Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2018r.

Sąd Rejonowy w Ropczycach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Pokrzywa

Protokolant: st.sekr.sądowy Grażyna Chmiel-Wołcyrz

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2018r. w Ropczycach

na rozprawie

sprawę z powództwa J. T.

przeciwko L. T.

o podwyższenie alimentów

sprawę z powództwa wzajemnego L. T.

przeciwko J. T.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

I. podwyższa raty alimentacyjne od pozwanego L. T. na rzecz powódki J. T. z kwoty po 200 zł miesięcznie zasądzonych wyrokiem S. O.w R. z dnia 27.06.2005r. sygn. akt I C 753/04 do kwoty po 500 zł (pięćset złotych) miesięcznie płatne z góry do dnia 5-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat w terminie do rąk powódki, począwszy od dnia 5.02.2018r.,

II. powództwo wzajemne w całości oddala,

III. nie obciąża pozwanego L. T. obowiązkiem uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa opłaty sądowej, od której strona powodowa była zwolniona oraz nie obciąża pozwanego kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej,

IV. obciąża powoda L. T. uiszczoną opłatą sądową w kwocie 120 zł (sto dwadzieścia złotych) od pozwu wzajemnego,

V. zasądza od powoda wzajemnego L. T. na rzecz pozwanej J. T. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa strony pozwanej.

VI. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 11/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12.04.2018r.

Powódka J. T. w pozwie wniesionym przeciwko L. T. domagała się podwyższenia rat alimentacyjnych z kwoty po 200 zł miesięcznie zasądzonych wyrokiem S. O.w R. z dnia 27.06.2005r. sygn. akt I C 753/04 do kwoty po 500 zł miesięcznie, począwszy od dnia wniesienia pozwu tj. od 5.02.2018r. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że aktualny koszt jej koszt leczenia i utrzymania jest wyższy i dotychczasowe alimenty nie pozwalają jej wraz z pobieranymi świadczeniami na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb.

Pozwany L. T. w odpowiedzi na pozew z dnia 27.02.2018r. wniósł o oddalenie powództwa powódki w całości. Jednocześnie wystąpił z powództwem wzajemnym przeciwko powódce o uchylenie obowiązku alimentacyjnego nałożonego na powoda wzajemnego wyrokiem S. O.w R. z dnia 27.06.2005r. sygn. akt I C 753/04

W uzasadnieniu pozwany-powód wzajemny podniósł, że powódka jest w stanie się samodzielnie utrzymać , pobierane przez J. T. świadczenia wystarczają na godne życie.

Bezspornym jest, że S. O.w R. wyrokiem z dnia 27 czerwca 2005r. sygn. akt I C 753/04 orzekł rozwód małżeństwa powoda L. T. z pozwaną J. T. z winy powoda, zasądził od L. T. na rzecz J. T. alimenty w kwocie po 200 zł miesięcznie.

Następnie S. A.w R. wyrokiem z dnia 10.11.2005r. oddalił apelację L. T. ( sygn. akt I ACa 552/05).

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Powódka- pozwana wzajemna J. T. lat 68, stanu wolnego emerytka. Pobiera emeryturę z ZUS w wysokości 1.316,38 zł miesięcznie. Do stycznia 2017r. otrzymywała dodatkowo emeryturę amerykańską
w wysokości 240 dolarów, z uwagi na zgłoszenie jej osoby, przez pozwanego, jako uprawnionej do świadczenia. W wyniku nieprawidłowych naliczeń świadczenia oraz przyznania pozwanemu emerytury z Z. w P. powódka dopiero od sierpnia 2018r. ponownie zacznie pobierać z U. świadczenie w wysokości 26 dolarów, od września kwotę 174 dolarów. J. T. mieszka w R. samodzielnie w mieszkaniu o pow.69,06 m ^{( 2)}, które jest jej własnością. Czynsz w sezonie zimowym za lokal wynosi 500-600zł miesięcznie, a w sezonie letnim czynsz wynosi 300 zł. Oprócz czynszu opłaca dodatkowo rachunki za prąd w kwocie około 50 zł co drugi miesiąc, Internet 50 zł miesięcznie, opłaty za telefon komórkowy kosztują 45 zł miesięcznie. Nie posiada żadnego innego majątku, oprócz mieszkania. Jest zadłużona w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) na kwotę około 5.000 zł. Co miesiąc oprócz podstawowego czynszu spłaca zadłużenie w kwocie po 100-200 zł miesięcznie . Koszt wyżywienia powódki wynosi 500 zł miesięcznie, koszt zakupu środków higienicznych w miesiącu to kwota 100 zł. Powódka co miesiąc dokonuje zakupów obuwia i odzieży, na które przeznacza średnio 250 zł miesięcznie. J. T. jestem cukrzykiem, pozostaje w leczeniu diabetologicznym, endokrynologicznym, kardiologicznym, neurologicznym, pulmonologicznym , reumatologicznym, psychiatrycznym ( zaburzenia snu). Prywatnie korzysta z porad neurologa oraz psychiatry. Wizyta u lekarz neurologa kosztuje 140 zł miesięcznie. Korzysta z porad lekarza psychiatry raz na jakiś czas w W.. Na zakup lekarstw przeznacza średnio 500 zł. Powódka obecnie spłaca kredyt na zakup pralki, po 101 zł miesięcznie do końca 2018r. Nie otrzymuje żadnej pomocy finansowej, ani rzeczowej z opieki społecznej. Powódka często zastawia rzeczy w lombardzie, które wykupuje jeżeli posiada środki. Strony z małżeństwa posiadają dwoje dorosłych dzieci. Syn mieszka w R., córka mieszka w W.. Powódka przebywa często u córki przez okres dwóch tygodni w miesiącu.

( dowód: zeznania powódki k-61 , zaświadczenie lekarskie z dnia 23.10.2017r.Z. w R. (...)9 , zaświadczenie lekarskie z dnia 21.11.2017r. (...) E. T.-10, k, zaświadczenie lekarskie z (...)z dnia 22.01.2018r. k-11, zaświadczenie lekarskie z dnia 14.11.2017r. Z. w R. (...), zaświadczenie lekarskie z dnia 17.01.2018r. k-12, ZOZ R. (...)k-13, zaświadczenie lekarza psychiatry z dnia 12.10.2017r k-14., faktury k-15/22 , dowody opłat karta -23, zbiorcze zestawienie opłat Spółdzielni Mieszkaniowej (...) karta- 24, przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 23.01.2018r. k- 25, ,zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23.01.2018r. k-26, dowód wpłaty na rzecz (...) (...)karta- 27, decyzja ZUS z dnia 17.03.2015r., potwierdzenie polecenia przelewu karta- 29, z pisma Administracji (...) z dnia 3.03.2017r. oraz z dnia 3.08.2017r. k-59 )

Pozwany-powód wzajemny L. T. lat 69, emeryt. W 2007r. po powrocie do kraju z U. zawarł ponownie związek małżeński. Mieszka w J. w domu wolnostojącym, który jest własnością córki jego żony. Nie posiada żadnych nieruchomości ani pojazdów. Korzysta z samochodu żony. Zasoby gotówkowe pozwanego wynoszą około 2.000-3.000 zł. Pozwany posiada jedynie dzieci z małżeństwa z powódką. W domu, w którym pozwany mieszka ma wyodrębniony lokal, który jest oddzielnie opomiarowany i sam go utrzymuje wraz z żoną. Rachunki za prąd wynoszą około 100 zł co miesiąc. Rachunki za gaz podobnie około 100 zł miesięcznie. Woda około 150 zł miesięcznie. Ogrzewanie centralne kosztuje 3.000 zł rocznie. Wywóz śmieci raz na pół roku kosztuje 300 zł. Pozwany pozostaje w stałym leczeniu z powodu nadciśnienia i wysokiego cholesterolu. Na zakup lekarstw przeznacza około 80 zł miesięcznie. Ma także kłopoty z kręgosłupem i kolanami, z tego powodu przyjmuje lekarstwa przeciwbólowe, które kosztują miesięcznie 50-60 zł.
W okresie od 2012r. do sierpnia 2017r. L. T. pobierał emeryturę amerykańską w wysokości 470 dolarów. Pozwany , ponieważ istniała taka możliwość wskazał jako uprawnioną do emerytury z U. powódkę. W wyniku nieprawidłowego jej naliczenia, po uzyskaniu świadczenia emerytalnego przez pozwanego z Z., wypłata świadczenia z U. została wstrzymana. Od 1 października 2018r. ponownie nastąpi wypłata świadczenia dla pozwanego w wysokości 260 dolarów miesięcznie. L. T. pobiera także emeryturę z Z. w wysokości 3.458 zł miesięcznie. Nie jest nigdzie zadłużony. Żona pozwanego pobiera emeryturę z K. w wysokości 900 zł miesięcznie. Raz w roku pozwany korzysta z wyjazdów poza granice kraju. Raz na jakiś czas pomaga finansowo córce z małżeństwa, przekazując kwotę 500 zł. Pozwany dokłada do utrzymania córce żony S. B. , która pomagała pozwanemu w utrzymaniu, kiedy ten pozostawał bezrobotny po powrocie z U. do kraju. Pozwany dotychczas systematycznie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego wobec powódki.

( dowód: zeznania pozwanego 61/62, zaświadczenie P.w S. z dnia 22.02.2018r. k-42,z decyzji ZUS z dnia 9.09.2015r., zaświadczenie (...) Oddział w K. z dnia 22.02.2018r. k-43, pismo Administracji ds. (...) z dnia 29.01.2012r. karta 46/47 akt, zaświadczenie (...) P. z dnia 22.02.2018r. k-47, wynik badania kręgosłupa lędźwiowego karta 48, karta zabiegowa (...) Centrum (...) karta 49/50 akt, wynik badania MR z dnia 8.06.2012r. k-51, )

Sąd dał wiarę przedłożonym przez strony dokumentom. Sporządzone one zostały przez uprawnione organy, w granicach ich kompetencji, a ich treść nie budziła zastrzeżeń stron.

Zeznania powódki- pozwanej wzajemnej odnośnie jej sytuacji majątkowej, zarobkowej, ponoszonych przez nią miesięcznych kosztów utrzymania w zasadzie zasługują na wiarę, ponieważ są one realne i znajdują potwierdzenie w zasadach doświadczenia życiowego oraz w przedłożonych dokumentach. Sąd jedynie nie obdarzył wiarygodnością zeznań powódki odnośnie kosztów związanych z zakupem środków higienicznych i kosmetycznych oraz z wysokością wydatkowanych środków na zakup odzieży, uznał, że są one rażąco wysokie i nieadekwatne do sytuacji finansowej powódki oraz jej potrzeb . Przyjął, że koszt zakupu środków higienicznych i kosmetycznych w miesiącu wynosi 100 zł, koszt zakupu odzieży to kwota 250 zł miesięcznie.

Także zeznania pozwanego-powoda wzajemnego odnośnie jego sytuacji majątkowej, zarobkowej, ponoszonych przez niego miesięcznych kosztów utrzymania zasługują na wiarę, ponieważ są one realne i znajdują potwierdzenie w zasadach doświadczenia życiowego oraz w przedłożonych dokumentach. Sąd nie obdarzył walorem wiarygodności zeznań pozwanego w zakresie przekazywania na rzecz córki aktualnej żony kwoty 2000 zł miesięcznie. Sąd przyjął, w oparciu o doświadczenie życiowe i zeznania pozwanego, że L. T. na swoje utrzymanie i opłaty przeznacza w miesiącu przynajmniej 1685 zł.( koszt wyżywienia podobnie jak u powódki wyceniono na kwotę 500 zł, koszt środków higienicznych na kwotę 100 zł, 300 zł zakup odzieży- biorąc pod uwagę wysokość dochodów). Z tych względów mając na uwadze wysokość świadczenia emerytalnego pozwanego, przekazywanie środków finansowych w wysokości 2000 zł nie jest możliwe, przy założeniu że pozwany nie posiada dodatkowego źródła dochodu.

Sąd ustalił , że aktualny koszt utrzymania powódki wynosi 2035 zł miesięcznie.

W myśl art. 60§1 kro małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który pozostaje w niedostatku może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia , a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec , że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.( art.60§2 kro).

W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. ( art.138 kro).

Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami. Wynika z tego, że rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kro wymaga, po pierwsze, porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu.

W przedmiotowym stanie faktycznym pozwany L. T. w wyroku rozwodowym S. O.w R. z dnia 27.06.2005r. sygn. akt I C 753/04 został uznany za winnego rozkładu pożycia. S. O.w R. zasądził od L. T. alimenty na rzecz J. T. w oparciu o art.60§2 kro, przyjął bowiem, że rozwiązanie małżeństwa w/w bezpośrednio wpłynęło na sytuację materialną powódki, która w wyniku rozwodu pogorszyła się. ( uzasadnienie wyroku k-290 akt I C 753/04).

W chwili orzekania rozwodu J. T. mieszkała w R., jak dotychczas, pobierała emeryturę w wysokości 893 zł. W tym okresie powódka pozostawała w leczeniu pulmunologicznym, psychiatrycznym, endokrynologicznym, reumatologicznym, Koszt utrzymania mieszkania wynosił 300 zł miesięcznie, koszt zakupu lekarstw 400 zł miesięcznie. L. T. w tym czasie przebywał na terenie U., gdzie zarabiał 400 dolarów tygodniowo ( materiał dowodowy zebrany w aktach sprawy I C 753/04).

W przedmiotowym stanie faktycznym sytuacja materialna powódki nadal jest gorsza od sytuacji materialnej pozwanego. Pozyskiwane środki przez J. T. na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb są niewystarczające. Z uwagi na upływ czasu, od daty ustalenia obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec powódki , usprawiedliwione potrzeby J. T. wzrosły. Powódka aktualnie cierpi na cukrzycę, z tego powodu wymaga odpowiedniej diety i systematycznych posiłków. Zachodzi też konieczność częstej wymiany odzieży z uwagi na zmiany masy ciała u powódki związane z cukrzycą. J. T. pozostaje obecnie w leczeniu kardiologicznym. Z uwagi na wydatki związane z utrzymaniem posiada zadłużenie w opłatach za mieszkanie. Z tych względów sąd uznał, że nastąpiły istotne zmiany uzasadniające podwyższenie rat alimentacyjnych od pozwanego na rzecz powódki do kwoty po 500 zł miesięcznie. Ustalona wysokość alimentów mieści się w możliwościach zarobkowych pozwanego. Należy też dodać, że w chwili orzekania powódka nie otrzymuje dodatkowego świadczenia z U., które zapewnił jej pozwany.

Orzeczenie w pkt. I wyroku wydano w oparciu o treść art.60§2 kro i art.138 kro.

Ponieważ po ponownym dokonaniu porównania sytuacji materialnej małżonków sąd przyjął, że aktualna sytuacja materialna J. T. jest gorsza niż powoda wzajemnego, z tych względów sąd uznał, że nie zostały spełnione przesłanki do uchylenia obowiązku alimentacyjnego L. T. wobec pozwanej wzajemnej. Nie została także zrealizowana przesłanka wymieniona w art.60§3 zdanie pierwsze. Wobec powyższego powództwo wzajemne zostało oddalone.

Orzeczenie w pkt. II znajduje uzasadnienie w treści art.138 kro.

Na podstawie art.108§1 kpc w zw. z art. 96 ust 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U.z 2016r.,poz.623 ze zm.) orzekł jak w pkt. III wyroku .

Na podstawie art. 102 kpc sąd nie obciążył pozwanego opłatą sądową od pozwu J. T. oraz kosztami kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej.( pkt III wyroku).

Orzeczenie w pkt IV i V znajduje uzasadnienie w art.98 §1 kpc i §2 pkt 3, § 4 ust1.pkt9 i ust.2 pkt4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U.2018.poz.265 t.j.)