Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXIII Ga 587/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Gałas (spr.)

Sędziowie:SO Tomasz Szczurowski

SO Monika Skalska

Protokolant:Prot. sąd. Mariusz Baj sztok

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. przeciwko G. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 4 grudnia 2017 r., sygn. akt IX GC 3040/15

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. na rzecz G. P. 1.800,00 zł (tysiąc osiemset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO Tomasz Szczurowski SSO Anna Gałas SSO Moniak Skalska

Sygn. akt: XXIII Ga 587/18

UZASADNIENIE

Towarzystwo (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie od G. P. kwoty 31.101,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 marca 2015 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że zawarł umowę ubezpieczenia należności handlowych (...) z (...) sp. z o.o. w W.. W świetle ww. umowy powód jako ubezpieczyciel był zobowiązany wobec ubezpieczającego do wypłaty odszkodowania w wypadku, gdy kontrahent ubezpieczającego opóźniał się z zapłatą za dostarczony towar. Wobec nieuregulowania przez pozwanego w całości należności za zakupiony i odebrany towar powód wypłacił ubezpieczającemu stosowne odszkodowanie, do wysokości którego przeszło na powoda roszczenie przeciwko pozwanemu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa prawnego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, iż nigdy nie była stroną transakcji i nie otrzymała żadnych faktur wystawionych przez (...) sp. z o. o. w W.. Podniosła nadto, iż R. P. bez wiedzy i zgodny pozwanej zaciągał liczne zobowiązania, w tym również od spółki (...) sp. z o.o.

W dniu 26 sierpnia 2015 r. E. H. wniósł o wezwanie do udziału w sprawie R. P., wskazując, iż powodowi, w przypadku niekorzystnych ustaleń faktycznych w niniejszym postępowaniu, może przysługiwać roszczenie względem dopozwanego. W pozostałym zakresie podtrzymał zaprezentowane w pozwie stanowisko.

W dniu 15 września 2016 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie wydał postanowienie, w którym wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego R. P..

W dniu 22 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie wydał wyrok zaoczny w stosunku do R. P., w którym zasądził od R. P. na rzecz powoda kwotę 31.101,81 zł wraz z należnym odsetkami oraz kosztami procesu.

Wyrokiem z 4 grudnia 2017 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach stanu faktycznego i jego ocenie prawnej.

E. H. zawarł z (...) sp. z o.o. umowę ubezpieczenia należności handlowych (...). Na potwierdzenie zawartej umowy powód wystawił ubezpieczającemu polisę ubezpieczeniową nr (...). Umowa ubezpieczeniowa została zawarta na okres od 1 kwietnia 2014 r. do dnia 31 marca 2015 r. Na podstawie powyższej umowy E. H. zobowiązało się do zapłaty (...) odszkodowanie w przypadku, gdy dłużnicy tej spółki nie zapłacą ceny z tytułu sprzedaży towarów lub usług.

Umowę handlową zawartą w dniu 18 sierpnia 2014 r. pomiędzy spółką (...) sp. z o.o., a Przedsiębiorstwem (...) O. G., reprezentowanym przez G. P. podpisał R. P., który nie był upoważniony do działania w imieniu G. P. w zakresie zawierania w jej imieniu zobowiązań bezgotówkowych tj. z odroczonym terminem płatności.

(...) sp. z o.o. tytułem sprzedaży wystawił na rzecz Przedsiębiorstwa (...) G. P., następujące faktury VAT:

-w dniu 26 sierpnia 2014 r., FV nr (...) na kwotę 22.291,20 zł netto tj. 27.418,18 zł brutto, z terminem zapłaty do dnia 10 października 2014 r.,

- w dniu 28 sierpnia 2014 r., FV nr (...) na kwotę 7.430,40 zł netto tj. 9. 139,39 zł brutto, z terminem zapłaty do dnia 12 października 2014 r.,

Jako nabywcę produktów wskazywano Przedsiębiorstwo (...) G. P..

Wobec braku zapłaty za zakupiony towar (...) sp. z o.o. złożyła E. H. zgłoszenie windykacyjne za pośrednictwem panelu administracyjnego w systemie elektronicznym E. H., wskazując, iż jego kontrahent nie zapłacił w całości wystawionych na jego rzecz faktur VAT .

Uwzględniając swoją odpowiedzialność E. H. wypłacił (...) sp. z o.o. odszkodowanie w wysokości 31.101,82 zł, po uwzględnieniu jego udziału własnego w wysokości 10%.

Pismem z dnia 27 marca 2015 r. E. H. poinformował G. P., iż wypłacono firmie (...) sp. z o.o. kwotę 31.101,81 zł tytułem ubezpieczenia kredytu kupieckiego w związki z niezapłaconymi fakturami VAT wystawionymi na jej rzecz. Nadmieniono, iż roszczenie w wysokości wypłaconego odszkodowania z pierwotnego wierzyciela przeszło na E. H..

Stan faktyczny został ustalony na podstawie całokształtu wiarygodnego materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy w postaci dowodów z dokumentów prywatnych.

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Jak wskazał Sąd Rejonowy podstawą dochodzonego roszczenia była umowa ubezpieczenia należności handlowych (...) oraz okoliczność wypłaty odszkodowania na skutek zajścia zdarzenia wyrządzającego szkodę w rozumieniu łączącej strony umowy.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że pozwany R. P. nie wniósł odpowiedzi na pozew jak również nie zajął stanowiska w sprawie, co skutkowało wydaniem w stosunku do R. P. wyroku zaocznego zasądzającego dochodzona przez powoda kwotę.

Natomiast przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe dało asumpt do stwierdzenia, iż pozwana G. P. nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązanie powstałe wobec spółki (...) sp. z o.o. Według Sądu Rejonowego wbrew twierdzeniom powoda, R. P. był ustnie upoważniony do działania w imieniu pozwanej, ale jedynie w zakresie zaciągania zobowiązań gotówkowych. Nie posiadał on stosowanego pełnomocnictwa do zawierania zobowiązań bezgotówkowych z odroczonym terminem płatności. Nadto nie był on upoważniony do zawarcia w imieniu pozwanej umowy handlowej ze spółką (...) sp. z o.o.

Sąd Rejonowy wskazał, że podnoszona przez powoda okoliczność ażeby w rzeczywistości pozwana G. P. pozostawała w porozumieniu z R. P. nie została wykazana przez powoda, E. H. nie zdołał również udowodnić ażeby zakres wskazywanego przez powoda pełnomocnictwa R. P. kształtował się w sposób odmienny, w szczególności, iż sam pozwany R. P. uznał roszczenie powoda w całości, przyznając się do działania bez umocowania pozwanej. O powyższym świadczył zdaniem Sądu Rejonowego w sposób jednoznaczny materiał dowodowy zebrany w toku postępowania, w tym zeznania świadka A. P. jak również dokumenty przedłożone przez pozwaną tj. zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa oraz wyrok wydany przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział Karny jak również protokół rozprawy przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie Wydział V Gospodarczy gdzie pozwany R. P. oświadczył, iż uznaje roszczenie powoda w całości. Również z przedłożonych przez powoda faktur VAT oraz dokumentów WZ wynika, iż towary nie były dostarczane do pozwanej, a na adres (...) w R..

Wobec powyższego Sąd Rejonowy uznał, iż roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie ale jedynie w stosunku do R. P.- tym samym Sąd wydał w dniu 22 grudnia 2016 r. wyrok zaoczony zasądzając dochodzona przez powoda kwotę od pozwanego R. P.. W świetle powyższej argumentacji Sąd Rejonowy uznał również, iż dochodzenie roszczenia od pozwanej G. P. jest bezzasadne - tym samym Sąd Rejonowy powództwo oddalił w stosunku do pozwanej G. P..

W przedmiocie kosztów procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód zaskarżając je w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuci naruszenie:

1.  art. 11 k.p.c. przez brak uwzględnienia związania opisem czynu z sentencji karnego wyroku skazującego w zakresie znamion przestępstwa, osoby sprawcy i osoby poszkodowanej, a co doprowadziło do nieuznania przez Sąd I Instancji, że osobą poszkodowaną przez Pana R. P. była pozwana, a nie spółka (...) oraz do nieuznania przez Sąd I Instancji, że Pan R. P. był upoważniony do działania w imieniu i na rzecz pozwanej,

2.  art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie przez Sąd I Instancji granic wszechstronnej i swobodnej oceny dowodów przez uznanie, że R. P. sam przyznał się, że przy zawarciu zobowiązania ze spółką (...) nie posiadał pełnomocnictwa pozwanej w sytuacji, gdy nie wynika to ani z zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa ani z wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie, Wydział Karny ani z protokołu rozprawy przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie, Wydział Gospodarczy ani z oświadczeń k. 75-76, a wręcz przeciwnie z tych dokumentów wynika, że R. P. był osobą w pełni upoważnioną do prowadzenia przedsiębiorstwa pozwanej, w tym zawierania zobowiązań w imieniu i na rzecz pozwanej, a wyłącznie w ramach tego upoważnienia nadużył zaufania pozwanej i oszukał pozwaną,

3.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na naruszeniu art. 233 k.p.c. przez postawienie znaku równości pomiędzy faktem, że R. P. zaciągnął bez zgody i wiedzy pozwanej zobowiązanie ze spółką (...), a faktem, że R. P. działał przy zaciągnięciu zobowiązania ze spółką (...) bez umocowania pozwanej lub za przekroczeniem umocowania pozwanej w sytuacji, gdy zasady logiki i doświadczenia życiowego wskazują, że nie są to sytuacje równoznaczne i równoważne, gdyż każdy pełnomocnik ma prawo w ramach istoty opartego na zaufaniu stosunku pełnomocnictwa zawierać umowy bez zgody i wiedzy mocodawcy i czym innym jest wykorzystanie posiadanego pełnomocnictwa dla interesów własnych pełnomocnika, a wbrew interesom mocodawcy, w tym oszukanie mocodawcy a czym innym jest nieposiadanie lub przekroczenie zakresu pełnomocnictwa przez pełnomocnika,

4.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 231 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie przez Sąd I Instancji w swojej ocenie kwestii, że R. P. dysponował najważniejszymi dokumentami pozwanej w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej tj. pieczątką pozwanej, zaświadczeniem z ewidencji gospodarczej, z urzędu skarbowego i statystycznego i to w takiej formie, która nie jest możliwa do ściągnięcia w Internecie, a które to dokumenty dorozumianie wskazują na posiadanie prawa do reprezentowania pozwanej i w ramach utartej praktyki handlowej wykluczają możliwość osiągnięcia przez (...) wiedzy o brak umocowania R. P., a co doprowadziło do nieuznania przez Sąd I Instancji, że R. P. był upoważniony do działania w imieniu i na rzecz pozwanej,

5.  naruszenie art. 232 k.p.c. przez nieuprawione przerzucenie przez Sąd I Instancji na powoda ciężaru dowodu co do wykazania zakresu pełnomocnictwa R. P. do zaciągania zobowiązań w imieniu i na rzecz pozwanej, gdy to pozwaną - jeśli już - obciążało wykazanie, że R. P. jej pełnomocnictwa do zaciągnięcia zobowiązania ze spółką (...) nie posiadał lub je przekroczył,

6.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie przez Sąd I Instancji granic wszechstronnej i swobodnej oceny dowodów polegające na uznaniu, że pozwana nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązanie powstałe wobec spółki (...), gdyż towar został dostarczony do R. na ul. (...), a nie do siedziby przedsiębiorstwa pozwanej w sytuacji, gdy kupujący lub jego przedstawiciel może w sposób dowolny wskazać miejsce dostawy towaru w ramach umowy sprzedaży i nie musi być to siedziba kupującego,

7.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez pominięcie przez Sąd I Instancji dowodu z wpłaty pozwanej na kwotę 2.000,00 zł z dnia 10 marca 2015 r. i jakikolwiek brak wypowiedzenia dlaczego ten środek dowodowy miałby być niewiarygodny albo nieudowodniony, że miał miejsce w sytuacji, gdy ten środek dowodowy mógł przesądzić o potwierdzeniu przez pozwaną czynności dokonanej przez jej pełnomocnika R. P.,

8.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę dowodów i przyznanie ostatecznie wiarygodności zeznaniom świadka A. P., który dla ograniczenia zakresu pełnomocnictwa R. P. do zaciągania zobowiązań gotówkowych wymyślił chociażby termin „przelewów gotówkowych" w sytuacji, gdy jasnym jest, że jak coś jest płatne przelewem to nie jest płatne gotówką, właściwie zeznał wyłącznie, że żona nie brała żadnego towaru z odroczonym terminem płatności od R. P. albo usprawiedliwiał fakt posiadania przez R. P. pieczątki firmowej pozwanej faktem jej pozostawienia kilkanaście lat temu w jego samochodzie w sytuacji, gdy na pieczątce firmowej pozwanej widniała aktualna siedziba pozwanej przy ul. (...), a nie przy ul. (...),

9.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie przez Sąd I Instancji granic wszechstronnej i swobodnej oceny dowodów polegające na uznaniu, że R. P. był osobą odpowiedzialną za szkodę wobec powoda w sytuacji, gdy z materiału dowodowego sprawy nie wynika na jakiej podstawie kształtowała się ta odpowiedzialność R. P. wobec spółki (...), a obecnie powoda,

10.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie przez Sąd I Instancji granic wszechstronnej i swobodnej oceny dowodów polegające na zastosowaniu odmiennych kryteriów do oceny zachowań uczestników sporu nie zauważając z jednej strony niedbałości pozwanej czy męża pozwanej w nadzorze ich pełnomocnika, a z drugiej strony zarzucając powodowi brak wykazania zakresu pełnomocnictwa R. P. w sytuacji, gdy zakres tego pełnomocnictwa wynikał z dokumentów zgromadzonych w materiale sprawy, w tym przedłożonych przez pozwaną,

11.  naruszenie art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 § 1 k.p.c. przez nie przeprowadzenie dowodu mającego znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, ewentualnie naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie na niekorzyść pozwanej okoliczności braku przedłożenia przez nią dokumentacji księgowej żądanej przez powoda

12.  naruszenie art. 11 k.p.c. przez pominięcie na etapie orzekania, że przedłożony do akt sprawy karny wyrok skazujący - wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie, II Wydział Karny z dnia 8 października 2015 r. był środkiem dowodowym wiążącym Sąd I Instancji co do czynu opisanego w sentencji karnego wyroku skazującego w zakresie znamion przestępstwa, osoby sprawcy i osoby poszkodowanej, a to powoduje, że Sąd I Instancji nie uznał, że R. P. był osobą w pełni upoważnioną do prowadzenia przedsiębiorstwa pozwanej, w tym zawierania zobowiązań w imieniu i na rzecz pozwanej, a wyłącznie w ramach tego upoważnienia sprzeniewierzył rzeczy pozwanej,

13.  naruszenie art. 244 § 1 k.p.c. przez pominięcie na etapie orzekania faktu, że przedłożony do akt sprawy wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie, II Wydział Karny z dnia 8 października 2015 r. jest dokumentem urzędowym, który stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone, a to powoduje, że stan faktyczny sprawy nie powinien zostać przez Sąd I Instancji ustalony wyłącznie na dowodach osobowych i z dokumentów prywatnych,

14.  naruszenie art. 234 k.p.c. w związku z art. 244 § 1 k.p.c. w związku z art. 252 k.p.c. przez pominięcie na etapie orzekania treści dokumentu urzędowego znajdującego się w aktach sprawy - wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie, II Wydział Karny z dnia 8 października 2015 r., który wprost wskazuje, że R. P. działał w granicach posiadanego umocowania pozwanej przy zawarciu umowy ze spółką (...) i działał na szkodę pozwanej, a nie spółki (...),

15.  naruszenie art. 247 k.p.c. przez uwzględnienie zeznań świadka A. P. przeciwko osnowie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w szczególności zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie, Wydział Karny, protokołu rozprawy przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie, Wydział Gospodarczy, oświadczeń k. 75-76, a z których wynika, że R. P. był osobą w pełni upoważnioną do prowadzenia przedsiębiorstwa pozwanej, w tym zawierania zobowiązań w imieniu i na rzecz pozwanej, a wyłącznie w ramach tego upoważnienia oszukał pozwaną,

16.  naruszenie art. 321 k.p.c. przez wyrokowanie przez Sąd I Instancji w sposób niezgodny z żądaniem powoda, albowiem powód dopozywając R. P. nie żądał od Sądu I Instancji rozstrzygnięcia roszczeń alternatywnych w zakresie osoby odpowiedzialnej za szkodę, ale rozstrzygnięcia roszczeń ewentualnych powoda, a to doprowadziło do nierozważenia przez Sąd I Instancji, że osobą odpowiedzialną za szkodę może być zarówno pozwana jak i R. P.,

17.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie przez Sąd I Instancji swobodnej oceny dowodów polegające na niezauważeniu, że uznanie przez R. P. roszczenia powoda w całości spełnia wyłącznie przesłanki kwalifikacyjne instytucji przystąpienia do długu, a nie zawarcia przez R. P. umowy ze spółką (...) zamiast pozwanej, a to doprowadziło do nierozważenia przez Sąd I Instancji, że osobą odpowiedzialną za szkodę może być zarówno pozwana jak i R. P.,

18.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez wyprowadzenie przez Sąd I Instancji faktów niewynikających, gdyż z całego materiału dowodowego sprawy nie wynika, aby R. P. wprost przyznał, że przy zawarciu zobowiązania ze spółką (...) nie posiadał pełnomocnictwa pozwanej, a sam osobiście wyłącznie uznał roszczenie Powoda,

19.  naruszenie art. 95 § 1 - 2 k.c. w związku z treścią wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie, II Wydział Karny z dnia 8 października 2015 r. przez błędną wręcz odwrotną kwalifikację ustaleń dotyczących popełnienia przestępstwa w nim zawartych i uznanie, że R. P. nie działał w granicach umocowania pozwanej i sam przyznał się do takiego działania,

20.  naruszenie art. 60 § 1 k.c. w związku z art. 535 § 1 i nast. k.c. w związku z treścią umowy handlowej z dnia 18 sierpnia 2014 r. wraz z załącznikami poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że pomiędzy pozwaną, a spółką (...) nie doszło do zawarcia umowy handlowej z dnia 18 sierpnia 2014 r. nawet w sytuacji, gdy została podpisana przez R. P. działającego jako pełnomocnika pozwanej,

21.  naruszenie art. 60 § 1 k.c. w związku z art. 95 § 1 - 2 k.c, art. 98, art. 99 § 1 k.c. w związku z treścią umowy handlowej z dnia 18 sierpnia 2014 r. wraz z załącznikami poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że R. P. działał w stosunku do spółki (...) bez umocowania pozwanej w sytuacji, gdy pełnomocnictwo do działania w imieniu i na rzecz przedsiębiorców może zostać udzielone w sposób dorozumiany,

22.  naruszenie art. 60 § 1 k.c. w związku z treścią zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, protokołu rozprawy przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie, Wydział Gospodarczy, oświadczeń k. 75-76 przez błędną wykładnię oświadczenia woli w zakresie, że R. P. sam przyznał się do działania bez umocowania pozwanej, gdy w rzeczywistości przyznał się on do popełnienia przestępstwa sprzeniewierzenia,

23.  naruszenie art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, iż to na powodzie ciąży ciężar dowodzenia zakresu pełnomocnictwa R. P. nawet jeżeli zakres tego pełnomocnictwa wynika z niekwestionowanych przez pozwaną oświadczeń pozwanej,

24.  naruszenie art. 60 § 1 k.c. w związku z art. 519 § 2 pkt 2) k.c. w związku z czynnością procesową powoda - dopozwanie poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie, że dopozwanie powoda miało na celu zmianę dłużnika i obejmowało w sposób dorozumiany zwolnienie pozwanej z jej zobowiązania, jeżeli zostanie ustalone, że została oszukana przez R. P. podczas gdy nic takiego nie wynika z treści przedmiotowej czynności procesowej, a Sąd I Instancji nie wskazał de facto podstawy prawnej odpowiedzialności R. P. jako osoby odpowiedzialnej za szkodę zamiast pozwanej i przy tym nie rozważył instytucji prawnej przystąpienia do długu w zakresie oceny skutków prawnych oświadczenia woli o uznaniu długu,

25.  naruszenie art. 521 § 2 k.c. przez jego niezastosowanie i nieprzyjęcie, że pozwana wyłącznie może żądać od R. P., aby pokrył jej dług względem powoda w sytuacji, gdy powód nie chce zwolnić jej z odpowiedzialności kontraktowej,

26.  naruszenie art. 369 k.c. w związku z art. 366 k.c. przez ich niezastosowanie w sytuacji, gdy zobowiązanie jest solidarne również wtedy, jeżeli wynika z czynności prawnej, a w przypadku przystąpienia do długu osoba trzecia staje się dłużnikiem solidarnym z chwilą przystąpienia i od tego momentu należy do niej stosować przepisy kodeksu cywilnego o odpowiedzialności solidarnej,

27.  naruszenie art. 103 § 1-3 k.c. przez jego błędne zastosowanie wynikające z treści uzasadnienia i przyjęcie, że R. P. posiadał wyłącznie ustne umocowanie pozwanej do zaciągania zobowiązań gotówkowych w sytuacji, gdy nie zostało to przez pozwaną udowodnione i co za tym idzie nie świadczy o braku odpowiedzialności kontraktowej pozwanej,

28.  naruszenie art. 828 § 1 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że osobą odpowiedzialną za szkodę w realiach niniejszej sprawy może być wyłącznie albo pozwana albo R. P. w sytuacji, gdy realia tej sprawy świadczą zarówno o odpowiedzialności pozwanej jak i R. P..

Mając na uwadze powyższe zarzuty apelujący wniósł o uwzględnienie przez Sąd II Instancji apelacji w całości i zmianę wyroku Sądu I Instancji z dnia 4 grudnia 2017 r. w ten sposób, aby zasądzona została na rzecz powoda od pozwanej, ewentualnie zasądzona została na rzecz powoda od pozwanej solidarnie wraz z R. P. kwota 31.101,81 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w tym ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 marca 2015 r. do dnia zapłaty wraz z zasądzeniem na rzecz powoda od pozwanej, ewentualnie zasądzeniem na rzecz powoda od pozwanej solidarnie wraz z R. P. kosztów procesu w całości, ewentualnie na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. o uwzględnienie przez Sąd II Instancji apelacji w całości i uchylenie przez Sąd II Instancji do ponownego rozpoznania przez Sądu I Instancji, gdyż Sąd I Instancji nie rozpoznał istoty sprawy, przeprowadzenie postępowania apelacyjnego po przeprowadzeniu rozprawy, zasądzenie na rzecz Powoda od Pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu, jako niezasadna.

Sąd II instancji rozpoznając sprawę na skutek apelacji, nie jest związany podniesionymi w niej zarzutami naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego (por. uchwała składu siedmiu sędziów SN - zasada prawna z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07). Mimo zasadności znacznej części zarzutów naruszenia prawa procesowego podniesionych w apelacji zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Stosownie do przepisu art. 378 § 1 k.p.c. sąd II instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji. Związanie granicami wniosków apelacji oznacza zaś, że sąd II instancji nie może objąć swą kontrolą tej części orzeczenia sądu pierwszej instancji, która nie została zaskarżona, a w okolicznościach sprawy prawomocnego wyroku zaocznego wydanego wobec pozwanego R. P.. Wobec tego chybione są wszystkie zarzuty związane z zakresem orzekania wobec obojga pozwanych.

Sąd II instancji nie jest zaś związany treścią wniosku apelacyjnego co do sposobu rozstrzygnięcia. Sąd II instancji nie jest związany wnioskami apelacji co do sposobu rozstrzygnięcia. Granice apelacji wyznacza nie tyle sam wniosek, co cały jej wywód i treść (por. wyrok SN z dnia 6 grudnia 2001 r. , I PKN 714/00). Za nieuzasadniony należało zatem uznać wniosek skarżącego o uchylenie zaskarżonego wyroku, a co za tym idzie i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania Sądowi I instancji, gdyż Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy.

Przyjmuje się, że do nierozpoznania istoty sprawy przez Sąd I instancji dojdzie w szczególności w razie oddalenia powództwa z uwagi na przyjęcie przedawnienia roszczenia, prekluzji lub braku legitymacji procesowej strony, której oceny Sąd II instancji nie podziela (zob. w szczególności wyrok SN z dnia 23 września 1998 r., II CKN 897/97, wyrok SN z dnia 14 maja 2002 r., V CKN 357/00). Sąd Najwyższy przyjął, że oceny, czy Sąd I instancji rozpoznał istotę sprawy dokonuje się na podstawie analizy żądań pozwu i przepisów prawa materialnego stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, nie zaś na podstawie ewentualnych wad postępowania wyjaśniającego. Niewyjaśnienie okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy nie jest równoznaczne z nierozpoznaniem istoty sprawy (zob. wyrok SN z dnia 22 kwietnia 1999 r., II UKN 589/98). To samo należy także odnieść do ewentualnej sprzeczności ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym czy też samego przeprowadzenia przez Sąd I instancji postępowania dowodowego, w tym jego zakresu. W uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Sąd I instancji nie odniósł się wprawdzie w ogóle do karnego wyroku skazującego pozwanego R. P., to wskazane uchybienie, w tym zakresie, w szczególności odnośnie umocowania R. P. nie może być również utożsamiane z brakiem rozpoznania istoty sprawy przez Sąd I instancji.

Przed odniesieniem się do zarzutów zawartych we wniesionej apelacji na wstępie należy także podkreślić, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego Sąd II instancji, jako sąd orzekający merytorycznie, powinien dokonać samodzielnej oceny wyników postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd I instancji i poczynić własne ustalenia faktyczne. Sąd ten może tym samym dokonywać ustaleń faktycznych sprzecznych z ustaleniami stanowiącymi podstawę zaskarżonego wyroku, nawet na podstawie dowodów przeprowadzonych wyłącznie w trakcie postępowania pierwszoinstancyjnego. Musi jednak w swojej działalności harmonizować ogólne (art. 227-315 k.p.c.) i szczególne (art. 381-382 k.p.c.) reguły postępowania dowodowego. Dokonanie przez Sąd II instancji odmiennych ustaleń bez przeprowadzania dodatkowych dowodów jest dopuszczalne i uzasadnione w szczególności wtedy, gdy dowody te mają jednoznaczną wymowę, a ocena sądu pierwszej instancji jest oczywiście błędna. Niezbędne jest wykazanie w czym tkwi wadliwość stanowiska sądu pierwszoinstancyjnego, dlaczego określone dowody dostarczają odmiennych wniosków, które z dowodów nie zasługują na wiarę, co sprawia, że wyłania się inny obraz stanu faktycznego sprawy (por. wyrok SN z dnia 6 lutego 2003r., IV CKN 1752/00; wyrok SN z dnia 14 marca 2002r:, IV CKN 859/00; postanowienie SN z dnia 8 stycznia 2002r., I CKN 567/99; wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2001 r., II UKN 339/00). Sąd odwoławczy ma nadto nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz jego własnej samodzielnej oceny, przy uwzględnieniu zasad wynikających właśnie z przepisu art. 233 § l k.p.c. niezależnie od tego czy ustaleń dokonuje po przeprowadzeniu nowych dowodów bądź ponowieniu dotychczasowych, czy też wskutek podzielenia ustaleń dokonanych przez Sąd I instancji. Obowiązek ten jest tym bardziej oczywisty, gdy strona wnosząca apelację zarzuca Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy albo tak jak w niniejszym przypadku błąd w ustaleniach faktycznych , a zatem brak wszechstronnego i bezstronnego rozpoznania zebranego w sprawie materiału dowodowego i uchybienie zasadom swobodnej oceny dowodów.

Przechodząc do konkretnych zarzutów w powyższym zakresie kierowanych pod adresem zaskarżonego orzeczenia należy wskazać, że zgodnie z przepisem art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Wyrażona w powołanym przepisie zasada swobodnej oceny dowodów w żadnym wypadku nie może oznaczać oceny dowolnej, naruszającej podstawowe zasady logiki i doświadczenia życiowego pomijającej dowody zgromadzone w danym postępowaniu, jednakże skuteczne podniesienie tego zarzutu wymaga wykazania, że określone fakty ustalone przez sąd nie wynikają z dowodów, na które sąd powołuje się bądź pozostają w sprzeczności z dowodami, które sąd w sposób sprzeczny z art. 233 § 1 k.p.c. uznał za niewiarygodne, bądź że sąd oparł się na dowodach, które ocenił wadliwie za wiarygodne bądź przeprowadzonych w sposób nieprawidłowy (por. wyrok SN z dnia 18 stycznia 2002 r.).

Przedmiotowa apelacja częściowo przedstawiła takie zarzuty i wykazała, że ocena dowodów we wskazanym wyżej zakresie oraz oparte na niej wnioski Sądu I instancji były dotknięte powyższymi uchybieniami. Zasadne są zarzuty dotyczące naruszenia przepisów prawa procesowego związane z pominięciem przez Sąd Rejonowy opisu czynu z sentencji karnego wyroku skazującego R. P. w zakresie znamion przestępstwa, osoby sprawcy i osoby poszkodowanej. To doprowadziło Sąd I Instancji do błędnych wniosków, co do osoby poszkodowanej a także co do upoważnienia R. P.

Ma rację strona apelująca, że Sąd Rejonowy poczynił błędne ustalenia, które nie mają oparcia w dowodach opisanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, co do upoważnienia R. P. do działania w imieniu pozwanej w zakresie realizacji sprzedaży towarów zgodnie z umową handlową. Otóż według tych ustaleń faktycznych umowę handlową zawartą w dniu 18 sierpnia 2014 r. pomiędzy spółką (...) sp. z o.o., a Przedsiębiorstwem (...), reprezentowanym przez G. P. podpisał R. P., który nie był upoważniony do działania w imieniu G. P. w zakresie zawierania w jej imieniu zobowiązań bezgotówkowych tj. z odroczonym terminem płatności. Sąd Rejonowy powołał się w zakresie tego ustalenia na dowody: oświadczenie R. P., zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, wyrok Sądu okręgowego w Rzeszowie II Wydział Karny, zeznania świadka A. P..

W ocenie Sądu Okręgowego, wymienione dowody nie potwierdzają opisanych ustaleń. Otóż, po pierwsze R. P. nie przyznał, że przy zawarciu zobowiązania ze spółką (...) sp. z o.o. nie posiadał pełnomocnictwa pozwanej a jedynie zeznał, że uznał roszczenie powoda na kwotę 31.101,81 zł wraz z odsetkami (k. 214). Po drugie brak posiadania przez pozwanego R. P. umocowania do zawarcia dwóch umów sprzedaży (na towary opisane w fakturach dołączonych do pozwu) z pewnością nie wynika z treści zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na k. 77-78 v. Po trzecie, powołane przez Sąd Rejonowy zeznania świadka A. P. wręcz w ogóle nie dotyczą ani umowy handlowej ani też ww. umów sprzedaży, ponieważ świadek stwierdził, że nie posiada żadnych wiadomości odnośnie tego, jak doszło do podpisania umowy o współpracę z dnia 18 sierpnia 2014 r. ze spółką (...) sp. z o.o. Po czwarte wreszcie z pewnością nie stanowi potwierdzenia dla powyższego ustalenia - bezpodstawnie pominięta przez Sąd Rejonowy - sentencja wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie Wydział II Karny z dnia 8 października 2015 r. (k. 153 i n.), ponieważ wprost wynika z niej, że pozwany R. P. zawierał umowy będąc umocowany do reprezentowania Przedsiębiorstwa (...). Innymi słowy wręcz przeciwnie do tego, co bezpodstawnie ustalił Sąd Rejonowy z ww. dokumentów wynika, że R. P. był osobą w pełni upoważnioną do prowadzenia przedsiębiorstwa pozwanej, w tym zawierania zobowiązań w imieniu i na rzecz pozwanej, a wyłącznie w ramach tego upoważnienia nadużył zaufania pozwanej i oszukał pozwaną. Natomiast w świetle treści zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa (k. 77-78v) oraz oświadczeń R. P. (k. 75-76) trzeba jednoznacznie stwierdzić, że R. P. miał umocowanie do reprezentowania przedsiębiorstwa pozwanej. Co więcej dysponował przecież dokumentami przedsiębiorstwa, jego danymi i pieczęcią. Jednakowoż zaciągając zobowiązania działał bez wiedzy i zgody pozwanej, a zatem przekroczył zakres udzielonego mu umocowania.

Zaskarżony wyrok narusza także art. 11 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem w zdaniu 1, ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym.

Sąd Rejonowy nie poczynił ustaleń faktycznych, opartych przede wszystkim na wiążącym w niniejszej sprawie, zgodnie z art. 11 k.p.c., prawomocnym wyroku skazującym pozwanego R. P. za przywłaszczenie sobie powierzonego mienia znacznej wartości, w ten sposób, że będąc osobą upoważnioną do zawierania zobowiązań na rzecz i w imieniu przedsiębiorstwa (...) w K. zawarł umowy zakupu towarów od podmiotów trzecich, nie informując o tym pokrzywdzonego podmiotu (czyn z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.). Trzeba zatem także w tym zakresie uzupełnić ustalenia faktyczne, że wobec pozwanego R. P. zapadł prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie Wydział II Karny z dnia 8 października 2015 r. (sygn. akt II K 65/17) uznający za winnego i skazujący R. P. za czyn opisany w pkt I tego wyroku tj. że w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc umocowany ustnie do reprezentowania (...) G. P. z/s w K. przywłaszczył sobie powierzone mienie znacznej wartości w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 225.623,10 zł, w ten sposób, że będąc osobą upoważnioną do zawierania zobowiązań na rzecz i w imieniu w/w przedsiębiorstwa zawarł umowy zakupu towarów od podmiotów trzecich, nie informując o tym pokrzywdzonego podmiotu, a następnie dokonał sprzedaży zakupionych artykułów, pobierając zapłatę za ten towar, z której się nie rozliczył wobec pokrzywdzonego podmiotu, do czego był zobowiązany, w tym: (…) – na kwotę 27.418,18 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 26 sierpnia 2014 r. wystawionej przez (...) sp. z o.o. z/s w W., - na kwotę 9.139,39 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 28 sierpnia 2014 r. wystawionej przez (...) sp. z o.o. z/s w W. tj. stanowiący przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. (wyrok k. 153-156).

Wskazać należy, że zasada wyrażona w art. 11 k.p.c. nie stoi na przeszkodzie czynieniu przez sąd cywilny własnych ustaleń, w części wykraczającej poza znamiona konkretnego czynu, także ewentualnie mniej korzystnych dla pozwanego. Związanie prawomocnym wyrokiem skazującym dotyczy bowiem wyłącznie pozytywnie ustalonych w jego sentencji znamion przestępstwa, za popełnienie którego pozwany został prawomocnie skazany, co oznacza, że przepis art. 11 k.p.c. nie ogranicza dopuszczalności samodzielnego ustalenia przez sąd w postępowaniu cywilnym okoliczności zdarzenia, w tym także jego skutków w płaszczyźnie majątkowej strony powodowej, które nie są opisane w sentencji prawomocnego wyroku karnego skazującego pozwanego (por. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2005 r., V CK 297/05). W postępowaniu cywilnym możliwe jest dokonanie dodatkowych ustaleń, istotnych z punktu widzenia przesłanek odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, które nie były istotne dla określenia znamion przestępstwa i podstaw odpowiedzialności karnej (por. wyrok SN z dnia 9 kwietnia 2015 roku, II CSK 363/14). Sąd cywilny może więc czynić własne ustalenia w zakresie okoliczności, które nie dotyczą popełnienia przestępstwa, mimo że pozostają w związku z przestępstwem. Ustalenia te mogą różnić się od tych, których dokonał sąd karny (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 marca 2015 roku, III AUa 809/14).

Powyższe oznacza, że Sąd Rejonowy władny był samodzielnie przeprowadzić dowody i dojść do innych ustaleń, niż Sąd Okręgowy w Rzeszowie ale nie w zakresie opisu czynu, za który to czyn pozwany R. P. został prawomocnie skazany. Moc wiążąca wymienionego wyżej wyroku, na gruncie tej sprawy oznacza, że sąd cywilny był związany w zakresie ustaleń faktycznych wyroku (nie uzasadnienia), co do popełnienia przestępstwa. O ile zatem Sąd Rejonowy w uzasadnieniu orzeczenia stwierdził, że przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdza, że R. P. nie posiadał stosowanego pełnomocnictwa do zawierania zobowiązań bezgotówkowych w imieniu pozwanej, to stwierdzenie to pozostaje w sprzeczności z powołanymi wyżej dowodami a co najistotniejsze jest sprzeczne z wiążącym prawomocnym wyrokiem sądu karnego. W realiach niniejszej sprawy powód w toku postępowania wykazał, że R. P. posiadał pełnomocnictwo ustne od pozwanej. To potwierdza prawomocny wyrok sądu karnego. Pozwana natomiast nie wykazała, aby było inaczej. Co więcej z zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa oraz faktu dysponowania przez R. P. szerokimi danymi przedsiębiorstwa pozwanej i jej pieczęci wynika, że R. P. miał takie umocowanie.

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji błędnie uznał, że w takiej sytuacji tylko R. P. był stroną umowy z poprzednikiem prawnym powoda. Sąd Rejonowy w ogóle nie zwrócił uwagi na poważne konsekwencje wskazywanego wielokrotnie w apelacji prawomocnego wyroku sądu karnego. Tymczasem biorąc pod uwagę ustalenia wyroku skazującego w zakresie opisu czynu, nie ma wątpliwości, że wprost i konkretnie zostały tam opisane dwie umowy sprzedaży towarów wskazanych w dwóch fakturach VAT dołączonych do pozwu. Innymi słowy te umowy sprzedaży udokumentowane: fakturą VAT nr (...) z dnia 26 sierpnia 2014 r. oraz fakturą VAT nr (...) z dnia 28 sierpnia 2014 r. zostały zawarte w celu popełnienia przestępstwa zawłaszczenia mienia znacznej wartości, co zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu karnego.

Wskazując na powyższe trzeba podnieść, że zawarcie umowy sprzedaży w celu popełnienia przestępstwa jest wprost sprzeczne z prawem. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 2005 r., sygn. akt II CK 174/05 stwierdził, że: „Czynność prawna podjęta w celu przestępczym jest nieważna (art. 58 § 1 k.c.)”. Z poglądem tym akceptowanym w orzecznictwie należy się w pełni zgodzić.

Odnosząc do realiów sprawy, pozwany R. P. będąc umocowany ustnie do reprezentowania (...) G. P. przewłaszczył mienie znacznej wartości w ten sposób, że będąc osobą upoważnioną do zawierania zobowiązań na rzecz i w imieniu ww. przedsiębiorstwa zawarł m. in. dwie umowy sprzedaży towarów z ubezpieczonym ( (...) sp. z o.o.), nie informując o tym pozwanej, a następnie dokonał sprzedaży kupionych towarów pobierając za nie zapłatę, z czego się nie rozliczył. Zawarte w takich okolicznościach umowy sprzedaży z ubezpieczonym nie mogą być uznane za czynności ważne; R. P. nie zawierał ich bowiem w celu nabycia towarów oraz zapłaty za nie i następnie odsprzedaży tych towarów w imieniu pozwanej i otrzymania przez nią zapłaty za te towary, ale jedynie żeby nakłonić ubezpieczonego (poprzednika powoda) do wydania mu towarów, co umożliwiło mu dokonanie oszustwa odnośnie własnych intencji oraz przywłaszczenia mienia i osiągnięcia bezprawnego zysku z jego sprzedaży. Innymi słowy zawarł umowy w celu popełnienia przestępstwa.

Tymczasem czynności cywilnoprawnych nie można wykorzystywać jako środka do
osiągania przestępczych celów, zatem nie budzi wątpliwości, że umowy sprzedaży realizowane na podstawie ramowej umowy handlowej z dnia 18 sierpnia 2016 r. są na podstawie art. 58 § 1 k.c. bezwzględnie nieważne. Nieważne umowy nie rodzą zobowiązań do realizowania świadczeń z nich wynikających. Wobec tego pozwana na gruncie art. 828 § 1 k.c. (podstawa prawna powództwa) nie może być odpowiedzialna za szkodę po stronie powoda, gdyż nie była zobowiązana do zapłaty wobec ubezpieczonego, albowiem umowy między ubezpieczonym a pozwaną były bezwzględnie nieważne.

Ustalone w sprawie okoliczności wskazują też, że umowy sprzedaży nie były zgodne z wolą pozwanej, a co więcej, żaden dowód nie potwierdza, aby pozwana te umowy akceptowała. Powód nie przedstawia dowodów na okoliczność wiedzy i akceptacji pozwanej umowy handlowej oraz umów sprzedaży. Zeznania świadka A. P. z pewnością nie dowodzą tych okoliczności. Przeciwnie, jak wskazano wyżej zeznania te w powyższym zakresie nie dotyczą ani umowy handlowej ani też ww. umów sprzedaży, ponieważ świadek stwierdził, że nie posiada żadnych wiadomości odnośnie tego, jak doszło do podpisania umowy o współpracę z dnia 18 sierpnia 2014 r. ze spółką (...) sp. z o.o. Nadto o tym, że umowy nie były zgodne z wolą pozwanej ani, że pozwana te umowy akceptowała świadczy zakres pełnomocnictwa udzielonego R. P., którego treść odnośnie rodzaju transakcji nie została wykazana przez powoda. Zeznania świadka A. P., po okazaniu mu umowy handlowej z 18 sierpnia 2014 r. jednoznacznie brzmią, że podpis nie należy do pozwanej ale do R. P., a zatem powód winien wykazać, że przy podpisywaniu tej umowy R. P. posługiwał się pełnomocnictwem do jej zawarcia zgodnie z warunkami wykonania tj. zapłata bezgotówkowa, odroczony termin płatności, dostawa na oznaczone miejsce w R. a nie do siedziby pozwanej. Tymczasem powód zaniechał przedstawienia dowodów na dysponowanie przez R. P. pełnomocnictwem w dniu zawarcia tej umowy, podobnie jak odnośnie umów sprzedaży towarów. Okoliczności te zgodnie z regułami ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) winny być wykazane przez powoda, jeżeli ubezpieczony twierdzi, że zawierał umowę z osobą umocowaną i ta umowa jest zasadniczym źródłem roszczenia w sprawie.

Jeżeli zatem ubezpieczony czyli ten, komu zostało złożone oświadczenie woli w cudzym imieniu, zgodził się na działanie bez umocowania, stosuje się odpowiednio przepisy o zawarciu umowy bez umocowania (art. 104 k.c.). Zgodnie z art. 103 § 1 k.c. jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Tymczasem powód nie powołuje się na to, aby kiedykolwiek zwracano się do pozwanej o potwierdzenie, co więcej trzeba jednoznacznie stwierdzić, że nie ma w aktach dowodu potwierdzenia jakiejkolwiek z umów przez pozwaną. Wobec tego jedyną podstawą podmiotowa i przedmiotowa odpowiedzialności w niniejszej sprawie, to w świetle art. 103 k.p.c. odpowiedzialność pozwanego R. P..

Przesądzając o bezzasadności apelacji od wyroku oddalającego powództwo wobec pozwanej G. P. omawianie pozostałych zarzutów było bezprzedmiotowe, jako że pozwanej nie można przypisać odpowiedzialności kontraktowej w związku z niewykonaniem umów, jeżeli umowy te były bezwzględnie nieważne (art. 58 § 1 k.c.).

Z tych względów, skoro apelacja powoda nie znajduje uzasadnionych podstaw, należało ją na podstawie art. 385 k.p.c. oddalić.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w punkcie II sentencji na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności finansowej strony za wynik sprawy. Oznacza to, że powodowa spółka, która postępowanie apelacyjne w całości przegrała, obowiązana jest zwrócić pozwanej poniesione koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1.800,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym na dzień złożenia apelacji.

SSO Tomasz Szczurowski SSO Anna Gałas SSO Monika Skalska