Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2018r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 20 października 2017 r., sygn. akt II C 2926/17

1.  oddala apelacje;

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

SSO Grzegorz Chmiel

Sygn. akt XXVII Ca 934/18

UZASADNIENIE

Z uwagi, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. ograniczono uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w pełni podziela i aprobuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji, uznając je za prawidłowo osadzone w zgromadzonym materiale dowodowym, a w konsekwencji – przyjmując za własne. Także rozważaniom prawnym Sądu Rejonowego nie można postawić zarzutu naruszenia obowiązujących przepisów, czy też błędu subsumpcji. W tej sytuacji zasadnym byłoby jedynie odesłanie skarżącej do ponownej analizy pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, w których wszystkie kwestie podnoszone w zażaleniu zostały szeroko i trafnie przeanalizowane.

Sąd Okręgowy podzielił również w całości rozważania prawne wywiedzione przez Sąd Rejonowy na gruncie prawidłowo ustalonych okoliczności fatycznych. W szczególności Sąd Okręgowy uznał, że doszło do skutecznego zawarcia umowy cesji między powodem (...) Sp. z o.o. a B. S., K. M. i J. S.. Nie można podzielić zarzutów pozwanej dotyczących nieważności umowy z uwagi na charakter wierzytelności będącej przedmiotem tej cesji.

W ocenie Sądu Okręgowego niewątpliwie roszczenie odszkodowawcze powodów jest wierzytelnością stanowiącą prawo majątkowe. Ustawodawca w przepisie art. 509 § 1 k.c. wprowadził bardziej generalną zasadę, iż zmiana wierzyciela bez zgody dłużnika jest dopuszczalna, chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie lub właściwości zobowiązania. Ani Kodeks cywilny, ani Rozporządzenie numer 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, nie wprowadzają żadnych ograniczeń, co do możliwości zbywania roszczeń o odszkodowanie za opóźniony czy odwołany lot. Tym samym, przelew roszczeń poprzedników prawnych powoda względem pozwanego należy uznać za dopuszczalny.

Ponadto, charakter zobowiązania nie stoi na przeszkodzie do dokonania przelewu. Stanowi ono roszczenie z tytułu nienależytego wykonania umowy a nie z tytułu deliktu. W przedmiotowej sprawie oczywistym jest, że wierzytelność ma charakter pieniężny i bez znaczenia jest dla tej wierzytelności i jej wysokości, czy zostanie zbyta czy nie. Wysokość odszkodowania nie zależy, bowiem od rozmiaru szkody i ma stałą wysokość uzależnioną od długości opóźnionego czy odwołanego lotu.

Zarzuty zawarte w apelacji w znacznej części dotyczyły klauzul niedozwolonych zawartych według pozwanej w postanowieniach umowy przelewu pomiędzy powodem a B. S., K. M. i J. S.. W tym miejscu podkreślić należy, że co prawda dłużnik może kwestionować ważność umowy przelewu, jednakże zbyt daleko idącym jest twierdzenie jakoby przysługiwały mu również zarzuty dotyczące abuzywności postanowień umowy, której nie jest stroną. Zauważyć, bowiem należy, że przepisy dotyczące klauzul niedozwolonych służyć mają ochronie konsumenta, czyli słabszej stronie w umowie z przedsiębiorcą. Z kolei, przepis art. 385 ¹ § 1 k.c. powinien podlegać ścisłej wykładni. Zgodnie z jego treścią uznanie postanowienia za niedozwolone wywołuje skutki jedynie w odniesieniu do praw i obowiązków konsumenta. Takie stanowisko zawarł Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 18 listopada 2013 r. w sprawie o sygnaturze akt VI ACa 699/13.

Z powyższych względów, w ocenie Sądu Okręgowego, postanowienia dotyczące sposobu ustalenia ceny w umowie, mogłyby być zarzutem tylko w zakresie, w jaki naruszają prawa strony tej umowy. Skoro zaś pozwany dłużnik nie był stroną przedmiotowej umowy, to oczywistym jest, że nie może kwestionować jej postanowionego w oparciu art. 385 ¹ k.c. Skoro z natury rzeczy zarzuty te może ponosić strona umowy i to w dodatku występująca w charakterze konsumenta, za bezzasadne należało uznać zarzuty pozwanej dotyczące braku wymaganej formy prawnej umowy przelewu wierzytelności.

Niezależnie od powyższego, nie można podzielić poglądów skarżącej, jakoby wierzytelność pasażera w postaci odszkodowania za opóźniony lot była stwierdzona pismem. Jak wskazał słusznie Sąd Rejonowy, nie można uznać, aby pisma zawierające umowy bądź inne pismo stwierdzające, że umowa przywozu była zawarta, stwierdzało, że przewoźnik jest obowiązany zapłacić pasażerowi odszkodowanie za odwołanie lub opóźnianie lotu. Roszczenia te nie powstają na skutek zawarcia wyżej wymienionych umów, ale po zaistnieniu określonych zdarzeń faktycznych określonych w rozporządzeniu (WE) nr 261/2004. W związku z tym nie można uznać, aby były one stwierdzone pismem przed zaistnieniem zdarzeń w postaci odwołania lub opóźnienia lotu. Ponadto zauważyć należy, że do pozwu zostały załączone oświadczenia pasażerów potwierdzające zbicie wierzytelności na rzecz powodowej spółki oświadczenia, które zostały złożone na piśmie.

W tym kontekście, nieuprawnione jest również twierdzenie strony pozwanej, że umowa między powodem a pasażerem nie przynosiła w sposób jednoznaczny wierzytelności i ryzyka z nią związanego na powoda i nie uprawniała pasażera do ściśle określonej ceny za wierzytelność i z tego względu, wobec braku określenia kaucji wymaganej dla umowy cesji, nie doszło do skutecznego przeniesienia wierzytelności. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotowa umowa przelewu zawiera kaucję w postaci woli sprzedaży wierzytelności. Nieuzasadnione były również twierdzenia pozwanej, że uznając, że wolą stron było dokonanie przelewu wierzytelności, Sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia prawa materialnego w postaci art. 65 § 2 k.c. Sąd Okręgowy podziela w tym zakresie stanowisko przywołane przez Sąd Rejonowy zgodnie, z którym, w sytuacji, gdy obie strony zgodnie twierdzą, że doszło do przelewu wierzytelności osobowej i, że obie strony miały taki zamiar i cel umowy na względzie, zbędne są rozważania i dokonywanie wykładni oświadczeń woli w tym przedmiocie. Sama subiektywna ocena pozwanej oraz zarzuty dotyczące treści tej umowy nie mogą zaś prowadzić do zakwestionowania wykładni oświadczeń woli stron umowy cesji.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd II instancji orzekł w pkt 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c.

SSO Grzegorz Chmiel