Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Pa 40/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Jerzy Zalasiński (spr.)

Sędziowie: SSO Zofia Onisko

SSO Małgorzata Chomiuk

Protokolant st.sekr.sądowy Iwona Chojecka

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2018 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko M. N. prowadzącej działalność gospodarczą (...)w S.

o zaległe wynagrodzenie i inne

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 15 grudnia 2016r. sygn. akt IV Pa 34/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

a) w punkcie II b) w części dotyczącej diet w ten sposób, że zasądza od M. N. prowadzącej działalność gospodarczą (...)w S. na rzecz D. K. kwotę 27.355 (dwadzieścia siedem tysięcy trzysta pięćdziesiąt pięć) zł tytułem diet z tytułu podróży służbowych;

b) w punkcie IV w ten sposób, że koszty procesu między stronami wzajemnie znosi;

c) w punkcie V w ten sposób, że kwotę (...),13 (sześć tysięcy sto sześćdziesiąt dziewięć i 13/100) zł obniża do kwoty (...) (trzy tysiące osiemdziesiąt pięć) złotych i odstępuje od obciążania stron pozostałą częścią kosztów sądowych;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  znosi między stronami koszty procesu za drugą instancję;

IV.  zasądza od M. N. prowadzącej działalność gospodarczą (...) w S. na rzecz D. K. kwotę 1800 (jeden tysiąc osiemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Zofia Onisko Jerzy Zalasiński Małgorzata Chomiuk

Pa 40/18

UZASADNIENIE

Pozwem z 10 marca 2014r., skierowanym przeciwko pracodawcy - M. N. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w S., powód D. K. domagał się zasądzenia od pozwanej następujących kwot za okres od 22 lutego 2011r. do 31 października 2012r.: 5000 złotych tytułem zaległego wynagrodzenia, 25000 złotych tytułem diet za podróże służbowe oraz 10000 złotych tytułem zwrotu za noclegi w związku z podróżami służbowymi oraz kosztów procesów wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał m. in., iż był zatrudniony u pozwanej jako kierowca w okresie od 22 lutego 2011r. do 31 października 2012r. Kwota wynagrodzenia powoda wynosić miała 1500 złotych netto.

W dniu 28 kwietnia 2014r. Sąd Rejonowy w Siedlcach wydał wyrok zaoczny, w którym w całości uwzględnił żądania powoda i orzekł o kosztach procesu.

Pozwana wniosła sprzeciw od tego orzeczenia i domagała się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia na jej rzecz od powoda kosztów procesu. Podniosła również zarzut przedawnienia wierzytelności obejmujących okres od 22 lutego 2011r. do 10 marca 2011r. Pozwana miała w całości rozliczyć się z powodem.

Ostatecznie powód domagał się zasądzenia od pozwanej następujących kwot: 7609,44 złotych netto tytułem zaległego wynagrodzenia zasadniczego za miesiące: kwiecień - maj, sierpień - październik oraz grudzień 2011r. jak również marzec 2012 przy przyjęciu za podstawę wynagrodzenia miesięcznego kwoty 1500 złotych oraz 45028,87 złotych tytułem diet i ryczałtów za noclegi w związku z podróżami służbowymi za okres od 4 kwietnia 2011r. do 21 września 2012r.

W dniu 29 czerwca 2016r. Sąd Rejonowy w Siedlcach wydał wyrok (sygn. akt IV P 432/14), w którym w pkt I uchylił wyrok zaoczny z 28 kwietnia 2014r., w pkt II zasądził od pozwanej na rzecz powoda następujące kwoty: a) 7608,44 złotych netto tytułem wynagrodzenia za pracę, b) 45028,87 złotych tytułem diet i ryczałtów za noclegi, w pkt III w pozostałej części powództwo oddalił, w pkt IV zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2700 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w pkt V nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - kasy Sądu Rejonowego w Siedlcach kwotę 6169,13 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, a w pkt VI nadał wyrokowi w pkt I do kwoty 1500 złotych rygor natychmiastowej wykonalności.

Wyrok ten zapadł na skutek poczynienia przez Sąd Rejonowy następujących ustaleń faktycznych.

D. K. był zatrudniony u M. N., prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w S. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2011 r. jako kierowca w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w kwocie 1500 złotych brutto. Powód jako kierowca samochodu ciężarowego wykonywał przewozy zagraniczne i wynagrodzenie otrzymywał w zależności do wartości frachtu. Podczas podróży służbowych powód spędzał noce wyłącznie w kabinie samochodu wyposażonej w miejsce do spania. Zatrudnienie to trwało do dnia 31 października 2012r. Pracodawca nie wypłacił powodowi z tytułu wynagrodzenia za pracę łącznie kwoty 7608,44 złotych netto, a z tytułu diet i ryczałtów łącznie kwoty 45028,87 złotych.

Sąd Rejonowy podał, iż podstawę prawną rozstrzygnięcia zawartego w pkt II wyroku stanowi art. 80 kp, art. 21a ustawy z 16 kwietnia 2004r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r., poz. 1155), art. 77 5 § 3-5 kp oraz § 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalenia należności przysługujących w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r., Nr 236, poz. 1991). Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż bezspornym był fakt świadczenia przez powoda pracy w okresie od kwiecień - maj, sierpień - październik oraz grudzień 2011r. jak również marzec 2012r. Wyliczona przez biegłą z zakresu księgowości i rachunkowości wysokość wynagrodzenia powoda wyniosła 7608,44 złotych netto przy uwzględnieniu, iż powód powinien otrzymać wynagrodzenie miesięczne w kwocie 1500 złotych brutto miesięcznie. Odnośnie roszczenia powoda o zapłatę z tytułu diet i ryczałtów za noclegi, Sąd I instancji, opierając się na wyliczeniach dokonanych przez biegłego z zakresu badania tachografów i wykresówek oraz biegłej z zakresu księgowości i rachunkowości, przyjął, iż z tych tytułów powodowi należna jest kwota 45028,87 złotych. Sąd ten uwzględnił przyznanie powoda, iż jedynie tejże kwoty nie otrzymał od pozwanego. Zdaniem Sądu I instancji wyżej wymienione opinie są wiarygodnymi dowodami, a wnioski wyrażone przez biegłych zostały w sposób należyty uzasadnione. Sąd Rejonowy nie uwzględnił natomiast pozostałych wypłat, na które powoływała się pozwana, tj. wskazanych w dokumentach z k. 34-38 oraz podanych przez świadków J. N. (1) (k. 117v-118), L. K. (k.129v-130 i 320v-321) jak również wskazanej jako kwota 14% od wartości frachtu brutto. Sąd Rejonowy stwierdził, iż ewentualne wynagrodzenie przy użyciu frachtu pozostawałoby w sprzeczności z art. 26 ustawy o czasie pracy kierowców.

Od tego orzeczenia apelację wywiodła pozwana, która zaskarżyła wskazany wyrok w części, tj. w zakresie całego punktu II oraz punktów IV, V, VI. Autorka apelacji podniosła następujące zarzuty: naruszenie prawa materialnego, tj. art. 291 § 1 kp poprzez jego niezastosowanie do roszczeń powódki zgodnie z pismem pełnomocnika pozwanego z 18 maja 2016r. co do kwot tam wskazanych, naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 231 i 233 § 1 kpc przez nienależyte rozważenie treści dowodów - zeznań świadków J. N. (2), J. N. (1) i L. K. oraz zeznań powoda jako strony w zakresie sposobu rozliczeń oraz faktu otrzymania wszystkich elementów wynagrodzenia zgodnie z podpisem-oświadczeniem powoda przedłożonym do sprawy, a w konsekwencji poczynienie dowolnych i sprzecznych z powyższymi dowodami ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, iż pozwana nie rozliczyła się z powodem w zakresie roszczeń dochodzonych pozwem. Apelująca zarzuciła również naruszenie art. 6 kc poprzez przyjęcie, że na pozwanym spoczywał ciężar wykazania wysokości należnych i niewypłaconych diet i ryczałtów oraz zaległego wynagrodzenia, w sytuacji gdy pozwany przedłożył oświadczenie dot. rozliczenia się stron, a zatem powyższy ciężar dowodu obciążał powoda. Pozwana zarzuciła również zaniechanie zawieszenia postępowania do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny skargi Związku (...) oraz oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłej z zakresu rachunkowości i księgowości. Apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku we wskazanej części i oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami postępowania za I i II instancję.

Powód wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

W wyroku z 15 grudnia 2016r. Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych: I) zmienił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego z 29 czerwca 2016r., w punkcie II ppkt b i oddalił powództwo, w punkcie IV w ten sposób, że odstąpił od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego za pierwszą instancję, w punkcie V w ten sposób, że nieuiszczone koszty sądowe przejął na rachunek Skarbu Państwa; II) odstąpił od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sąd Okręgowy podzielił ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, natomiast nie zgodził się z oceną prawną poczynioną przez Sąd pierwszej instancji. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podniósł, iż w dacie wydania rozstrzygnięcia przez Sąd Okręgowy obowiązywał istotny dla wyniku niniejszego postępowania wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016r. (sygn. akt K 11/15). W orzeczeniu tym Trybunał uznał, że art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców w związku z art. 77 5 § 2, 3 i 5 kodeksu pracy w związku z § 16 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U.167) w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz, iż art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców w związku z art. 77 5 § 2, 3 i 5 kodeksu pracy w związku z § 9 ust. 1, 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19.12.2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U.236.1991 ze zm.) w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do kierowców wykonujących przewozy w transporcie międzynarodowym, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji. Wobec powyższego, zdaniem Sądu Okręgowego, roszczenie powoda dotyczące diet i ryczałtów za nocleg, o którym rozstrzygnął Sąd pierwszej instancji w punkcie II ppkt b zaskarżonego wyroku, nie mogło podlegać uwzględnieniu. W tej sytuacji orzeczenie o kosztach postępowania Sąd Okręgowy oparł na art. 102 kpc, w uzasadnieniu wyroku podnosząc, iż przy ustalaniu, czy zachodzą podstawy do zastosowania powyższej normy konieczna była ocena okoliczności konkretnej sprawy. Sąd Okręgowy dodał, iż przyjmuje się, że obok trudnej sytuacji materialnej za zwolnieniem strony przegrywającej proces od ponoszenia kosztów procesu może przemawiać precedensowy charakter sprawy lub takie okoliczności, które uzasadniają subiektywne przekonanie tej strony, że jej roszczenie jest zasadne.

Od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 15 grudnia 2016r. skargę kasacyjną wniósł powód zaskarżając go w pkt. I w części zmieniającej wyrok Sądu pierwszej intancji, w pkt II ppkt b i oddalającej powództwo w zakresie dochodzonych przez powoda należności tytułu diet za podróże służbowe. Zaskarżonemu wyroku powód zarzucił: 1.) naruszenie przepisów postępowania, tj art. 387 § 2 1 oraz art. 328 § 2 w zw. z art. 391 § 1 kpc poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia w zakresie, w jakim dotyczyło ono zasądzonych przez Sąd Rejonowy należności z tytułu diet za podróże służbowe; 2.) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 21a ustawy o czasie pracy kierowców w zw. z art. 77 5 § 2-5 kp poprzez ich błędną wykładnię (a w efekcie niezastosowanie), polegającą na wadliwym przyjęciu, iż wydany 24 listopada 2016r. w sprawie K 11/15 wyro Trybunału Konstytucyjnego rozciąga się także na przepisy będące podstawą uwzględnienia przez Sąd pierwszej instancji roszczeń powoda dotyczących diet za podróże służbowe, w sytuacji gdy wyrok Trybunału eliminował z porządku prawnego jako niekonstytucyjne wskazane w nim przepisy jedynie w zakresie w jakim dotyczyły warunków i zasad wypłaty ryczałtów noclegowych kierowcom zatrudnionym w transporcie międzynarodowym. Mając na względzie w/w zarzuty powód wniósł o: I) uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach w zaskarżonej części i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania; II) zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej powód podniósł, iż art. 328 § 2 kpc może stanowić usprawiedliwioną podstawę kasacyjną wtedy, gdy uzasadnienie wyroku sądu drugiej instancji nie zawiera wszystkich koniecznych elementów lub gdy zawiera braki, które uniemożliwiają kontrolę kasacyjną czyli, gdy treść uzasadnienia wyroku uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia. Zdaniem skarżącego, wyrok Sądu drugiej instancji – zmieniający w zasadniczej części wyrok Sądu pierwszej instancji – w części rozważań Sądu ogranicza się wyłącznie do przytoczenia orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 26 listopada 2016r. (o sygnaturze K 11/15), bez wskazania dlaczego właśnie na nim Sąd oparł wyrok. Ponadto, skarżący podniósł, iż powyższy wyrok TK nie ma zastosowania w okolicznościach niniejszej sprawy, a samo orzeczenie stwierdziło, iż wskazane w sentencji wyroku Sądu Rejonowego przepisy są niezgodne z Konstytucją, jednak nadal obowiązują. Nadto, skarżący zaznaczył, iż brak jest uzasadnionych podstaw do rozciągnięcia skutków wydanego przez TK rozstrzygnięcia także na te przepisy będące podstawą uwzględnienia przez Sąd pierwszej instancji roszczeń powoda dotyczących diet.

Wyrokiem z 22 sierpnia 2018r. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 15 grudnia 2016r. w części dotyczącej diet z tytułu podróży służbowych i sprawę w tym zakresie przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Siedlcach pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego. W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy wskazał, iż zawartość wywodu prawnego nie jest wadą, o ile rzecz dotyczy oczywistej kwestii, widocznej na pierwszy rzut oka i niepodlegającej ocenie z perspektywy odmiennych modeli wykładni prawa. Zarówno uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji, jak i uzasadnienie wyroku sądu drugiej instancji winno jasno i jednoznacznie wskazywać stan faktyczny sprawy oraz wyjaśnienie podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Zdaniem Sądu Najwyższego, nabiera to znaczenia w sytuacji, gdy strona wygrywa spór w pierwszej instancji, a przegrywa sprawę przed sądem drugiej instancji. Wówczas uzasadnienie sądu odwoławczego musi wyjaśniać podstawy, które przechyliły wagę na rzecz apelującego przeciwnika, a w szczególności klarowne powinno być, czy o reformatoryjnym rozstrzygnięciu zadecydowały okoliczności faktyczne, a jeżeli tak to jakie, czy też spór sprowadzał się wyłącznie do wykładni prawa materialnego. Ponadto, w odniesieniu do skutków orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2016r. (K 11/15), Sąd Najwyższy w pełni podzielił wyrażone w wyroku z 21 lutego 2017r. (I PK 300/15) stanowisko, w którym wyjaśniono m. in., że w myśl art. 190 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, a ponadto w sprawach wymienionych w art. 189 konstytucji RP podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu we właściwym organie urzędowym. W swoich rozważaniach Sąd Najwyższy przytoczył art. 190 ust. 3 Konstytucji RP, w myśl którego orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, leczy Trybunał może także określić inny termin utraty mocy wiążącej obowiązującego dotąd aktu normatywnego bądź jego przepisu. Sąd Najwyższy podkreślił, iż wyeliminowanie z porządku prawnego art. 21 ustawy o czasie pracy kierowców przez Trybunał Konstytucyjny nie oznacza, że powstała luka w przepisach regulujących zasady rozliczania podróży służbowych realizowanych przez kierowców w transporcie międzynarodowym. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z 26 października 2017r. III PZP 2/17 (OSNP 2018 nr 3 poz. 28), wyczerpująco uzasadniając ten pogląd, po wyroku Trybunału Konstytucyjnego do pracowników – kierowców w transporcie międzynarodowym znajdują zastosowanie reguły rozliczenia podróży służbowej przewidziane w art. 77 5 kp. Zastosowanie tego przepisu wynika z art. 5 kp i jego odpowiednika, czyli art. 4 ustawy o czasie pracy kierowców. W dalszej części rozważań Sąd Najwyższy przytoczył swoje orzeczenia odnoszące się do niniejszej problematyki, których konkluzję stanowiło stwierdzenie, iż pracownik w podróży służbowej, w tym również kierowca w transporcie międzynarodowym, ma prawo do diet w wysokości nie niższej, niż określona na podstawie przepisów, do których odsyła art. 77 5 § 4 kp. Niemniej, mając na uwadze walor praktyczny, Sąd Najwyższy zauważył, że zapewnienie pracownikowi kierowcy samochodu ciężarowego odpoczynku nocnego w kabinie samochodu ciężarowego podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego noclegu w rozumieniu § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Poza tym, nie można pominąć, że pojęcie zwrotu kosztów podróży obejmuje: diety, zwrot kosztów przejazdów i dojazdów, noclegów i innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb. Sąd Najwyższy, podkreślił, iż użyte przez ustawodawcę w art. 77 5 § 3 kp sformułowanie „na pokrycie kosztów podróży” ma szeroki kontekst i obejmuje wszelkie koszty (należności, których rekompensaty może oczekiwać pracownik.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

Na wstępie należy zauważyć, że skargą kasacyjną zostało zaskarżone jedynie rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego dotyczące diet z tytułu podróży służbowych. Zakres zaskarżenia nie obejmował problematyki ryczałtu za noclegi. Wyrok Sądu Okręgowego z dnia 15 grudnia 2016 r. został uchylony przez Sąd Najwyższy jedynie w części dotyczącej diet. W pozostałej części, tj. dotyczącej ryczałtów za noclegi wyrok Sądu Okręgowego oddalający powództwo jest prawomocny.

W pozostałym zakresie apelacja strony pozwanej jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy w obecnym składzie w całości podziela ustalenia i ocenę prawną dokonana przez Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w zakresie roszczeń dotyczących diet z tytułu podróży służbowych i wynagrodzenia za pracę. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń i wydał trafne, odpowiadające prawu rozstrzygnięcie. Logicznie uzasadnił swoje stanowisko. Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i ocenę prawną Sądu I instancji, zatem nie zachodzi konieczność ich powtarzania (por. wyrok Sądu Najwyższego z 08.10.1998r. IICKN 923/97, OSNC 1999/3/60). Odnosząc się do zarzutów apelacji podnieść należy, że w żaden sposób nie podważają one prawidłowości rozstrzygnięcia Sądu I instancji. Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego oceniając wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania zgodnie z art. 233 § 1 kpc. Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., tj. przekroczenia przez Sąd I instancji granicy swobodnej oceny dowodów, uznać należy za chybiony. Skuteczna obrona stanowiska skarżącego pozwanego wymagałaby wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego oraz brak jest wszechstronnej oceny wszystkich istotnych dowodów (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1998 r. II UKN 151/98 – OSNAPiUS 1999/15/492; z 4 lutego 1999 r. II UKN 459/98 – OSNAPiUS 2000/6/252; z 5 stycznia 1999 r. II UKN 76/99 – OSNAPiUS 2000/19/732). Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok SN z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00 LEX nr 56906). Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy należycie wyjaśnił sprawę, a przeprowadzona ocena dowodów jest prawidłowa i odpowiada powyższym kryteriom. Apelacja nie wykazuje uchybień w rozumowaniu Sądu, które podważałyby prawidłowość dokonanej oceny. Podkreślić należy, iż naruszenie zasad swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu przesłanek tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna – czego skarżący we wniesionej apelacji nie uczynił.

W apelacji pozwanego przedstawione zostały zarówno zarzuty naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego. W tym miejscu należy zauważyć, że prawidłowość zastosowania lub wykładni prawa materialnego może być właściwie oceniona jedynie na kanwie niewadliwie ustalonej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Skuteczne zatem zgłoszenie zarzutu dotyczącego naruszenia prawa materialnego wchodzi zasadniczo w rachubę tylko wtedy, gdy ustalony przez sąd pierwszej instancji stan faktyczny, będący podstawą zaskarżonego wyroku, nie budzi zastrzeżeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1997 r., II CKN 60/97 – OSNC 1997, z. 9, poz. 128). Rozpoznając apelację strony pozwanej Sad Okręgowy nie dopatrzył się naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego. Zmiana punktu IIb wyroku Sądu I instancji wynika jedynie z konieczności oddzielenia kwoty należnych powodowi diet od ryczałtów. Sąd Rejonowy zasądził oba te roszczenia łącznie opierając się na opinii biegłej A. D.. Z opinii biegłej (k.205), którą Sąd Okręgowy podziela, wynika, że łączna kwota diet i ryczałtów należnych powodowi wynosiła 72.402,59 zł. Z tego diety stanowiły 43.985,33 zł., a ryczałty 28.417,26 zł. Prosty rachunek matematyczny prowadzi do wniosku, że diety stanowią 60,75% ogólnej kwoty diet i ryczałtów. Sąd Rejonowy zasądził, po odjęciu kwot wypłaconych powodowi, łącznie diety i ryczałty w kwocie 45.028,87 zł. Diety stanowią zatem 27.355 zł. (60,75%x45.028,87). Kwotę tę tytułem diet należnych powodowi należało zasądzić od strony pozwanej. Z uwagi na zmianę wysokości zasądzonej kwoty zmianie uległy także koszty procesu. Sąd Okręgowy kierując się treścią art. 100 kpc koszty te zniósł wzajemnie. Obniżył także stosownie koszty należne Skarbowi Państwa. Z uwagi na fakt, że powód uzyskał w postępowaniu kasacyjnym korzystne dla siebie rozstrzygniecie Sąd zasądził od pozwanej na jego rzecz koszty postępowania kasacyjnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na mocy art. 385 kpc i 386 par.1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.

Zofia Onisko Jerzy Zalasiński Małgorzata Chomiuk