stolarce aluminiowej tj. przy budowie wieżowców, wstawianiu okien, wykonywaniu elewacji pracując na wysokości (zeznania ubezpieczonego k. 12v).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ustalony przez Sąd stan faktyczny jest bezsporny.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania ubezpieczonego S. P. nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Do okresu pracy w warunkach szczególnych wlicza się okresy pracy kwalifikowanej osiągnięte zarówno przed dniem 1 stycznia 2009r., jak i po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych czyli po 1 stycznia 2009r. Do okresu uprawniającego do emerytury pomostowej osiągniętego przed dniem 1 stycznia 2009 r. wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach oraz w szczególnym charakterze, o których mowa w art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jak również okresy takiej pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Za okresy pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze osiągnięte po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych uznaje się wyłącznie te okresy, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia lub o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Rodzaje prac w szczególnych warunkach zostały określone w wykazach A i B prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego, oraz wykazach stanowiskowych wydanych na podstawie § 1 ust. 2 i 3 tego rozporządzenia.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz prac w szczególnych warunkach został określony w załączniku nr 1 do ustawy. Zgodnie z ustawą, czynniki ryzyka, o których była mowa powyżej, są związane m.in. z pracami pod ziemią, pracami na wodzie, pracami pod wodą, pracami w powietrzu, pracami w warunkach gorącego czy zimnego mikroklimatu. Natomiast prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się (art. 3 ust. 3). Wykaz tych prac został określony w załączniku nr 2 do ustawy.

Ubezpieczony w dniu 9 kwietnia 2018 r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury pomostowej, co skutkowało tym, że organa rentowy rozpoznał żądanie pod kątem w/w przesłanek zawartych w ustawie o emeryturach pomostowych. Osoba ubezpieczona musi bowiem spełnić inne warunki celem uzyskania emerytury pomostowej, a inne w przypadku gdy ubiega się o emeryturę w warunkach szczególnych. W sprawach z ubezpieczeń społecznych treść decyzji wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia Sądu. W niniejszej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. rozpatrując wniosek S. P. zaskarżoną decyzją odmówił mu prawa do emerytury pomostowej i tylko w takim zakresie podlega ona ocenie sądowej.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja jest prawidłowa, gdyż ubezpieczony nie spełnia wszystkich przesłanek z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, ani z art. 49 tej ustawy. Bezspornie wnioskodawca jest osobą urodzoną po 31 grudnia 1948r., w dniu (...) ukończył 60 lat, a także legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym co najmniej 25 lat. Rozważając kwestię wykazania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze należy wskazać, że praca na stanowisku montera konstrukcji metalowych na wysokości wykonywana przez ubezpieczonego w (...) Sp. z o.o. odpowiada rodzajowo pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A dziale V poz. 5 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. 1983, nr 8, poz.43). Zatem S. P. przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który to przepis zawiera bezpośrednie odesłanie do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Nie został jednak spełniony warunek wymieniony w punkcie 6 powołanego wyżej przepisu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, albowiem wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz prac w szczególnych warunkach, zaś załącznik nr 2 - wykaz prac o szczególnym charakterze. Wykaz prac określonych w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych jest zamknięty i nie podlega uzupełnieniu w postępowaniu sądowym, co oznacza, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace, choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem. Załączniki nr 1 i 2, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, nie kwalifikują pracy montera konstrukcji na wysokości jako pracy w warunkach szczególnych czy też o szczególnym charakterze, jak to czynił załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w wykazie A dziale V, poz. 5. Dodatkowo należy wskazać, że możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, według którego prawo to przysługuje osobie, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, ale w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Powyższe oznacza, że art. 49 w miejsce warunku z art. 4 pkt 6 wprowadza wymóg, aby ubezpieczony spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, które odwołują się do wykazów prac ujętych w załącznikach nr 1 i 2 do w/w ustawy (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 13 marca 2014, III AUa 1531/13, LEX nr 1441422). W realiach niniejszej sprawy wnioskodawca nie spełnia warunku z art. 49, bowiem praca wykonywana przez niego w (...) Spółka z o.o. w okresie od 12.12.1977 r. do 31.10.2003 r. nie została wymieniona w wykazie stanowiącym załącznik do ustawy o emeryturach pomostowych. Określenie "okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3", zawarte w art. 49 pkt 3 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, oznacza okres pracy wskazany w art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, bez wliczania do niego okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. wyrok SN z dnia 4 września 2012 r. I UK 164/12, LEX nr 1284720; wyrok SA w Lublinie z dnia 9 stycznia 2013 r., III AUa 1050/12, LEX nr 1254418). Osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy "szczególnej" według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować, jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (por. powołane wyżej wyroki SN z dnia 13 marca 2012 r., II UK 164/11 i z dnia 4 września 2012 r., I UP 164/12 oraz wyrok SA w Lublinie z dnia 13 marca 2014, III AUa 1531/13, LEX nr 1441422). Niewątpliwie ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999r. - co potwierdza wystawione przez pracodawcę świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych - jednak jest to praca w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 w zw. z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a nie praca w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Całokształt okoliczności sprawy wykazał zatem, że ubezpieczony nie spełnia wszystkich przesłanek do przyznania prawa do emerytury pomostowej, a zaskarżona decyzja jest prawidłowa. Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc odwołanie zostało oddalone.