Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1787/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 maja 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 6 kwietnia 2016 r. odmówił ubezpieczonej S. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2016 r. W uzasadnieniu wskazano, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 24 maja 2016 r. ubezpieczona nie została uznana za niezdolną do pracy.

/decyzja – k. 224 – 225 akt ZUS/

Wnioskodawczyni S. K. (1) uznała decyzję za krzywdzącą i w dniu 12 lipca 2016 r. złożyła odwołanie od w/w decyzji. Ubezpieczona w uzasadnieniu wskazała, że Komisja Lekarska w orzeczeniu z dnia 24 maja 2016 r. nie odniosła się do całości zgromadzonej dokumentacji medycznej, pominęła fakt schorzenia u ubezpieczonej narządu wzroku. Wskazuje na to treść uzasadnienia orzeczenia, z którego treści nie wynika by wnioskodawczyni była badana pod kątem pogorszenia widzenia. Natomiast u ubezpieczonej okulista stwierdził zmiany w dnie oka będące konsekwencją cukrzycy oraz zaćmę. Konsekwencją wskazanych niedomagań wzroku jest niemożność wykonywania wyuczonego zawodu szwaczki, a także innego – zgodnie ze swoimi kwalifikacjami. Ubezpieczona od 19 lat choruje także na stany depresyjno – lękowe. Nadto choruje na cukrzycę, łuszczycę rąk i nóg.

/odwołanie – k. 2 – 6/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 lipca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 10/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni S. K. (1) urodziła się (...)

/bezsporne/

Wnioskodawczyni posiada wykształcenie podstawowe. Przyuczyła się do zawodu szwaczki. Obecnie nie pracuje.

/bezsporne/

Ubezpieczona była uprawniona do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31 maja 2016 r., pobierała świadczenia rentowe od 1996 roku.

/bezsporne/

Wnioskodawczyni posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

/bezsporne/

W dniu 6 kwietnia 2016 r. ubezpieczona ponownie złożyła wniosek o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 216 – 217 akt ZUS/

Po zapoznaniu się z dokumentacją lekarską oraz na podstawie przeprowadzonego badania Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 11 maja 2016 r. uznał, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy. Rozpoznał u badanej zaburzenia depresyjno – lękowe o miernym nasileniu, nadciśnienie tętnicze zredukowane, cukrzycę typu 2 leczoną insuliną wyrównaną metabolicznie, bez danych na powikłania. Lekarz stwierdził, że ubezpieczona jest w dobrym ogólnym stanie psychicznym, jest wydolna krążeniowo i oddechowo, sprawna ruchowo. Leczy się ambulatoryjnie – od kilku lat te same leki w tych samych dawkach, bez koniczności hospitalizacji czy intensyfikacji leczenia, bez zaburzeń snu, pamięci czy koncentracji, aktywna, zadbana, bez doznań psychotycznych czy obniżonego nastroju.

/orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 220 – 221 akt ZUS, opinia lekarska – k. 28 – 29 dokumentacji medycznej/

Wnioskodawczyni w dniu 11 maja 2016 r. złożyła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

/sprzeciw – k. 30 dokumentacji medycznej/

Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 24 maja 2016 r. uznała ubezpieczoną za zdolną do pracy. Komisja rozpoznała u wnioskodawczyni cukrzycę typu II insulinozależną wyrównaną, nadciśnienie tętnicze poddające się farmakoterapii, zaburzenia psychosomatyczne. Wnioskodawczyni od 1994 r. jest pod opieką PZP z powodu zaburzeń nastroju, jest leczona ambulatoryjnie, od 10 lat przyjmuje te same leki. Na cukrzycę ubezpieczona jest leczona od 10 lat, insulinę otrzymuje od 5 lat. Na nadciśnienie tętnicze wnioskodawczyni leczy się od 10 lat, wartości RR wyrównane. Komisja stwierdziła, że badana od 7 miesięcy jest leczona z powodu zmian skórnych – na dłoniach i stopach – łuszczyca krostkowa, ma skierowanie do szpitala celem fototerapii, obecnie zmiany skórne dłoni i części podeszwowej ze złuszczeniem naskórka bez sączenia. W badaniu przed komisją ubezpieczona bez objawów psychotycznych, w nastroju wyrównanym, skargi na lęki bliżej nieokreślone, zaburzenia snu, liczne skargi somatyczne ze strony dolegliwości skórnych.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 222 – 223 akt ZUS, opinia lekarska – k. 47 - 50 dokumentacji medycznej/

Powyższe orzeczenie skutkowało wydaniem decyzji odmawiającej S. K. (1) prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja – k. 224 – 225 akt ZUS/

U badanej, z diabetologicznego punktu widzenia, rozpoznano cukrzycę typu 2, wyrównaną, niepowikłaną, zaburzenia psychosomatyczne, nadciśnienie tętnicze, otyłość. Stan ogólny wnioskodawczyni w trakcie badania był dobry, kontakt prawidłowy. Skóra z drobnymi wykwitami – łuszczyca krostkowa, obfita tkanka podskórna, czynność serca miarowa, tony ciche niedźwięczne. Cukrzyca typu 2 w przypadku wnioskodawczyni jest wyrównana wystarczająco, jest leczona insuliną w dwóch dawkach i lekami doustnymi, nie jest powikłana w stopniu istotnym powodującym niezdolność do pracy. Wnioskodawczyni aktualnie wymaga opieki w Poradni Diabetologicznej, odpowiedniej diety i dostosowanego wysiłku fizycznego. Cukrzyca typu 2 w przypadku wnioskodawczyni nie powoduje niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni nie powinna wykonywać dużych wysiłków fizycznych, pracować na wysokości i przy maszynach w ruchu. Zakaz wykonywania prac przy obsłudze maszyn będących w ruchu, w pierwszej kolejności należałoby rozumieć jako dotyczący maszyn stanowiących wyposażenie opisanego stanowiska pracy. Wobec braku legalnej definicji pojęcia „maszyna w ruchu” tak wyrażony zakaz, w rozumieniu potocznym zrelatywizowanym ze względu na cel ochronę życia i zdrowia ludzkiego, może dotyczyć wszelkich urządzeń, których działanie jest uzależnione od działania innych sił niż mięśnie człowieka np. elektronarzędzia, obrabiarki do metali, obrabiarki do drewna, pojazdy z napędem silnikowym i inne.

/opinia biegłego lekarza sądowego internisty – diabetologa M. P. – k. 43 – 44, pisemna opinia uzupełniająca – k. 108/

W wnioskodawczyni, z okulistycznego punktu widzenia, rozpoznano zaćmę podtorebkową tylną obu oczu, starczowzroczność, przewlekłe zapalenie spojówek, A. diabetica et hypertonica I st. V. = 1.0 z trudem, V. = 1.0 z trudem. Badanie wykazało zaćmę podtorebkową, która powoduje znacznego stopnia dyskomfort, utrudnienie widzenia z daleka i bliska. Z okulistycznego punktu widzenia parametry widzenia nie uzasadniają niezdolności do pracy z powodu stanu narządu wzroku. Zaćma wymaga leczenia operacyjnego.

/opinia biegłego lekarza sądowego specjalisty chorób oczu R. M. – k. 45 – 46/

W badaniu dermatologicznym rozpoznano łuszczycę krostkową dłoni i stóp. Badaniem przedmiotowym stwierdzono u wnioskodawczyni zmiany rumieniowo – złuszczające na stopach i złuszczanie naskórka na dłoniach. Łuszczyca krostkowa dłoni i stóp w obecnej fazie rozwojowej nie ogranicza zdolności do pracy u kobiety z podstawowym wykształceniem. Praca jaką powódka wykonywała jako szwaczka, nie jest jej zawodem wyuczonym, została przyuczona do tej pracy po kursie. Może więc wykonywać inne prace. Łuszczyca krostkowa dłoni i stóp jest odmianą łuszczycy pospolitej. Jest to choroba rodzinna, nieulegająca zaostrzeniu po kontakcie z materiałem, jak to mylnie podnosi wnioskodawczyni w swoim odwołaniu. Choroba wymaga okresowej kontroli dermatologicznej. W razie zaostrzenia zmian może być leczona w ramach zwolnień lekarskich. Zachodzi podejrzenie, że ubezpieczona nie stosuje leczenia w warunkach domowych. Wnioskodawczyni jest zdolna do pracy.

/opinia biegłego lekarza sądowego specjalisty dermatologa M. B. – k. 70/

W badaniu psychologicznym wykorzystano metody kliniczne, kwestionariusz (...), test B., Test Łączenia Punktów oraz metody eksperymentalne wg Ł.. Badana wszechstronnie zorientowana, widoczne objawy wzmożonej labilności emocjonalnej. Wydaje się chętna do wykonywania zadań testowych. Poważnym ograniczeniem są problemy ze wzrokiem. Nie miała swoich okularów, twierdziła w trakcie badania, że „widzi jak przez mgłę”. Uniemożliwiło to wykonanie dłuższego kwestionariusza. Wpływało także na wyniki testów wymagających sprawnego wzroku.

W teście B. badana popełniła 14 błędów (8 zniekształceń, 2 przemieszczenia, 1 rotację i 2 perseweracje). Wynik świadczy o osłabionej pamięci wzrokowej. Może być nasilony przez problemy ze wzrokiem.

W teście kreślenia drogi uzyskała: część A – 1 min. 45 s, część B – 3 mim. 9 s. Wynik poniżej oczekiwań dla wieku i poziomu wykształcenia.

W teście krzywej 10-ciu słów przyswoiła maksymalnie 7 słów. Czynnik zakłócający nie obniżył istotnie wyniku. Wskazuje to na niewielkie zmniejszenie pojemności bezpośredniej pamięci werbalnej.

W badaniu neuropsychologicznym stwierdzono:

- Obniżenie pojemność bezpośredniej pamięci wzrokowej i werbalnej;

- Obniżenie plastyczności procesów intelektualnych;

- Cechy spowolnienia psychoruchowego;

- Osłabioną koncentrację uwagi.

Powyższe objawy świadczą o rozpoczynających się zmianach organicznych w o.u.n., nasilone stanem emocjonalnym.

Kwestionariusz (...) ubezpieczona wykonywała bardzo długo (problemy ze wzrokiem utrudniające czytanie), uzyskała następujące wyniki: skala neurotyzmu N – 9 sten, ekstrawersji E – 3, psychotyzmu P – 7, kłamstwa K – 6. Na podstawie wyników tego kwestionariusza można stwierdzić, że aktualnie u badanej występuje wzmożone napięcie emocjonalne, drażliwość, obniżona odporność na sytuacje stresowe, poczucie bezradności, tendencje do obniżonego nastroju. W sytuacjach trudnych występują reakcje lękowe.

U badanej stwierdzono zaznaczone cechy osobowości bierno – zależnej z tendencjami do reakcji lękowo-depresyjnych i somatyzacji objawów, osłabienie sprawności procesów poznawczych mogące świadczyć o rozpoczynających się zmianach organicznych w mózgu, aktualnie o niewielkim stopniu nasilenia. Aktualnie stwierdzone zmiany w funkcjonowaniu psychicznym w umiarkowanym stopniu zakłócają codzienne funkcjonowanie.

/opinia biegłego specjalisty neuropsychologa dr L. S. – k. 142/

U wnioskodawczyni w badaniu psychiatrycznym rozpoznano zaburzenia lękowo – depresyjne mieszane z cechami osobowości bierno – zależnej, z rozpoczynającymi zmianami organicznymi w mózgu. Poprzednie badania nie wykazywały zmian organicznych. Ubezpieczona jest leczona psychiatrycznie od 1996 r. z powodu zaburzeń depresyjnych. Od 1996 r. do 2002 r. orzekano u ubezpieczonej częściową, okresową niezdolność do pracy. Po uznaniu jej w 2002 r. za zdolną do pracy odwołała się do sądu i została poddana badaniu przez biegłych psychiatrów z Kliniki w Ł. ul. (...), które potwierdziło zaburzenia depresyjno-lękowe mieszane. Z powodu przewlekłości i znacznego nasilenia objawów chorobowych uznano wnioskodawczynię za nadal częściowo niezdolną do pracy. Kilkakrotnie przeprowadzono u wnioskodawczyni badanie psychologiczne. W badaniach tych między innymi stwierdzono, że jej sprawność intelektualna jest niższa niż przeciętna (II=78). Dane z wywiadu wskazują na trudności z nauką. Wtedy w badaniach nie stwierdzono zmian organicznych w oun, natomiast wykazano istnienie przewlekłych zaburzeń depresyjnych w obrazie nerwicowym. Wnioskodawczyni leczy się systematycznie. Dostępna dokumentacja wskazuje na częste zmiany w leczeniu farmakologicznym. Do 2009 r. C. (H.), którą zastosowano na początku, a potem zmieniano na A., S., A.. Okazało się jednak, że najbardziej tolerowanym lekiem przez wnioskodawczynię była C.. Obecnie ubezpieczona otrzymuje A., który daje względną stabilizację stanu psychicznego. Wnioskodawczyni uczestniczyła również w psychoterapii, która jednak nie przyniosła istotnej poprawy w jej stanie psychicznym. Należy zauważyć, że obniżona sprawność intelektualna badanej mogła mieć istotny wpływ na skuteczność psychoterapii. Poza tym w ostatnich latach obserwuje się pogorszenie stanu somatycznego (cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaćma).

Aktualne badanie biegłego neuropsychologa wykazało zaznaczone cechy osobowości bierno-zależnej z tendencjami do reakcji lękowo-depresyjnych i somatyzacją objawów. Ujawniło osłabienie sprawności poznawczych mogących świadczyć o rozpoczynających się zmianach organicznych w mózgu, aktualnie o niewielkim stopniu nasilenia. Aktualnie stwierdzone zmiany w funkcjonowaniu psychicznym w umiarkowanym stopniu zakłócają codzienne funkcjonowanie. Badanie psychiatryczne oraz badanie psychologiczne świadczą o utrzymywaniu się u wnioskodawczyni przewlekłych objawów depresyjno – lękowych o umiarkowanym nasileniu (obniżony nastrój, duża chwiejność afektywna, pesymistyczne myślenie, lęki, zaburzenia snu i koncentracji uwagi). Te zaburzenia występują od dłuższego czasu, są to zaburzenia utrwalone, przewlekłe. Zaburzenia te objawiają się obniżonym nastrojem, płaczliwością, stanami rezygnacyjnymi, nawet myślami samobójczymi. Mimo, że w czasie badania ubezpieczona zaprzeczała tym myślom. Ostatnie badanie psychologiczne było dopiero 18 października 2017 r., bo nie zostało wcześniej zlecone przez lekarzy orzeczników ZUS, mimo, że badana skarżyła się na zaburzenia pamięci. Nadal nie obserwuje się istotnej poprawy stanu psychicznego wnioskodawczyni. Lekarze orzecznicy ZUS przez 20 lat orzekali u wnioskodawczyni częściową niezdolność do pracy z powodu w/w objawów. Wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy od 1996 r., a w ostatnich latach nastąpiło nieznaczne pogorszenie stanu psychicznego. Z psychiatrycznego punktu widzenia ubezpieczona jest nadal okresowo częściowo niezdolna do pracy do 31 października 2019 r.

/opinia biegłego specjalisty psychiatry H. K. – k. 134 – 135, k. 143 – 145, pisemna opinia uzupełniająca – k. 167 – 168, k. 186, ustna opinia uzupełniająca z dnia 8 stycznia 2019 r. – 00:03:26 – 00:15:15 – płyta CD – k. 255/

U wnioskodawczyni rozpoznano zaburzenia osobowości o typie bierno- zależnym, zaburzenia depresyjno-lękowe, cechy organicznego uszkodzenia oun w postaci rozpoczynających się zmian – osłabienia funkcji poznawczych oraz uzależnienie od benzodwuazepin.

Wnioskodawczyni była leczona z powodu zaburzeń lękowych już w dzieciństwie. Zaburzenia osobowości badanej powstały w wyniku jej rozwoju w dysfunkcyjnej rodzinie i znacząco negatywnie wpływały na rokowanie w wieloletnim procesie leczenia zaburzeń lękowych. Aktualnie wnioskodawczyni ujawnia cechy organicznego uszkodzenia oun, a także uzależnienie od benzodwuazepin, co także jest czynnikiem negatywnym rokowniczo. Ubezpieczona cierpi na zaburzenia depresyjne, wskazuje na to dokumentacja medyczna, jak i aktualne badania oraz badania lekarza z 2016 r. Wnioskodawczyni poza leczeniem farmakologicznym powinna podjąć systematyczną i odpowiednio długotrwałą psychoterapię. Z dokumentacji lekarskiej PZP nie wynika, aby stan zdrowia S. K. (2) uległ poprawie w 2016 r. To, że wnioskodawczyni pojawiła się na badaniu psychologa bez okularów to jednoznacznie wskazuje na rozpoczynający się proces organicznego uszkodzenia oun. Jeśli chodzi o uszkodzenie mózgu stan może się pogorszyć, ale nie musi. Wnioskodawczyni ma zaburzoną osobowość i to był czynnik negatywny do leczenia nerwicy zaburzeń lękowo – depresyjnych, do tego dołączyły się niewielkie uszkodzenia oun plus uzależnienie od leków uspokajających, które jeszcze potęguje objawy i pogarsza rokowania. Nawet bez tego uszkodzenia oun wnioskodawczyni i tak byłaby częściowo niezdolna do pracy. S. K. (1) jest częściowo niezdolna do pracy do 31 października 2020 r. Inwalidztwo trwa od 1996 r. Łączne zastosowanie farmakoterapii i psychoterapii daje ubezpieczonej szansę na odzyskanie zdolności do pracy.

/opinia biegłego specjalisty psychiatrii V. K. (1) – k. 202 – 205, ustna opinia uzupełniająca z dnia 8 stycznia 2019 r. – 00:31:53 – 00:42:01, 00:42:55 – 00:49:44 – płyta CD – k. 255/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych dermatologa, okulisty, diabetologa, psychologa i 2 psychiatrów: H. K. i V. K. (1).

Opinię dermatologa, okulisty, diabetologa Sąd uznał za rzetelną i wiarygodną jednakże w przedmiotowej sprawie przy ocenie zdolności do pracy w odniesieniu do wnioskodawczyni kluczowe znaczenie miały opinie biegłych psychiatrów i opinia psychologa.

W ocenie Sądu opinie pisemne i ustne psychiatrów: H. K. i V. K. (1) są w pełni wiarygodne. Zostały sporządzone przez biegłych o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawczyni. Biegli w swoich opiniach jednoznacznie uznali, iż schorzenia na jakie cierpi wnioskodawczyni tj. zaburzenia osobowości o typie bierno-zależnym, zaburzenia depresyjno-lękowe mieszane, cechy organicznego uszkodzenia oun w postaci rozpoczynających się zmian – osłabienia funkcji poznawczych oraz uzależnienie od benzodwuazepin, obniżają sprawność ubezpieczonej w stopniu powodującym długotrwałą częściową niezdolność do pracy. Opinie w/w biegłych jednoznacznie i bardzo szczegółowo wyjaśniły dlaczego ubezpieczona jest nadal częściowo niezdolna do pracy.

Za w pełni wiarygodną i prawidłowo sporządzoną Sąd uznał opinię pozostałych biegłych dermatologa, okulisty, diabetologa, zgodnie z którymi ubezpieczona jest zdolna do pracy w rozumieniu przepisów ustawy rentowej.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować powyższe opinie, są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy jako niewiarygodną uznał opinię trzeciego biegłego psychiatry S. W.. Jest to opinia lakoniczna, bardzo krótka i biegła w opinii nie zajmuje żadnego konkretnego stanowiska poza stwierdzeniem, że ubezpieczona jest zdolna do pracy. Jednocześnie biegła wskazuje, że od 20 lat stan zdrowia skarżącej nie uległ zmianie, zaś pomimo pozostawania na rencie przez 20 lat mogła być częściowo niezdolna do pracy jedynie przez pierwsze dwa lata, a potem już nie, bo objawy są samoleczącymi się, a skarżąca przyzwyczaiła się do bycia chorą. Takie stanowisko biegłej jest całkowicie sprzeczne nie tylko z dowodami zgormadzonymi w sprawie, ale również ze stanowiskiem organu rentowego, który przez 20 lat, a nie przez 2 lata, jakby chciała biegła, uznawał odwołującą za niezdolną do pracy. Poza tym w swojej opinii pisemnej biegła podała, że brak reakcji na leczenie farmakologiczne może dziwić. Zapytana o powyższe na rozprawie stwierdziła, że jakby miała takiego pacjenta to podejrzewałaby, że nie stosuje się on do zaleceń lekarskich. Trzeba podkreślić, że takie stanowisko biegłej nie znajduje żadnego uzasadnienia w dokumentacji lekarskiej, nie jest poparte żadnymi materiałami i jest sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Dlatego też Sąd odmówił wiary tej opinii w całości i oparł się na opiniach dwóch pozostałych biegłych psychiatrów.

Sąd oddalił wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii lekarza z zakresu medycyny pracy, gdyż ubezpieczona cierpi na schorzenia psychiatryczne i to one mają kluczowe znaczenie. Od 20 lat skarżąca miała stwierdzaną niezdolność do pracy właśnie w oparciu o schorzenia psychiatryczne. Tym samym w niniejszej sprawie podstawowe znaczenie mają opinie biegłych psychiatrów, a nie biegłego medycyny pracy. Dopuszczenie takiego dowodu spowodowałoby jedynie przedłużenie postępowania w sprawie.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych psychiatrów H. K. i V. K. (1), zarówno pisemna jak i opinie uzupełniające, w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. Ponadto wszelkie niejasności jakie mogłyby powstać w ocenie Sądu zostały wyjaśnione przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości interpretacyjnych w opiniach uzupełniających. W ocenie Sądu brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych.

Należy zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 nie publ).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Stosownie do art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2018 r., poz. 1270) prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 w/w ustawy, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

- jest niezdolny do pracy;

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

- niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z art. 12 powyższej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się, stosownie do art. 13 ust 1 ustawy stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego: akt ZUS, akt sądowych, dokumentacji medycznej oraz z opinii biegłych psychiatrów H. K. i V. K. (1) wynika, że wnioskodawczyni jest osobą częściowo okresowo niezdolną do pracy.

Przyczyną częściowej okresowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni są zaburzenia osobowości o typie bierno-zależnym, zaburzenia depresyjno-lękowe mieszane, cechy organicznego uszkodzenia oun w postaci rozpoczynających się zmian – osłabienia funkcji poznawczych oraz uzależnienie od benzodwuazepin, które obniżają sprawność ubezpieczonej w stopniu powodującym długotrwałą częściową niezdolność do pracy od daty upływu świadczenia rentowego tj. od 1 czerwca 2016 r. do 31 października 2020 r.

Opinie biegłych zostały doręczone zarówno organowi rentowemu, jak i wnioskodawczyni z zobowiązaniem do ustosunkowania się do niej i złożenia ewentualnych pytań do biegłych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w pismach procesowych z dnia 24 grudnia 2017 r. i z dnia 27 kwietnia 2018 r. po zapoznaniu się z opinią pisemną biegłego psychiatry H. K. złożył zastrzeżenia do opinii tego biegłego, natomiast w piśmie procesowym z dnia 21 września 2018 r. wniósł zastrzeżenia do opinii biegłego psychiatry V. K. (2).

Organ rentowy zarzucił biegłemu H. K., że opinia biegłej nie powinna stanowić dowodu, gdyż zawiera bardzo liczne naruszenia zasad orzecznictwa. Zdaniem ZUS biegły nie przedstawił wszystkich faktów w sporze w pełny sposób, pominął wiele istotnych dla rozstrzygnięcia informacji, nie wskazał powodu dlaczego wg niego opinia lekarzy ZUS może być nieprawidłowa. Wskazał, że biegła przytacza i powołuje się bardzo ogólnie i nieprecyzyjnie na badania psychiatryczne z 2002 r.

Organ rentowy podniósł, że badanie biegłej przeprowadzono po ponad roku od wydania zaskarżonej decyzji ZUS z dnia 30 maja 2016 r., podobnie jak badanie psychologiczne i brak w opinii nawet pobieżnej analizy dokumentacji z leczenia w pierwszej połowie 2016 r. ZUS zarzucił także, że opinia uzupełniająca biegłego nie dowodzi niezdolności do pracy ubezpieczonej w maju 2016 r.

Natomiast odnośnie opinii sporządzonej przez biegłego V. K. (2) organ rentowy podniósł, że biegły oceniał sprawność wnioskodawczyni w sierpniu 2018 r., to jest ponad dwa lata po spornym okresie i na tej podstawie ustalił niezdolność do pracy badanej trwającą w dacie sporu. Jednak analiza protokołu badania sądowo-psychiatrycznego wykazała, że pomiędzy datą wydania decyzji ZUS, a tym badaniem doszło do ujawnienia nowych okoliczności wpływających na stan psychiczny wnioskodawczyni. Biegła psychiatra napisała, że w lipcu 2017 r. czyli ponad rok po dacie sporu u wnioskodawczyni zaszła konieczność zwiększenia, podwojenia dawki stosowanego leku. Trudno zatem twierdzić, że stan sprawności wnioskodawczyni w 2017 r. i później w dacie badania przez biegłego był taki sam jak w czerwcu 2016 r.

Sąd Okręgowy nie podzielił zastrzeżeń organu rentowego albowiem biegli psychiatrzy swoich opiniach pisemnych oraz opiniach uzupełniających jednoznacznie i jasno stwierdzili, że ubezpieczona leczy się psychiatrycznie od 1996 r. i jej stan zdrowia w 2016 r. nie uległ poprawie, nastąpiło wręcz nieznaczne pogorszenie stanu psychicznego skarżącej. Biegli rozpoznali u badanej zaburzenia osobowości o typie bierno-zależnym, zaburzenia depresyjno-lękowe oraz cechy organicznego uszkodzenia oun w postaci rozpoczynających się zmian w mózgu. Biegli wskazali, że nawet bez stwierdzonego ostatnio uszkodzenia oun wnioskodawczyni nadal byłaby częściowo niezdolna do pracy w dacie wydania decyzji. U ubezpieczonej stwierdzono zaburzoną osobowość i jest to czynnik negatywny do leczenia zaburzeń lękowo – depresyjnych, na które cierpi skarżąca. Biegli stwierdzili, że tylko łączne zastosowanie farmakoterapii i psychoterapii daje ubezpieczonej szansę na odzyskanie zdolności do pracy.

Sąd w pełni podzielił opinie biegłych, którzy jego zdaniem w swoich opiniach i opiniach uzupełniających wyjaśnili wszelkie wątpliwości oraz udzielili odpowiedzi na wszystkie pytania wskazując jednoznacznie, że wnioskodawczyni jest nadal tzn. od daty ustania pobierania renty częściowo niezdolna do pracy do 31 października 2020 r.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy przyznał ubezpieczonej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 czerwca 2016 r. do 31 października 2020 r.

Data początkowa jest związana z datą kończącą pobieranie przez ubezpieczoną świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy, a data końcowa wynika z opinii biegłego psychiatry.

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

K.K.-W.