Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2019r. w S.

odwołania W. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 21 listopada 2017 r. Nr (...)

w sprawie W. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż wysokość emerytury W. W. na dzień 01 października 2017r. wynosi 1462,75 (jeden tysiąc czterysta sześćdziesiąt dwa złote i siedemdziesiąt pięć groszy) brutto miesięcznie;

II.  w pozostałej części oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 282/18 UZASADNIENIE

Decyzją z 21 listopada 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie przepisów ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. W. prawo do emerytury od 1 października 2017r. Wysokość emerytury organ rentowy ustalił wg zasad określonych w art.26 powyższej ustawy na kwotę 1 256,11 złotych brutto miesięcznie (decyzja z 21 listopada 2017r. o przyznaniu emerytury k.81-82 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył W. W. zarzucając w nim, że do ustalenia wysokości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił wszystkich okresów, w których opłacał składki na ubezpieczenie społeczne, a ponadto, że za okresy zatrudnienia od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r., od 1 lutego 1974r. do 24 kwietnia 1975r. i od 7 kwietnia 1977r. do 3 grudnia 1982r. mimo przedstawienia wysokości wynagrodzenia przyjęto minimalne wynagrodzenie (odwołanie k.3 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że do ustalenia wysokości kapitału początkowego w decyzji z 23 października 2017r. nie uwzględniono okresów prowadzenia przez ubezpieczonego działalności gospodarczej, za które ubezpieczony nie opłacił składki na własne ubezpieczenie społeczne, tj. okresów od 15 lutego 1983r. do 31 października 1983r., od 10 grudnia 1986r. do 12 grudnia 1986r. oraz od 20 września 1994r. do 13 stycznia 1995r., a także okresu od 18 listopada 1995r. do 1 lipca 1997r. z przerwami, za który nastąpiło umorzenie należności z tytułu składek. Co do okresu od 1 marca 1987r. do 10 maja 1990r. organ rentowy wskazał, że nie został on wystarczająco udowodniony, gdyż nieznana jest data zakończenia zatrudnienia. Nadto organ rentowy wskazał, że w odniesieniu do okresów zatrudnienia od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r., od 1 lutego 1974r. do 24 kwietnia 1975r. i od 7 kwietnia 1977r. do 3 grudnia 1982r. ubezpieczony przedłożył jedynie świadectwa pracy – bez dokumentacji potwierdzającej wysokość osiąganych wówczas wynagrodzeń. Dlatego do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego za wskazane okresy organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.5-6 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 6 września 2017r. ubezpieczony W. W. ur. w dniu (...), wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o emeryturę (wniosek k.1-3 akt emerytalnych).

W ramach rozpoznania powyższego wniosku, decyzją z 23 października 2017r. organ rentowy ustalił wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego na kwotę 68 198,79 złotych. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresów od 15 lutego 1983r. do 31 października 1983r., od 10 grudnia 1986r. do 12 grudnia 1986r. oraz od 20 września 1994r. do 13 stycznia 1995r., za które – jak ustalił organ rentowy - ubezpieczony jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie opłacił składek na ubezpieczenie społeczne (informacja o okresach składkowych i nieskładkowych k.4v akt emerytalnych i poświadczenie okresów ubezpieczenia k.69-73 akt emerytalnych) oraz okresów: od 18 listopada 1995r. do 30 listopada 1995r., od 29 sierpnia 1996r. do 31 sierpnia 1996r., od 28 października 1996r. do 31 października 1996r., od 30 listopada 1996r. do 30 listopada 1996r., od 29 grudnia 1996r. do 31 grudnia 1996r., od 28 lutego 1997r. do 28 lutego 1997r., od 30 marca 1997r. do 31 marca 1997r. oraz od 1 czerwca 1997r. do 1 lipca 1997r., za które nastąpiło umorzenie należności z tytułu składek i za które brak jest podstawy wymiaru składki (poświadczenie okresu ubezpieczenia k.70 akt emerytalnych). Nadto do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 1 marca 1987r. do 10 maja 1990r. wskazując, że nie został on wystarczająco udowodniony z uwagi na brak daty zakończenia zatrudnienia (decyzja z 23 października 2017r. o ustaleniu kapitału początkowego k.7-9 akt kapitału początkowego).

Po ustaleniu kapitału początkowego, w dniu 21 listopada 2017r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję, w której przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 1 października 2017r., a jej wysokość ustalił na kwotę 1 256,11 złotych brutto miesięcznie (zaskarżona decyzja z 21 listopada 2017r. o przyznaniu emerytury k. 81 akt emerytalnych).

Po wydaniu zaskarżonej decyzji, w dniu 25 stycznia 2018r. ubezpieczony złożył w organie rentowym dokumentację płacową z okresu zatrudnienia od 1 lutego 1974r. do 24 kwietnia 1975r. i od 7 kwietnia 1977r. do 3 grudnia 1982r. w przedsiębiorstwie (...) w W. (świadectwo pracy z 12 stycznia 1994r. załączone do wniosku o emeryturę k.7 akt emerytalnych oraz dokumentacja płacowa za w/w okres zatrudnienia złożona w dniu 25 stycznia 2018r. k.94-101 akt emerytalnych). W oparciu przedłożoną dokumentację płacową, decyzją z 19 marca 2018r. organ rentowy dokonał ponownego ustalenia kapitału początkowego ubezpieczonego ustalając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego na 63,20% (w pierwszej decyzji o ustaleniu kapitału początkowego wynosił on 43,98% k.7-9 akt kapitału początkowego), a wysokość kapitału początkowego na 79 992,66 złotych (decyzja z 19 marca 2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego k.13-14 akt kapitału początkowego). Następnie w oparciu o przeliczony kapitał początkowy decyzją z 20 marca 2018r. organ rentowy przeliczył emeryturę ubezpieczonego od 1 października 2017r. ,tj. od daty nabycia emerytury ustalając jej wysokość na kwotę 1 456,70 złotych brutto miesięcznie (decyzja z 20 marca 2018r. o przeliczeniu emerytury k.110 akt emerytalnych).

W okresie od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r. ubezpieczony był zatrudniony w (...)w (...) (świadectwo pracy z 16 lutego 1994r. załączone do wniosku o emeryturę k.6 akt emerytalnych). W toku procesu, na zobowiązanie Sądu (...) przedstawiła akta osobowe ubezpieczonego z w/w okresu zatrudnienia (pismo z 1 października 2018r. k.41 akt sprawy). Ze znajdującego się w aktach osobowych angażu z 1 lipca 1971r. wynika, że wynagrodzenie zasadnicze ubezpieczonego zostało ustalone na 1 100 złotych miesięcznie (angaż z 1 lipca 1971r. - w aktach osobowych w czerwonej obwolucie). W oparciu o powyższy dokument stwierdzić należało, że wynagrodzenie ubezpieczonego w okresie w/w zatrudnienia wynosiło: - 6 600 złotych w 1971r. (6 miesięcy pracy), 13 200 złotych w 1972r. (12 miesięcy pracy) i 7 260 złotych w 1973r. (6 pełnych miesięcy i 18 dni pracy w lipcu 1973r. ,tj. 6 600 złotych za pełne 6 miesiące pracy i 660 złotych za 18 dni lipca 1973r., czyli 1 100 : 30 x 18). Przyjmując tak ustalone wynagrodzenie za okres zatrudnienia od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r., a ponadto przyjmując pominięte pierwotnie okresy ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, za które należności z tytułu składek zostały umorzone – z minimalną obowiązującą wówczas podstawą wymiaru składek, organ rentowy ustalił, że wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego wyniosłaby 80 347,96 złotych, a wysokość emerytury – w oparciu o tak ustalony kapitał – na dzień 1 października 2017r. wynosiłaby 1 462,75 złotych brutto miesięcznie (pismo organu rentowego z 23 listopada 2018r. i projekty decyzji k.52-60 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. W. okazało się częściowo uzasadnione.

Jak wynika z powyższych ustaleń Sądu, w odwołaniu od decyzji z 21 listopada 2018r. ubezpieczony zakwestionował nieuwzględnienie przez organ rentowy do ustalenia wartości kapitału początkowego określonych okresów, a ponadto przyjęcie do ustalenia wartości kapitału minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym okresie zamiast faktycznie otrzymywanego wynagrodzenia. Ten ostatni zarzut dotyczył okresu zatrudnienia od 1 lutego 1974r. do 24 kwietnia 1975r. i od 7 kwietnia 1977r. do 3 grudnia 1982r. w przedsiębiorstwie (...) w W., a także okresu zatrudnienia od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r. w (...)w W.. Ustalenia Sadu pokazują, że po wydaniu zaskarżonej decyzji i po wniesieniu odwołania, ubezpieczony przedstawił organowi rentowemu dokumentację płacową z okresu zatrudnienia od 1 lutego 1974r. do 24 kwietnia 1975r. i od 7 kwietnia 1977r. do 3 grudnia 1982r., która pozwoliła na ponowne ustalenie kapitału początkowego, a następnie przeliczenie emerytury decyzją z 20 marca 2018r., tak iż kwota emerytury wzrosła z pierwotnie ustalonej kwoty w wysokości 1 256,11 złotych (w zaskarżonej decyzji z 21 listopada 2017r. k.81 akt emerytalnych) do kwoty 1 456,70 złotych (w decyzji z 20 marca 2018r. k.110 akt emerytalnych). W odniesieniu do okresu zatrudnienia w (...)w W. od 1 lipca 1971r. do 18 lipca 1973r. brak jest dokumentacji płacowej, jednakże przedstawione Sądowi akta osobowe ubezpieczonego z tego okresu zatrudnienia pozwoliły na ustalenie, że kwota wynagrodzenia zasadniczego ubezpieczonego przewidziana w umowie o pracę wynosiła 1 100 złotych miesięcznie, co z kolei pozwoliło na ustalenie wysokości wynagrodzenia przy uwzględnieniu tej stawki w całym okresie zatrudnienia w kwotach: 6 600 złotych za 1971r., 13 200 złotych za 1972r. i 7 260 złotych za 1973r. W oparciu o tak ustalone wynagrodzenie, a także przy przyjęciu do ustalenia wartości kapitału początkowego okresów prowadzenia przez ubezpieczonego pozarolniczej działalności gospodarczej, za które umorzono składki na ubezpieczenie społeczne - z minimalną obowiązującą wówczas podstawą wymiaru składek (tj. okresów: od 18 listopada 1995r. do 30 listopada 1995r., od 29 sierpnia 1996r. do 31 sierpnia 1996r., od 28 października 1996r. do 31 października 1996r., od 30 listopada 1996r. do 30 listopada 1996r., od 29 grudnia 1996r. do 31 grudnia 1996r., od 28 lutego 1997r. do 28 lutego 1997r., od 30 marca 1997r. do 31 marca 1997r. oraz od 1 czerwca 1997r. do 1 lipca 1997r.), organ rentowy ustalił, że wysokość kapitału początkowego ubezpieczonego wynosiłaby 80 347,96 złotych, a wysokość emerytury – w oparciu o tak ustalony kapitał – na dzień 1 października 2017r. wynosi 1 462,75 złotych brutto miesięcznie. Analizując powyższe wyliczenia organu rentowego Sąd stwierdził, że są one wiarygodne i dają podstawę do dalszej zmiany zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, że wysokość emerytury ubezpieczonego na dzień 1 października 2017r. wynosi 1 462,75 złotych miesięcznie. Mając to na uwadze, na podstawie art.477.14§1 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł w pkt I sentencji wyroku.

Sąd nie znalazł natomiast podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonego w zakresie, w jakim ubezpieczony zakwestionował nieuwzględnienie do obliczenia wartości kapitału początkowego okresów od 15 lutego 1983r. do 31 października 1983r., od 10 grudnia 1986r. do 12 grudnia 1986r. oraz od 20 września 1994r. do 13 stycznia 1995r., co do których organ rentowy ustalił, że ubezpieczony jako osoba prowadząca działalność gospodarczą nie opłacił składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z art.174 ust.2 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.), zwanej dalej ustawa emerytalną, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy, czyli przed 1 stycznia 1999r. okresy składkowe, o których mowa w art.6 tejże ustawy, a zatem okresy ubezpieczenia – art.6 ust.1 pkt 1 ustawy emerytalnej, przy czym w myśl art.5 ust.4 pkt 1 tejże ustawy, przy ustaleniu prawa do emerytury dla płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenie emerytalne nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu w tym okresie.

W toku rozprawy ubezpieczony wskazywał ponadto na nieuwzględnienie przez organ rentowy do obliczenia wartości kapitału początkowego okresu zatrudnienia od 1 marca 1987r. do 10 maja 1990r., a to z uwagi na nieudowodnienie daty zakończenia zatrudnienia. W trakcie zeznań ubezpieczony wskazał, że w okresie tym pracował w Spółdzielni (...) w W. na stanowisku zaopatrzeniowca (zeznania ubezpieczonego k.31v akt sprawy). Na okoliczność tego zatrudnienia ubezpieczony nie przedstawił jednak świadectwa pracy, ani wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej, bądź innego dokumentu potwierdzającego okres zatrudnienia. Jedyny dokument potwierdzający fakt zatrudnienia ubezpieczonego w powyższej Spółdzielni to wpis w dowodzie osobistym, przy czym dokument ten zawiera adnotację jedynie o rozpoczęciu zatrudnienia w dniu 1 marca 1987r. (kopia dowodu osobistego k.10-11 akt emerytalnych). Nieznana pozostaje natomiast data ustania zatrudnienia w w/w Spółdzielni. Ubezpieczony wskazał w tym zakresie na datę 10 maja 1990r. (zeznania ubezpieczonego k.31v akt sprawy), jednakże data ta nie znajduje potwierdzenia w żadnym innym dowodzie. W toku procesu Sąd podjął próby ustalenia miejsca przechowywania akt osobowych pracowników Spółdzielni (...) w W., jednakże podjęte działania nie przyniosły rezultatu (wystąpienie o akta osobowe i pismo Archiwum w M. k.33 i 35 akt sprawy). Ubezpieczony zaś, któremu Sąd udzielił terminu na zgłoszenie wniosków dowodowych (postanowienie k.32 akt sprawy), nie przejawił w tym zakresie inicjatywy dowodowej. Mając to na uwadze Sąd stwierdził, że wskazany przez ubezpieczonego okres zatrudnienia od 1 marca 1987r. do 10 maja 1990r. nie został należycie udowodniony i jako taki nie może być uwzględniony do ustalenia kapitału początkowego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, w pozostałym zakresie na podstawie art.477.14§1 kpc Sąd odwołanie ubezpieczonego oddalił – pkt II sentencji wyroku.