Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XIII Ga 832/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 maja 2018 roku Sąd Rejonowy w Płocku sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko U. Z. zasądził od pozwanej U. Z. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedziba w W. kwotę 59.358,68 zł wraz z odsetkami umownymi w stosunku rocznym w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie liczonymi od kwoty 55.875,80 zł od dnia 18.05.2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 7.643 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.417 zł.

Powyższe orzeczenie Sądu Rejonowego zaskarżyła pozwana w części tj. w zakresie kwoty 8459,85 zł. Zarzuciła wyrokowi I instancji: błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie wysokości zadłużenia pozwanej wobec powoda, tj. zawyżenie kwoty zadłużenia o kwotę 8.459,85 zł, naruszenie prawa procesowego poprzez błędną ocenę dowodów, wzajemnie sprzeczną i niezgodną z zasadami doświadczenia życiowego poprzez uznanie wiarygodności wyciągu z ksiąg rachunkowych banku w sytuacji, gdy inne dowody wskazywały, że roszczenie powoda jest zawyżone o kwotę 8.459,85 zł, naruszenie prawa procesowego - art. 217 i 227 k.p.c. poprzez bezzasadne pominięcie wniosków dowodowych pozwanej zwartych w piśmie z dnia 23 kwietnia 2018 r, podczas gdy w rzeczywistości spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 207 § 6 k.p.c. Wobec powyższego skarżąca wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kwoty zasądzonej od pozwanej na rzecz powoda o kwotę 8.459,85 zł i o oddalenie powództwa w zakresie kwoty 8.459,85 zł, a w konsekwencji także o ponowne rozliczenie kosztów procesu. W uzasadnieniu apelacji pozwana powołała się na nie uwzględnienie przez Sąd Rejonowy okoliczności odstąpienia od umowy ubezpieczenia kredytu i pobranie przez powoda uiszczonej przez pozwaną składki, która winna po wygaśnięciu umowy zostać zaliczona na dług pozwanej, czego nie uczyniono. Pozwana powołała się na pismo z dnia 20 września 2017 roku, którym ubezpieczyciel, poinformował pozwaną, że zwrot składki ubezpieczeniowej w kwoce 8459,85 zł dokonany zostanie za pośrednictwem agenta, tj. powoda w tej sprawie. Pozwana podniosła, iż konieczność rozliczenia składki ubezpieczeniowej była podnoszona przez pozwaną od samego początku, już w odpowiedzi na pozew, gdzie pozwana zwracała na to uwagę i wniosła o zobowiązanie powoda do rozliczenia tej składki.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania. Przy czym w uzasadnieniu pisma powód wskazał, iż nie może odnieść się do pisma pozwanej z dnia 23 kwietnia 2018 roku, w którym podnosiła okoliczność konieczności rozliczenia składki ubezpieczeniowej, gdyż nie zostało ono przez Sąd doręczone mu. Przy czym powód wskazał, że niezależnie od zarzutów złożonych przez pozwaną okoliczność rozliczenia składki ubezpieczeniowej nie wskazuje na wadliwość wydanego w sprawie orzeczenia, a mając na uwadze treść art. 403 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego uzasadnia zastosowanie opisanego w tymże przepisie trybu postępowania. Powód wskazał, również, że po rozliczeniu dokonanego zwrotu składki nie będzie egzekwował do pozwanej tej kwoty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej okazała się trafna i zasługiwała na uwzględnienie, co skutkowało zmianą wyroku Sądu I instancji w zaskarżonej części.

Trzeba tu podnieść, iż ustalenia dokonane przez Sąd I instancji Sąd Okręgowy przyjął za własne z następującymi uzupełnieniami.

Pozwana zrezygnowała z ochrony ubezpieczeniowej umowy kredytu (...) numer (...) z Pakietem F., udzielonej przez (...) (...)S.A. w miesiącu wrześniu 2017 roku. W związku z czym niewykorzystana część składki ubezpieczeniowej w kwocie 8459,85 zł została wpłacona z dniem 21 września 2017 roku na rachunek pozwanej prowadzony w (...)S.A. jako agenta ubezpieczeniowego (...). Powyższa kwota zaliczona miała być na poczet spłaty wierzytelności względem (...)S.A. Wobec czego odmówiono pozwanej zwrotu kwoty 8459,85 zł, informując o zaksięgowaniu tej kwoty na poczet spłaty kapitału z umowy Kredytu. (pismo od (...)k.132, -133, pismo od (...) k.133-135, potwierdzenie transakcji k.103, pismo od (...) k.104-107). Ta ostatnia okoliczność zdaje się mieć kluczowe znaczenie w sprawie, z uwagi inne ustalenia dokonane przez Sąd Rejonowy, iż kwotę objętą pozwem w wysokości 59.358,68 zł zakwalifikować należało w kontekście zawartej pomiędzy stronami umowy kredytu (art. 69 i n. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, j.t. - Dz.U. z 2017 r. poz. 1876), jako żądanie spełnienia przez pozwaną jako kredytobiorcę świadczenia obciążającego ją zgodnie z treścią zobowiązania (art. 353 § 1 k.c.). Sąd Rejonowy po zbadaniu przedłożonych dokumentów w postaci wyciągu z ksiąg banku, umowy kredytu oraz wypowiedzenia umowy kredytu ustalił wysokość zobowiązania na kwotę 59.358,68 zł. Pomijając zupełnie okoliczność rozliczenia zwróconej składki ubezpieczeniowej na poczet długu pozwanej w wysokości 8459,85 zł, która to okoliczność w pełni wynika z dokumentów przedłożonych przez pozwaną w postaci pism między storami oraz dowodowemu wpłaty k.103. Natomiast Sąd Rejonowy nie zajął się tą okolicznością w ogóle, niesłusznie ją przemilczając. Wskazać tu trzeba, iż takie działanie Sądu przeczy rozumieniu art. 207 § 6 k.p.c. Sąd winien zgodnie z tym przepisem pominąć jedynie takie wnioski dowodowe, których rozpoznanie spowoduje zwłokę w rozpoznaniu sprawy. Tymczasem pozwana już w kwietniu 2018 roku złożyła pismo procesowe zawierające dowody z dokumentów, w tym w postaci wiadomości od banku w zakresie pobrania składki i jej zaliczenie na zadłużenie, których rozpoznanie nie mogło spowodować zwłoki w rozpoznaniu sprawy, a było na tyle istotne, że wskazywało jednoznacznie, iż kwota objęta wystawionym prze bank wyciągiem z ksiąg bankowych winna być zmniejszona o kwotę zatrzymanej składki. Przy czym zwrot tej składki miała miejsce już po wytoczeniu pozwu, a co za tym idzie pozwana podniosła tę okoliczności w chwili adekwatnej do ich pojawienia się. Co więcej okoliczności pozostawania zwróconej składki na koncie pozwanej u powoda nie przeczy sam powód w odpowiedzi na apelację podnosząc, iż kwoty tej nie będzie dochodził od pozwanej. Nie mniej jednak z uwagi na nieuwzględnienie tej okoliczności przez Sąd Rejonowy orzeczenie oparte zostało na nieprawidłowym stanie faktycznym, wbrew całokształtowi materiału dowodowego, którego ocena została dokonana przez Sąd wbrew treści art. 233 k.p.c.

Z tych też względów Sąd Okręgowy uwzględnił apelację i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, iż kwotę objętą wyciągiem z ksiąg banku pomniejszył o kwotę 8.459,85 zł, co skutkowało pomniejszeniem kwoty dochodzonej z tytułu kapitału z 55.875,80 zł do kwoty 47.415,95 zł.

Zmiana zaskarżonego wyroku co do istoty sprawy, spowodowała konieczność zmiany tego wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu i dlatego też Sąd II instancji w oparciu o zasadę stosunkowego rozliczenia kosztów procesu art. 100 k.p.c. przyjmując, że powód wygrał proces nie w 100% a w 85% zasądził na rzecz powoda od pozwanej kwotę 6.496,55 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Pozwany wygrała apelację w całości, w związku jednak ze zwolnieniem jej od obowiązku ponoszenia opłaty sądowej od apelacji opłatą tą Sąd Okręgowy obciążył powoda jako stronę przegrywającą zgodnie z art. 83 § 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku.

Marzena Eichstaedt Tomasz Bajer Magdalena Rychter-Raj