Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marcin Sroczyński

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Joanna Operacz - Nizioł

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2018 roku w Inowrocławiu

na rozprawie
sprawy z powództwa W. P.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 58.000,00 zł (pięćdziesiąt osiem tysięcy złotych 00/100) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 września 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.543,66 zł (osiem tysięcy pięćset czterdzieści trzy złote 66/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Marcin Sroczyński

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 maja 2017 roku powódk W. P. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. kwoty 58.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 września 2015 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w 19 listopada 2014 roku w miejscowości Ż. gmina M. R. G. kierując samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, iż poruszając się drogą krajową nr (...) w kierunku P. i zbliżając się do poprzedzającej go kolumny pojazdów, nie zachował należytych środków ostrożności, nie dostosował prędkości jazdy do panujących warunków drogowych i w celu uniknięcia uderzenia w tył jadącego przed nim pojazdu, zjechał nagle na przeciwległy pas jezdni, doprowadzając do zderzenia czołowego z jadącym prawidłowo z przeciwnego kierunku jazdy samochodem dostawczym marki M. (...) o nr rej. (...), kierowanym przez Ł. K.. W wyniku tego zdarzenia pasażer samochodu marki V. (...) M. P. na skutek doznanego urazu wielonarządowego, poniósł śmierć na miejscu.

Pojazd sprawcy zdarzenia posiadał ubezpieczenie w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Pozwany przyjął odpowiedzialność za skutki przedmiotowego zdarzenia. Po zgłoszeniu roszczenia o wypłatę zadośćuczynienia pozwany wypłacił na rzecz powoda kwotę 12.000,00 zł. Przyznana została kwota 20.000,00 zł, jednakże zakład ubezpieczeń przyjął, iż zmarły przyczynił się do powstania szkody na poziomie 40 %.

Powód W. P. był ojcem zmarłego M. P.. Gdy dowiedział się, że jego syn nie żyje doznał szoku i nie wierzył w to co się stało. Nie dopuszczał do siebie takiej informacji. Pomimo upływu pewnego okresu czasu, do dzisiaj nie może otrząsnąć się z wielkiego poczucia żalu i tęsknoty za ukochanym synem. Sytuacja ta bardzo negatywnie odbiła się na jego zdrowiu. Na skutek wydarzeń z dnia 19 listopada 2014 roku powoda dotknął cały szereg udręk i cierpień, które są następstwem śmierci osoby najbliższej i które mieszczą się kategoriach szkód niemajątkowych. Krzywda doznana przez powoda, oprócz charakteru subiektywnego, istnieje również obiektywnie. Obiektywizacja krzywdy polega w opisywanej sprawie na uznaniu, że w skutek śmierci syna, powód bezpowrotnie utracił wieź łączącą go z synem, możliwości przebywania z nim, wspólnego przeżywania kolejnych wydarzeń życiowych, sukcesów osobistych i zawodowych, ale też korzystanie z jego pomocy i wsparcia tak obecnie jak i w przyszłości.

Powód zakwestionował przyjęcie przez pozwanego przyczynienia się zmarłego do powstania szkody. Jak bowiem wynika z dokumentacji zgromadzonej w toku postępowania karnego, w szczególności przeprowadzonych badań zmarłego, nie był on pod wpływem alkoholu, ani środków odurzających. Sam fakt, że niedozwolone substancje znajdowały się we krwi prowadzącego pojazd, nie przesądza bowiem o tym, iż zmarłemu można zarzucić jakiekolwiek niewłaściwe postępowanie, a tym samym stwierdzić jego przyczynienie do powstania szkody. Wynika to z faktu, iż nie zażywał on z kierującym żadnych używek, a tym samym nie miał świadomości co do stanu kierowcy. Co istotne, zarówno poziom (...), jak również poziom D. u kierującego był relatywne niski, przez co nie sposób stwierdzić, iż jego zachowanie mogło w jakikolwiek sposób odbiegać od normy.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna V. (...) z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, iż strona pozwana przyjęła i zarejestrowała zgłoszoną szkodę pod numerem (...). W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany wydał decyzję, na mocy której przyznał powodowi zadośćuczynienie, które przy przyjęciu 40% stopnia przyczynienia poszkodowanego zostało wypłacone w kwocie 12.000,00 zł. M. P. był pasażerem pojazdu, którego kierujący znajdował się pod wpływem środków odurzających w postaci diazepamu w stężeniu 113 ng/ml we krwi. Ponadto ujawniono przy nim woreczek strunowy oraz szklaną lufkę wraz z zawartością środków odurzających w postaci ziela konopi innych niż włókniste o łącznej masie 0,60 g netto. Powyższe zaś uzasadniania okoliczność, iż zmarły podróżując pojazdem kierowanym przez osobę znajdującą się pod wpływem środków odurzających w znacznym stopniu przyczynił się do zaistniałej szkody. Uzasadniało to zmniejszenie należnego zadośćuczynienia z kwoty 20.000,00 zł na kwotę 12.000,00 zł, które zostało wypłacone przelewem na wskazany numer rachunku bankowego. Powodowi w toku postępowania likwidacyjnego zostało wypłacone stosowne zadośćuczynienie, a w związku z tym pozwany wskazał, iż wysokość wypłaconej kwoty jest adekwatna do poniesionych strat, zaś konieczność dopłaty nie została wykazana w pozwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W 19 listopada 2014 roku w miejscowości Ż. gmina M. R. G. kierując samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, iż poruszając się drogą krajową nr (...) w kierunku P. i zbliżając się do poprzedzającej go kolumny pojazdów, nie zachował należytych środków ostrożności, nie dostosował prędkości jazdy do panujących warunków drogowych i w celu uniknięcia uderzenia w tył jadącego przed nim pojazdu, zjechał nagle na przeciwległy pas jezdni, doprowadzając do zderzenia czołowego z jadącym prawidłowo z przeciwnego kierunku jazdy samochodem dostawczym marki M. (...) o nr rej. (...), kierowanym przez Ł. K.. W wyniku tego zdarzenia pasażer samochodu marki V. (...) M. P. na skutek doznanego urazu wielonarządowego, poniósł śmierć na miejscu. W dacie zdarzenia R. G. posiadł polisę OC u pozwanego.

Dowód: akt oskarżenia z dnia 30 marca 2015 roku k. 15-18, odpis skrócony aktu

zgonu M. P. k. 22, odpis prawomocnego wyroku Sądu

Rejonowego w M. z dnia 25 maja 2016 roku k. 588 akt II K 53/15,

zaświadczenie o zdarzeniu drogowym k. 14

Pismem z dnia 11 sierpnia 2015 roku powód zgłosił szkodę pozwanemu, jako ubezpieczycielowi sprawcy szkody. Pozwany tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. przyznał powodowi kwotę 20.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia przyjmując 40% przyczynienie się M. P..

Dowód: pismo z dnia 11 sierpnia 2015 roku k.24-27, pismo z dnia

11 września 2015 k. 28-29

W chwili śmierci M. P. pozostawał w związku nieformalnym i mieszkał razem z partnerką w innym lokalu lecz często odwiedzała swoich rodziców. Łączyły go bliskie relacje z ojcem, albowiem był on jego jedynym synem. Uczestniczył z nim w uroczystościach rodzinny oraz otaczał ojca opieką. Po śmierci syna powód doświadczył obniżonego nastroju w postaci szoku, poczucia krzywdy, żalu, smutku i rozdrażnienia. Wystąpiły również u niego zaburzenia snu.

Dowód: zeznania świadków E. P. k.70-71, zeznania powoda W. P.

w charakterze strony k. 72, opinia psychologiczna z dnia

6 grudnia 2017 roku k. 84-87

Sąd zważył co następuje

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie niespornych twierdzeń stron, dowodu z przesłuchania świadka i powoda w charakterze strony oraz opinii biegłej psycholog O. M.. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania wiarygodności zeznań świadka, który prezentował swą wiedzę w przedmiocie toczącego się postępowania jak również zeznań powoda. Sąd podzielił opinię biegłej. Biegła odpowiedziała rzeczowo i wyczerpująco na pytania zawarte w tezie dowodowej i jasno uzasadniła swoją opinię. Żadna ze stron nie wnosiła zastrzeżeń do opinii. W niniejszej sprawie sprawca wypadku, w wyniku którego zmarła M. P. syn powoda, był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem pojazdów u pozwanego ubezpieczyciela. Zgodnie z art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie natomiast z art. 34 ust. 1 Ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Stosownie zaś do art. 36 ust. 1 tej Ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Jako podstawę prawną roszczenia powód wskazał na art. 446 § 4 k.c. zgodnie z którym Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepis art. 446 § 4 k.c., wprowadzony ustawą nowelizacyjną z dnia 30 maja 2008 roku wszedł w życie w dniu 3 sierpnia 2008 roku i stanowi realizację postulatu przyznania najbliższym członkom rodziny osoby zmarłej w wyniku czynu niedozwolonego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a więc za szkodę niemajątkową. W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której mowa w art. 446 § 4 k.c., mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek pokrzywdzonego (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2012 roku wydany w sprawie o sygn. akt IV CSK 192/12 publik. Rzeczpospolita, LEX nr 1288712). W stanie faktycznym sprawy powód w wypadku z dnia 19 listopada 2014 roku stracił syna. Na skutek jej śmierci uległa zerwaniu wieź łącząca rodzinę. Jak wynikało z zeznań świadka i powoda był on silnie emocjonalnie związany ze zmarłym synem. Niewątpliwie śmierć syna musiała wywołać u powoda cierpienie psychiczne, tym bardziej iż nastąpiła ona nagle, niespodziewanie i w tragicznych okolicznościach. Wniosek taki znajduje oparcie w opinii biegłego sądowego z dziedziny psychologii. Biegły wskazał, iż powoda z zmarłym synem łączyła silna więź emocjonalna. Z psychologicznego punktu widzenia, śmierć najbliższego członka rodziny, a przede wszystkim zdrowego, młodego człowieka, syna powoda miała negatywny wpływ na jego życie, zwłaszcza że wypadek syna był sytuacją nagłą, do której mężczyzna nie mógł się w żaden sposób przygotować. Tragiczne zdarzenia spowodowały wystąpienie wielu nieprzyjemnych stanów emocjonalnych, związanych z przeżywaniem żałoby. Z relacji opiniowanego wynika, iż doświadczył wtedy obniżonego nastroju w postaci szoku, poczucia krzywdy, żalu, smutku rozdrażnienia. Wystąpiły również u niego zaburzenia snu. Początkowo, mężczyzna łagodził negatywne odczucia farmakologicznie. Dodatkowo, u opiniowanego pojawiło się wzmożone myślenie o nagłej śmierci syna i reakcje unikowe (zaangażowane w czynności zawodowe). Opiniowany miał potrzebę codziennego odwiedzenia grobu syna. Biegły wskazał, iż aktualny stan emocjonalny ocenia się jako stabilny. Mężczyzna funkcjonuje prawidłowo w sferze rodzinnej oraz społecznej. Nie wykazuje zaburzeń zachowani oraz emocji. Zakończył proces żałoby po stracie syna, bez cech patologizacji. Znajduje się on aktualnie na etapie akceptacji pogodzenia z sytuacją. Biegły nie rozpoznał u powoda wystąpienia symptomów somatycznych, niepokoju, bezsenności, zaburzeń funkcjonowania oraz depresji.

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 58.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 września 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Odnosząc się do daty naliczenia odsetek to powód już pismem z dnia 11 sierpnia 2015 roku (k.24-27) zgłosiła roszczenie pozwanemu określając jego wysokość na 150.000,00 zł. Pozwany decyzją z dnia 11 września 2015 roku przyznał powodowi kwotę 20.000,00 zł. Podejmując w tym zakresie decyzje pozwany dysponował już dokumentacją. W ocenie Sądu kwota 58.000,00 zł jest kwotą adekwatną do nasilenia bólu i cierpienia spowodowanego śmiercią i stratą syna przez powoda. Kwota 58.000,00 zł jest kwotą odpowiednią, która kompensuje doznaną krzywdę, nie stanowi kwoty symbolicznej ani rażąco niskiej bądź rażąco wysokiej. Uwzględnia charakter naruszonego dobra, trwałość i uciążliwość skutków powstałego naruszenia. Sąd nie uwzględnił zarzutu pozwanego 40% przyczyniania się M. P. do powstania szkody. Zarządzeniem 14 marca 2018 roku Sąd zobowiązał pozwanego do wskazania numeru kart akt sprawy karnej o sygn. akt VIII K 53/15 Sądu Rejonowego w I. (...) Wydział Zamiejscowy w M. pod rygorem pominięcia. Pismem z dnia 26 marca 2018 roku pełnomocnik pozwanego wskazał karty akt II K 53/15 k.106. Sąd przeprowadził z nich dowód lecz z ich treści nie wynika, aby M. P. posiadał wiedze, iż kierujący samochodem marki V. (...) o nr rej. (...) był pod wpływem środków odurzających, a innych dowodów w tym zakresie pozwany nie przedłożył. Również Sąd Okręgowy w B. (...) w wyroku z dnia 28 lutego 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt IV Ka 663/16 z opisu czynu zarzucanego R. G. wyeliminował zapis, iż w czasie zdarzenia z dnia 19 listopada 2014 roku znajdował się pod wpływem środka odurzającego w postaci (...) w stężeniu 3,1 ng/ml we krwi k.693-694 akt o sygn. II K 53/15. Nadto z przedłożonych przez powoda dokumentów wynika, iż w dacie zdarzenia M. P. nie był pod wpływem alkoholu i środków odurzających k. 19-21 ( punkt pierwszy wyroku).

O kosztach procesu orzeczono po myśli art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z związku z w zw. § 2 pkt.6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych i Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.543,66 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na koszty te składa się kwota 2.900,00 zł opłaty sądowej od pozwu, koszt opinii biegłego sądowego w kwocie 226,66 zł i kwota 5.417,00 zł kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika powoda (punkt drugi wyroku).

SSR Marcin Sroczyński