Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 400/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jerzy Zalasiński

Protokolant

st. sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 stycznia 2019 r. w S.

odwołania U. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 27 marca 2018 r. Nr (...)

w sprawie U. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do emerytury rolniczej

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala U. K. prawo do emerytury rolniczej od dnia 1 marca 2018 roku;

II.  zasądza od Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rzecz U. K. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IVU 400/18

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 27.03.2018r. organ rentowy Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił ubezpieczonej U. K. prawa do emerytury rolniczej. W uzasadnieniu decyzji Prezes KRUS podniósł, że ubezpieczona udowodniła 21 lat, 5 miesięcy i 27 dni podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu zamiast wymaganych 25 lat. Do wymaganego okresu ubezpieczenia organ rentowy zaliczył okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 01.10.1996r. do dnia 27.03.2018r. Nie zaliczono okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od (...). do 03.07.1976r. ze względu na zbyt dużą odległość od miejsca zamieszkania do miejsca nauki – 41 km.

Od decyzji tej odwołanie złożyła ubezpieczona U. K. wnosząc o jej zmianę i przyznanie jej prawa do emerytury rolniczej. W uzasadnieniu odwołania podniosła, że organ rentowy bezpodstawnie odmówił jej zaliczenia do stażu ubezpieczeniowego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od(...). do 03.07.1976r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. Uzasadniając swoje stanowisko podniósł, że zaskarżona decyzja jest słuszna, ponieważ sporne okresy nie mogą być zaliczone, gdyż praca ubezpieczonej w gospodarstwie rodziców mogła mieć charakter jedynie doraźny i sprowadzający się do mało istotnych czynności.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

U. K. ur.(...) złożyła w dniu 12.03.2018r. wniosek o emeryturę rolniczą. Bezspornym jest w sprawie, że ubezpieczona udowodniła 21 lat, 5 miesięcy i 27 dni podlegania ubezpieczeniu rolniczemu. Jak wynika z materiału dowodowego zebranego w sprawie, ubezpieczona w okresie od ukończenia 16 roku życia pracował w gospodarstwie rolnym rodziców S. i C. B. położonym w miejscowości S.. W tym czasie od 01.09.1971r. do 24.06.1976r. uczyła się w Technikum Szklarskim w W.. Po ukończeniu szkoły od 04.07.1976r. podjęła pracę w polskich Zakładach (...) w W.. W okresie nauki w Technikum Szklarskim ubezpieczona pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców. Wykonywała wszystkie prace związane z gospodarstwem rolnym. Prace te zajmowały mu od 4 do 6 godzin w ciągu doby, a w okresie wakacji szkolnych cały dzień. Rodzice ubezpieczonego posiadali gospodarstwo o powierzchni 7,5 ha. Uprawiali zboża i ziemniaki. Posiadali 2 konie, 4 krowy, cielaki, świnie oraz drób. Oprócz ubezpieczonej i rodziców w gospodarstwie mieszkała jeszcze jej siostra T. Ł. z mężem. Oboje pracowali poza rolnictwem i nie uczestniczyli w pracach na gospodarstwie rolnym.

Pracując na gospodarstwie ubezpieczona wykonywała wszelkie prace związane z rolnictwem. U. K. zaczynała pracę od godziny 5 rano. Następnie jechała do szkoły pociągiem. Podróż zajmowała jej około 1,5 godziny. Po powrocie ze szkoły o godzinie 15 przez 4 godziny pracowała w gospodarstwie. Doiła krowy, karmiła inwentarz, w okresie prac polowych pracowała w polu. W sumie z okresami uznanymi przez organ rentowy ubezpieczona udowodniła ponad 25 lat okresów pracy w gospodarstwie rolnym.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań ubezpieczonej (k.21), zeznań świadków T. Ł. (k.11v), A. Ł. (k.11v), W. O. (k.20v) i M. P. (k. 20v), akt KRUS.

Sąd okręgowy zważył co następuje.

Odwołanie jest uzasadnione. Zgodnie z art. 19 ust.1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity Dz.U. z 2017r., poz. 2336) wynika, że emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)osiągnął wiek 60 lat, jeśli jest kobietą;

2)podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat;

Poza sporem jest, że ubezpieczona spełnia pierwszy warunek. W ocenie Sądu Okręgowego spełnia również warunek drugi. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonej i świadków, że U. K. pracowała w spornym okresie w gospodarstwie rolnym rodziców ponad 4 godziny w ciągu doby. W judykaturze wykształcił się pogląd, iż o uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tj. przed dniem 1 stycznia 1983 r.) przesądza wystąpienie dwóch okoliczności:

1) wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się zgodnie z warunkami określonymi w definicji legalnej "domownika" z art. 6 pkt 2 ustawy o u.s.r. oraz

2) czynności te muszą być wykonywane w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie.

Z art. 6 pkt 2 ustawy o u.s.r., wynika, że pojęcie domownika przysługuje osobie bliskiej rolnikowi, która ukończyła 16 lat, pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa albo w bliskim sąsiedztwie oraz stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy. Z wiarygodnych zeznań ubezpieczonej i świadków wynika, że U. K. od ukończenia 16 roku życia spełniała te kryteria. Sąd Okręgowy podziela wykładnię Sądu Najwyższego zawartą w wyroku z dnia 03.06.2014r. sygn.. akt III UK 180/13 zgodnie z którą jeżeli praca w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia świadczona była przed dniem 1 stycznia 1983 r. w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, to przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się ten okres, także gdy przypadał on w czasie wakacji szkolnych (art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a u.e.r.f.u.s.). Należy przy tym zaznaczyć, że praca U. K. nie była tylko doraźną pomocą wykonywaną zwyczajowo przez dzieci osób zamieszkałych na terenach wiejskich. Świadczą o tym takie fakty jak stałość tej pracy, wykonywanej codziennie niezależnie od pory dnia i pogody, długość dniówki roboczej przekraczającej 4 godziny w ciągu doby, a w okresach wakacji 8 godzin, niezbędność tej pracy do prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa – oprócz rodziców była jedyną osoba mogącą pracować . W okresie trwania nauki w szkole ubezpieczona pracowała w gospodarstwie ponad cztery godziny w ciągu doby. Do szkoły dojeżdżała pociągiem. Po powrocie ze szkoły mogła cały wolny czas poświeci pracy w gospodarstwie. Zatem staż ubezpieczeniowy U. K., po doliczeniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, wynosi ponad 25 lat.

Mając powyższe na uwadze na mocy art. 477 14 par.2 kpc należało orzec jak w wyroku. O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc.