Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 818/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 20.02.2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z 20.01.2017 r. odmówił A. B. prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia argumentując, że do wniosku ubezpieczony dołączył legitymację ubezpieczeniową zawierającą potwierdzenie okresu zatrudnienia w Zespole Adwokackim w Z. od 1.02.1984 r. do 15.09.1992 r. oraz wysokość osiągniętego wynagrodzenia w tym okresie, co zdaniem Zakładu nie daje podstawy do przeliczenia świadczenia w oparciu o te wynagrodzenia, gdyż wpisy wysokości zarobków budzą wątpliwości przez kogo i kiedy, kwoty te zostały zapisane. Zakład zaakcentował, że zarobki nie zostały wpisane w przewidziany do tego sposób, pomimo dostępnych rubryk, tj. zarobki osiągane w poszczególnych latach powinny być rozpisane w osobnych rubrykach, a nadto podniósł brak daty wpisu. Organ rentowy wyjaśnił nadto, że kierownik Zespołu nie jest osobą upoważnioną do sporządzania dokumentacji płacowych, a złożony podpis najprawdopodobniej służył jedynie dla potwierdzenia faktu okresu zatrudnienia. Zakład podkreślił też, że kwoty wpisano innym charakterem pisma oraz kolorem wkładu, a dodatkowo zaakcentował, że w aktach emerytalnych znajduje się zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 21.08.2013 r. z Okręgowej Rady Adwokackiej a wykazane zarobki za lata 1987 – 1992 są różne od wpisanych w legitymacji ubezpieczeniowej.

/decyzja k. 106 akt ZUS/

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą wnioskodawca złożył od niej odwołanie, wnosząc o jej zmianę poprzez nakazanie organowi rentowemu ponownego przeliczenia jego emerytury z uwzględnieniem faktu uzyskiwanych przez niego zarobków w Zespole Adwokackim w Z. w latach: 1984 r. w wysokości 196300 zł, w 1985 r. w wysokości 261600 zł, w 1986 r. w wysokości 460880 zł, zaznaczając jednocześnie, że jego żądanie dotyczy jedynie takiej sytuacji, gdy stosunek podstawy wymiaru stawek do przeciętnego wynagrodzenia za te lata kalendarzowe będzie wyższy niż trzy najniższe wskaźniki ujęte prze ZUS w załączniku do decyzji z 30.12.2013 r. Na uzasadnienie swojego roszczenia skarżący argumentował, że sporządzone w legitymacji ubezpieczeniowej zapisy oraz istniejące pieczątki pozwalają w sposób pewny na odtworzenie wysokości osiąganych przez niego dochodów w latach 1984 -1986. Wnioskodawca wyjaśnił, że w stosunku do niego, w dniu 15.04.1992 r., gdy zrezygnował z członkostwa w Zespole, ówczesny kierownik adw. E. J., zastosował metodę zapisania w przedmiotowej legitymacji dochodów tzw. „jednym ciągiem”, akcentując, że ani prawo, ani praktyka tego nie zabraniały. Zarzucił, że ocena ZUS jest zbyt formalistyczna, przez co nie zasługuje na aprobatę, a nadto pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. W konkluzji wniósł o przeliczenie wysokości jego emerytury przy założeniu, że osiągnięty stosunek podstawy wymiaru stawek do przeciętnego wynagrodzenia za lata 1984 -1986 był wyższy, niż taki stosunek za lata 2003, 2004, 2011.

/ odwołanie k. 2-3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

/ odpowiedź na odwołanie k. 5/

Na rozprawie z 3.10.2018 r.- bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku w niniejszej sprawie – wnioskodawca poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

/e-prot. z 3.10.2018 r.: 00:01:13, 00:09:22/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. urodził się w dniu (...)

/ niesporne/

Odwołujący został wpisany na listę adwokatów I. uchwałą (...) w Ł. z dn. 29.06.1982 r., ślubowanie adwokackie złożył w dn. 28.09.1982 r., w okresie 1.02.1984 r. – 15.09.1992 r., pracował, jako adwokat w Zespole Adwokackim w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy.

/ zaświadczenie k. 55/56 plik II akt ZUS, zaświadczenie k. 21/22 plik I akt ZUS/

Kierownikiem Zespołu Adwokackiego w Z. w okresie 19.03.1985 r. – 31.12.1995r. tj. do chwili likwidacji tego zespołu, był adw. E. J.. E. J. nie żyje od kilku lat.

/pismo z 30.05.2017 r. (...) w Ł. k. 9, zeznania świadka W. G. e-prot. z 8.11.2017 r.: 00:17:01, zeznania wnioskodawcy e-prot. z 8.11.2017 r. : 00:01:57 w zw. z e-prot. z 3.10.2018 r.: 00:04:32/

Sprawy związane z rozliczeniami spraw finansowych w/w zespołu nie były prowadzone przez kierownika tego zespołu, ale przez inną osobę upoważnioną do rozliczeń księgowych w rzeczonym zespole. Zespół przesyłał sprawozdania finansowe do Rady Adwokackiej. Wynagrodzenie było członkom przedmiotowego zespołu wypłacane co miesiąc, a jego otrzymanie kwitowali oni swoimi podpisami na listach płac, które zostały przekazane do Rady Adwokackiej w momencie likwidacji zespołu. Część dokumentacji płacowej członków zespołu uległa jednak zniszczeniu przed jej przekazaniem do Rady Adwokackiej. Członkowie przedmiotowego Zespołu Adwokackiego w Z. chcąc udowodnić dla potrzeb emerytalno – rentowych wysokość swoich zarobków w zespole występowali w tym celu do Rady Adwokackiej w Ł. o wystawienie druku Rp- 7, które było sporządzone na podstawie przekazanej dokumentacji.

/ protokół zebrania zespołu adwokackiego w Z. z 27.12.1995 r. k. 15, zeznania świadka W. G. e-prot. z 8.11.2017 r.: 00:17:01- 00:29:06, zeznania świadka M. K. e-prot. z 8.11.2017 r.: 00:31:57 – 00:41:30, pismo (...) z 6.12.2017 r. k. 41, zeznania świadka A. G. e- prot. z 19.02.2018 r: 00:02:46 – 00:11:52/

Wnioskodawca od 3.12.2013 r. na mocy decyzji z 30.12.2013 r. ma ustalone prawo do emerytury. Wysokość świadczenia emerytalnego odwołującego została przeliczona decyzją z 20.02.2014 r. przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 86,53% obliczonego z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1973 – 1981, 1984, 1987- 1991, 2006, 2008 – 2010, 2012. Ostatecznie staż pracy wnioskodawcy decyzją przeliczeniową z 12.06.2015 r. został ustalony na 37 lat, 8 miesięcy i 12 dni okresów składkowych oraz 6 lat, 10 miesięcy i 16 dni okresów nieskładkowych.

/ decyzje k. 39/40 plik II akt ZUS, 65/66 plik II akt ZUS, k. 93 plik II akt ZUS, obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury k. 69/70 plik II akt ZUS/

W dn. 20.01.2017 r. odwołujący złożył do organu rentowego wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury, dołączając do niego po raz pierwszy legitymację ubezpieczeniową serii AH Nr (...) wydaną w dniu 4.12.1967 r., w której na stronach 86-87 widnieją wpisy dotyczące zarobków skarżącego za okres 1.02.1984 r. – 15.09.1992 r. z tytułu zatrudnienia w Zespole Adwokackim w Z.. Sporne zarobki zostały wpisane „jednym ciągiem” w następujący sposób:

1984 - (...)

1985- (...)

1986 – (...)

1988- (...)

1988 – (...)

1989 – (...)

1990 – (...)

1991- (...)

1992- (...).

Przedmiotowe wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej nie są opatrzone żadną datą. Z prawej strony tych wpisów widnieje podpis kierownika zespołu adwokackiego adw. E. J., który nie był uprawniony do sporządzania dokumentacji płacowej. Sporne wpisy o wysokości zarobków zostały dokonane innym tuszem, niż w/w wpis z prawej strony oraz znajdujące się obok nich z lewej strony wpisy w rubrykach dotyczących: początku zatrudnienia, w której wpisano datę 1.2.1984 r., rodzaju wykonywanej pracy, w której wpisano adwokat, ustania zatrudnienia, w której wpisano datę 15.9.1992 r., a także podpis kierownika zespołu adwokackiego opatrzony pieczęcią. Zarówno wpisy z lewej, jak i z prawej strony spornych wpisów o zarobkach skarżącego, są uczynione tuszem w tym samym kolorze.

/ wniosek k. 103 – 105 plik II akt ZUS, legitymacja ubezpieczeniowa w koszulce za decyzją k. 107 plik II akt ZUS, zeznania świadka M. K. e-prot. z 8.11.2017 r.: 00:31:57 – 00:41:30, zeznania wnioskodawcy e-prot. z 8.11.2017 r. : 00:01:57 w zw. z e-prot. z 3.10.2018 r.: 00:04:32/

Sporne wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej skarżącego o jego zarobkach z lat 1987 – 1992 z tytułu zatrudnienia w Zespole Adwokackim w Z., różnią się od znajdujących się na druku Rp- 7 wystawionym przez Okręgową Radę Adwokacką w Ł. w dn. 21.08.2013 r. podpisanym przez Kierownika biura (...) sp. z o.o. i W. Okręgowej Izby Adwokackiej w Ł. adw. D. W., a złożonym przez wnioskodawcę do organu rentowego wraz z wnioskiem o emeryturę z 3.09.2013 r. W przedmiotowym druku Rp-7 nie podano zarobków z lat 1984-1986 z uwagi na brak list płac za ten okres, natomiast w kolejnych latach podano następujące kwoty wynagrodzenia:

1987 r. – 383541 zł

1988 r. - 398717 zł

1989 r. – 1703877 zł

1990 r. – 8637252 zł

1991 r. – 25537800 zł

1992 r. 24334900 zł

/wniosek k. 1 plik I akt ZUS, legitymacja ubezpieczeniowa w koszulce za decyzją k. 107 plik II akt ZUS, druk Rp – 7 k. 17/18 plik I akt ZUS /

(...) Rp – 7 dotyczący spornych zarobków w Zespole Adwokackim w Z. w przypadku A. B. został wystawiony na wyraźną prośbę skarżącego przez A. G., prowadzącą biuro księgowe, która współpracuje z Radą Adwokacką w Ł.. Zapisy na tym dokumencie zostały dokonane na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu z
7.06.2016 r. wystawionego przez Kierownika Biura (...) w Ł., za lata 1987, 1988, 1990 na podstawie zestawienia rozliczeniowego z tytułu wynagrodzeń adwokatów sporządzonego zaś przez Kierownika Zespołu Adwokackiego w Z., za lata 1989, 1991, 1992 na podstawie list wynagrodzeń adwokatów w/w zespołu, za listopad 1991 r., styczeń 1992 r., kwiecień 1992 r., listopad 1992 r. na podstawie listy płatniczej zasiłków z ubezpieczenia społecznego. A. G. nigdy nie miała kontaktu z adw. E. J.. Rada Adwokacka nie dysponuje żadnymi innymi dokumentami płacowymi odwołującego niż te, które posłużyły za podstawę do wystawienia w/w Rp – 7.

/ pismo z (...) k. 41, zaświadczenie k. 42, zestawienia wpływów k. 43 – 66, listy płac k. 67 – 112, listy płatnicze k. 113- 117, dokumentacja płacowa k. 118 – 120, zeznania świadka A. G. e- P.. z 19.02.2018 r: 00:02:46 – 00:11:52, pismo z Izby Adwokackiej w Ł. k. 132/

W efekcie rozpoznania powyższego wniosku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję z 20.02.2017 r. i odmówił A. B. prawa do ponownego ustalenia wysokości świadczenia, uznając, że sporne wpisy w rzeczonej legitymacji ubezpieczeniowej nie mogą stanowić podstawy do dokonania przeliczenia świadczenia emerytalnego wnioskodawcy.

/ decyzja k. 106 akt ZUS/

Z punktu widzenia wiedzy grafologicznej nie można wydać opinii na okoliczność: czy zapisy ręczne sporządzone długopisem niebieskim i czarnym tuszem na karcie 86 i 87 legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego - serii AH nr (...) wydanej w dniu 4.12.1967 r. pochodzą od jednej, czy też od dwóch różnych osób, albowiem jednoznaczne i kategoryczne rozstrzygnięcie w tym zakresie byłoby możliwe, ewentualnie na drodze badań komparatystycznych ww. zapisów kwestionowanych z odpowiednio obszernymi i jakościowo wystarczającymi rękopisami porównawczymi wytypowanych osób.

/ opinia biegłego grafologa k. 136 – 139/

Według wiedzy kryminalistycznej nie jest możliwe odtworzenie czasu powstania spornych wpisów o zarobkach w legitymacji ubezpieczeniowej odwołującego. Metodyka szacowania wieku zapisów długopisowych z 29.05.2015 r. posiada pewne ograniczenia oraz warunki niezbędne do przeprowadzenia badań, a mianowicie: badania dotyczą jedynie tuszów długopisowych (ich kolor nie ma wpływu na wyniki badań) zawierających w swoim składzie chemicznym rozpuszczalnik 2-feoksyetanol, którego obecność w danym tuszu możliwa jest do stwierdzenia dopiero w trakcie przeprowadzanych badań, podjęcie badań możliwe jest po uzyskaniu od zleceniodawcy pisemnej zgody na badania niszczące, metoda nie pozwala na określenie konkretnej daty powstania zapisu, w wyniku badań możliwe jest potwierdzenie hipotezy, iż badany zapis został sporządzony na dokumencie prawdopodobnie w okresie do około 18 miesięcy od dnia badań (zapis młody), metodyka wyklucza potwierdzenie hipotezy, iż zapis na dokumencie jest starszy niż około 18 miesięcy do dnia badania (zapis stary). Z uwagi na to, że takie wnioskowanie jest obarczone zbyt dużą niepewnością, wskazane jest, aby zleceniodawca określił wiarygodną datę fizyczną włączenia dokumentu do postępowania np. od kiedy jest w aktach – jeżeli z okoliczności sprawy wynika, ze dokument jest w aktach sprawy dłużej niż 18 miesięcy, przedmiotowe badania nie przyniosą efektu, gdyż według metody wszystkie zapisy na dokumencie będą nierozróżnialne czasowo.

/ pisma z Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w W. k. 170 – 172, pismo Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. - 174/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów złożonych do akt sprawy i znajdujących się w załączonych aktach rentowych, a nadto na podstawie opinii biegłego grafologa, jak również pism z Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w W. i Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł., a dodatkowo częściowo na podstawie zeznań wnioskodawcy i świadków, a mianowicie w takim zakresie w jakim z w/w dokumentami tworzyły one spójną całość. Nie ma sporu co do tego, że z okresu zatrudnienia odwołującego w Zespole Adwokackim w Z. nie zachowała się pełna dokumentacja płacowa dotycząca wynagrodzeń skarżącego. Sąd miał na uwadze, że możliwość pewnego odtworzenia rzeczywistych zarobków wnioskodawcy z tego okresu dotyczyła jedynie tych lat, z których dokumenty płacowe zostały faktycznie przekazane do Rady Adwokackiej w Ł. po zlikwidowaniu Zespołu Adwokackiego. Spór dotyczył możliwości posłużenia się w tym celu także legitymacją ubezpieczeniową skarżącego, albowiem pojawiły się wątpliwości dowodowe co do wiarygodności umieszczonych w tym dokumencie wpisów o zarobkach, gdyż nie zostały prawidłowo dokonane, bowiem nie znajdują się w odrębnych rubrykach, nie zostały opatrzone żadną datą, nie ma też podpisu osoby, która je wykonała, sąsiadujące przy spornych wpisach na karcie 86 i 87 legitymacji wpisy są wykonane innym tuszem, wydaje się, że innym charakterem pisma, co budziło uzasadnione wątpliwości co do tego - kto jest autorem spornych wpisów, kiedy zostały one dokonane i na jakiej podstawie. Chcąc zweryfikować twierdzenia wnioskodawcy w tym zakresie, Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, w ramach którego przesłuchał świadków, którzy jednak poza informacją, że część dokumentów płacowych z badanego okresu zaginęła - nie zeznali oni o żadnych innych, istotnych z punktu widzenia rozstrzygnięcia okolicznościach pozwalających na jednoznaczne stwierdzenie, że sporne wpisy pochodziły od kierownika zespołu adw. E. J., a co najwyżej, że podpis pod pieczęcią z prawej strony był wymienionego. Sam E. J., jak wprost zeznali świadkowie i wnioskodawca - od kilku lat nie żyje, a zatem nie ma możliwości nie tylko jego przesłuchania celem potwierdzenia, że jest on autorem spornych wpisów i tego, kiedy i na jakiej podstawie je uczynił, ale też z uwagi na niemożliwość uzyskania materiału porównawczego w postaci ręcznego pisma zmarłego nie jest też możliwe dokonanie na podstawie ekspertyzy grafologicznej jednoznacznych ustaleń, że rzeczone wpisy o zarobkach skarżącego faktycznie dokonał wymieniony kierownik zespołu adwokackiego, co wprost wynika z pełnowartościowej i niekwestionowanej opinii biegłego grafologa. Ponadto również z pism z Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w W. i Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. wprost wynika, że nie ma możliwości dokładnego ustalenia czasu, w jakim sporne wpisy zostały dokonane, a jedynie można by ustalić, czy są to tzw. „młode wpisy” do 18 miesięcy od dnia badania czy „stare wpisy” powyżej 18 miesięcy. Przeprowadzenie zatem dowodu w celu ustalenia czasu sporządzenia spornych zapisów nie pozwoli na jednoznaczne stwierdzenie tego czasu, w sytuacji, gdy zapis ten został dokonany w okresie dłuższym niż około 18 miesięcy od dnia badania. Żadnych innych wniosków dowodowych skarżący nie złożył, ani też nie przedstawił żadnych nowych dokumentów płacowych ze spornego okresu niż te, które posłużyły do wystawienia Rp- 7 o jego zarobkach w Zespole Adwokackim w Z., przy czym nie kwestionował, że druk RP-7 jest niezgodny z dokumentami na podstawie, których został wystawiony. W tym stanie rzeczy z całokształtu materiału dowodowego wynika, że twierdzenia wnioskodawcy co do tego, że sporne wpisy o zarobkach w legitymacji ubezpieczeniowej zostały wykonane przez kierownika w/w zespołu adw. E. J., gdy skarżący odchodził z zespołu, jak i że kwoty podane w tych wpisach odpowiadają jego rzeczywistym zarobkom, nie zostało w toku postępowania udowodnione, co czyni jego zeznania gołosłownymi. Tym bardziej, że wnioskodawca dysponując legitymacją ubezpieczeniową z powyższymi zapisami, poczynionymi rzekomo w dacie zakończenia pracy w Zespole Adwokackim w Z. – nie przedstawił wcześniej w organie rentowym powyższej legitymacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U z 2018 r. poz. 1270 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Szczegółowy tryb postępowania w sprawach ustalania prawa do świadczeń pieniężnych przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011, Nr 237, poz. 1412). Stosownie do treści § 10 ust. 1 pkt. 2 wskazanego rozporządzenia, osoba ubiegająca się o świadczenie powinna przedstawić dokumenty stwierdzające okresy uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokość. W § 22 ust. 1 rozporządzenia wskazano, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: 1) legitymacja ubezpieczeniowa, 2) legitymacja służbowa, 3) legitymacja związku zawodowego, 4) umowa o pracę, 5) wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. W ust. 2 wskazano, że jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

Rozporządzenie to obowiązuje od 23 listopada 2011 r. i ma zastosowanie do wniosków w sprawach świadczeń złożonych od daty jego wejścia w życie. Zastąpiło ono rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r., Nr 10, poz. 49, ze zm.), które dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości określało w sposób podobny. I tak zgodnie z § 20 pkt. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty dla pracowników były zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków.

Orzeczenia Sądu Najwyższego jakie zapadły jeszcze na gruncie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. są zgodne co do tego, że ograniczenie co do środków dowodowych wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. obowiązujące w postępowaniu przed organem rentowym nie ma zastosowania w postępowaniu sądowym przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za celowe i pożądane. Wysokość uzyskiwanego uposażenia może być zatem ustalana także przy pomocy innych pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia zainteresowanego / por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 r. sygn. akt II UKN 186/97, opubl. OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2006 r. sygn. I UK 115/06, opubl: Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2007, Nr 17-18, poz. 257, str. 753/.

Przy czym nie jest możliwe obliczanie wysokości emerytury wyłącznie na podstawie twierdzeń wnioskodawcy. Twierdzenia te muszą być udowodnione. Nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) / por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76; wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. II UKN 244/98, opubl. OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662/.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył wysokości zarobków osiąganych przez odwołującego w okresie jego zatrudnienia w Zespole Adwokackim w Z. w latach 1984, 1985, 1986, na podstawie wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej, których treść jest różna od złożonego przez skarżącego do ZUS druku Rp- 7, a wątpliwości organu rentowego co do ich wartości dowodowej budził sposób dokonania tych wpisów w tzw. „jednym ciągu”, a nie w rubrykach dla poszczególnych lat, brak opatrzenia tych wpisów datą, brak opatrzenia ich podpisem upoważnionej osoby, która je dokonała, inny kolor tuszu wpisów umieszczonych obok tych spornych po ich lewej i prawej stronie na karcie 86 i 87 legitymacji. Poza sporem pozostawał natomiast fakt zaliczenia ubezpieczonemu do stażu pracy ww. okresu zatrudnienia.

Wnioskodawca za ten okres nie złożył żadnych innych dokumentów niż te, które były podstawą wystawienia druku Rp – 7 przez Radę Adwokacką na jego wyraźną prośbę na podstawie zarchiwizowanych w Radzie Adwokackiej dokumentów płacowych ze zlikwidowanego Zespołu Adwokackiego w Z., i nie kwestionował, że druk Rp- 7 jest zgodny z dostępną dokumentacją, która została przekazana do Rady Adwokackiej, ani tego, że brak jest pełnej dokumentacji płacowej z badanego okresu, gdy wykonywał pracę w Zespole Adwokackim w Z..

Sąd Okręgowy miał też na uwadze, że skarżący był cały czas w posiadaniu legitymacji ubezpieczeniowej i dostrzegając rozbieżności z drukiem Rp -7 nie złożył do ZUS swojej legitymacji, gdy w 2013 r. ubiegał się o świadczenie emerytalne, a uczynił to dopiero w
2017 r.

W szczególności należy zwrócić uwagę, że dokument w postaci legitymacji ubezpieczeniowej nie spełnia wymagań formalnych dla uznania jego ważności. Zarzucany przez organ rentowy brak umieszczenia w ww. legitymacji ubezpieczeniowej podpisu osoby i daty oczywiście nie oznacza automatycznie, że osoba, która dokonała wpisu nie była upoważniona do podejmowania czynności w imieniu zakładu pracy, nie jest to też brak formalny dyskwalifikujący ważność tego dokumentu, jednakże wnioskodawca swoich twierdzeń, że tego wpisu dokonał kierownik zespołu adwokackiego – obecnie już nieżyjący - adw. E. J., w toku postępowania odwoławczego nie udowodnił. Wpisy w legitymacji nie są nawet opatrzone parafkami osoby odpowiedzialnej za wpis, ani datą ich dokonania, nie są też wykonane prawidłowo, bo nie zamieszczono zapisu o wysokości wynagrodzenia w odrębnych rubrykach dla danego roku, a nadto wpisy sąsiednie są dokonane innym kolorem tuszu, co zdaniem Sądu powoduje, iż wątpliwości organu rentowego co do wartości dowodowej legitymacji ubezpieczeniowej skarżącego są zasadne, co w tym stanie oznacza, że rzeczony dokument nie spełniając wszelkich wymogów stawianych wpisom w legitymacji ubezpieczeniowej nie jest wiarygodnym źródłem dowodowym do czynienia stanowczych ustaleń na tej podstawie. Brak możliwości przesłuchania w charakterze świadka E. J., brak możliwości uzyskania materiału porównawczego do przeprowadzenia ekspertyzy grafologicznej potwierdzającej prawdziwość wersji skarżącego, że to Kierownik Zespołu był autorem tych wpisów, brak możliwości ustalenia daty ich wykonania co wynika z pism Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w W. i Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł., w efekcie uniemożliwia bowiem stanowcze stwierdzenie, kto i kiedy tych wpisów dokonał. Nie ma też żadnych innych dokumentów płacowych, które potwierdzałyby wysokość wpisanych zarobków w legitymacji za lata 1984- 1986. Tym samym koniecznym stało się uznanie, iż zapisane w legitymacji ubezpieczeniowej kwoty wynagrodzeń za lata 1984-1986, o których uwzględnienie wnosił skarżący, nie dają podstawy do jednoznacznego stwierdzenia w sposób pewny, że odpowiadają one rzeczywistości.

Sąd Okręgowy dopuścił też dowód z zeznań świadków - byłych współpracowników Zespołu Adwokackiego w Z. - jednakże nie posiadali oni ani żadnej wiedzy na temat wysokości zarobków ubezpieczonego, ani tego kto i kiedy dokonał spornych wpisów, a jedynie poświadczyli, że z prawej strony - widniejący podpis pod pieczęcią kierownika zespołu nakreślił zmarły E. J., co z uwagi na treść opinii biegłego grafologa, który wykluczył jednoznaczne ustalenie, czy wszystkie wpisy na karcie 86 i 87 zostały wykonane przez jedną czy dwie osoby, nie dało wystarczającej podstawy, aby stwierdzić, że także sporne wpisy zostały w legitymacji skarżącego nakreślone ręką Kierownika Zespołu Adwokackiego.

Podniesione zatem przez ubezpieczonego w odwołaniu – nieuwzględnienie przez organ rentowy wysokości wynagrodzenia za okres od 1984 do 1986 roku,
w wysokości określonej wpisem do legitymacji ubezpieczeniowej było nieuzasadnione.

Argumentem przemawiającym za odmową przyjęcia legitymacji ubezpieczeniowej jako dokumentu mającego potwierdzić zarobki w tym okresie jest okoliczność, że wpisy dotyczące zarobków za te lata są niepełne – brak podpisu osoby, która je wykonała i daty kiedy to uczyniła, jak również nieprawidłowy sposób dokonania tych wpisów z uwagi na to, że wynagrodzenia nie były zapisane w odrębnych rubrykach dla poszczególnych lat. Ponadto wpis za 1987 rok w legitymacji różni się z wpisem z Rp- 7 wystawionym przez upoważnioną osobę na podstawie zarchiwizowanej dokumentacji płacowej w Radzie Adwokackiej przekazanej po likwidacji w 1995 r. zespołu.

Zarobki, aby mogły być podstawą ustalenia wysokości świadczenia, winny być ustalone i wskazane w sposób dokładny i nie budzący wątpliwości – w legitymacji oprócz zarobku brutto za rok kalendarzowy oraz przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia winien znaleźć się podpis osoby dokonującej wpisu zarobków, opatrzony jej pieczęcią i podpisem. Brak tych elementów skutkuje tym, iż w ocenie Sądu Okręgowego wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej dotyczące wysokości wynagrodzenia za lata 1984-1986,
nie potwierdzają ponad wszelką wątpliwość, że wysokość wpisanego wynagrodzenia była wynagrodzeniem, które wnioskodawca rzeczywiście otrzymywał w spornym okresie czasu, w wymienionym zespole adwokackim. Nie wiadomo bowiem, kto i kiedy dokonał wpisu o zarobkach ubezpieczonego za sporne lata. Nieprawidłowo dokonany wpis
w legitymacji nie może być podstawą do ustalenia wysokości otrzymywanego wynagrodzenia. Skoro nie zawiera wszystkich poprawnie wpisanych danych, to automatycznie nie może stanowić źródła ustalenia wysokości osiąganych zarobków. Tym samym zarobki za lata 1984-1986 wpisane w legitymacji, nie mogły być przez organ rentowy przyjęte do obliczenia podstawy wymiaru emerytury. Ubezpieczony
nie dysponuje innymi dokumentami potwierdzającymi wysokość jego zarobków, co więcej poza sporem pozostaje, że poza zarchiwizowanymi dokumentami płacowymi w Radzie Adwokackiej reszta tych dokumentów uległa zniszczeniu, ani też ubezpieczony nie wykazał, że wpisy zostały faktycznie dokonane przez Kierownika Zespołu Adwokackiego w Z., kiedy i na jakiej podstawie.

Z tych względów, na podstawie art. 477 14 §1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie, jako niezasadne.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy razem z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia apelacji.

13.11.2018r.

A.P.