Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 grudnia 2018r. w S.

odwołania E. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 8 czerwca 2018 r. Nr (...)

w sprawie E. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu E. S. przysługuje prawo do emerytury
od dnia 15 maja 2018r.

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w S. na rzecz E. S. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 527/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 8 czerwca 2018r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, odmówił E. S. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono ubezpieczonemu zatrudnienia w (...) Spółdzielni (...) w M. od1 lipca 1978r. do 31 sierpnia 1984r. oraz w (...) Spółdzielni (...) w M. od 1 września 1984r. do 30 września 1997r., ponieważ przedłożone świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 13 lipca 2015r. wystawione przez (...) nie stanowią środka dowodowego, gdyż (...) – jako przechowawca – nie jest podmiotem wymienionym wśród instytucji uprawnionych do wystawiania świadectw pracy w szczególnych warunkach (decyzja ZUS k. 44 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył E. S., wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. Ubezpieczony domagał się uznania jako pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w (...) Spółdzielni (...) w M. od1 lipca 1978r. do 31 sierpnia 1984r. oraz w (...) Spółdzielni (...) w M. od 1 września 1984r. do 30 września 1997r., na stanowisku palacza kotłów parowych. Podkreślono, że to ze względu na likwidację w/w zakładów pracy, przechowawca dokumentów – (...) - wydał świadectwo pracy w szczególnych warunkach (odwołanie ubezpieczonego k. 1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację i przepisy prawa zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji a także podniósł, iż cały okres od 1 lipca 1978r. do 30 września 1997r. nie może zostać zaliczony do stażu pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach ponieważ w przedłożonej dokumentacji występują rozbieżności (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k. 4-5 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. S. 15 maja 2018r. ukończył 60 lat. W dniu 24 maja 2018r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę k. l-3 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 25 lat. Żaden z okresów zatrudnienia ubezpieczonego nie został zaliczony jako okres pracy w szczególnych warunkach albo w szczególnym charakterze. Z uwagi na brak wymaganego ustawą co najmniej 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 8 czerwca 2018r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury (decyzja ZUS k. 44 akt emerytalnych).

Ubezpieczony od 1 lipca 1978r. do 29 lutego 1996r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Spółdzielni (...) w M. na stanowisku: pracownik produkcji, palacz (świadectwo pracy k. 16 akt emerytalnych). Następnie od 1 marca 1996r. do 30 września 1997r., ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładach (...) sp. z o.o. w M. na stanowisku: palacz (świadectwo pracy k. 17 akt rentowych). Od 1 lipca 1978 r. E. S. pracował w (...) w M. (...) Oddziale w D.. Oddział w D. zajmował się głównie produkcją kazeiny. Od 1 lipca 1978 r. ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku kazeiniarza (umowa o pracę k. B5 akt osobowych). Następnie od 01 września 1984 r. ubezpieczonemu powierzono obowiązki palacza (k. B20 akt osobowych) w związku z ukończeniem kursu palaczy kotłów wysokoprężnych (odpis ukończenia kursu z 07.09.1984 r. k. B22 akt osobowych). Od dnia 01 lipca 1986 r. powierzono ubezpieczonemu obowiązki palacza – kazeiniarza (angaż k. B28 akt osobowych). O dnia 01.01.1989 r. powierzono ubezpieczonemu obowiązki palacza (k. B32 akt osobowych). 11.12.1990 r. ubezpieczony zdał kolejny egzamin uprawniający go do obsługi kotłów wodnych i parowych – ciśnienie 0,8 MPa (zaświadczenie k. B44 akt osobowych) oraz kolejne uprawnienia ważne do 25.10.2000r. do obsługi kotów parowych ER 125 do ciśnienia 1 MPa (k. B48 akt osobowych). Kotłowania w Oddziale w D. nie była zmechanizowana, wszystkie prace ubezpieczony wykonywał ręcznie. W kotłowni były dwa kotły parowo-wodne typu przemysłowego Ekonomiki 40. Kotłownia służyła do produkcji kazeiny i ogrzewania pomieszczeń. Moc kotów parowych wynosiła na początku do 12 atmosfer, później były nastawiane na 10 atmosfer, a na końcu na 8 atmosfer.

Praca ubezpieczonego na stanowisku kazeiniarza polegała zaś na wybieraniu kazeiny z basenów w worki, prasowaniu jej, mieleniu kazeiny, przesypywaniu jej przez sito. Ubezpieczony po uzyskaniu uprawnień palacza kotów wysokoprężnych pracę palacza łączył z pracą kazeiniarza, gdy zachodziła taka potrzeba. Swoją pracę na Oddziale w D. ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (zeznania świadków: H. S. k. 14v-15, T. W. k. 15-15v, zeznania ubezpieczonego k. 15v-16).

W grudniu 1993 r. ubezpieczony został przeniesiony do M. i tam wykonywał pracę na stanowisku palacza. Obsługiwał cztery kotły parowe typu WR 125. W (...) Spółdzielni (...) w M. kotłownia była już częściowo zautomatyzowana tj. podciągarką wciągany był węgiel na górę, ruszty były ruchome, węgiel szedł na taśmie do kotła, były też szafy sterujące tymi kotłami (zeznania ubezpieczonego k. 16 i k. 23v). Pracując jako palacz ubezpieczony pomagał również na produkcji przy ustawianiu towaru z taśmy na palety tj. mleka UHT i twarożków. Zdarzało się to dość często 2-4 razy w tygodniu w zależności od potrzeby (zeznania ubezpieczonego k. 16).

Na rok przed końcem zatrudnienia ubezpieczony wykonywał też pracę dozorcy (zeznania ubezpieczonego k. 16, zakres czynności dozorcy-portiera – akta osobowe).

Ubezpieczony E. S. nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna, k. 2 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie E. S. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu l stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art. 32 ust. 1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art. 27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust. l pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z § 2 ust. 1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania wymagało ustalenia, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony (...). osiągnął wymagany ustawą wiek, spełnił przesłankę ogólnego stażu pracy wykazując 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych, jak również, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Zebrany w sprawie materiał dowody w postaci dokumentów znajdujących się w aktach osobowych, zeznań ubezpieczonego oraz świadków, które to dowody Sąd obdarzył wiarygodnością, dał podstawy do ustalenia, że ubezpieczony w okresie od 01.07.1978 r. do 31.08.1984 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę na stanowisku kazeiniarza polegającą na wybieraniu kazeiny z basenu, kładzeniu jej pod pracy, wyciąganiu jej z pras, rozkładaniu jej na sita, suszeniu i mieleniu jej. Powyższą pracę ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy do momentu, gdy nie uzyskał uprawnień palacza kotłów wysokoprężnych 01.09.1984 r. (k. B20 i B22 akt osobowych). Praca na stanowisku kazeiniarza stanowi pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A, dziale X poz. 13 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. 1983, nr 8, poz. 43) oraz Dziale X, poz. 13 pkt 4 i 5 wykazu do uchwały nr 16/83 zarządu Centralnego Związku Spółdzielni (...) z dnia 27 czerwca 1983 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach w spółdzielczości mleczarskiej (biuletyn (...) nr 5 poz. 34), gdzie wymieniono stanowiska pracy: kazeiniarz (pkt 4) i młynowy kazeiny (pkt 5).

Następnie od 01.09.1984 r. do 30.11.1993 r. ubezpieczony na Oddziale w D. (...) M. pracował jako palacz w niezautomatyzowanej kotłowni obsługując dwa kotły parowo-wodne Ekonomiki 40 typu przemysłowego, które były wykorzystywane do produkcji kazeiny. Ciśnienie pary na tych kotłach wynosiło do 12 atmosfer, następnie 10 atmosfer i 8 atmosfer, a zatem zgodnie z Polską Normą PN-70 były to kotły typu przemysłowego. Za kocioł typu przemysłowego uważa się kocioł umiejscowiony w ciągu technologicznym danego zakładu pracy, służący do wytwarzania energii w postaci pary wodnej poruszającej rozmaite maszyny, urządzenia lub do wytwarzania gorącej wody wykorzystywanej w procesie produkcji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi III AUa 1055/14). W okolicznościach niniejszej sprawy para wodna z kotłowni była niezbędna do wytrącania kazeiny. Praca na stanowisku palacza stanowi pracę w warunkach szczególnych wymienioną w wykazie A, Dziale XIV, poz. 1 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego. Należy również wskazać, że zaliczeniu powyższego okresu do pracy w warunkach szczególnych nie przeszkadza fakt, że ubezpieczony gdy zachodziła taka potrzeba łączył pracę palacza z pracą kazeiniarza w ramach obowiązującego go czasu pracy, gdyż prace na obu stanowiskach stanowią prace w warunkach szczególnych. Zaleczenie zatem ubezpieczonemu okresu od 01.07.1978 r. do 30.11.1993 r. (15 lat, 5 miesięcy) jako pracy w warunkach szczególnych powoduje, że ubezpieczony spełnia wszystkie warunki do przyznania mu emerytury w obniżonym wieku.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dał natomiast podstaw do uznania, że praca ubezpieczonego po 30.11.1993 r. stanowi prace w warunkach szczególnych, gdyż wówczas ubezpieczony pracował już w M. jako palacz, ale w kotłowni częściowo zautomatyzowanej i łączył pracę na kotłowni z pracą na produkcji przy zestawianiu towarów z linii produkcyjnej na palety, a następnie również wykonywał pracę dozorcy – portiera, co sam przyznał będąc przesłuchanym na rozprawie dnia 7 listopada 2018 r.

Sąd obdarzył wiarygodnością zeznania ubezpieczonego w zakresie daty od której najprawdopodobniej został przeniesiony z Oddziału w D. do M.. Ubezpieczony wskazał, że to było w grudniu 1993 r. przed Bożym Narodzeniem. Należy wskazać, że z akt osobowych ubezpieczonego nie wynika data przeniesienia ubezpieczonego, również świadkowie takiej daty nie wskazali, a z zeznań świadków i ubezpieczonego wynika, że pracownicy nie byli przeniesieni w jednym czasie. Ubezpieczony zeznał, że po jego przeniesieniu zakończyła się produkcja kazeiny na Oddziale w D. i to było powodem jego przeniesienia. Nie ma dowodów, które by przeczyły twierdzeniom ubezpieczonego i w związku z powyższym Sąd obdarzył je wiarygodnością uznając, że datą pewną do której ubezpieczony z pewnością pracował na Oddziale w D. był koniec miesiąca listopada 1993 r. Sąd natomiast nie obdarzył wiarygodnością zeznań ubezpieczonego złożonych na rozprawie dnia 3 grudnia 2018 r. w zakresie w jakim twierdził, że pracę na produkcji w M. wykonywał poza godzinami pracy tj. w nadgodzinach, gdyż w tym zakresie jego zeznania były sprzeczne z zeznaniami złożonymi na rozprawie dnia 7 listopada 2018 r. Należy jednak podkreślić, że ze względu na to, że ubezpieczony pracował w M. w kotłowni częściowo zautomatyzowanej to powyższe okoliczności nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wobec powyższego Sąd uznał, że ubezpieczony spełnia wszystkie warunki do przyznania mu emerytury w warunkach szczególnych wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że E. S. przysługuje prawo do emerytury od (...) tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z wynikiem procesu na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015, poz. 1800).