Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 stycznia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 20.10. 2017 r. odmówił J. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że decyzja została wydana w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 28 grudnia 2017 r., która orzekła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(decyzja – k. 113 akt ZUS)

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. D. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty wraz z odsetkami o kosztami postępowania.

(odwołanie - k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie, podnosząc tożsame argumenty, co w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie - k. 61)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. D. urodził się w dniu (...) Z wykształcenia jest technikiem – mechanikiem samochodowym , pracował jako nauczyciel, prezes zarządu, przedsiębiorca (własna działalność gospodarcza).

(okoliczności bezsporne – wniosek, wywiad zawodowy w dok. med. ZUS )

W dniu 4 stycznia 2007 r J. D. uległ wypadkowi w pracy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą .

(okoliczność bezsporna)

Od 29.06.2008 r do dnia 31.10.2017 r pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 20.10. 2017 r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – akta ZUS)

Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 8.11.2017 r stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

( orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k.107 akt ZUS)

Orzeczeniem z dnia 28.12. 2017 roku komisja lekarska ZUS uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

( orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 112)

U ubezpieczonego rozpoznano: stan po złamaniu kości łokciowej lewej oraz usunięciu głowy promieniowej leczonym kilkakrotnie operacyjnie, zespół bólowy kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowych bez istotnych deficytów neurologicznych. Lewy nerw łokciowy nie jest uszkodzony, stwierdzono tylko odcinkowe zwolnienie prędkości włókien ruchowych na wysokości łokcia, pozostałe parametry przewodzenia tego nerwu , w tym włókien czuciowych, są w normie. Stwierdzone w badaniu naruszenie sprawności organizmu z przyczyn neurologicznych nie powoduje długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Lewa kończyna górna jest zaadaptowana do niepełnosprawności. Ewentualny zabieg na odcinku LS może być wykonany w ramach (...). Rozpoznanie przez biegłego było poprzedzone badaniem młotkiem neurologicznym.

(pisemna opinia biegłego neurologa – k. 77 – 78, opinia uzupełniająca - k. 115, 167)

U ubezpieczonego rozpoznano z punktu widzenia ortopedycznego: dysfunkcję stawu łokciowego lewego po przebytym złamaniu otwartym nasad bliższych kości lewego przedramienia i złamania główki lewej kości ramiennej oraz zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym, bez istotnego upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym. Nie stwierdza się upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu uzasadniającym uznanie wnioskodawcy za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy. Stan łokcia lewego powoduje u wnioskodawcy lekki stopień niepełnosprawności, do którego wnioskodawca się zaadaptował. Rozpoznanie było poprzedzone pełnym badaniem ortopedycznym oraz po zapoznaniu się z dokumentacją, w tym opisami zdjęć rtg. Wnioskodawca nigdy nie pracował w wyuczonym zawodzie technika samochodowego, natomiast stan narządu ruchu wnioskodawcy nie stanowi przeciwskazania do pracy na innych stanowiskach pracy, z wyłączeniem pracy na wysokości.

(pisemna opinia biegłego ortopedy – k. 80-83, opinia uzupełniająca - k. 113, 154)

U wnioskodawcy rozpoznano: nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca, leczone ambulatoryjnie. Z punktu widzenia kardiologa uznaje się wnioskodawcę za zdolnego do pracy zarobkowej. Stwierdzone nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca z prawidłową skurczową lewej komory , EF 60 % nie obniża sprawności organizmu , w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy rentowej z FUS z pkt. widzenia kardiologa. Długotrwała niezdolność do pracy poprzednio istniejąca orzekana była z przyczyn ortopedycznych.

/pisemna opinia biegłego kardiologa – k. 85 – 86/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS, wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy oraz opinii biegłych sądowych.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu: neurologii, ortopedii (chirurgia) i kardiologii. Złożone w sprawie opinie są jasne, zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca, w oparciu analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie wnioskodawcy, które nie odbiegało od przyjętych zasad orzeczniczych i znalazło odzwierciedlenie w treści opinii. Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli wydali opinie po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej wnioskodawcy (w tym opisach badań obrazowych). Określili schorzenia występujące u niego oraz ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu opinie biegłych są rzetelne, zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

W ocenie Sądu brak było podstaw do wydawania łącznej opinii przez wszystkich biegłych, bowiem biegły ortopeda i neurolog ocenili to samo naruszenie sprawności organizmu - z punktu widzenia własnych specjalności, a biegła kardiolog wskazała, że dotychczas niezdolność była orzekana z przyczyn ortopedycznych, a nie ma normy (przepisu) o konieczności dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii łącznej biegłych lekarzy w każdej sytuacji, gdy u ubezpieczonego stwierdza się więcej niż jedno schorzenie. Brak jest zatem podstaw do formułowania ogólnej tezy, że przepisy postępowania wymagają by biegli - jeżeli zachodzi potrzeba zasięgnięcia opinii kilku biegłych - zawsze składali tylko jedną wspólną opinię. Przy podejmowaniu takiej decyzji należy mieć na uwadze przede wszystkim okoliczności faktyczne sprawy /por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2015 r. I UK 430/14/

Ze wszystkich opinii wynikał rodzaj naruszeń organizmu wnioskodawcy i stopień ich aktualnego nasilenia.

Z opinii tych wynika także odniesienie do kompetencji zawodowych wnioskodawcy Nadto z opinii biegłych wynika, że ewentualne zaostrzenia dolegliwości mogą być leczone w ramach zwolnień lekarskich, nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy.

Podkreślić, zatem należy, iż w ocenie Sądu opinie te nie zawierają żadnych braków, wymagających uzupełnienia, także z urzędu. Biegli ustosunkowali się do zarzutów wnioskodawcy, w szczególności w zakresie sposobu badania podmiotowego oraz w zakresie zapoznania się z wynikami badań.

Wskazać należy, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą, więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art.217§1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepubl.), a w niniejszej sprawie sytuacja taka nie występuje w niniejszym postępowaniu.

Wnioskodawca ostatecznie nie zgłaszał dalszych wniosków dowodowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z dnia 30 października 2002 r. (Dz.U.2017.1773 t.j.) ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, do ustalenia wysokości świadczenia oraz jej wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z uwzględnieniem przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych /art. 17 ust. 1 ustawy/.

Zgodnie z treścią art.57 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383 t.j.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

Zgodnie z treścią art.12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało, zatem ustalić, czy ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, czy jego kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy też konieczne jest jego przekwalifikowanie. Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest kryterium niezdolności do pracy w rozumieniu art.12 ww. ustawy. Brak możliwości wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy (w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub gdy rokowanie co do przekwalifikowania jest pozytywne). Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy jest warunkiem koniecznym do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym jeżeli wiek, poziom wykształcenia, predyspozycje psychofizyczne dają podstawy do uznania, że jest możliwe podjęcie pracy w zawodzie albo po przekwalifikowaniu. W wyroku z dnia 8 września 2014 roku (I UK 431/14, Legalis nr 1330112) Sąd Najwyższy wskazał, iż „doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy (której definicję zawiera art.12 ust.3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. R. legis wyodrębnienia tej przesłanki stanowi wyeliminowanie sytuacji, w których ubezpieczeni o wyższych kwalifikacjach po utracie zdolności do ich zarobkowego wykorzystania zmuszeni byliby podjąć pracę niżej kwalifikowaną, do której zachowali zdolność, wobec braku środków do życia.

Należy wskazać ,iż o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Decydująca dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, (vide: wyrok SA w Szczecinie w sprawie III AUa 254/13 z dnia 18.09.2013r, Lex 1378800, wyrok SA w Katowicach w sprawie III AUa 2183/12 z dnia 9.07.2013, Lex 1363251).

Z ustaleń wynika, że wnioskodawca z wykształcenia jest technikiem – mechanikiem samochodowym , pracował jako nauczyciel, prezes zarządu, przedsiębiorca (własna działalność gospodarcza). U ubezpieczonego rozpoznano: stan po złamaniu kości łokciowej lewej oraz usunięciu głowy promieniowej leczonym kilkakrotnie operacyjnie, zespół bólowy kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowych bez istotnych deficytów neurologicznych. Lewy nerw łokciowy nie jest uszkodzony, stwierdzono tylko odcinkowe zwolnienie prędkości włókien ruchowych na wysokości łokcia, pozostałe parametry przewodzenia tego nerwu , w tym włókien czuciowych, są w normie. Stwierdzone w badaniu naruszenie sprawności organizmu z przyczyn neurologicznych nie powoduje długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej. Lewa kończyna górna jest zaadaptowana do niepełnosprawności. Ewentualny zabieg na odcinku LS może być wykonany w ramach (...).

U ubezpieczonego rozpoznano z punktu widzenia ortopedycznego: dysfunkcję stawu łokciowego lewego po przebytym złamaniu otwartym nasad bliższych kości lewego przedramienia i złamania główki lewej kości ramiennej oraz zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym, bez istotnego upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym. Nie stwierdza się upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu uzasadniającym uznanie wnioskodawcy za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy. Stan łokcia lewego powoduje u wnioskodawcy lekki stopień niepełnosprawności, do którego wnioskodawca się zaadaptował. Wnioskodawca nigdy nie pracował w wyuczonym zawodzie technika samochodowego, natomiast stan narządu ruchu wnioskodawcy nie stanowi przeciwskazania do pracy na innych stanowiskach pracy, z wyłączeniem pracy na wysokości.

U wnioskodawcy rozpoznano: nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca, leczone ambulatoryjnie. Z punktu widzenia kardiologa uznaje się wnioskodawcę za zdolnego do pracy zarobkowej. Stwierdzone nadciśnienie tętnicze bez objawów zajęcia serca z prawidłową skurczową lewej komory , EF 60 % nie obniża sprawności organizmu , w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy rentowej z FUS z pkt. widzenia kardiologa. Długotrwała niezdolność do pracy poprzednio istniejąca orzekana była z przyczyn ortopedycznych.

Podkreślić należy ,iż złe samopoczucie wnioskodawcy i jego i subiektywne odczucia dotyczące stanu zdrowia nie mogą stanowić podstawy do orzeczenia o jego niezdolności do pracy. W wyroku z dnia 20.05.2013 roku SN w sprawie o sygn.. akt I UK 650/12 (Lex 1341963) wskazał, iż podstawą do przyznania świadczenia jest przygotowana przez biegłych ocena stanu zdrowia osoby ubiegającej się o nie. Nie są brane pod uwagę subiektywne odczucia zainteresowanego. Pogląd ten w pełni podziela Sąd orzekający. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż stan zdrowia wnioskodawcy niewątpliwie uzasadnia konieczność leczenia czy okresowej kontroli lekarskiej. Niezdolności do pracy pojawiające się okresowo np. w wyniku wystąpienia zaostrzenia dolegliwości uzasadniają podjęcie leczenia, ale wnioskodawca może to czynić w ramach udzielanych zwolnień lekarskich. Samo tylko istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich. Upośledzenie organizmu nie jest wystarczającą przesłanką przyznania renty, w sytuacji, gdy mimo tego upośledzenia możliwe jest podjęcie dotychczasowej pracy i systematyczne leczenie schorzenia. ( vide wyrok SA w Krakowie z dnia 5.03.2013 roku w sprawie III AUa 1208/12 Lex 1294800, postanowienie SN z dnia 11.06.2013 r w sprawie II UK 65/13 Lex nr 1363198).

Zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy nie pozwolił zakwestionować prawidłowości zaskarżonej przez ubezpieczonego decyzji. W złożonych opiniach biegli szczegółowo odnieśli się do stanu jego zdrowia i możliwości wykonywania pracy zarobkowej.

Stwierdzić należy, zatem że ubezpieczony może wykonywać prace adekwatne do swoich kwalifikacji i posiadanego wykształcenia.

W konsekwencji brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, bowiem tego dotyczyła treść zaskarżonej decyzja, wobec braku stwierdzenia niezdolności do pracy i Sąd Okręgowy na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.