Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 9 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2018 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku J. S.

przy udziale A. G.

o wpis ostrzeżenia

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie IV Wydziału Ksiąg Wieczystych w K. z dnia 30 grudnia 2017 r. sygnatura akt DzKw/KR1P/00038890/17

postanawia: oddalić apelację

SSO Joanna Ćwik – Bielińska SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Beata Kurdziel

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie oddalił wniosek J. S. o wpis ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy podał, iż wnioskodawca J. S. złożył wniosek o wpis w dziale III księgi wieczystej (...) ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, a to w związku z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa z art. 270 k.k. dotyczącego sfałszowania pełnomocnictw, na podstawie których zostały podjęte uchwały w spółce pod firmą (...) Spółka z ograniczona odpowiedzialnością spółka komandytowa. Do wniosku nie został dołączony żaden dokument.

Wniosek ów został wcześniej oddalony postanowieniem Sądu Rejonowy w osobie Referendarza Sądowego z dnia 11 sierpnia 2017 roku.

W rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy wskazał, iż zgodnie z art. 626 ² § 5 k.p.c. wniosek o wpis w księdze wieczystej może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba na rzecz której wpis ma nastąpić albo wierzyciel jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane do księgi wieczystej.

Wnioskodawca w niniejszym postępowaniu występował w imieniu własnym i nie wykazał stosownymi dokumentami, że przysługuje mu legitymacja prawna do złożenia wniosku o wpis w przedmiotowej księdze wieczystej.

Odwołując się do treści art. 10 ust. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece Sąd Rejonowy wywodził, że nawet gdyby wnioskodawca posiadał legitymację do złożenia wniosku o wpis w księdze wieczystej, to wniosek nie zasługiwałby na uwzględnienie z uwagi na brak dokumentu stanowiącego podstawę wpisu.

Żadne informacje nie stanowią podstawy wpisu w księdze wieczystej, a niezgodność o której mowa w art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece jest niezgodnością, której nie można wykazać wprost odpowiednimi dokumentami, o których mowa w przepisie art. 31 ust. 2 powołanej ustawy. Wskazując na art. 626 ¹³ k.p.c. Sąd rejonowy przytoczył, że stanowi procesową podstawę dokonania wpisu ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego nieruchomości ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym z urzędu, jeśli niezgodność ta jest niezgodnością, która wynika wprost z treści dokumentów, którymi dysponuje sąd wieczystoksięgowy, a która mogłaby być usunięta przez złożenie wniosku o wpis przez uprawnioną osobę z załączonym odpowiednim dokumentem.

Zastosowanie tego przepisu dotyczy zatem niezgodności, o której mowa w przepisie art. 31 ust. 2 ustawy w księgach wieczystych i hipotece, natomiast nie dotyczy niezgodności, o której mowa w przepisie art. 10 ust. 1 tej ustawy.

Wnosząc apelację od postanowienia Sądu Rejonowego Jarosław S. zaskarżył je w całości i domagał się jego zmiany przez uwzględnienie wniosku i dokonanie w dziale III księgi wieczystej wpisu ostrzeżenia zgodnie z wnioskiem.

W uzasadnieniu twierdził, że nie zgadza się z zaskarżonym postanowieniem i uważa, że w sprawie wpisu ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym wystarczające jest wskazanie okoliczności, które uprawdopodobniają że transakcja dotycząca nieruchomości obarczona jest wadami, które mogą prowadzić do nieważności całej czynności. W tym konkretnym przypadku podał informację, że uchwały spółki podjęte zostały w oparciu o pełnomocnictwo, którego nikt nie udzielił.

Skoro zatem Sąd po sprawdzeniu treści umowy, która powołuje się na te uchwały powziął wiadomość o możliwym przestępczym działaniu przy okazji zawarcia umowy, to powinien informacje w tym temacie w formie odpowiedniego ostrzeżenia zamieścić w księdze wieczystej. Wnioskiem z 18 kwietnia 2017 nie wnosił o ujawnienie jakichkolwiek praw, czy wykreślenie praw, ale o wpisanie ostrzeżenia o niezgodności rzeczywistego stanu ze stanem prawnym, czyli wpisu od czysto informacyjnego, a wpis takiego ostrzeżenia nie blokuje obrotu ale zawiera sygnał o istnieniu wad.

W jego ocenie informacje o sfałszowaniu pełnomocnictwa powinna stanowić asumpt do działania przez Sąd z urzędu i ujawnienia ostrzeżenia w dziale III księgi wieczystej o numerze (...).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy w całości aprobuje ustalenia i rozważania jakie w sprawie wypowiedział Sąd I instancji.

Wskazać należy , że księga wieczysta (...) prowadzona jest dla nieruchomości położonej w K. składającej się z działki nr (...) położonej w Obr. (...) K. , a w dziale II jako właściciel wpisana jest A. G. na podstawie umowy sprzedaży ze Spółką (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w K. zawartej w dniu 9 czerwca 2015 roku przed not. A. K..

J. S. nigdy nie był ujawniony jako właściciel nieruchomości objetej tą księgą , zatem rację miał Sąd Rejonowy wskazując na brak legitymacji do złożenia wniosku o wpis zgodnie z art. 626 ² § 5 k.p.c.

Zgodnie z przepisem art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. wyznaczającym zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym postępowanie wieczystoksięgowe jest postępowaniem sformalizowanym.

Przy rozpoznawaniu przez sąd wniosku o wpis badaniu podlega treść wniosku, treść i forma dokumentów dołączonych do wniosku i stanowiących podstawę wpisu oraz treść księgi wieczystej. Zatem sąd w ramach rozpoznawania zasadności, bądź bezzasadności wniosku jest obowiązany badać wyłącznie dokumenty mające stanowić podstawę wpisu w księdze wieczystej, odnosząc je do treści księgi wieczystej oraz dokonać analizy czynności materialnej będącej podstawą wpisu.

Zgodnie z przyjętym w doktrynie poglądem sąd prowadzący księgę wieczystą obejmuje także swoim badaniem zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych wnioskodawcy lub jego pełnomocnika , a także prawidłowość udzielonego pełnomocnictwa.

Wskazać także należy , że zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem „specyfiką postępowania wieczystoksięgowego jest, ograniczona do zakresu wynikającego z art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., kognicja sądu orzekającego o wpisie, w obu instancjach. Oznacza to, że kontrola zaskarżonego orzeczenia (wpisu) dokonywana przez sąd drugiej instancji na skutek wniesionej apelacji powinna być ograniczona tylko do tego, czy w świetle dokumentów załączonych do wniosku i którymi dysponował sąd pierwszej instancji, była podstawa do dokonania bądź odmowy wpisu, zgodnie z wnioskiem o wpis. (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 31 stycznia 2014 r. II CSK 225/13, czy postanowienie Sądu Najwyższego z dn. 6.10.2006 r. IIICSK 214/06).

Zważywszy na zakres postępowania dowodowego , w świetle cytowanych poglądów Sądu Najwyższego, wykracza ono poza kognicję sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym i prowadzić musi do przyjęcia, zgodnie z treścią zawartych umów i udzielonego pełnomocnictwa umowa wywarła skutek w postaci przejścia prawa własności na rzecz nabywcy, zatem zasadne było ujawnienie A. G. jako właściciela nieruchomości.

Samo zawiadomienie prokuratury o sfałszowaniu pełnomocnictwa nie jest w tym stanie rzeczy wystarczające do ujawnienia w dziale III ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym , albowiem ta musi być niewątpliwa i wynikać z dokumentów.

Tymczasem apelujący nie przedłożył żadnego dokumentu , które uprawniałoby do wpisu ostrzeżenia , które wbrew temu co się twierdzi , nie ma charakteru informacyjnego, ale w istocie wyłącza rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych i ogranicza obrót nieruchomością.

Ujawnienie takie ostrzeżenia ma zatem istotne znaczenie dla ujawnionego w treści księgi wieczystej właściciela , albowiem istotnie ogranicza go w prawie swobodnego dysponowania jego własnością, zatem ograniczenie praw właścicielskich musi wynikać z dokumentu jakim może być orzeczenie Sądu wydane w oparciu o art. 10 ust. Ustawy ewentualnie postanowienie Sądu o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia o usunięcie niezgodności , względnie wydane w ramach trwającego śledztwa (lub dochodzenia ) postanowienie Prokuratora.

Jeśli wnioskodawca nie przedłożył żadnego dokumentu , a jedynie wystosował informację o swoich podejrzeniach, to tego typu „zawiadomienie” nie ma dla Sądu wieczystoksięgowego charakteru wiążącego, jeśli nie jest poparte żadnym dokumentem o którym mowa w art. 10 ust. 1 ukwh lub art. 31 ust. 1 tej ustawy.

Z tych też względów na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 626 ² § 5 k.p.c. , art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. i art. 31 ust. 1 ustawy z dn. 6.07.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu apelacji.

SSO Beata Kurdziel SSO Katarzyna Biernat - Jarek SSO Joanna Ćwik-Bielińska