Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Nowakowska

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 05 września 2018 r. w Kaliszu

odwołania T. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 28 lutego 2018 r. Nr (...)

w sprawie T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę pomostową

Zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 28 lutego 2018 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje T. S. emeryturę pomostową od (...).

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28.02.2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w O. odmówił T. S. przyznania emerytury pomostowej, gdyż nie wykazała 15 lat pracy w szczególnych warunkach, bowiem odmówiono zaliczenia jako pracy w szczególnych warunkach okresu od 17.09.1986r. do 31.12.2008r., jako, że nie przedstawiła właściwego świadectwa pracy, skoro pracodawca nie potwierdza, że wykonywała pracę na stanowisku wymienionym w załączniku 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Odwołanie od tej decyzji wniosła do Sądu T. S. domagając się przyznania emerytury pomostowej, podnosząc, że wykonywała pracę w szczególnych warunkach w latach 1986-2015 w chłodni, gdzie panowała temperatura powietrza poniżej 0 stopni C.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił co następuje:

T. S. urodziła się w dniu (...)

W dniu 27.05.1982r. ukończyła technikum zawodowe uzyskując tytuł technika ogrodnika.

W okresie od 17.09.1986r. do 31.08.2015r. zatrudniona była w (...) sp. z o.o w K. na stanowisku kontrolera jakości.

Przez cały okres zatrudnienia wykonywała prace na tym stanowisku, z tym, że warunki pracy w późniejszym czasie zmieniły się.

W świadectwie pracy w szczególnych warunkach z dnia 10.09.2015r. zakład pracy potwierdził, że w okresie od 17.09.1986r. do 23.12.2008r. praca na tym stanowisku była pracą na stanowisku o jakim mowa w wykazie A dział X poz.7 pkt 5 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 31.03.1988r. w sprawie stanowisk, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach.

( k 6 akt ZUS plik dot. emerytury pomostowej)

Zdaniem organu rentowego nie jest to właściwy dokument, gdyż pracodawca nie potwierdził wykonywania pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

(...) sp z o.o. (dawniej Przedsiębiorstwo (...), Chłodnia w K.) to zakład zajmujący się pierwotnie przetwórstwem warzyw, owoców i produktów spożywczych z mąki, mięsa.

Zamrażanie produktów odbywało się w komorach zamrażania, w temperaturze – 38stpni C przez 3-4 doby, podczas których systematycznie dokonywano oceny całej partii produktów z komory poprzez wwiercenie się w produkt i pobranie próbek oraz ich analizę. W komorze zamrażania mieściło się około 20 ton towaru, przy czym był to towar o szerokim asortymencie: nie tylko warzywa i owoce, ale i mięso oraz produkty garmażeryjne na bazie mąki. Następnie produkty przemieszczane były do komór przechowywania, których było około 10 i gdzie mogły być przechowywane ord roku do 2 lat. Panowała tam temperatura do minus 28 stopni C, ale produkty podlegały również tam systematycznej kontroli jakości pod kątem stopnia zamrożenia.

Do zakresu obowiązków odwołującej się na stanowisku kontrolera jakości należała:

-ocena wszystkich produktów przyjmowanych do składowania, w tym również towarów uprzednio przechowywanych w innych chłodniach w czasie przechowywania jak i wydawania z chłodni,

-ocena towarów w momencie wyładunku ze środków transportu zewnętrznego oraz odpowiednie zaewidencjonowanie grupy jakości,

- ścisła kontrola opakowań wg. wytycznych zawartych w normach przedmiotowych,

-przeprowadzenie kontroli środków transportu odnośnie ich przydatności dla danego towaru i stanu higieniczno-sanitarnego

- pobieranie próbek warzyw, owoców i wyrobów mącznych z bieżącej produkcji i wykonywanie podstawowych analiz organoleptycznych i fizykochemicznych,

-pobieranie próbek do badania w sposób i ilościach określonych obowiązującymi normami,

-znakowanie towarów, z których pobrane są próbki do badań organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych wraz z umieszczeniem kontrolki w opakowaniu,

-sporządzanie raportów temperatury, wilgotności i obiegu powietrza w procesie schładzania, zamrażania, ochładzania i przechowywania towaru- sporządzanie raportów i rejestrowanie temperatur komór składowych i zamrażarki,

-prowadzenie pomiarów parametrów fizycznych za pomocą odpowiednich termometrów,

-kontrola prawidłowości działania aparatury pomiarowo-kontrolnej,

- współudział w komisji okresowej kontroli przechowywania towarów,

-zgłaszania kierownikowi wydziału stwierdzenia cech jakościowych towaru, kwalifikujących go do grupy niższej jakości,

-bieżąca kontrola składowanych towarów oraz udział w komisjach kontroli przechowywania towarów. ( k22 w stałym narażeniu na niskie temperatury).

W skierowaniu na badania profilaktyczne w dniu 28.03.2001r. pracodawca wskazał jako warunki uciążliwe prace w temperaturach minusowych. (k 20)

Odwołująca się wykonywała swoją pracę w różnych miejscach zakładu, ale wszędzie panowały temperatury ujemne (aż do minus 35 stopni C)

Co prawda miała też swój kantorek obok hali produkcyjnej, który był nieogrzewany i w którym panowała ujemna temperatura, gdyż przylegał do tunelu mroźniczego i gdzie odwołująca się wykonywała podstawowe badania organoleptyczne mrożonek oraz wypisywała atesty i protokoły likwidacji. Takie czynności nie zajmowały jej wiele czasu w skali dnia.

W ciągu dnia pracy głównie przemieszczała się dokonując pomiarów temperatur, pobierając próbki, obserwując przywieziony ładunek, sprawdzając załadunek i wydawanie produktów gotowych. Wyładunek odbywał się na zadaszonej rampie, gdzie także temperatura była ujemna, aby schłodzić owoce czy warzywa. Pobierała próbki podczas procesu zamrażania z każdego rodzaju produktu. Praktycznie cały dzień pracy była narażona na działanie niskich temperatur, poniżej 0 stopni C. Odwołująca się przez cały dzień pracy nosiła ciepłą odzież ochronną zapewnianą przez pracodawcę: kożuch, ocieplane rękawice, ciepłe buty, kufajkę.

( dowód- zeznania świadka W. W. oraz odwołującej się k 56-57)

Aktualnie warunki pracy kontrolera jakości są inne z uwagi na zmiany procesu technologicznego w zakładzie, inną organizację pracy, inne wymogi oraz ograniczenie asortymentu do warzyw i owoców. Kontroler jakości tylko w stosunkowo małym zakresie czasowym pracuje w temperaturze poniżej 0 stopni C. Pracuje w laboratorium i dysponuje znajdująca się tam zamrażarką.

(dowód: zeznania świadka K. Ł. od 3 do 20 min. nagrania rozprawy 05.09.2018r.)

Odwołująca się miała do wynagrodzenia za pracę systematycznie wypłacany dodatek za pracę w warunkach szkodliwych.

( dowód- wydruki odcinków wypłat z lat 1999-2007 k 15-19)

Zakład (...) sp z o.o. uznawał pracę odwołującej się na stanowisku kontrolera jakości jako pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych od początku jej zatrudnienia ale tylko do 31.12.2008r., to jest do czasu wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych.

Świadectwo pracy w szczególnych warunkach z 10.09.2015r. zostało wydane ze świadomością co prawdziwości podawanych informacji tak co do zajmowanego stanowiska jak i stałości i pełnego wymiaru czasu tej pracy.

( dowód- zeznania świadka A. W. od 23 do38 min nagrania rozprawy z 05.09.2018r.)

Od 1 01.2009r. tylko co do części pracowników zakładu opłacano fundusz emerytur pomostowych. Pracodawca nie ujął odwołującej się w wykazie pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach, uznając, że praca kontrolera jakości nie odbywała się już stale w pomieszczeniach o temperaturze powietrza poniżej 0 stopni C.

( wyjaśnienia (...) sp. z o.o. z 12.06.2018r.)

W kontekście zeznań odwołującej się i świadka W. W. opisujących organizację pracy kontrolera jakości we wcześniejszych latach, w innych warunkach funkcjonowania zakładu, a w szczególności wobec przekonujących wyjaśnień świadka A. W. co do podstaw merytorycznych wydania świadectwa pracy w szczególnych warunkach za okres do 31.12.2008r., w ocenie Sądu okres wskazany w tym świadectwie czyli od 17.09.1986r. do 31.12.2008r. należy zaliczyć odwołującej się do pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu dotychczasowych przepisów. Nie ma żadnych podstaw, by podważać iż pracę taką T. S. wykonywała stale w pełnym wymiarze czasu pracy, mimo takiej sugestii zawartej w piśmie (...) z 12.06.2018r., skoro wcześniej pracodawca świadomie w świadectwie z 10.09.2015r.podał inne dane niż we wspomnianym piśmie.

W poprzednio obowiązującym stanie prawnych co do pracy w szczególnych warunkach, to jest w dziale X pod pozycją 5 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze mowa była o pracy w chłodniach składowych i przyzakładowych w temperaturze wewnętrznej poniżej 0 stopni C, a przytoczone w świadectwie pracy z 10.09.2015r. przepisy branżowe stanowiące doprecyzowanie stanowisk pracy w takich warunkach uwzględniały również stanowisko kontrolera jakości (pkt 5). Umieszczenie tego stanowiska w wykazie nastąpiło mimo, że praca kontrolera jakości zawsze wiązała się w jakimś stopniu z obowiązkiem wypełniania dokumentacji. Nie było to jednak zajęcie na tyle istotne czasowo by wykluczało uznanie pracy stale i w pełnym wymiarze za pracę w temperaturze poniżej 0 stopni C. Z zeznań świadka K. Ł. wynika, że nawet obecnie praca biurowa przy wypełnianiu dokumentacji zajmuje kontrolerowi jakości zaledwie około godziny dziennie.

Zwrócić należy uwagę, że w złożonym przez (...) sp z o.o. zakresie obowiązków kontrolera jakości rodzaj obowiązków na tym stanowisku przedstawiony jest rzeczywiście nieco inaczej niż w zakresie obowiązków pierwotnie obowiązującym odwołującą się, ale z akt osobowych odwołującej się wynika, że nowy zakres obowiązków obowiązuje ją dopiero od 2.04.2014r. Dopiero więc co najwyżej od tego czasu można przyjąć, że jej praca kontrolera jakości nie wymagała stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pobytu w temperaturze poniżej 0 stopni C.

Sąd zważył co następuje:

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest prawo odwołującej się do emerytury pomostowej.

Warunki nabywania prawa do emerytur pomostowych reguluje ustawa z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2017r. poz.664) Stosownie do art. 4 cyt. ustawy prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31.12.1948r.,

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

4) ma okres składkowy i nieskładkowy ustalony na zasadach określonych w art.5-9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,

5) przed dniem 1.01.1999r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1 i 3 ustawy lub art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6) po dniu 31.12.2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust 1 i 3,

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W świetle art. 49 cyt. ustawy o emeryturach pomostowych prawo do tego świadczenia przysługuje również osobie, która:

- po dniu 31.12.2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy,

- spełnia warunki określone w art.4 pkt.1-5 i 7i art.5-12,

- w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt.2 okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust.1i 3.

Zgodnie z art.3 ustawy o emeryturach pomostowych za pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu tej ustawy uważa się prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, albo wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku.

W załączniku nr 1 do ustawy wymienione są te prace, których wykonywanie ustawodawca uznał obecnie za prace w szczególnych warunkach.

Dla uznania pracy za wykonywana w szczególnych warunkach przed 1.01.1999r. decydujące jest ujęcie jej w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, które stanowiło akt wykonawczy do ustawy z 14.12.1982r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U.1982 nr 40 poz. 267). Nadto w §1 zawarte jest upoważnienie dla właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych, centralnych związków spółdzielczych do ustalania w podległych i nadzorowanych zakładach stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach.

Praca kontrolera jakości wymieniona jest w przepisach branżowych – Zarządzeniu Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 31.03.1988r. (Dz.Urz.MRiRW 88.2.4) w wykazie A, w dziale X pozycja 7 odnoszącym się do prac w chłodniach składowych i przyzakładowych o temperaturze wewnętrznej poniżej 0stopni C w punkcie 5.

Odwołująca się taką pracę wykonywała od 17.09.1986r. do 31.12.2008r. czyli przez okres ponad 15 lat.

Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13.03.2012r. w sprawie IIUK 164/11 osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy w szczególnych warunkach według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych) Praca jaką odwołująca się wykonywała według poprzednio obowiązujących przepisów jest też ujęta w obecnie obowiązującym wykazie, w punkcie 35 wykazu prac w szczególnych warunkach stanowiącego w/w załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych mowa jest o pracach w pomieszczeniach o narzuconej technologią temperaturze powietrza poniże 0 stopni C.

Wobec dokonanych ustaleń faktycznych należy przyjąć, że odwołująca się spełniła warunki o jakich mowa w art. 49 cyt. ustawy co do stażu pracy w szczególnych warunkach na dzień 1.01.2009r. oraz praca wykonywana w szczególnych warunkach w poprzednim stanie prawnym jest też według aktualnych przepisów traktowana jako praca w szczególnych warunkach.

T. S. dysponuje ogólnym stażem ubezpieczeniowym 33 lata 8 miesięcy i 29dni.

Z dniem 31.08.2015r. rozwiązała stosunek pracy.

Wiek 55 lat ukończyła w dniu (...)

Z tym dniem spełniła zatem ostatni z warunków do nabycia emerytury pomostowej.

Wniosek odwołująca się złożyła w dniu 01.02.2018r., ale Sąd przyznał jej emeryturę pomostową od dnia spełnienia ostatniego z warunków to jest od ukończenia wieku 55 lat.

Zaskarżona decyzja podlegała więc zmianie i zgodnie z art.477 ¹⁴§2 kpc orzeczono jak w wyroku.