Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 302/18

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2018 roku

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR Andrzej Janowski

Protokolant: sekr. sąd. Katarzyna Strzelec

przy udziale Prokuratora Prok. Rej. w Szczytnie Doroty Krzyny

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2018 r. sprawy:

P. Ż., s. M. i S. z d. K., ur. (...) w S.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 22 stycznia 2018 r. w sprawie II K 376/17 za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 24 października 2016 r. na karę 2 pozbawienia wolności oraz karę 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 32 godzin w stosunku miesięcznym;

2)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie II K 354/17

a)  za przestępstwo z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w nocy z 24 na 25 listopada 2016 r. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

b)  za przestępstwo z art. 35 ust. 1a ustawy o ochronie zwierząt w zw. z art. 57a §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 22 lutego 2017 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

c)  łącznie na karę 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

3)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 04 czerwca 2018 r. w sprawie II K 205/18 za przestępstwo z art. 209 §1a k.k.. popełnione w okresie od września 2017 r. do 04 marca 2018 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

4)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 19 lipca 2018 r. w sprawie II K 116/18 za przestępstwo z art. 226 §1 k.k. i in. popełnione w dniu 24 lipca 2017 r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności;

5)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 04 października 2018 r. w sprawie II K 600/17 za przestępstwo z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 01 czerwca 2016 r. na karę 11 miesięcy pozbawienia wolności;

I.  na podstawie art. 569 §1 k.p.k., art. 85 §1, §2 k.k., art. 86 §1 k.k. i art. 87 §1 k.k. łączy orzeczone wskazanymi wyrokami kary pozbawienia wolności i karę ograniczenia wolności i w ich miejsce wymierza skazanemu P. Ż. karę łączną 3 (trzech) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza okres odbytych dotąd kar w sprawach II K 376/17 i II K 354/17;

III.  na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. w pozostałym zakresie łączone wyroki pozostawia do odrębnego wykonania;

IV.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. B. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w S. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych oraz podatek VAT w kwocie 27,60 złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu;

V.  na podstawie art. 624 §1 k.p.k. zwalnia skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Wobec skazanego P. Ż. zapadły następujące prawomocne wyroki:

1)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 22 stycznia 2018 r. w sprawie II K 376/17 za przestępstwo z art. 278 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 24 października 2016 r. na karę 2 pozbawienia wolności oraz karę 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 32 godzin w stosunku miesięcznym;

2)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie II K 354/17

a)  za przestępstwo z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w nocy z 24 na 25 listopada 2016 r. na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

b)  za przestępstwo z art. 35 ust. 1a ustawy o ochronie zwierząt w zw. z art. 57a §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 22 lutego 2017 r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności;

c)  łącznie na karę 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności;

3)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 04 czerwca 2018 r. w sprawie II K 205/18 za przestępstwo z art. 209 §1a k.k.. popełnione w okresie od września 2017 r. do 04 marca 2018 r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

4)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 19 lipca 2018 r. w sprawie II K 116/18 za przestępstwo z art. 226 §1 k.k. i in. popełnione w dniu 24 lipca 2017 r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności;

5)  Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 04 października 2018 r. w sprawie II K 600/17 za przestępstwo z art. 288 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k. popełnione w dniu 01 czerwca 2016 r. na karę 11 miesięcy pozbawienia wolności;

Aktualnie P. Ż. odbywa karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie w sprawie II K 354/17. Karę odbywa w systemie zwykłym. Skazany w przeszłości był wielokrotnie karany, w szczególności za przestępstwa przeciwko mieniu.

(dowody: odpisy wyroków k. 11-11v,12-12v,13-13v, 44,45-45v, opinia o skazanym k. 25-26, dane o karalności k. 6-8).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 569 §1 k.p.k. Sąd wydaje wyrok łączny jeżeli zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby, którą prawomocnie skazano lub wobec której orzeczono karę łączną wyrokami różnych Sądów.

Zgodnie z treścią art. 85 §1 i §2 k.k., obowiązującą od dnia 01.07.2015 r., Sąd orzeka karę łączną jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, zaś podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu w całości lub w części kary lub kary łączne za te przestępstwa. Z §3 tego artykułu wynika, że jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu.

Z uwagi na fakt, iż kara łączna w wyroku łącznym stanowi odrębną karę zastępującą wszystkie wymierzone kary jednostkowe i wymierzone już kary łączne za pozostające w zbiegu przestępstwa, ustawowo określono granice wymiaru tej kary, tj. przesądzono o górnej i dolnej granicy, w ramach których Sąd dokona jej wymiaru. Przy orzekaniu kary łącznej w wyroku łącznym zastosowanie mają różne systemy łączenia kar. Są nimi: system kumulacji - polegający na zsumowaniu wszystkich wymierzonych kar jednostkowych i łącznych, a następnie wykonaniu jednej skumulowanej kary; system absorpcji - polegający na przyjęciu, że najsurowsza kara wymierzona za pozostające w zbiegu realnym przestępstwa pochłania kary łagodniejsze, co sprawia iż tylko ta kara podlega wykonaniu oraz system asperacji - polegający na przyjęciu za podstawę najsurowszej kary orzeczonej za pozostające w zbiegu przestępstwa, podlegającej odpowiedniemu obostrzeniu w sposób przewidziany w ustawie karnej. Występują także systemy mieszane w dwóch odmianach: redukcyjnym - polegającym na swoistym obniżeniu kary ustalonej w wyniku zsumowania kar jednostkowych i łącznych orzeczonych za poszczególne przestępstwa oraz system mieszany wykorzystujący elementy asperacji - polegający na określeniu zasad wymiaru jednej kary łącznej w oparciu o kary wymierzone jednostkowo i wymierzone już kary łączne, przy czym podstawą wymiaru kary łącznej jest najsurowsza z kar (jednostkowych lub łącznych) podlegająca jednak obostrzeniu w sposób przewidziany w ustawie. Obowiązujący Kodeks karny opiera się co do zasady na systemie mieszanym, nazywanym także systemem kary łącznej. Należy jednak podkreślić, że regulacje zawarte w przepisach art. 85 i następnych k.k. nie wskazują w sposób jednoznaczny modelu (zasady, dyrektywy), który stanowić powinien podstawę wymiaru kary łącznej. Zgodnie bowiem z art. 86 k.k. Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar (jednostkowych, łącznych) wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak ustalonych w tym przepisie granic danego rodzaju kary. W orzecznictwie panuje pogląd, iż wybór sposobu wymiaru kary łącznej uzależniony jest od oceny okoliczności konkretnego wypadku, w tym w szczególności więzi o charakterze przedmiotowym i podmiotowym pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, za które wymierzono kary jednostkowe (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2002 r., II KK 270/02, LEX nr 55547).

Należy także nadmienić, iż – jak wynika z art. 85a k.k. orzekając karę łączną, Sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Wymierzając karę łączną Sąd orzeka w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności.

W niniejszej sprawie połączeniu podlegała kara ograniczenia wolności orzeczona w wyroku SR w Szczytnie w sprawie II K 376/17 i kary pozbawienia wolności z wyroków SR w Szczytnie w sprawach II K 376/17, II K 354/17, II K 205/18, II K 116/18 i II K 600/17. W każdej bowiem z tych spraw orzeczono wobec skazanego kary podlegające łączeniu, nadto przestępstw, za które wymierzono P. Ż. kary wyżej wymienionymi wyrokami, dopuścił się on zanim rozpoczął odbywać kary pozbawienia wolności orzeczone w wyrokach SR w Szczytnie w sprawach II K 376/17 (początek kary od 04 marca 2018 r. k. 12v) oraz II K 354/17 (początek kary od 03 maja 2018 r.).

W przedmiotowej sprawie pomiędzy przestępstwami popełnionymi przez skazanego, za które wymierzono kary w sprawach II K 376/17, II K 354/17, II K 205/18, II K 116/18 i II K 600/17 nie istnieje związek przedmiotowy, bowiem skazany popełnił występki skierowane przeciwko różnorodzajowym dobrom prawnie chronionym tj. mieniu, rodzinie, działalności instytucji państwowych i ochronie zwierząt.

Pomiędzy przestępstwami będącymi przedmiotem wyżej wymienionych spraw nie zachodzi również bliskość czasowa, bowiem popełnione zostały w okresie od 01 czerwca 2016 roku do 04 marca 2018 roku, a więc na przestrzeni niespełna 2 lat.

Wydając wyrok łączny Sąd ma obowiązek uwzględnić w zakresie wymiaru kary wszystkie te okoliczności, które zaistniały także po wydaniu poprzednich wyroków i które wskazują na przebieg procesu resocjalizacji. Na wymiar kary łącznej w wyroku łącznym poza zasadami określonymi w art. 86 §1 k.k. istotny wpływ ma zachowanie się skazanego w zakładzie karnym czy w środowisku, w którym znajduje się po prawomocnym skazaniu poszczególnymi wyrokami. W tym wypadku zachowanie się skazanego jest poprawne, o czym świadczy opinia o skazanym z dnia 05 września 2018 r. wydana przez dyrektora Aresztu Śledczego w S. (k. 25-26). Z opinii tej wynika, iż P. Ż. w czasie pobytu w warunkach izolacji był kilkakrotnie nagradzany regulaminowo i nie był karany dyscyplinarnie. Wobec przełożonych prezentuje postawę zgodną z przepisami. W środowisku więziennym funkcjonuje zgodnie i bezkonfliktowo, nie deklaruje przynależności do podkultury przestępczej, przestrzega zasad porządku wewnętrznego. Skazany odbywa karę w systemie zwykłym, na temat popełnionych czynów karalnych wypowiada się w sposób deklaratywnie krytyczny. Powyższa opinia świadczy o tym, iż skazany jest osobą bardzo dobrze przystosowaną do warunków izolacji penitencjarnej, gdzie stara się on zachowywać zgodnie z obowiązującymi regułami, jednakże wyżej wskazane okoliczności, jakkolwiek pozytywnie świadczące o zachowaniu skazanego w Zakładzie Karnym, nie dają dostatecznej podstawy do przyjęcia, iż czyni on znaczące postępy w procesie resocjalizacji. W szczególności należy mieć na wszędzie, iż P. Ż. kilkakrotnie odbywał karę pozbawienia wolności (vide dane o karalności k. 6-8), jednakże nie doprowadziło to do jego skutecznej resocjalizacji i respektowania przezeń obowiązującego porządku prawnego. Zauważyć również należy, że P. Ż., pomimo iż dwukrotnie korzystał ze środka probacji w postaci warunkowego zawieszenie kary, ponownie popełniał kolejne przestępstwa skierowane przeciwko różnorodzajowym dobrom prawnie chronionym. Ponadto należy mieć na względzie, iż u skazanego zdiagnozowane zostało uzależnienie od substancji odurzających, zaś na wolności miał on skłonność do nadużywania alkoholu.

Uwzględniając powyższe, kierując się zasadą asperacji, Sąd uznał że nie zachodzi potrzeba orzeczenia maksymalnie długiego okresu resocjalizacji skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej, bowiem jego obecne zachowanie jest prawidłowe, z drugiej wszakże strony wielość popełnionych przez P. Ż. przestępstw oraz długi okres czasu, w ciągu którego dopuszczał się łamania prawa, w zestawieniu z faktem, że jego zachowanie w warunkach izolacji penitencjarnej jest jedynie poprawne, odbywa on karę w systemie zwykłym, zdiagnozowano u niego uzależnienie od substancji odurzających, zaś stosowane dotychczas wobec niego środki probacji okazały się nieskuteczne, prowadzi do konkluzji, że nie zasługuje on na zbyt łagodne potraktowanie i wymaga w dalszym ciągu długotrwałego okresu resocjalizacyjno-wychowawczego, który kara łączna orzeczona niniejszym wyrokiem łącznym w pełni zapewnia. Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Określając wymiar tak ukształtowanej kary łącznej Sąd miał na uwadze również to, że instytucja kary łącznej nie jest w żadnym razie instrumentem łagodzenia kar orzeczonych za zbiegające się przestępstwa, a fakt popełnienia wielu przestępstw oraz brak wyraźnych postępów resocjalizacyjnych są okolicznościami zaostrzającymi wymiar kary.

Sąd uznaje, że tak orzeczona kara łączna uwzględnia wszystkie wskazane okoliczności, jest zgodna z zasadą trafnej reakcji karnej i w sposób właściwy zrealizuje nie tylko swoje funkcje wychowawcze i zapobiegawcze wobec skazanego, a także należycie będzie kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

Na poczet orzeczonej kary łącznej Sąd zaliczył okresy odbytych dotąd przez skazanego kar w sprawach II K 376/17 i II K 354/17 SR w Szczytnie.

Nadto zgodnie z treścią art. 576 §1 k.p.k. pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach, z których kary połączono podlegają odrębnemu wykonaniu.

Na rzecz obrońcy skazanego z urzędu zasądzono wynagrodzenie zgodnie z obowiązującymi stawkami, uwzględniając nakład pracy obrońcy.

Sąd, mając na uwadze trudną sytuację materialną skazanego, zwolnił go od ponoszenia kosztów postępowania.