Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 106/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLIEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2018 roku

sprawy z powództwa J. R.

przeciwko M. R.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od J. R. na rzecz M. R. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 106/18

UZASADNIENIE

Powódka J. R. w pozwie z dnia 23 lipca 2018 roku wniosła
o ustanowienie rozdzielności małżeńskiej majątkowej między nią a pozwanym M. R. z dniem wniesienia powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że strony są małżeństwem od 12 lat tj od 24 czerwca 2006 roku. Od 2010 roku strony mają odrębne konta, nie mając przy tym możliwości wzajemnej kontroli w zakresie rozporządzania finansami. Nadto ,powódka podniosła że pozwany jest osobą uzależnioną od alkoholu i prawdopodobnie narkotyków, bez jej wiedzy i zgody może zaciągać zobowiązania finansowe, nie informuje jej o celu na jaki przeznacza uzyskane środki zarówno z wynagrodzenia jak i świadczeń opiekuńczych przyznanych na dzieci. Powódka nie ma możliwości samodzielnego podejmowania decyzji finansowych. (pozew, akt małżeństwa – k. 2-3, ).

Na rozprawie w dniu 28 września 2015roku powódka poparła powództwo. Pełnomocnik pozwanego wniósł natomiast o oddalenie powództwa (protokół rozprawy – k. 166, 221)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony zawarły związek małżeński dnia 24 czerwca 2006 roku. Nadal są małżeństwem, nie toczy się pomiędzy nimi sprawa o rozwód. Strony nie zawierały dotychczas umów majątkowych małżeńskich. Żadna ze stron nie jest ubezwłasnowolniona ani nie toczy się wobec stron postępowanie upadłościowe. Mają troje małoletnich dzieci w wieku 12,11 i 4 lata, zamieszkujących obecnie częściowo z powódką a częściowo z pozwanym w domu jego matki. Do sierpnia bieżącego roku zamieszkiwali tam wszyscy wspólnie.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa – k.3, zeznania powódki k.166,166-odwrót ,167,221)

Strony nie mieszkają wspólnie od początku sierpnia 2018 roku. Powódka jako pracownik pałacu w W. otrzymała tam duże mieszkanie służbowe, które odnowiła i stopniowo mebluje na potrzeby swoje i dzieci. Zakupuje obecnie najbardziej potrzebne sprzęty np. pralkę, meble .Zaciągnęła pożyczkę w limicie odnawialnym swojego konta w wysokości 6800 złotych, z której nabyła samochód. Wspólnie zakupiony samochód pozostał w posiadaniu i użytkowaniu pozwanego. Powódka była na wyjeździe wakacyjnym z mężem i dziećmi w lipcu, nie informowała wówczas o zamiarze wyprowadzki. Za noclegi płacił pozwany, powódka kupowała żywność.

Strony nie miały wspólnego konta od 2014 roku, kiedy to powódka prowadziła działalność gospodarczą , otrzymała z PUP dotację , z której musiała się rozliczyć. Nadto, doszło do egzekucji z konta pozwanego za dług jego matki. Strony mieszkając wspólnie dzieliły się opłatami. Zarówno powódka jak i pozwany opłacali rachunki , kupowali potrzebne rzeczy dla dzieci. Pozwany kupował opał.

Powódka odebrała odpis pozwu złożonego w niniejszej sprawie dla pozwanego i nie oddała go pozwanemu. Przesyłkę znalazła przypadkiem matka pozwanego , która mu ją przekazała.

Obie strony pracują zawodowo.

Pozwany nie był upoważniony do konta powódki , ani ona do jego konta. Powódka nie wiedziała ile mąż faktycznie zarabia, choć ten robił jej czasami kosztowne prezenty. W czerwcu br pozwany zaciągnął w pracy pożyczkę remontową w kwocie 5000 złotych, o czym poinformował powódkę dopiero na wakacyjnym wyjeździe w lipcu.

Strony obecnie nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego. Od 1 sierpnia 2018 roku nie mieszkają wspólnie, dzielą się zgodnie opieką naprzemienną nad dziećmi i pokrywają ich potrzeby uzgadniając wspólnie kto , za co i ile płaci. Powódka płaci opłaty za mieszkanie służbowe a pozwany dokłada się do utrzymania domu jego matki.

Powódka wprowadzając się do W. powiedziała pozwanemu , że dla dobra ich małżeństwa potrzebuje roku , aby mieszkać sama. Pozwany odmówił jej prawa do zabrania ze sobą dzieci i strony przystały na uzgodniona opiekę naprzemienną, którą realizują.

Obu stronom zdarzało się nadużywać w różnych okolicznościach alkoholu. Pozwanypo otrzymaniu pozwu deklarował gotowość zawarcia umowy rozdzielności majątkowej przed noraiuszem.

( zeznania stron k 221-224 )

Sąd uznał za wiarygodny zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy
i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo J. R. o ustanowienie rozdzielności majątkowej między nią
a jej mężem nie zasługuje na uwzględnienie .

Z chwilą zawarcia małżeństwa, powstała między stronami z mocy ustawy, na podstawie art. 31 § 1 k.r.o., wspólność majątkowa, nazwana przez ustawodawcę wspólnością ustawową. Wspólność ustawowa stanowi ustrój majątkowy preferowany przez prawodawcę, jednak nie jest on obligatoryjny. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pozwalają na inne ukształtowanie tego ustroju, a mianowicie na rozszerzenie lub ograniczenie wspólności, a nawet na jej wyłączenie. Mogą tego dokonać sami małżonkowie, stosownie do art. 47 § 1 k.r.o., a w braku ich zgody sąd na żądanie jednego z małżonków w trybie art. 52 k.r.o. Zgodnie z przywołanym art. 52 § 1 k.r.o., z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W świetle art. 52 § 2 zdanie drugie k.r.o., w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, gdy małżonkowie żyli w rozłączeniu. Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej na podstawie art. 52 k.r.o. możliwe jest wbrew woli jednego z małżonków, dlatego też może nastąpić tylko w razie istnienia ku temu ważnych powodów.

Ustawa nie definiuje pojęcia ważne powody, jednakże w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że pod pojęciem tym rozumieć należy takie okoliczności, które powodują, że
w konkretnej sytuacji faktycznej wspólność ustawowa przestaje służyć dobru drugiego
z małżonków oraz dobru założonej przez małżonków rodziny, a wręcz dalsze jej trwanie zagraża interesom drugiego małżonka (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 czerwca 2000 roku, III CKN 287/00, LexPolonica nr 379815; M. S. [w:]
K. P. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, W. 2006, komentarz do art. 52, tezy 14 i nast.). Wśród katalogu ważnych powodów wymienia się okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna), trwonienie majątku, alkoholizm czy narkomania, hazard, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny. Podkreślić należy ponadto, że ważne powody przemawiające za ustanowieniem rozdzielności majątkowej powinny mieć charakter majątkowy.

Dał temu wyraz Sąd Najwyższy w wyroku z 8 października z 1998 roku II CKU 50/98 wskazując, że zgodnie z treścią normy art. 52 § 1 k.r.o. materialnoprawną przesłanką uwzględnienia na jego podstawie powództwa o zniesienie wspólności majątkowej, zarówno ustawowej jak i umownej, jest wystąpienie ważnych powodów uzasadniających to żądanie. Ich wystąpienie musi jednak zostać zbadane i wykazane z uwzględnieniem całokształtu okoliczności stanu faktycznego, a rozstrzygnięcie uwzględniające powództwo nie może być oparte wyłącznie na jego uznaniu lub przyznaniu okoliczności faktycznych, a to wobec wyraźnego zakazu wynikającego z art. 431 k.p.c., znajdującego odpowiednie zastosowanie z mocy art. 452 k.p.c.

Wobec poczynionych ustaleń w toku postępowania Sąd orzekł o oddaleniu pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Powódka przedmiotowy pozew wniosła do tutejszego Sądu jeszcze wówczas gdy zamieszkiwała wspólnie z pozwanym, okres separacji od sierpnia do chwili orzekania trudno uznać za długotrwały i utrwalony, skoro sama powódka deklarowała potrzebę rocznego rozdziału małżonków.

Przy rozważaniu ustanowienia rozdzielności majątkowej Sąd musi rozważyć obojga małżonków i całej rodziny, widziane w perspektywie przyszłości .

W realiach niniejszej sprawy powstały zadłużenia po obu stronach, ale wobec uzgodnienia między stronami sposobu finansowania potrzeb rodziny ,trudno uznać , że brak jest współdziałania ekonomicznego między małżonkami , które mogłyby stanowić ważne powody w rozumieniu art. 52 kriop.

Małżonkowie zgodnie z art. 37 kriop mają obowiązek informowania siebie o podejmowanych działaniach ekonomicznych. Tymczasem powódka zataiła przed mężem fakt planowanej wyprowadzki , korzystając razem z nim kilka dni wcześniej z letniego wypoczynku. Nie poinformowała go też o złożonym pozwie o ustanowienie rozdzielności majątkowej próbując ukryć dostępność do tej ważnej informacji. Nie powiadomiła również o otwarciu limitu odnawialnego w koncie. Powódka ,w ocenie Sądu , nie wykazała, aby pozwany faktycznie miał problem z uzależnieniami co mogłoby negatywnie wpływać na funkcjonowanie rodziny. Powódka domagała się przeprowadzenia remontu w domu teściowej i przystosowania góry domu na pokoje dla dzieci. Zauważyć należy , że nie powinna obarczać winą pozwanego za brak realizacji jej projektu. Dom nie stanowi własności pozwanego i decyzje w tym zakresie należały od woli matki pozwanego. Również pozwany nie wykazywał zainteresowania inwestycjami w cudzą nieruchomość. W ocenie Sądu sytuacja taka nie może stanowić ważnego powodu w rozumieniu art. 52 kriop.

Mając na względzie powyższe ustalenia i rozważania, Sąd na podstawie art. 52 par 1 kriop oddalił powództwo ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami jako niezasadne i orzekł jak sentencji rozstrzygając o kosztach na podstawie art.98 kpc .