Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Protokolant: Ewelina Grobelny

w obecności Marcina Felsztyńskiego Prokuratora Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2018 r.

sprawy: K. W. /W./,

syna K. i W.,

ur. (...) w R.

oskarżonego o przestępstwo z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 § 1 kk, art. 178 a § 4 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 19 lipca 2018r. sygn. akt II K 403/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

w punkcie 1 orzeczoną karę pozbawienia wolności podwyższa do 4 (czterech) lat,

-

uchyla zawarte w punkcie 7 rozstrzygnięcie o karze łącznej,

-

na zasadzie art. 85 kk i art. 85a kk oraz art. 86 §1 kk łączy orzeczone w punktach 1 i 4 kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonemu jedną karę łączną 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego D. H. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych oraz 23% podatku VAT w kwocie 96,60 złotych (dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy), łącznie kwotę 516,60 złotych (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Jacek Myśliwiec

Sygn. akt V. 2 Ka 589/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim wyrokiem z dnia 19 lipca 2018r., sygn. akt II K 403/18, uznał oskarżonego K. W. za winnego tego, że:

-

w dniu 28 maja 2017 roku w R. umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, iż kierując samochodem osobowym marki R. (...) o nr rej. (...) i znajdując się w stanie nietrzeźwości co najmniej 0,92 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu wykonywał manewr wyprzedzania w rejonie oznakowanego przejścia dla pieszych przejeżdżając linię ciągłą przez co doprowadził do zderzenia z prawidłowo jadącym motorowerem marki A. o nr rej. (...) kierowanym przez M. M. w wyniku czego kierujący M. M. doznał obrażeń ciała w postaci mnogiego złamania lewego podudzia oraz mnogich ran szarpanych lewego podudzia z ubytkiem tkanek i ostrej niedokrwistości pokrwotocznej co skutkowało ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu w postaci ciężkiej choroby długotrwałej, a następnie zbiegł z miejsca zdarzenia tj. przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 177 § 2 k.k. przy zast. art. 178 § 1 k.k. wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 47 § 3 k.k. Sąd orzekł od oskarżonego K. W. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego M. M. w wysokości 15 000 zł.

Na podstawie art. 42 § 3 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego K. W. dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Tym samym wyrokiem Sąd uznał oskarżonego K. W. za winnego tego, że:

-

w dniu 28 maja 2017 roku w R. i innych miejscowościach, w tym w R. znajdując się w stanie nietrzeźwości 2,0-1,9 promila alkoholu we krwi prowadził w ruchu lądowym samochód osobowy marki R. (...) o nr rej. (...), przy czym zarzucanego mu przestępstwa dopuścił się będąc prawomocnie skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Raciborzu z dnia 27 września 2017 roku sygn. akt II K 620/16 za czyn z art. 178a § 4 k.k. za przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, tj. przestępstwa z art. 178a §4 k.k. i za to na mocy art. 178 §4 kk wymierzył mu karę dwóch lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 43a § 2 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego K. W. świadczenie pieniężne w kwocie 10.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Na podstawie art. 42 §3 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego K. W. dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Na podstawie art. 85 k.k. i art. 85a k.k. i art. 86 § 1 k.k. Sąd połączył orzeczone kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu karę łączną dwóch lat i jedenastu miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 k.k. i art. 85a k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 90 § 1 k.k. Sąd połączył orzeczone w środki karne w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i wymierzył oskarżonemu łącznie dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej karty łącznej pozbawienia wolności Sąd zaliczył oskarżonemu K. W. okres zatrzymania w tej sprawie od dnia 29 maja 2017r. godz. 00.05 do dnia 31 maja 2017r. godz. 16.45 oraz okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 12 grudnia 2017r. godz. 18.30 do dnia 17 stycznia 2018r godz. 18.30 i od dnia 14 lutego 2018r. godz. 18.30 do dnia 18 maja 2018r. godz. 18.30.

Na podstawie art. 22 ³ ust. 1 ustawy o radcach prawnych i § 4 ust. 1, § 17 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 i § 18 ust. 2 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz r.pr. D. H. kwotę 1062,00 zł plus 244,26 zł tytułem podatku VAT, łącznie 1306,26 zł. z tytułu pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Na podstawie art. 627 k.p.k. oraz § 11 ust. 2 pkt 3 i § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Sąd zasądził od oskarżonego K. W. na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. M. koszty zastępstwa procesowego w kwocie 852,00 zł.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 617 k.p.k. i art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych Sąd zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Apelację od tego wyroku wniósł prokurator, który na podstawie art. 425 kpk oraz art. 444 kpk zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego i powołując się na przepis art. 438 pkt 4 kpk wyrokowi temu zarzucił:

-

rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary łącznej 2 lat i 11 miesięcy pozbawienia wolności wobec wysokiego stopnia społecznej szkodliwości wynikającego z poważnych obrażeń ciała odniesionych przez pokrzywdzonego M. M., ucieczki z miejsca wypadku drogowego, jazdy z nadmierną prędkością przez dystans ponad 20 kilometrów podjęcia działań mających na celu uniknięcie odpowiedzialności karnej poprzez usiłowania zamiany miejsc w prowadzonym samochodzie osobowym marki R. (...) o nr rej. (...) przed zatrzymaniem oraz ukrywaniu się przed organami ścigania, trzykrotnej uprzedniej karalności za występki z art. 178a §1 kk, co w konsekwencji powoduje, że wymierzona kara biorąc pod uwagę wszystkie jej elementy nie spełnia w stosunku do oskarżonego celów wychowawczych, jak i zapobiegawczych oraz nie realizuje celu społecznego oddziaływania kary i nie czyni zadość potrzebie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Podnosząc ten zarzut, w oparciu o art. 437 §1 kpk, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec K. W. kary łącznej czterech lat pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja prokuratora okazała się skuteczna w tym znaczeniu, iż w skutek jej złożenia należało zmienić zaskarżone orzeczenie aczkolwiek z powodów zgoła odmiennych od tych naprowadzanych w środku zaskarżenia.

Na wstępie podnieść należy, iż wadą dotknięty był nie tyle sam proces kształtowania kary łącznej, co rozmiar kar jednostkowych, a zwłaszcza kary za pierwszy z przypisanych oskarżonemu czynów. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił okoliczności determinujące wymiar kar jednostkowych, rzecz jednak w tym, że nie znalazło to swojego wyrazu w wymiarze kary za pierwszy z przypisanych oskarżonemu czynów. Wobec nagromadzenia okoliczności obciążających, przy równoczesnym braku jakichkolwiek okoliczności łagodzących, wymierzenie oskarżonemu - za pierwszy z przypisanych mu czynów - kary w dolnych granicach zagrożenia jawi się jako rażąco niewspółmierne poprzez swą łagodność oraz wręcz niesprawiedliwe.

Oskarżony jest sprawcą niepoprawnym, który już trzykrotnie był karany za przestępstwa z art. 178a §1 i §4 kk. Jakkolwiek stan nietrzeźwości należy do ustawowych znamion czynu z art. 177 §2 i art. 178 §1 kk to jest to jednaka czynnik stopniowalny, zaś stan w jakim znajdował się oskarżony znacznie przekraczał ustawowy próg nietrzeźwości. Oskarżony ponadto zbiegł z miejsca zdarzenia nie interesując się losem poszkodowanego. Również poważne skutki obrażeń ciała jakie odniósł pokrzywdzony (możliwość trwałego kalectwa) przemawiają za wysoką oceną stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu. Jeżeli nadto uwzględnić rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez wyprzedzanie w rejonie przejścia dla pieszych i nie respektowanie linii ciągłej potwierdza iż mamy do czynienia z właściwie kompletem okoliczności obciążających. Tylko na marginesie można dodatkowo wspomnieć, iż oskarżony nigdy nie dysponował prawem jazdy, zaś w kolejnych zapadających wobec niego orzeczeniach był pozbawiany na długi okres czasu możliwości uzyskania tych uprawnień. Mimo to zdecydował się na kupno pojazdu i poruszanie się nim. Oceniając wyżej naprowadzone okoliczności przy równoczesnym braku okoliczności łagodzących Sąd Okręgowy uznał, iż w ramach ustawowego zagrożenia za ten typ przestępstwa uwzględniając art. 4 §1 kk (od 9 miesięcy do 12 lat) karą adekwatną tak do stopnia zawinienia jak i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego będzie kara 4 lat pozbawienia wolności. W przypadku przestępców niepoprawnych kara musi nieść z sobą czytelny element prewencyjny. Dotychczasowe bowiem orzekane wobec oskarżonego kary za ten typ przestępstwa okazywały się nieskuteczne, a wręcz utwierdzały oskarżonego w przeświadczeniu o braku realnych konsekwencji.

Z tych też powodów Sąd zmienił zaskarżony wyrok co do wymiaru kary orzeczonej za pierwszy z przypisanych oskarżonemu czynów do 4 lat.

Jakkolwiek orzeczona za drugi z przypisanych oskarżonemu czynów kara dwóch lat pozbawienia wolności jawi się jako łagodna, tym niemniej nie nosi ona cech rażąco niewspółmiernej łagodności. Stąd też w tym zakresie sąd odwoławczy nie miał podstaw do reformowania rozstrzygnięcia.

Innym zagadnieniem jest kara łączna, a właściwie proces kształtowania tej kary. Godzi się w tym miejscu przypomnieć, iż stosowanie przez sąd przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji czy też kumulacji jest zasadniczo uzależnione od istniejącego pomiędzy poszczególnymi czynami wchodzącymi w skład biegu realnego związku podmiotowo – przedmiotowego oraz współczesności tych czynów. Innymi słowy, im ów związek ściślejszy, tym sąd winien odwoływać się do zasady absorpcji, natomiast brak owej więzi skłaniać powinien do stosowania zasady kumulacji.

W przedmiotowej sprawie czyny objęte zbiegiem realnym stanowią przestępstwa rodzajowo zbliżone, które popełnione zostały nieomal w tym samym czasie. Ewidentnym zatem jest, że wspomniany wyżej związek podmiotowo przedmiotowy w niniejszej sprawie ma charakter ścisły i przemawia za stosowaniem przy łączeniu poszczególnych kar zasady absorpcji.

W tej sytuacji sąd odwoławczy kształtując nową karę łączną oparł się o zasadę absorpcji i wymierzył oskarżonemu karę 4 lat pozbawienia wolności.

Z uwagi na aktualną sytuację majątkową i rodzinną oskarżonego Sąd odstąpił od obciążania go kosztami postępowania odwoławczego.

SSO Jacek Myśliwiec