Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2018 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ludmiła Dulka - Twarogowska

Protokolant: Grażyna Kosecka

po rozpoznaniu w 10 października 2018 roku w W. na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. z siedzibą w G.

przeciwko: M. Z. (1)

- o zapłatę

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz pozwanej M. Z. (1) kwotę 214,00 zł (dwieście czternaście złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Sądu Rejonowego

Ludmiła Dulka – Twarogowska

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

- (...)

SSR Ludmiła Dulka – Twarogowska

W., dnia 24 października 2018 r.

Sygn. akt I C 87/18 upr

UZASADNIENIE

W dniu 8 listopada 2016 roku powód (...) S.A. z siedzibą w G. wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie z powództwem przeciwko M. Z. (1) (...) - (...) Z. M. o zapłatę kwoty 483,17 zł z tytułu braku płatności za faktury wystawione w związku z dostarczaniem pozwanej energii elektrycznej w oparciu o łączącą strony umowę, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od poszczególnych kwot licząc od daty ich wymagalności do dnia zapłaty oraz kosztów procesu (k.2-7).

Postanowieniem z 28 marca 2017 roku Sąd Rejonowy L. wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w T.(k.8).

W dniu 22 sierpnia 2017 roku Sąd Rejonowy w T.V Wydział Gospodarczy uwzględniając w całości roszczenie powoda zawarte w pozwie, w sprawie o sygn. akt (...)wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (k.61-62).

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od wskazanego nakazu zapłaty pozwana domagała się oddalenia powództwa i zasądzenia od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, podnosząc zarzuty: niewłaściwości sądu gospodarczego oraz nieistnienia zobowiązania wobec spełnienia świadczenia (k.65-66v). W kolejnych pismach procesowych pozwana podała, iż zapłaciła każdą wystawioną przez powoda fakturę VAT, a we wszystkich potwierdzeniach wskazywała dług, na poczet którego miała zostać zaliczona zapłata. Pozwana nie zapłaciła jedynie za wezwania do zapłaty oraz noty odsetkowe - uważając je za bezprzedmiotowe, a także za faktury, które obejmowały okres rozliczeniowy, kiedy w nieruchomości nie było już licznika energii elektrycznej (k.102-103, k.126-127, k.138-139).

W dalszych pismach procesowych strona powodowa podtrzymała powództwo oraz określiła sposób, w jaki zaksięgowała wpłaty dokonane przez pozwaną, który według jej oceny był zgodny z OWU (k.92-92v, k.129-129v, k.143-144).

Na rozprawie w dniu 13 czerwca 2018 roku pozwana, reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata, podtrzymała swoje stanowisko procesowe (k.123 - czas zapisu: od 00:02:24).

Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 kwietnia 2002 roku M. Z. (2) zawarł z (...) w T. umowę o świadczenie usług przesyłowych i sprzedaży energii elektrycznej. Wskazany podmiot, a następnie powód będący jego następcą prawnym, w oparciu o wskazaną umowę dostarczał energię elektryczną do budynku mieszkalnego pod adresem (...). Zgodnie z umową M. Z. (2) był zobowiązany do regulowania należności w terminach wynikających z faktur wystawionych przez powoda. Po śmierci M. Z. (2), pozwana będąca jego żoną wstąpiła we wskazany stosunek umowny.

W dniu 24 czerwca 2015 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) za okres rozliczeniowy 07.04.2015 r. - 04.06.2015 r. obciążając pozwaną zapłatą 138,38 zł za zużycie 193 kWh energii elektrycznej wraz z kosztami dystrybucji, z terminem płatności do 13.07.2015 r. Pozwana 10.07.2015 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 138,38 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 19.08.2015 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 22,63 zł za okres rozliczeniowy 04.06.2015 r. - 12.08.2015 r., z terminem płatności określonym na 07.09.2015 r. Pozwana 04.09.2015 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 22,63 zł wskazując w tytule przelewu: faktura nr (...).

W dniu 19.08.2015 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,82 zł za okres rozliczeniowy 04.06.2015 r. - 12.08.2015 r., z terminem płatności określonym na 07.09.2015 r. Pozwana 04.01.2016 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 30,00 zł wskazując w tytule przelewu: faktura nr (...) plus odsetki za zwłokę.

W dniu 31.10.2015 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 22,63 zł za okres rozliczeniowy 12.08.2015 r. - 17.10.2015 r., z terminem płatności określonym na 21.11.2015 r. Pozwana 18.11.2015 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 22,63 zł wskazując w tytule przelewu: faktura nr (...).

W dniu 31.10.2015 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,82 zł za okres rozliczeniowy 12.08.2015 r. - 17.10.2015 r., z terminem płatności określonym na 21.11.2015 r. Pozwana 09.12.2015 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 30,00 zł wskazując w tytule przelewu: faktura nr (...) plus odsetki za zwłokę.

W dniu 31.12.2015 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) za okres rozliczeniowy 17.10.2015 r. - 08.12.2015 r. obciążając pozwaną zapłatą 26,80 zł za zużycie 6 kWh energii elektrycznej wraz z kosztami dystrybucji, z terminem płatności do 25.01.2016 r. Pozwana 20.01.2015 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 26,80 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 31.12.2015 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,82 zł za okres rozliczeniowy 17.10.2015 r. - 08.12.2015 r., z terminem płatności określonym na 25.01.2016 r. Pozwana 20.01.2016 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 18,82 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 16.02.2016 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 15,52 zł za okres rozliczeniowy 08.12.2015 r. - 08.02.2016 r., z terminem płatności określonym na 04.03.2016 r.. Pozwana 03.03.2016 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 15,52 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 29.02.2016 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,79 zł za okres rozliczeniowy 08.12.2015 r. - 08.02.2016 r., z terminem płatności określonym na 21.03.2016 r. Pozwana 17.03.2016 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 18,79 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 28.04.2016 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej fakturę VAT nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,79 zł za okres rozliczeniowy 08.02.2016 r. - 18.04.2016 r., z terminem płatności określonym na 17.05.2016 r. Pozwana 11.05.2016 r. dokonała zapłaty na rzecz powoda kwoty 18,79 zł wskazując w tytule przelewu: faktura VAT (...).

W dniu 14.04.2016 r. powód wystawił notę odsetkową nr (...) z terminem płatności do 17.05.2016 r., którą obciążył pozwaną zapłatą kwoty 1,54 zł tytułem odsetek za fakturę nr (...) z 18.06.2015 r. w wysokości 42,09 zł, której termin płatności upłynął 08.07.2015 r.

W dniu 22.06.2016 r. powód wystawił notę odsetkową nr (...) z terminem płatności do 19.07.2016 r., którą obciążył pozwaną zapłatą kwoty 0,68 zł tytułem odsetek za fakturę nr (...) z 18.06.2015 r. w wysokości 42,09 zł, której termin płatności upłynął 08.07.2015 r.

Na przełomie marca i kwietnia 2016 roku został zdemontowany licznik energii elektrycznej w nieruchomości położonej w (...).

W dniach 30.06.2016 r. i 25.07.2016 r. powód wystawił z tytułu dystrybucji energii elektrycznej faktury VAT o nr (...) obciążając pozwaną zapłatą 18,79 zł oraz 7,06 zł za okresy rozliczeniowe 18.04.2016 r. -13.06.2016 r. oraz 13.06.2016 r. - 21.07.2016 r., z terminami płatności określonymi na 19.07.2016 r. oraz 11.08.2016 r.

Zgodnie z § 17 ust. 4 Ogólnych Warunków Umów Kompleksowych powoda (zatwierdzony uchwałą Zarządu z dnia 14.11.2007 r.), w razie zaległości w płatnościach, dostawca może zarachować dokonane przez odbiorcę wpłaty pieniężne w pierwszej kolejności na poczet odsetek od faktur uregulowanych z opóźnieniem, a następnie na poczet najdawniej wymagalnego długu. W myśl § 26 w/w OWU odbiorcy doręcza się informację o treści zmian ogólnych warunków i dacie ich wejścia w życie. Odbiorca, któremu doręczono wskazane OWU w czasie trwania umowy, na podstawie której pobierał energię elektryczną , był nimi związany, jeżeli nie wypowiedział umowy w terminie w niej przewidzianym lub niezwłocznie (§ 27 ust. 2 OWU).

Powód nie doręczył pozwanej Ogólnych Warunków Umów (...) S.A.

Okoliczności bezsporne, ponadto dowody:

- odnowienie umowy o świadczenie usług przesyłowych i sprzedaży energii elektrycznej (k.37-40);

- faktury VAT (k.21-33);

- noty odsetkowe (k.34-35);

- odpis pełny z rejestru przedsiębiorców nr KRS powoda (k.71-84);

- dowody wpłat pozwanej (k.104-108v);

- OWU (k.150-153v).

Stan faktyczny w niniejszej sprawie miał co do zasady charakter bezsporny i został ustalony na podstawie wskazanych dokumentów, których autentyczność i prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez strony, a także w oparciu o twierdzenia strony pozwanej, którym powód nie zaprzeczył.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne (Dz.U.1997.54.348) w brzmieniu obowiązującym w dniu 17 kwietnia 2002 roku, tj. w dacie zawarcia umowy sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług przesyłowych, dostarczanie paliw lub energii odbywa się na podstawie umowy. Natomiast odbiorcą jest każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa lub energię na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym (art. 3 pkt 13 wymienionej ustawy). W myśl art. 555 k.c.. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii. Z kolei art. 535 k.c. stanowi, iż przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Odpowiednio przy umowie sprzedaży energii elektrycznej przedsiębiorstwo zobowiązuje się dostarczyć odbiorcy energię elektryczną w zamian za ustaloną cenę sprzedaży.

Bezsporną w sprawie była okoliczność, iż od 17 kwietnia 2002 roku M. Z. (2) był związany najpierw z (...) w T., a następnie z powodem, jako następcą prawnym, ważnym stosunkiem zobowiązaniowym w postaci umowy o świadczenie usług przesyłowych i sprzedaży energii elektrycznej. Z kolei po śmierci M. Z. (2) we wskazany stosunek umowny wstąpiła pozwana, czego nie kwestionowała w toku procesu. Umowa ta miała charakter mieszany, ponieważ łączyła elementy dwóch umów nazwanych: umowy sprzedaży energii elektrycznej i umowy przesyłowej. Na podstawie wskazanej umowy pozwanej była dostarczana energia elektryczna do budynku mieszkalnego pod adresem (...), a rozliczenia za zużytą energię elektryczną wraz z opłatami przesyłowymi miały być dokonywane w oparciu o wystawiane faktury.

Powód dochodził swojego roszczenia w oparciu o wskazaną umowę i w związku z nieuregulowaniem przez pozwaną płatności wynikających z wystawionych faktur VAT oraz not odsetkowych. Pozwana nie kwestionowała należności objętych większością opisanych w pozwie faktur (za wyjątkiem dwóch ostatnich), lecz sformułowała zarzut spełnienia świadczenia, przedstawiając dziesięć dowodów wpłat w formie przelewów (k.104-108v).

W myśl art. 451 § 1 k.c. dłużnik w pierwszej kolejności (przed wierzycielem) ma uprawnienie do wskazania, który ze swoich długów chce zaspokoić, a temu wyborowi dłużnika wierzyciel nie może się sprzeciwić. Wskazane uprawnienie do zarachowania spełnionego świadczenia przechodzi na wierzyciela dopiero wówczas, gdy dłużnik nie skorzystał z przysługującego mu prawa (art. 451 § 2 i 3 k.c.). Wola dłużnika zaliczenia spełnionego świadczenia na poczet określonych długów może być określona w dowolny sposób, a jej interpretacja podlega ogólnym zasadom dotyczącym wykładni oświadczeń woli. Pozwana dokonując każdorazowo płatności na rzecz powoda dokładnie określiła w tytule przelewu, za którą z faktur nastąpiła zapłata, ponadto – poza dwoma przypadkami - wpłacona kwota była tożsama z tą wynikającą z danej faktury. We wskazanych dwóch przypadkach zapłata nastąpiła po terminie wymagalności, dlatego pozwana powiększyła wpłaty o wartość odsetek, co podała także w tytułach przelewów (k.105, k.106). Wprawdzie pozwany powołał się na uprawnienie wynikające z § 17 ust. 4 Ogólnych Warunków Umów (...) S.A., do samodzielnego zarachowania dokonanych przez pozwaną wpłat, jednak jego stanowisko nie mogło zasługiwać na uwzględnienie. Przede wszystkim należy zauważyć, iż strona powodowa nie przedstawiła żadnego dowodu na doręczenie pozwanej OWU, a M. Z. (1) zanegowała tę okoliczność, dlatego Sąd uznał ją za niewykazaną na gruncie dowodowym. Skoro pozwanej nie doręczono OWU, zawarte w nich uregulowania - zgodnie § 27 ust. 2 – nie mogły obowiązywać pozwanej, co oznacza, iż powód nigdy nie dysponował pierwszeństwem (przed dłużnikiem) w uprawnieniu do zarachowania spełnionych świadczeń. Ponadto istotne zastrzeżenia może budzić także próba zaliczenia przez powoda wpłat pozwanej, które w kilku przypadkach zarachowano na poczet wierzytelności powstałych już po dokonaniu zapłaty (k.129-129v).

Konsekwencją dokonania takich ustaleń było przyjęcie przez Sąd braku zasadności obciążenia pozwanej przez powoda kosztami wezwań do zapłaty oraz notami odsetkowymi, skoro należności wynikające z dziesięciu faktur, których dotyczył pozew zostały w całości zapłacone, natomiast zasadności wystawienia not odsetkowych i wysokości naliczonych tam kwot w żadnym momencie strona powodowa nie udowodniła. Odnośnie dwóch ostatnich chronologiczne faktur pozwana zarzuciła, iż wystawione zostały już po zdemontowaniu licznika w nieruchomości, a więc po zaprzestaniu świadczenia przez powoda usług wynikających z łączącej strony umowy. Ponieważ powód w toku procesu nie zakwestionował skutecznie wskazanej okoliczności (pomimo postawienia w tym zakresie zarzutów przez pozwaną w pierwszym piśmie przygotowawczym z dnia 01 kwietnia 2018 r. i posiadania takowej możliwości aż do ostatniego terminu rozprawy w dniu 10 października 2018 r.), w ocenie Sądu należało przyjąć, iż została ona przyznana w sposób dorozumiany (art. 230 k.p.c.), co czyni jego roszczenie nieuzasadnionym także w tym zakresie.

W świetle powyższego powództwo podlegało oddaleniu w całości o czym Sąd orzekł w pkt 1 wyroku.

O kosztach procesu w pkt 2 wyroku orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik. Strona przegrywająca sprawę zwraca na żądanie przeciwnika koszty procesu. Zasądzona od powoda na rzecz pozwanej kwota 214,00 zł obejmuje: 180,00 zł wynagrodzenia adwokata ustalonego na podstawie § 2 pkt 1 w zw. z § 15 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800), w wysokości stanowiącej dwukrotność stawki minimalnej - przy uwzględnieniu konieczności uczestnictwa w kilku terminach rozprawy oraz sporządzenia kilku pism procesowych, a także 34,00 zł opłaty skarbowej od czynności złożenia dokumentów stwierdzających udzielenie pełnomocnictw.

Sędzia Sądu Rejonowego

Ludmiła Dulka-Twarogowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

(...)

3.  (...)

W., 20.11.2018r.

SSR Ludmiła Dulka-Twarogowska