Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III C 108/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2018 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie III Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Irma Lorenc

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Gnidzińska

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2018 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) w S. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 319,42 zł (trzysta dziewiętnaście złotych czterdzieści dwa grosze) oraz odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot:

- 10.152 zł (dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote) – od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia 4 stycznia 2017 r.,

- 157,42 zł (sto pięćdziesiąt siedem złotych czterdzieści dwa grosze) – od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  umarza postępowanie co do kwoty 10.152 zł (dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote);

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.841 zł (jeden tysiąc osiemset czterdzieści jeden złotych) tytułem zwrotu części kosztów postępowania.

Sygn. akt III C 108/18

UZASADNIENIE

wyroku w postępowaniu zwykłym

Pozwem z dnia 10 listopada 2016 r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zażądał zasądzenia od pozwanego Szpitala (...) im. prof. A. S. w S. kwoty 10.471,42 zł z odsetkami określonymi w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania wg załączonego zestawienia kosztów.

W uzasadnieniu wskazano, że powód dostarczył pozwanemu zamówiony towar, za który nie otrzymał zapłaty w terminie wymagalności. Powód wskazał, że na wartość przedmiotu sporu złożyło się skapitalizowane na dzień złożenia pozwu roszczenie z tytułu zapłaty w kwocie 10.309,42 zł oraz kwota 162 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskania należności na podstawie art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Z zawartego w uzasadnieniu pozwu zestawienia wynikało, iż kwotę 10.309,42 zł stanowi suma należności wynikających z wyszczególnionych tam faktur VAT w łącznej wysokości 10.152 zł oraz skapitalizowane do dnia 10 listopada 2016 r. odsetki od tych należności w kwocie 157,42 zł.

Postanowieniem z dnia 8 września 2017 r. zawieszono postępowanie z uwagi na to, iż pozwany utracił zdolność sądową, jednocześnie podejmując je z udziałem (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) w S., jako jego następcy prawnego.

W sprzeciwie od wydanego w niniejszej sprawie w dniu 17 listopada 2017 r. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym aktualny pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, ewentualnie – nieobciążanie go kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c. Pozwany zaprzeczył wszelkim, wyraźnie nieprzyznanym twierdzeniom strony przeciwnej, kwestionując jej roszczenie co do zasady i wysokości. Pozwany wskazał, że w terminie umownym, tj. 4 stycznia 2017 r. pierwotny pozwany dokonał zapłaty należności dochodzonej pozwem w łącznej wysokości 10.152 zł celem rozliczenia umowy sprzedaży stwierdzonej fakturami dołączonymi do pozwu. Pozwany z ostrożności wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu, wywodząc, że jego poprzednim znalazł się w katastrofalnej sytuacji finansowej, a mimo to dokonał dobrowolnie, jeszcze przed doręczeniem odpisu pozwu, zapłaty całej należności stwierdzonej fakturami VAT. Pierwotny pozwany był podmiotem leczniczym, nie będącym przedsiębiorcą (tak jak obecny pozwany), zobowiązanym zapewniać pacjentom nie tylko procedury medyczne wysoko opłacane, ale i te, których wycena jest niedoszacowana. Pozwany szpital dokonał szeregu inwestycji, których celem było zwiększenie jakości świadczonych usług. Ponieważ działalność statutowa poprzednika pozwanego była niedochodowa, a podjęte inwestycje przyczyniły się do powstania zadłużenia, zamknął on rok 2016 stratą 17.411.391,90 zł, przy łącznym poziomie zobowiązań 108.508.227 zł, w tym 13.401.574 zł zobowiązań wymagalnych. Tragiczna sytuacja finansowa zadecydowała o konieczności połączenia go z pozwanym. Jednocześnie pozwany wskazał, że powód wytoczył oddzielne powództwa w odniesieniu do niektórych pozostałych należności wskazanych w ostatecznym wezwaniu do zapłaty z dnia 11 października 2016 r. Ponadto powód wytoczył oddzielne powództwa w odniesieniu do należności wskazanych w innych ostatecznych wezwaniach do zapłaty w bardzo bliskiej odległości czasowej. To doprowadziło do zwielokrotnienia kosztów procesu, a tym samym dalszego pogorszenia ciężkiej sytuacji finansowej pierwotnego pozwanego. W ocenie pozwanego zasady współżycia społecznego oraz zachowanie powoda prowadzące do zwielokrotnienia kosztów procesu, jak i postawa pozwanego, który mimo trudności finansowych dobrowolnie realizuje zobowiązania, przemawiają za zastosowaniem art. 102 k.p.c.

W piśmie procesowym z dnia 2 marca 2018 r. powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 10.152 zł zapłaconej po wytoczeniu powództwa i wniósł o zasądzenie kwoty 157,42 zł z określonymi w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, a także odsetek określonych w ww. ustawie od kwoty 10.152 zł od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia 4 stycznia 2017 r. wraz z kwotą 162 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskania należności na podstawie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a nadto – kosztów procesu wg norm przepisanych. Powód wywodził, że data wymagalności roszczenia wynika z załączonych faktur, które zostały zapłacone przez pozwanego, co czyni niezasadnym żądanie pozwanego oddalenia powództwa. Powód wskazał, że pomiędzy stronami nie została zawarta umowa na piśmie, a faktury były wystawiane na podstawie protokołu zużycia. Powód wskazał, że skierował do poprzednika pozwanego wezwanie do zapłaty lub przedstawienia propozycji ugodowych, które nie skłoniło pozwanego do żadnych działań. Powód podkreślił, że zawarta przez strony umowa podlega rygorom ustawy o zamówieniach publicznych, toteż przed rozpoczęciem postępowania w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, pozwany winien zabezpieczyć w budżecie środki finansowe na realizację zamówienia, przywołując nadto kolejne argumenty przeciwko zastosowaniu w niniejszej sprawie art. 102 k.p.c.

Na rozprawie w dniu 28 marca 2018 r. pozwany podtrzymał stanowisko wyrażone w sprzeciwie, wskazując, że powód nie wykazał, że zaspokojenie roszczenia nie nastąpiło w terminie i zarzucając, że powództwo było przedwczesne. Pozwany wskazał na sposób dochodzenia roszczeń przez powoda polegający na grupowaniu faktur w bloki objęte pozwem, których wartość nieznacznie przekracza 10.000 zł, co w jego ocenie ukierunkowane jest na zwiększenie kosztów procesu. Pozwany oświadczył, że nie kwestionuje zaksięgowania faktur, skoro zostały zapłacone.

W piśmie procesowym z dnia 25 kwietnia 2018 r. pozwany wskazał, że uznał księgowo faktury VAT objęte pozwem w dacie ich zapłaty, jednak zarzucił, że nie odpowiadają one warunkom formalnym § 9 ust. 4 umowy, od których istnienia zależy zgodnie z jej treścią obowiązek zapłaty.

Powód w piśmie procesowym z dnia 31 sierpnia 2018 r. wskazał, że asortyment ujęty w dołączonych do pozwu fakturach nr (...) dotyczy umowy z dnia 30 września 2015 r., a ujęty w pozostałych fakturach nie był objęty umową i podlegał zafakturowaniu na podstawie raportu zużycia.

Podczas rozprawy w dniu 19 września 2018 r. pozwany podtrzymał stanowisko, zwrócił uwagę na treść § 9 ust. 4 umowy i wskazał na niedopuszczalność żądania dalszych odsetek od odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zawarł w dniu 30 września 2015 r. ze (...) im. prof. A. S. w S. umowę nr (...)/imp.ed/2015. W umowie tej powód zobowiązał się dostarczyć Szpitalowi wyroby medyczne zgodnie z ofertą przetargową stanowiącą załącznik nr 1 do umowy. Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy zapłata za dostarczone wyroby medyczne nastąpić miała przelewem na konto powoda wskazane w prawidłowo wystawionej fakturze VAT w terminie 60 dni od daty dostarczenia prawidłowo wystawionej faktury VAT, sporządzonej w oparciu o ceny jednostkowe z oferty przetargowej za każdorazową dostawę. Stosownie do § 9 ust. 3 umowy podstawą wystawienia przez powoda faktury VAT miały być protokoły zużycia wyrobów medycznych dostarczone przez Szpital . W myśl § 9 ust. 4 umowy powód zobowiązany był umieścić na fakturze dane dotyczące umowy i jej przedmiotu, tj. numer umowy, datę podpisania umowy, numer zamówienia oraz nazwę produktu/produktów, która powinna odpowiadać nazwie określonej w niniejszej umowie – pod rygorem opóźnienia płatności.

dowód:

- umowa k. 125-130

Powód w wykonaniu powyższej umowy wystawił Szpitalowi następujące faktury VAT:

- nr (...) w dniu 15 lipca 2016 r. na kwotę 7.020 zł z tytułu sprzedaży trzpienia ramiennego i głowy z terminem płatności do 13 września 2016 r., przy czym wyroby te wykorzystano do zabiegu w dniu 14 lipca 2016 r. ,

- nr (...) w dniu 8 lipca 2016 r. na kwotę 1.728 zł z tytułu sprzedaży implantu paliczka z terminem płatności do 13 września 2016 r., przy czym produkt ten wykorzystano do zabiegu w dniu 6 lipca 2016 r.

Powód dostarczył również Szpitalowi na podstawie umów sprzedaży zawartych bez formy pisemnej :

- wykorzystane do zabiegu w dniu 7 lipca 2016 r. śrubę kaniulowaną i klamrę waryzującą za cenę 561,60 zł - z tego tytułu wystawiając fakturę VAT nr (...) w dniu 8 lipca 2016 r. z terminem płatności 6 września 2016 r.,

- wykorzystanie do zabiegu w dniu 14 lipca 2016 r. dwie śruby kaniulowane i śrubę V20 za cenę 842,40 zł - z tego tytułu wystawiając fakturę VAT nr (...) w dniu 15 lipca 2016 r. z terminem płatności 13 września 2016 r.

Suma należności wynikających z tych faktur opiewa na kwotę 10.152 zł.

dowody:

- faktury VAT k. 13-16

- raporty zużycia k. 95, 97, 100, 102

W dniu 11 października 2016 r. powód wezwał (...) im. prof. A. S. w S. do zapłaty łącznie 42.336 zł obejmującej m.in. należności z powyższych faktur. Zobowiązania ww. Szpitala przejął pozwany (...) Wojewódzki Szpital (...) w S..

okoliczności niesporne, a nadto dowody:

- wezwanie do zapłaty k. 17

- potwierdzenie nadania k. 18

Pozwany uregulował kwoty objęte przywołanymi fakturami w dniu 4 stycznia 2017 r.

dowód:

- potwierdzenia przelewów k. 80-83

Poprzednik prawny pozwanego zamknął rok 2016 stratą 17.411.391,90 zł, przy łącznym poziomie zobowiązań 108.508.227 zł, w tym 13.401.574 zł zobowiązań wymagalnych.

dowody:

- wstępny rachunek zysków i strat na koniec 2016 r. k. 84

- wstępne zobowiązania na koniec 2016 r. k. 85

Powód skierował do Sądu przeciwko pozwanemu i jego poprzednikowi prawnemu szereg pozwów, grupując dochodzone nimi roszczenia na sumy nieznacznie przewyższające kwoty 10.000 zł.

okoliczności bezsporne

Sąd zważył, co następuje:

Ostatecznie - w piśmie procesowym z dnia 2 marca 2018 r. - powód domagał się zasądzenia od pozwanego, będącego następcą prawnym Szpitala (...) im. prof. A. S. w S., kwoty 157,42 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, a także odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 10.152 zł od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia 4 stycznia 2017 r. wraz z kwotą 162 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskania należności na podstawie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, a nadto – kosztów procesu wg norm przepisanych. Powód cofnął bowiem pozew, zrzekając się roszczenia, co do pierwotnie objętej nim kwoty 10.152 zł spłaconej po wniesieniu pozwu, tj. w dniu 4 stycznia 2017 r.

W przedmiotowej sprawie finalnie nie było sporne, że pomiędzy powodem i poprzednikiem prawnym pozwanego została zawarta w dniu 30 września 2015 r. pisemna umowa, w wykonaniu której powód dostarczył Szpitalowi (...) im. prof. A. S. w S. towary objęte fakturami VAT nr (...) na kwotę 1.728 zł oraz nr (...) na kwotę 7.020 zł. Nie rodziło również sporu to, że poprzednik prawny pozwanego zawarł z powodem (bez formy pisemnej) umowy, na podstawie których powód dostarczył mu asortyment objęty fakturami VAT nr (...) na kwotę 561,60 zł i nr (...) na kwotę 842,40 zł.

Umowy te posiadały cechy umowy sprzedaży, o której mowa w art. 535 k.c., zgodnie z którym przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Pozwany wykazał – raportami zużycia i pisemnymi wnioskami Szpitala o uzupełnienie komponentów wykorzystanych do zabiegów – fakt dostawy towarów objętych przedmiotowymi fakturami, przy czym należało przyjąć, że towary te zostały wydane kupującemu najpóźniej w dacie zabiegu, podczas którego zostały one użyte. I tak uznać należało, że towary objęte fakturą VAT nr (...) dostarczono 6 lipca 2016 r., z faktury VAT nr (...) w dniu 14 lipca 2016 r., z faktury VAT nr (...) w dniu 7 lipca 2016 r., a z faktury VAT nr (...) w dniu 14 lipca 2016 r. Pozwany nie kwestionował faktu dostarczenia tych towarów, ani ich ceny, czemu dał wyraz regulując należności wynikające z tychże faktur w dniu 4 stycznia 2017 r. Pozwany podważał natomiast to, by popadł w opóźnienie w zapłacie tych należności, zasadność domagania się przez powoda zasądzenia odsetek od odsetek oraz żądania kwoty 162 zł.

Umowy, będące podstawą roszczeń powoda, podlegały bezspornie reżimowi ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Zwrócić przy tym należy uwagę, że w odniesieniu do należności wynikających z umowy z dnia 30 września 2015 r. stosować należało przepisy tejże ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. (Dz.U. z 2013 r., poz. 403), albowiem z mocy art. 55 ust. 2 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830), w przypadku transakcji handlowych w rozumieniu ustawy zmienianej w art. 1, zawieranych w wyniku przeprowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.), wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Z kolei pozostałe umowy podlegały przepisom ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych w brzmieniu zmienionym ww. ustawą (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 684). Podnieść jednak należy, iż zgodnie z art. 56 ustawy nowelizującej z dnia 9 października 2015 r. do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Z powyższego wynika, że do odsetek, których powód domagał się w niniejszym postępowaniu (które rozpoczynały bieg 6 i 13 września 2016 r.), należało stosować przepisy ww. ustawy w brzmieniu nadanym im w tej nowelizacji, a nie w brzmieniu pierwotnym, co dotyczy przede wszystkim art. 8 ust. 1 tejże ustawy.

Co do roszczeń zarówno wynikających z umowy z dnia 30 września 2015 r., jak i objętych umowami zawartymi bez formy pisemnej, wskazać należy, iż zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (który zachował pierwotne brzmienie) w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest – tak jak w niniejszej sprawie - podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2-4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi. W świetle ust. 3 tego artykułu, strony transakcji handlowej mogą ustalić termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, pod warunkiem że ustalenie to jest obiektywnie uzasadnione właściwością lub szczególnymi elementami umowy, a termin ten nie przekracza 60 dni. Stosownie zaś do ust. 5 tego artykułu, w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie daty otrzymania faktury lub rachunku potwierdzającego dostawę towaru lub wykonanie usługi albo gdy faktura lub rachunek zostały doręczone przed dostawą towaru lub wykonaniem usługi, termin zapłaty, o którym mowa w ust. 2 i 3, jest liczony od dnia otrzymania przez dłużnika towaru lub usługi.

Z powyższego wynika, że strony umowy z dnia 30 września 2015 r. nie mogły w niej skutecznie ustalić terminu zapłaty dłuższego, niż 60 dni od daty doręczenia faktury, ani też – w ocenie Sądu – dokonać obwarowania tego terminu dodatkowymi zastrzeżeniami, jak zostało to uczynione w § 9 ust. 4 umowy. Co się zaś tyczy pozostałych umów, to wprawdzie nie zostało wykazane jakie były uzgodnienia stron co do terminów zapłaty, jednakże powód przyjął w ich zakresie maksymalny, odroczony, 60 – dniowy termin zapłaty, a zatem termin jak najbardziej korzystny dla dłużnika i brak było podstaw, by termin ten w świetle przywołanych wyżej regulacji kwestionować.

Zważywszy, że pozwany, zobowiązany do przedłożenia dokumentacji księgowej pozwanego lub jego poprzednika prawnego, w której dokonano zaksięgowania faktur objętych postępowaniem, tego nie uczynił, nie było możliwe stwierdzenie kiedy faktury te najpóźniej doręczono poprzednikowi prawnemu pozwanego lub jemu samemu. W tej sytuacji Sąd uznał, że zachodzi sytuacja wskazana w art. 8 ust. 5 ww. ustawy, a zatem 60 – dniowy termin zapłaty należności należało liczyć w przypadku faktur :

- nr (...) - od 6 lipca 2017 r. (upływał 4 września 2016 r.),

- nr (...) – od 14 lipca 2016 r. (upływał 12 września 2016 r.),

- nr (...) – od 7 lipca 2016 r. (upływał 5 września 2016 r.),

- nr (...) - od 14 lipca 2016 r. (upływał 12 września 2016 r.).

Do odsetek należnych za opóźnienie w zapłacie ww. należności należało stosować przepis art. 8 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (w obecnym brzmieniu), zgodnie z którym w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;

2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Skoro pozwany dokonał zapłaty powyższych należności w dniu 4 stycznia 2017 r., to niewątpliwie uczynił to po upływie terminu, a to uzasadniało roszczenie powoda o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych za okres:

- od dnia 5 września 2016 r. od kwoty 1.728 zł z faktury nr (...) ,

- od dnia 13 września 2016 r. od kwoty 7.020 zł objętej fakturą nr (...),

- od dnia 5 września 2016 r. od kwoty 561,60 zł z faktury nr (...),

- od dnia 13 września 2016 r. od kwoty 842,40 zł ujętej w fakturze nr (...) .

Powód, jak wynika z wyliczeń zawartych w pozwie, odsetki te policzył odpowiednio od dnia 7 września 2016 r. i 14 września 2016 r., a zatem przyjął późniejszy termin początkowy ich naliczania. Sąd będąc związany jednak granicami pozwu nie był władny odsetek tych zasądzić za okres wcześniejszy. W konsekwencji uznał za uzasadnione roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od ww. należności, skapitalizowanych na dzień 10 listopada 2016 r. łącznie na kwotę 157,42 zł. Zasadne było także żądanie przez powoda zapłaty dalszych odsetek, które biegły po dniu dokonanej kapitalizacji od kwot objętych tymi fakturami (których suma to 10.152 zł), tj. od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty, który przypadł na 4 stycznia 2017 r.

Powód miał prawo również od skapitalizowanych odsetek w kwocie 157,42 zł domagać się dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych w oparciu o przepis art. 482 k.c. (którego zastosowania przepisy analizowanej ustawy nie wyłączają), w myśl którego od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Ponieważ przepis ten nie wskazuje rodzaju odsetek od zaległych odsetek i ma zastosowanie do każdego rodzaju odsetek, niezależnie od ich rodzaju i źródła powstania, natomiast na gruncie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych znajdują zastosowanie wyłącznie odsetki rodzajowo w niej określone – tj. od dnia 1 stycznia 2016 r. odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych, Sąd przyjął, że tego rodzaju właśnie odsetki należą się powodowi od kwoty 157,42 zł. Wprawdzie pozew wniesiono w dniu 10 listopada 2016 r., jednakże jednocześnie na ten dzień powód dokonał kapitalizacji ww. odsetek, dlatego też zasadne było zasądzenie od nich dalszych odsetek od dnia następnego, tj. 11 listopada 2016 r., zgodnie z żądaniem powoda.

Słuszne było także roszczenie powoda z tytułu rekompensaty za koszty odzyskania należności, albowiem zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 cyt. wyżej ustawy wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności. Rekompensata ta przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazywania poniesienia tychże kosztów i staje się wymagalna już w chwilą popadnięcia przez dłużnika w opóźnienie. Bezspornie należność ta wynosiła 162 zł i również podlegała zasądzeniu na rzecz powoda.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził w punkcie I wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę 319,42 zł (stanowiącą sumę ww. kwot 157,42 zł i 162 zł) oraz odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 10.152 zł – od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia 4 stycznia 2017 r. i od kwoty 157,42 zł od dnia 11 listopada 2016 r. do dnia zapłaty.

Zgodnie z treścią art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie postanowienia stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Pozew natomiast może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku (art. 203 § 1 k.p.c.). Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa, co wynika z art. 203 § 4 k.p.c.

Mając na uwadze to, że pozew w niniejszej sprawie został cofnięty co do uiszczonej przez pozwanego kwoty 10.152 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, zgoda pozwanego na taką czynność procesową nie była wymagana. Sąd nie znalazł podstaw do uznania tej czynności za niedopuszczalną w świetle art. 203 § 4 k.p.c., z tych przyczyn umorzył w punkcie II wyroku postępowanie co do tejże kwoty na podstawie art. 355 § 1 k.p.c.

O kosztach procesu w punkcie III wyroku orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym

w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Wprawdzie pozwany przegrał proces w całości, jednakże Sąd doszedł do przekonania, iż obciążenie go wszystkimi poniesionymi przez powoda kosztami procesu sprzeciwiałoby się zasadom słuszności. Sąd uznał, że nie można powodowi odmówić prawa do żądania zwrotu opłaty od pozwu – 524 zł, opłaty od skargi na zarządzenie o zwrocie pozwu – 100 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego – 17 zł, albowiem strona pozwana regulując już po wniesieniu pozwu do Sądu należność (i to nie całą) nim objętą dała powód do jego wytoczenia. Obiektywnie trudna sytuacja finansowa poprzednika prawnego pozwanego, ostatecznie skutkująca jego połączeniem z pozwanym i utratą bytu prawnego, nie mogła skutkować pozbawieniem powoda, dla którego jedyną drogą do uzyskania przysługujących mu należności była droga sądowa, prawa do domagania się zwrotu tych kosztów, których poniesienie nieodzownie z nią było związane. Sąd nie mógł jednak tracić z pola widzenia tego, co w istocie w sprawie pozostawało bezsporne, że powód dokonał swoistego rozdrobnienia roszczeń, które kierował wobec poprzednika prawnego pozwanego (które nie ograniczały się tylko do roszczeń ujętych w wezwaniu do zapłaty dołączonym do pozwu), grupując je w kwoty w niewielkim stopniu przewyższające 10.000 zł, co dawało podstawy do ustalenia wynagrodzenia jego pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego w stawce wynoszącej 3.600 zł (zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), powodując tym samym zwielokrotnienie kosztów dochodzenia należności. Uwzględnić należało także, że sprawa niniejsza nie należała do skomplikowanych pod względem prawnym czy faktycznym, zaś zaangażowanie pełnomocnika powoda nie było nadmierne - pozew sformułowano lakonicznie (analogicznej treści pozwy ten sam pełnomocnik składał w szeregu innych spraw), pisma procesowe powoda nie należały do nader rozbudowanych, przy czym asumpt do udzielenia przez powoda wyjaśnień co do okoliczności sprawy dawał dwukrotnie Sąd, kierujący do pełnomocnika powoda zobowiązania. Pełnomocnik powoda nie brał przy tym udziału w żadnej z rozpraw. Uwzględniając powyższe Sąd uznał, że wynagrodzenie pełnomocnika powoda winno zamykać się kwotą 1/3 stawki minimalnej, tj. 1.200 zł i taką też kwotę doliczył do ww. kosztów podlegających zwrotowi przez pozwanego.