Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Eligiusza Wnuka Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2018 r.

sprawy K. T.

córki S. i K. z domu S.

urodzonej (...) w K.

oskarżonej z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 17 września 2018 r. sygnatura akt II K 80/18

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

Sygn. akt IV Ka 693 /18

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Kłodzku oskarżył K. T. o to, że:

I.  w dniu 3 grudnia 2009 roku w K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy (...) w kwocie 43 802,51 zł w ten sposób, że przy zawarciu umowy kredytu typu P. nr (...) wprowadziła w błąd upoważnionych pracowników banku co do zdolności kredytowej i zamiaru spłaty kredytu przedkładając wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu uprzednio sporządzone przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu i uzyskiwanych dochodach potwierdzające nieprawdę w zakresie uzyskania średniego miesięcznego dochodu z ostatnich 6 miesięcy w kwocie 4356,66 zł, tytułem prowadzonej działalności gospodarczej (...) nip (...) zs. O., co miało istotne znaczenie dla jego uzyskania, czym działała jednocześnie na szkodę obecnego wierzyciela F. (...) zs. we W.,-

tj. o czyn z art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11 §2 kk

II.  w dniu 25 lutego 2010 roku w K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy (...) w kwocie 36 708,75 zł, w ten sposób, że przy zawarciu umowy kredytu typu P. nr (...) wprowadziła w błąd upoważnionych pracowników banku co do zdolności kredytowej i zamiaru spłaty kredytu przedkładając wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu uprzednio sporządzone przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu i uzyskiwanych dochodach, potwierdzające nieprawdę w zakresie uzyskania średniego miesięcznego dochodu z ostatnich 6 miesięcy w kwocie 4493 zł, tytułem prowadzonej działalności gospodarczej (...) nip (...) zs. O., co miało istotne; znaczenie dla jego uzyskania, czym działała jednocześnie na szkodę obecnego wierzyciela F. (...) zs. we W.,-

tj. o czyn z art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

III.  w dniu 26 marca 2010 roku w K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy (...) w kwocie 83903,48 zł, w ten sposób, że przy zawarciu umowy kredytu typu P. nr (...) wprowadziła w błąd upoważnionych pracowników banku co do zdolności kredytowej i zamiaru spłaty kredytu przedkładając wraz z wnioskiem o udzielenie kredytu uprzednio sporządzone przez siebie zaświadczenie o zatrudnieniu i uzyskiwanych dochodach, potwierdzające nieprawdę w zakresie uzyskania średniego miesięcznego dochodu z ostatnich 6 miesięcy w kwocie 6488,66 zł tytułem prowadzonej działalności gospodarczej (...) nip (...) zs. O., co miało istotne znaczenie dla jego uzyskania, czym działała jednocześnie na szkodę obecnego wierzyciela F. (...) zs. we W.,-tj. o czyn z art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

Sąd Rejonowy w Kłodzku wyrokiem z dnia 17 września 2018r. sygn. akt II K 80 /18 oskarżoną K. T. uniewinnił od popełnienia zarzucanych jej czynów a koszty postępowania zaliczył na rachunek Skarbu Państwa.

Z wyrokiem tym w całości nie pogodził się prokurator, wnosząc apelację na niekorzyść oskarżonej. Powołując się na przepisy art. 427 §1 i §2 kpk i art. 438 pkt 3 kpk wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, skutkujący uniewinnieniem oskarżonej K. T. od zarzucanych jej czynów z art. 286§ 1 kk i art. 297§ 1 kk w zw. z art.11§2 kk, a wynikający z dowolnej, wybiórczej analizy dowodów, nieuwzględnieniu dowodów z wszystkich uzyskanych dokumentów i informacji z Urzędu Skarbowego w K. i oparciu się przy ustaleniu stanu faktycznego na wyjaśnieniach złożonych przez oskarżoną i jej męża przed sądem i części zeznań świadków korespondujących z tymi wyjaśnieniami jako potwierdzających przyjęte ustalenia, podczas gdy dopiero prawidłowa analiza i ocena wszystkich dowodów, zarówno z przesłuchań świadków, dokumentacji w szczególności z Urzędu Skarbowego w K. , oparta na logice i doświadczeniu życiowym prowadzi do wniosku, że oskarżona zaciągając kolejne kredyty i przedkładając zaświadczenie dotyczące uzyskiwanego dochodu miała pełną świadomość doprowadzenia pokrzywdzonego (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i tego, że zaświadczenie potwierdza nieprawdę co do wysokości uzyskiwanego dochodu, co winno skutkować uznaniem oskarżonej za winną popełnienia zarzucanych jej czynów.

Tym samym apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył co następuje;

Apelacja okazała w pełni zasadna, co skutkuje postulowanym w niej orzeczeniem kasatoryjnym.

Nie sposób nie zgodzić się z zarzutami apelującego. Niestety dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zebranych dowodów okazała się wysoce dowolna i wybiórcza, przez co nie spełnia kryterium oceny całokształtu dowodów sprawy z art. 7 kpk, zaś poczynione na tak wadliwej podstawie ustalenia faktyczne wyroku są niedostateczne. Koniecznym stało się zatem uchylenie zaskarżonego wyroku w celu powtórzenia procesu ( art. 437 § 2 kpk w zw. z art. 454 § 1 kpk).

O ile nie ulega wątpliwości, że do chwili zawarcia przedmiotowych umów kredytowych oskarżona – poza kredytami hipotecznymi na 90 tys. zł – nie posiadała innych ujawnionych długów, to jednak bezkrytycznie Sąd Rejonowy dał wiarę oskarżonej co do uzyskiwanych przez nią dochodów i faktycznego zamiaru spłaty zaciągniętych zobowiązań.

Jakie faktycznie dochody uzyskiwała oskarżona w okresie od maja 2009r do lutego 2010r. ( objętym udzielaną przez nią informacją dla potrzeb kredytów) można oszacować na podstawie dokumentacji skarbowej, zebranej w aktach. Suma uzyskanych przez nią dochodów za cały 2009r. wyniosła tylko 3223, 62 zł ( vide deklaracje podatkowe k. 106v. poz 129 i k. k. 110 poz 13, nadto deklaracje VAT – 7 za okres od maja do grudnia 2009 k. 80-87 akt).

Wedle deklaracji VAT – 7 za okres styczeń – luty 2010 ( k. 88-89 akt) oskarżona zgłosiła do opodatkowania podstawy w kwotach kolejno 937 zł i 1293 zł, zaś rok 2010 zakończyła stratą w działalności gospodarczej na kwotę 1307zł ( k. 105 i 101 v. poz.99).

Zestawiając powyższe dane z oświadczeniami oskarżonej jako kredytobiorcy o średnich miesięcznych dochodach z tytułu działalności gospodarczej ( innych źródeł dochodów nie ujawniła):

- w dniu 2.12.2009r. zadeklarowała 4356,66 zł ( k. 3 ),

- w dniu 24.02.2010r. zadeklarowała 4493 zł ( k. 20)

- w dniu 26.03.2010r. zadeklarowała 6488,66 zł (k. 27 akt)

oczywistym pozostaje, że przedmiotowe oświadczenia nie polegały na prawdzie. Takie dane pozwalają też na wnioskowanie, iż oskarżona już w chwili zawierania pierwszej z umów ( zarzut I) nie miała realnych perspektyw pozyskania środków na spłatę zaciąganych zobowiązań kredytowych.

Co nadto istotne, wymienione wyżej oświadczenia ( błędnie zresztą opisane w akcie oskarżenia jako zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach) oskarżona składała pokrzywdzonemu bankowi po uprzedzeniu o odpowiedzialności karnej z art. 297 kk ( vide klauzule w pkt. VI umów np. k.29 v. ).

Tych faktów Sąd Rejonowy, choć powinien, nie ustalił i nie uwzględnił.

Skoro omawiane oświadczenia oskarżonej nie polegały na prawdzie, a miały istotny wpływ na udzielenie kredytów i prognozę ich spłat, to już należy rozważać odpowiedzialność oskarżonej w ramach oszustwa kredytowego z art. 297 § 1 kk jak i oszustwa kwalifikowanego z art. 286 § 1 kk, uwzględniając tu także kwoty dotychczasowych i przyrastających sukcesywnie obciążeń kredytowych. Gołosłowna deklaracja kredytobiorcy zamiaru spłat zadłużenia bez realnych dochodów i perspektywy ich pozyskania to przecież niedostateczna podstawa dla wykluczenia zamiaru przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 kk.

Czy w Sąd Rejonowy ramach analizy dowodów i oceny sytuacji finansowej oskarżonej w dacie zarzucanych czynów oceniał dowody przedkładane przez obrońcę oskarżonej ( tj. wydruki z konta k. 52 i nast. akt, jako nieuwierzytelnione kserokopie ), to niestety z motywów zaskarżonego wyroku także nie wynika.

Z przytoczonych względów orzeczono jak w wyroku.