Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX GC 676/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24. maja 2016 roku powód (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. (zwana dalej także spółką (...)) wystąpił przeciwko PL (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (zwanej dalej także spółką „PL (...)”) o zapłatę kwoty 64.036,63 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej za opóźnienie od kwot:

-

860,51 zł od dnia 26. czerwca 2015 r. do dnia zapłaty,

-

2.291,12 zł od dnia 29. lipca 2015 r. do dnia zapłaty,

-

30.750,00 zł od dnia 10. października 2015 r. do dnia zapłaty,

-

9.840,00 zł od dnia 29. października 2015 r. do dnia zapłaty,

-

6.765,00 zł od dnia 15. listopada 2015 r. do dnia zapłaty,

-

13.530,00 zł od dnia 26. grudnia 2015 r. do dnia zapłaty

oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzona kwota stanowi należne mu od pozwanego wynagrodzenie za wykonane przez powoda na rzecz pozwanego usługi w zakresie przeprowadzenia kampanii reklamowych (pozew, k. 3-5).

W dniu 27. czerwca 2016 roku, wydany został w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty, sygn. akt IX GNc 2956/16, k. 34). Jego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 17. sierpnia 2016 r. (k. 40).

W dniu 24. sierpnia 2016 roku pozwany PL (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. złożył sprzeciw od ww. nakazu zapłaty i zaskarżając go w całości, wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Strona pozwana zakwestionowała dochodzone roszczenie co do zasady, jak i co do wysokości. Strona pozwana podniosła zarzut nieudowodnienia przez powoda wykonania na rzecz pozwanego jakiejkolwiek usługi, zaś przedłożone wraz z pozwem faktury VAT nie stanowią dowodu na tę okoliczność. Zakwestionowała także istnienie jakiejkolwiek wierzytelności przysługującej powodowi z tego tytułu (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 41-44).

S ąd ustalił, co następuje:

W maju 2015 roku PL (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (Zleceniodawca) zleciła (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W. (Zleceniobiorca) przeprowadzenie internetowej kampanii reklamowej w okresie od 20. maja 2015 r. do 31. maja 2015 r. Na podstawie zawartej umowy Zleceniobiorca zobowiązał się do emisji reklam kampanii reklamowych oraz do wykonania prac związanych z przygotowaniem reklam do emisji polegających na opracowaniu graficznym i redakcyjnym. Zleceniodawca natomiast zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 860,51 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 16).

W dniu 11. czerwca 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 860,51 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w okresie: 20. maja 2015 r. – 31. maja 2015 r., z terminem płatności do dnia 25. czerwca 2015 r. (faktura VAT, k. 17).

W maju 2015 roku spółka PL (...) zleciła spółce (...) przeprowadzenie kolejnej internetowej kampanii reklamowej w okresie od 29. maja 2015 r. do 30. czerwca 2015 r. Na podstawie zawartej umowy Zleceniodawca zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 2.291,12 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 18).

W związku z wykonaniem umowy, w dniu 14. lipca 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.291,12 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w okresie: 1. czerwca 2015 r. – 30. czerwca 2015 r., z terminem płatności do dnia 28. lipca 2015 r. (faktura VAT, k. 19, raport z wykonania kampanii reklamowej, k. 129).

We wrześniu 2015 roku spółka PL (...) zleciła spółce (...) przeprowadzenie kolejnej kampanii reklamowej. Na podstawie zawartej umowy Zleceniobiorca zobowiązał się do zamieszczenia materiałów reklamowych Zleceniodawcy na stronie 7 w wydawanym przez niego dzienniku (...), w dniu 2. września 2015 r. Zleceniodawca natomiast zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 18.450,00 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 20).

We wrześniu 2015 roku spółka PL (...) zleciła spółce (...) przeprowadzenie kolejnej kampanii reklamowej. Na podstawie zawartej umowy Zleceniobiorca zobowiązał się do zamieszczenia materiałów reklamowych Zleceniodawcy na stronie 4 (okładka) Magazynu (...) w dzienniku (...), w dniu 4. września 2015 r. Zleceniodawca natomiast zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 12.300,00 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 21).

W związku z opublikowaniem w dzienniku materiałów reklamowych Zleceniodawcy, w dniu 9. września 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 30.750,00 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w prasie w dniach: 2. września 2015 r. i 4. września 2015 r., z terminem płatności do dnia 9. października 2015 r. (faktura VAT, k. 22, kopia stron dziennika (...), k. 130-131).

We wrześniu 2015 roku spółka PL (...) zleciła spółce (...) przeprowadzenie kolejnej kampanii reklamowej. Na podstawie zawartej umowy Zleceniobiorca zobowiązał się do zamieszczenia materiałów reklamowych Zleceniodawcy na stronie 2 (okładka) Magazynu (...) w dzienniku (...), w dniu 25. września 2015 r. Zleceniodawca natomiast zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 9.840,00 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 23).

W związku z opublikowaniem w dzienniku materiałów reklamowych Zleceniodawcy, w dniu 28. września 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 9.840,00 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w prasie w dniu 25. września 2015 r., z terminem płatności do dnia 28. października 2015 r. (faktura VAT, k. 24, kopia strony dziennika (...), k. 132).

W październiku 2015 roku spółka PL (...) zleciła spółce (...) przeprowadzenie kolejnych kampanii reklamowych. Na podstawie zawartej umowy Zleceniobiorca zobowiązał się do zamieszczenia materiałów reklamowych Zleceniodawcy w dzienniku (...), w dniach: 30. października 2015 r., 13. listopada 2015 r. oraz 27. listopada 2015 r. Zleceniodawca natomiast zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwocie 20.295,00 zł brutto, w terminie 7 dni od daty otrzymania faktury VAT (okoliczności bezsporne; regulamin zamawiania emisji reklam, k. 13-15, formularz zlecenia emisji reklam, k. 25).

W związku z opublikowaniem w dzienniku materiałów reklamowych Zleceniodawcy, w dniu 31. października 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 6.765,00 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w prasie w dniu 30. października 2015 r., z terminem płatności do dnia 14. listopada 2015 r. (faktura VAT, k. 26, kopia strony dziennika (...), k. 133).

W związku z opublikowaniem w dzienniku materiałów reklamowych Zleceniodawcy, w dniu 11. grudnia 2015 r. spółka (...) wystawiła na rachunek spółki PL (...) fakturę VAT nr (...) na kwotę 13.530,00 zł brutto, tytułem przeprowadzonej kampanii reklamowej w prasie w dniach: 13. listopada 2015 r. i 27. listopada 2015 r., z terminem płatności do dnia 25. grudnia 2015 r. (faktura VAT, k. 27, kopia stron dziennika (...), k. 134-135).

Pismem z dnia 20. stycznia 2016 r. spółka (...) wezwała spółkę PL (...) do zapłaty kwoty 65.216,22 zł, tytułem nieuregulowanych należności wynikających z wystawionych faktur VAT (wezwanie do zapłaty, k. 28).

W piśmie z dnia 18. kwietnia 2016 r. pełnomocnik Zleceniodawcy, wskazując na skrajnie trudną sytuację majątkową spółki PL (...) oraz brak możliwości jednorazowej spłaty należności, przedstawił propozycję spłaty zadłużenia w miesięcznych ratach po 5.000,00 zł, płatnych do ostatniego dnia każdego miesiąca, począwszy od miesiąca maja 2016 r., natomiast ostatnia rata miała wynosić równowartość pozostałej do spłaty kwoty w wysokości nie wyższej niż 5.000,00 zł (pismo z dnia 18. kwietnia 2016 r., k. 29-30, pełnomocnictwo, k. 31).

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał na podstawie okoliczności bezspornych pomiędzy stronami oraz zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci odpisów dokumentów załączonych do pozwu oraz dalszych pism procesowych powoda, uwierzytelnionych przez pełnomocnika powoda w trybie przewidzianym w przepisie art. 129 § 2 k.p.c. Powołane przez strony odpisy dokumentów prywatnych zasługują na wiarę. W toku postępowania strona pozwana zakwestionowała autentyczność przedłożonych przez stronę powodową dokumentów w postaci regulaminu zamawiania emisji reklam oraz kopii stron dziennika (...), jednakże prawdziwość tych dokumentów została wykazana przez powoda.

Zgodnie z art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokumenty prywatne korzystają z domniemania autentyczności (prawdziwości). Domniemanie to oznacza, że z samego faktu przedłożenia dokumentu należy wywieść wniosek o jego pochodzeniu od osoby, który na dokumencie figuruje jako jego wystawca. Dokumenty prywatne nie korzystają z domniemania prawdziwości zawartych w nich oświadczeń, a więc każda osoba mająca w tym interes prawny może stwierdzić i dowodzić, że treść złożonych oświadczeń nie odpowiada stanowi rzeczywistemu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28. lutego 2007r., V CSK 441/06; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15. kwietnia 1982r., III CRN 65/82). Podpis złożony na dokumencie prywatnym powinien być własnoręczny, nosić cechy indywidualne o charakterze powtarzalnym, które utrudniają jego podrobienie, ale jednocześnie pozwalają odróżnić dany podpis od innych. Za ważny podpis uważa się nie tylko podpis imieniem i nazwiskiem lub podpis samym nazwiskiem, lecz także skrót podpisu ("podpis nieczytelny"), którego wystawca zwykle używa przy podpisywaniu dokumentów i który jest "godłem" jego podpisu (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28. kwietnia 1973r., III CZP 78/72, OSNCPiUS 1973, Nr 12, poz. 207). Przedłożona przez stronę powodową kopia regulaminu, poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika, spełnia powyższe wymogi.

Jeśli zaś chodzi o przedłożone przez stronę powodową wydruki komputerowe spornych publikacji, to wskazać należy, iż również mogą one stanowić dowód w sprawie. Art. 308 k.p.c. pozwala na nadanie mocy dowodowej wydrukom komputerowym. Przepis powyższy wyróżnia kategorię dowodów z urządzeń utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki, zaś katalog środków dowodowych o tym charakterze ma charakter otwarty. Ustawodawca wylicza przykładowe dowody, które powszechnie dzieli się na dwie grupy - dowody wizualne, tj. zawierające informacje postrzegane za pomocą wzroku (dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów i rysunków), jak również dowody audialne, tj. zawierające informacje postrzegane za pomocą słuchu (płyty, taśmy dźwiękowe). Wydruki komputerowe mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym, stanowią bowiem ”inny środek dowodowy”, o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku. Okoliczność, że tego typu dowody mogą być z łatwością modyfikowane, nie pozbawia ich mocy dowodowej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5. listopada 2008 r., I CSK 138/08; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 13. stycznia 2017 r., I ACa 2111/15, OSA 2017 nr 4, poz. 6)

Domniemanie autentyczności może zostać obalone przez skuteczne przeprowadzenie dowodu przeciwieństwa (dowodu przeciwko wnioskowi domniemania), przy czym ciężar tego dowodu spoczywa na stronie zaprzeczającej (art. 253 zd. 1 k.p.c.). Strona ta, chcąc zadośćuczynić spoczywającemu na niej ciężarowi dowodu, powinna zatem wykazać, że przedłożony sądowi dokument prywatny jest nieprawdziwy. Powyższa reguła znajduje zastosowanie jedynie wówczas, gdy dokument ten pochodzi od strony zaprzeczającej jego prawdziwości. Jeżeli spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, a więc od strony przeciwnej lub od osoby trzeciej, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać (art. 253 zd. 2 k.p.c.). W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, nie zostało obalone domniemanie autentyczności przedłożonych przez stronę powodową zarówno dokumentu prywatnego w postaci regulaminu zamieszczania reklam, jak i przedłożonych wydruków stron gazety. Strona powodowa bowiem złożyła do akt sprawy kopię regulaminu oraz wydruki poszczególnych stron gazety, które zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego. Poświadczając odpisy dokumentów za zgodność z oryginałem, radca prawny oraz adwokat działają jako osoby zaufania publicznego. Dokonane poświadczenia korzystają z domniemania prawdziwości (autentyczności) stanowiąc dowód tego, że odpis dokumentu jest zgodny z jego oryginałem. Tym samym powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu także o te dokumenty i wydruki, które zostały uwierzytelnione przez pełnomocnika powoda w trybie przewidzianym w przepisie art. 129 § 2 k.p.c.

Zgodnie z art. 207 § 6 k.p.c. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba, że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub, że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. W niniejszej sprawie potrzeba powołania przez powoda nowych dowodów była konsekwencją zapoznania się przez stronę powodową ze stanowiskiem przedstawionym przez pozwanego. Przyjętej przez stronę pozwaną linii obrony strona powodowa nie mogła przewidzieć na etapie formułowania pozwu, zwłaszcza wobec faktu, że pozwany przed procesem nie kwestionował istnienia wierzytelności oraz wnosił o rozłożenie należności na raty. W konsekwencji, powodowa spółka na etapie formułowania pozwu i gromadzenia dowodów nie znała przyczyn, które spowodowały brak zapłaty. Dopiero zatem z chwilą doręczenia pełnomocnikowi powódki odpisu sprzeciwu od nakazu zapłaty pojawiła się potrzeba powołania nowych dowodów. Wskazać ponadto należy, że adresatami reguł prekluzji dowodowej są strony, nie jest nim natomiast sąd rozpoznający sprawę (wyrok SN z dnia 23 października 2007 r., III CSK 108/07; wyrok SN z dnia 22 lutego 2006 r., III CK 341/05, OSNC 2006/10/174). Rolą instytucji prekluzji dowodowej jest dyscyplinowanie stron i zapobieganie nadmiernemu przedłużaniu postępowania, nie może jednakże prowadzić to do wypaczenia istoty procesu i dopuszczenia do wydania wyroku niezgodnego z istotą wymiaru sprawiedliwości. Ponadto nie miała również znaczenia okoliczność przedłożenia tych dowodów dopiero wraz z pismem procesowym z dnia 14. marca 2018 r. Nie spowodowało to bowiem przedłużenia postępowania, gdyż powód złożył to pismo na następny dzień po przeprowadzeniu rozprawy, która została wyznaczona celem kontynuowania postępowania dowodowego w sprawie i na której miał zostać przeprowadzony dowód z przesłuchania przedstawiciela pozwanego. Wobec powyższego brak było podstaw do uznania, iż dowody te zostały objęte prekluzją dowodową.

Postanowieniem na rozprawie w dniu 13. marca 2018 roku Sąd, na podstawie art. 242 k.p.c., pominął dowód z przesłuchania pozwanego, wobec upływu zakreślonego na przeprowadzenie tego dowodu terminu. Zgodnie z art. 242 k.p.c. jeżeli postępowanie dowodowe napotyka przeszkody o nieokreślonym czasie trwania, sąd może oznaczyć termin, po którego upływie dowód może być przeprowadzony tylko wówczas, gdy nie spowoduje to zwłoki w postępowaniu. Wskazać należy, iż Sąd kilkakrotnie podejmował czynności celem ustalenia adresu przedstawiciela pozwanego. Wobec braku możliwości ustalenia tego adresu, w dniu 26. września 2017 roku został zakreślony termin na przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanego – na dzień 13. marca 2018 roku, po którego upływie dowód mógł zostać przeprowadzony tylko wówczas, gdy nie spowoduje to zwłoki w postępowaniu. W zakreślonym terminie, wobec braku możliwości ustalenia adresu przedstawiciela pozwanego dowód nie mógł zostać przeprowadzony, wobec czego Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego, a zatem sprawa winna zostać rozstrzygnięta na podstawie materiału dowodowego, który został zgromadzony w sprawie, stosując reguły dowodowe, w tym art. 6 k.c. oraz reguły szczegółowe dotyczące ciężaru dowodu.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne zasługuje na uwzględnienie.

Powód wywodził roszczenie procesowe będące przedmiotem niniejszego postępowania z zawartych z pozwanym umów, na podstawie których strona powodowa zobowiązała się do przeprowadzenia kampanii reklamowej dla pozwanego. W ocenie Sądu powyższą umowę należy uznać za umowę o świadczenie usług. Zgodnie z treścią art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Z kolei w świetle art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Artykuł 735 § 1 k.c. stanowi natomiast, iż jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Umowa o świadczenie usług jest, tak jak umowa zlecenia, umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą. Okolicznościami rozstrzygającymi o zasadności powództwa o wynagrodzenie za świadczenie usług są: istnienie zobowiązania do świadczenia usług, tj. umowy o świadczenie usług, oraz wykonanie usług na rzecz drugiej strony.

Należy wskazać, iż poza sporem był sam fakt zawarcia powyższych umów. Strona pozwana zakwestionowała natomiast istnienie dochodzonego roszczenia, wskazując, że powód nie wykazał wykonania umowy oraz wysokości dochodzonego roszczenia.

Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., powód winien udowodnić okoliczność wykonania umów oraz wysokość roszczenia, skoro z faktu tego wywodzi skutki prawne.

W ocenie Sądu, powód sprostał powyższemu obowiązkowi. Jak wskazano powyżej, pomiędzy stronami poza sporem pozostawała okoliczność zawarcia umów o zamieszczenie reklamy. Powód sprostał także ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania, że wykonywał powyższe umowy. Powód na potwierdzenie swych twierdzeń przedstawił faktury VAT wystawione tytułem wykonania usługi w postaci emisji reklam. Dokumenty te jednak mają jedynie charakter pomocniczy. Faktura VAT jako dokument prywatny nie korzysta bowiem z domniemań zawartych w art. 244 k.p.c. Zgodnie z treścią art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi jedynie dowód na to, iż osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Wskazać jednakże należy, że powód udowadniając istnienie stosunku zobowiązaniowego pomiędzy nim a pozwanym, nie ograniczył się jedynie do przedłożenia faktur VAT. Powód na potwierdzenie okoliczności emisji reklam przedłożył wraz z pismem procesowym z dnia 14. marca 2018 r. wydruk z systemu komputerowego oraz kopie stron dziennika (...), w tym załączonego do gazety Magazynu (...). Z treści powyższych dokumentów niewątpliwie wynika, iż reklama została opublikowana przez powoda, zarówno na stronie internetowej, jak i w dzienniku (...), zgodnie z warunkami określonymi w umowach.

Wobec zatem wykonania przez powoda umów o emisję reklam, po stronie pozwanej zaktualizował się obowiązek zapłaty z tego tytułu wynagrodzenia.

W ocenie Sądu, strona powodowa wykazała także wysokość dochodzonego roszczenia. W treści zawartych pomiędzy stronami umów, której strona pozwana nie kwestionowała, zostały wyraźnie określone kwoty wynagrodzenia za emisję reklam w poszczególnych dniach i produktach powoda. Kwoty te zaś znajdują odzwierciedlenie w wystawionych przez powoda fakturach VAT.

W tym kontekście należy mieć na względzie także nieusprawiedliwione niewykonanie zarządzenia sądu zobowiązującego do przedstawienia przez pozwanego dowodu w postaci księgi rachunkowej oraz ewidencji zakupów VAT pozwanego za okres od maja do listopada 2015 r. Odmowę przedstawienia przez stronę postępowania Sąd ocenia w ramach art. 233 § 2 k.p.c. W ocenie Sądu, powyższe zaniechanie nie może być dla pozwanego źródłem korzystnych skutków procesowych. Pełnomocnik pozwanego nie wskazał żadnych okoliczności, które uniemożliwiły mu uczynienie zadość zarządzeniu sądu. Brak możliwości skontaktowania się z klientem nie można uznać za usprawiedliwioną okoliczność nie wykonania nałożonego na stronę zobowiązania. Pełnomocnik pozwanego nie złożył także wniosku o przedłużenie terminu na wykonanie zarządzenia ze względu na utrudniony kontakt z przedstawicielem pozwanego. Wobec niewypełnienia przez pozwanego obowiązków wynikających z rozkładu ciężaru dowodu, musi ona ponieść negatywne konsekwencje. Sąd uznał zatem, że pozwany potwierdził okoliczność, że zaksięgował sporne faktury VAT, a co za tym idzie, że zostały one wystawione przez powoda w sposób prawidłowy, tzn. znajdowały podstawę w relacjach łączących strony.

Ponadto, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wiadomości e-mail, w której pozwany zobowiązał się do uregulowania zaległości oraz zwracał się do powoda z wnioskiem o rozłożenie należności na raty, uznać należy, że pozwany dokonał uznania niewłaściwego roszczenia powoda. Charakter prawny tego rodzaju oświadczeń, należy w doktrynie i judykaturze do najbardziej spornych zagadnień. Uznanie niewłaściwe stanowiąc sui generis oświadczenie wiedzy, zawiera także pewne elementy oświadczenia woli. Oświadczeniu wiedzy nie musi towarzyszyć ani zamiar, ani nawet świadomość wywołania skutków prawnych. Uznanie niewłaściwe przypomina zatem instytucję prawa postępowania cywilnego, a mianowicie - przyznanie faktu. O ile jednak treścią tego ostatniego byłby sam fakt bycia dłużnikiem, o tyle przy uznaniu niewłaściwym chodzi o wyraz świadomości samego zobowiązanego. Sens instytucji uznania roszczenia polega na tym, że dłużnik przez swoje zachowanie zapewnia wierzyciela o wykonaniu zobowiązania, w związku z czym wierzyciel nie musi obawiać się upływu przedawnienia roszczenia, gdyż uznanie powoduje przerwanie biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.), na skutek którego przedawnienie zaczyna biec na nowo (art. 124 § 1 k.c.). Uznanie jest więc przejawem lojalności dłużnika, w stosunku do wierzyciela i zapobiega wytaczaniu niepotrzebnych procesów. Uznanie niewłaściwe polega na tym, że dłużnik nie składa wprawdzie wyraźnego oświadczenia o uznaniu roszczenia, lecz na podstawie objawów jego zachowania kontrahent może zasadnie przyjmować, że dłużnik ma świadomość ciążącego na nim zobowiązania i ma zamiar dobrowolnego spełnienia świadczenia. Uznania może dokonać nie tylko dłużnik, ale także jego przedstawiciel ustawowy albo pełnomocnik. W takim przypadku, okoliczność tego rodzaju, czy pełnomocnik posiadał umocowanie do składania oświadczeń woli w imieniu pozwanego, ma wtórne znaczenie. Nie można bowiem wymagać, żeby zachowane zostały zasady reprezentacji, bo wtedy nieprawidłowe uznanie nie różniłoby się od zwykłego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11. sierpnia 2011 r., I CSK 703/10).

W toku postępowania pozwany nie podważył prawdziwości korespondencji mailowej prowadzonej z powodem, ani nie uchylał się od skutków oświadczenia jako pochodzącego od osoby nieuprawnionej do reprezentowania pozwanego. Jest niewątpliwe, że złożenie deklaracji o zapłacie zadłużenia oraz zwrócenie się do powoda z prośbą o rozłożenie należności na raty, można traktować jako przykład tzw. uznania niewłaściwego, rozumianego jako przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. Należy mieć na uwadze, że uznanie roszczenia nie ma charakteru konstytutywnego, ale przenosi ciężar dowodu. Mając na względzie treść art. 6 k.c., to na pozwanym spoczywał ciężar dowodu wykazania okoliczności, że zobowiązanie nie powstało. Pozwany nie podjął w tym zakresie żadnej inicjatywy dowodowej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę w wysokości 64.036,63 zł.

O obowiązku zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie od poszczególnych kwot składających się na należność główną roszczenia, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 k.c. Daty początkowe, od których strona powodowa domagała się odsetek, a zarazem początek opóźnienia pozwanego w spełnieniu świadczenia, nie była kwestionowana przez stronę pozwaną (fakt bezsporny, art. 230 k.p.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22. października 2015 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804). Na kwotę zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda składa się wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 7.200,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł oraz opłata od pozwu w kwocie 3.202,00 zł.

Biorąc pod uwagę wszystkie powołane wyżej okoliczności, Sąd na podstawie wskazanych w uzasadnieniu przepisów orzekł jak w wyroku.

SSR Aleksandra Zielińska-Ośko

Z. Odpis uzasadnienia wraz z odpisem wyroku doręczyć pełnomocnikom stron.