Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do tut. Sądu w dniu 8 września 2017 r. E. C. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. V. alimentów na rzecz małoletniej powódki M. V. w kwocie po 1 000 złotych miesięcznie. Wniosła również o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki kwoty 20 662,25 złotych tytułem zaległych alimentów za okres 36 miesięcy, liczonych wstecz od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu przedstawicielka małoletniej powódki podała, że to ona sprawuje obecnie pieczę nad małoletnią M. V.. Ponosi cały ciężar wychowania i utrzymania córki od lutego 2016 r., kiedy to jej kontakt z pozwanym został całkowicie zerwany. Miesięczne potrzeby córki E. C. oceniła na kwotę około 1 300 złotych. Według niej pozwany - kiedy była jeszcze z nim w związku - pracował jako kucharz i zarabiał około 5 000 euro miesięcznie. Przedstawicielka powódki nie pracuje zawodowo i jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Obecnie korzysta ze wsparcia finansowego ojca.

W odpowiedzi na pozew pozwany R. V. wskazał, iż orzeczeniem Sądu Rejonowego w Taborze ma ustalony obowiązek alimentacyjny wobec dorosłej córki A. V., która uczy się w szkole średniej. Pozwany ponosi koszty utrzymania mieszkania w kwocie 3 386 koron czeskich. Oświadczył, że nigdy nie pobierał żadnych świadczeń na rzecz małoletniej powódki. Od stycznia do kwietnia 2017 r. był zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako bezrobotny. Następnie pracował jako kucharz, aż do września 2017 r., kiedy to z powodu zatorowości płucnej był niezdolny do pracy. Od grudnia 2017 r. ponownie pracuje jako kucharz.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. V. urodziła się (...) Małoletnia jest dzieckiem E. C. i R. V..

Dowód:

- odpis zupełny aktu urodzenia k. 10

Rodzice małoletniej nigdy nie byli w związku małżeńskim. Nie mieszkają razem oraz nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego. Małoletnia powódka pozostaje pod pieczą matki E. C..

E. C. i R. V. rozstali się w lutym 2016 r. Pozwany łożył na utrzymanie małoletniej powódki. Przekazywał kwotę 1 600 złotych co dwa miesiące. Od sierpnia 2016 r. płacił dobrowolne alimenty w kwocie po 450 złotych miesięcznie. Od stycznia 2018 r. łoży zabezpieczone alimenty w wysokości po 600 złotych miesięcznie oraz wyrównał zaległe alimenty. Przedstawicielka powódki obecnie zamieszkuje wraz z dzieckim we własnym mieszkaniu. Koszty utrzymania mieszkania wynoszą około 400 złotych miesięcznie. E. C. spłaca również zadłużenie wobec wspólnoty mieszkaniowej w kwocie po 100 złotych miesięcznie. Przedstawicielka powódki nie pracuje i jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna. E. C. posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne. Pracowała jako manager oraz referent w starostwie powiatowym i urzędzie skarbowym, a także w firmie swojego ojca. Zamierza rozpocząć własną działalność gospodarczą - produkcję zabawek, z której planuje osiągnąć miesięczny dochód w wysokości około 3 000 złotych. Obecnie jednak korzysta z pomocy finansowej ojca, który spłaca również kredyt na zakup mieszkania E. C.. Przedstawicielka powódki spłaca natomiast kredyt na remont mieszkania w kwocie po 125 złotych miesięcznie.

Małoletnia M. V. ma 4 lata. Małoletnia od urodzenia choruje na alergię. Uczęszcza do przedszkola w Z.. Usprawiedliwione potrzeby dziecka wynoszą około 1 000 złotych miesięcznie. Składają się na nie wydatki związane z przedszkolem małoletniej, zakupem pożywienia, ubrań, środków czystości i pielęgnacji, zabawek, lekarstw, a także kosztów wizyt lekarskich.

Dowód:

-

zaświadczenie z przedszkola k. 12

-

zaświadczenie PUP w Z. k. 17, 318

-

faktury przedłożone przez powódkę k. 20-23, 34, 39

-

decyzja o podatku od nieruchomości k. 24

-

potwierdzenia przelewów k. 29-31, 37, 67-72

-

umowa kredytowa k. 43-47, 58-63

-

umowa sprzedaży k. 53-54

-

zaświadczenie (...) w Z. k. 317

-

skierowanie do sanatorium k. 319

-

zeznania świadka B. C. k. 368

- przesłuchanie powódki k. 368-369

Pozwany R. V. zamieszkuje obecnie w Czechach. Od stycznia do kwietnia 2017 r. był zarejestrowany jako bezrobotny w Urzędzie Pracy w T.. Ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości 3 386 koron czeskich. Na podstawie orzeczenia Sądu Rejonowego w Taborze z dnia 6 stycznia 2012 r. jest zobowiązany do łożenia alimentów na rzecz córki A. V. w kwocie po 1 500 koron czeskich miesięcznie. Od kwietnia do września 2017 r. pozwany pracował jako kucharz i zarabiał około 12 000 koron czeskich.

Dowód:

-

zaświadczenie urzędu pracy wraz z tłumaczeniem k. 359-361

-

zaświadczenie o kosztach utrzymania mieszkania wraz z tłumaczeniem k. 356-358

-

odpis orzeczenia wraz z tłumaczeniem k. 350 -355

-

potwierdzenia wypłaty wynagrodzenia wraz z tłumaczeniem k. 276-294

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z art 135 § 1 i 2 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zatem zakres obowiązku alimentacyjnego zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zdaniem Sądu, na realizację usprawiedliwionych potrzeby małoletniej M. V. potrzeba jest kwota około 1 000 złotych miesięcznie. Powyższe zostało ustalone częściowo w oparciu o zeznania E. C. oraz zasady doświadczenia życiowego. Na usprawiedliwione wydatki małoletniej składają się koszty zawiązane z przedszkolem, zakupem pożywienia, ubrań, środków czystości i pielęgnacji, zabawek, lekarstw, a także kosztów wizyt lekarskich. Należy wskazać, że zdaniem przedstawicielki małoletniej powódki miesięczne potrzeby dziecka wynoszą około 1600 złotych. W ocenie Sądu, wskazana kwota jest wygórowana oraz nie miała pokrycia w przedłożonych przez E. C. dowodach. Przedstawiciela powódki nie wykazała, aby małoletnia M. V. wymagała nadzwyczajnych oraz ponadprzeciętnych wydatków. Przykładowo E. C. zeznała, iż na zakup lekarstw dla małoletniej wydaje około 400 złotych miesięcznie. Nie przedłożyła jednak w tym zakresie żadnych dowodów np. w postaci faktur. Nadto, zdaniem matki powódki na zakup pożywienia dla dziecka wydaje 500 złotych miesięcznie. Biorąc pod uwagę, że małoletnia w przedszkolu ma zapewnione pełne wyżywienie, powyższa kwota wydaje się być zawyżona i nie odpowiada rzeczywistym potrzebom dziecka. Także wskazane przez E. C. koszty zakupu środków czystości i pielęgnacji w kwocie 200 złotych miesięcznie nie miały żadnego oparcia w przedłożonych dowodach.

W ocenie Sądu, zasądzone alimenty leżą także w możliwościach zarobkowych pozwanego R. V.. Wprawdzie pozwany nie stawił się na rozprawę, lecz przedłożył do sprawy dokumenty wskazujące na osiągany przez niego dochód. Ponadto, biorąc pod uwagę zawód pozwanego oraz doświadczenie zawodowe R. V. jest w w stanie łożyć zasądzone alimenty bez znacznego uszczerbku dla własnego utrzymania oraz utrzymania drugiego dziecka, które pozostaje nadal na utrzymaniu pozwanego.

Zatem, biorąc pod uwagę usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki oraz możliwości zarobkowe pozwanego Sąd zasądził alimenty w wysokości po 600 złotych miesięcznie. Sąd nie stracił z uwagi okoliczności, iż to na E. C. spoczywa obecnie cały ciężar bieżącej pieczy nad dzieckiem i dlatego obciążył pozwanego większym ciężarem ponoszenia finansowych potrzeb małoletniej (60%). W pozostałym zakresie (40%) przedmiotowe koszty będzie musiała ponieść E. C., na której również ciąży obowiązek alimentacyjny względem dziecka. Przedstawicielka powódki jest - co prawda - bezrobotna, jednak posiada realne możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Jest bowiem osobą młodą, wykształconą, w pełni dyspozycyjną, a posiadanie doświadczenie zawodowe na stanowisku managera oraz referenta daje jej duże szanse znalezienia zatrudnienia, które pozwoli jej na częściową partycypację w kosztach utrzymania dziecka. Nawet gdyby E. C. nie podjęła zatrudnienia, to planuje rozpocząć własną działalność gospodarczą, z której zamierza osiągnąć miesięczny dochód w wysokości około 3 000 złotych.

Podstawą prawną drugiego roszczenia małoletniej powódki był art. 137 § 2 kro. Zgodnie z nim niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.

Na samym wstępie trzeba zaznaczyć, iż regułą jest to, że alimentów można dochodzić jedynie na przyszłość, a ewentualne dochodzenie takich świadczeń za czas przeszły może być postrzegane jedynie w ramach wyjątku od zasady. Tym wyjątkiem jest art. 137 § 2 kro, który dopuszcza możliwość domagania się alimentów za okres przeszły w przypadku istnienia niezaspokojonych potrzeb uprawnionego. Zagadnienie niezaspokojonych potrzeb uprawnionego zostało wyczerpująco wyjaśnione przez Sąd Najwyższy, w składzie siedmiu sędziów, w uchwale z dnia 28 września 1949 r. w której przyjęto, że dopuszczalne jest dochodzenie roszczeń alimentacyjnych za okres poprzedzający wytoczenie powództwa w przypadku, gdy pozostały niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie tychże kosztów. Mimo że powołana uchwała Sądu Najwyższego została podjęta pod rządem prawa rodzinnego z 1946 r., to jednak zachowała swą aktualność na tle obowiązującego kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W uzasadnieniu orzeczenia podkreślono, że dochodzenie alimentów za czas przeszły dopuszczalne jest przede wszystkim wtedy, gdy pozostały potrzeby, które nie zostały zaspokojone, jak np. gdy wobec braku dostarczenia alimentów – wyżywienie, zaopatrzenie w odzież, wyposażenie w pomoce szkolne albo leczenie uprawnionego nie były należyte, przez co niezaspokojona potrzeba przybrała postać konieczności szczególnego odżywiania, uzupełnienia odzieży, zakupu brakujących pomocy szkolnych, dalszego leczenia itd. Na równi z niezaspokojonymi potrzebami trzeba przy tym traktować dług uprawnionego zaciągnięty na pokrycie środków koniecznych do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb.

Zdaniem Sądu, matka małoletniej powódki nie wykazała, aby w okresie poprzedzającym wniesienie pozwu dziecko nie miało zaspokojonych wszystkich swoich potrzeb. Nie pozostały żadne niezaspokojone potrzeby małoletniej. E. C. nie zaciągała także żadnych zobowiązań ( pożyczek ani kredytów) w celu zaspokojenia potrzeb dziecka. Jak wynikało bowiem z zeznań świadka B. C. dokonane zakupy na rzecz wnuczki i jej matki traktował on jako darowiznę i nie będzie domagał się ich zwrotu.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 137 § 2 kro, a uprawniające do alimentów z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty.

Zgodnie z art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na uwadze, iż pozwany przegrał niniejszy proces w 22 procentach, Sąd zasądził od niego - w takiej proporcji - na rzecz małoletniej powódki koszty procesu w postaci wynagrodzenia pełnomocnika, który reprezentował małoletnią powódkę w trakcie niniejszej sprawy (792 złote).

O nie uiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie art 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art 333 § 1 pkt 1 kpc.