Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 386/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska

Sędziowie:

SA Krzysztof Szewczak (spr.)

SO del. do SA Jacek Chaciński

Protokolant: st. prot. sądowy Kinga Panasiuk-Garbacz

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2019 r. w Lublinie

sprawy E. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji E. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 15 lutego 2018 r. sygn. akt IV U 186/17

oddala apelację.

Jacek Chaciński Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska Krzysztof Szewczak

III AUa 386/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 stycznia 2017 r., znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., na podstawie art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.) oraz przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2016r., poz. 887 ze zm.), odmówił E. R. przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że brak jest podstaw do przeliczenia emerytury, ponieważ na indywidualnym koncie wnioskodawczyni brak jest składek po dniu ostatniego przeliczenia świadczenia. Stwierdził również brak podstaw do przyznania rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach, bowiem na dzień 1 stycznia 2009 r. ubezpieczona nie udowodniła 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W odwołaniu od tej decyzji E. R. domagała się jej zmianę poprzez przyznanie znacząco wyższej emerytury. W uzasadnieniu odwołania podniosła ona, że przez okres ponad 15 lat wykonywała pracę lekarza w bardzo trudnych warunkach w szpitalu (...) w R., a następnie w przychodni w C.. Domagała się zatem zaliczenia jako pracy w szczególnych warunkach okresów zatrudnienia w (...) Zespole (...) w R. oraz w (...) Publicznym Zakładzie(...)w C. i przyznania z tego tytułu rekompensaty.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wnosił o jego oddalenie, powołując się przy tym na okoliczność, że ubezpieczona nie przedstawiła stosownego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, co sprawiło, że nie wykazała legitymowania się 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. Przeliczenie emerytury w oparciu o art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie jest możliwe ze względu na brak składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonej w okresie od ostatniego przeliczenia świadczenia.

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2018 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd I instancji ustalił, że decyzją z dnia 15 grudnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał E. R. prawo do emerytury od dnia (...)tj. od daty osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została ustalona na podstawie art. 26 ostatnio powołanej ustawy.

W dniu 27 maja 2016 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przeliczenie emerytury. Decyzją z dnia 8 czerwca 2016 r. organ rentowy przeliczył emeryturę E. R. z uwzględnieniem składek zgromadzonych do grudnia 2015 r. W dniu 5 stycznia 2017 r. ubezpieczona ponownie złożyła wniosek o ustalenie wysokości świadczenia z uwzględnieniem składek zewidencjonowanych na jej koncie po dniu ustalenia prawa do emerytury, doliczenie okresów opieki nad dziećmi, nauki w szkole wyższej oraz przyznanie rekompensaty do przyznanej emerytury.

Sąd Okręgowy dalej podniósł, że z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, iż w okresie od dnia 15 listopada 1982 r. do dnia 31 lipca 1999 r. E. R. jako lekarz była zatrudniona w (...) Zespole (...) w R.. Początkowo pracowała jako stażysta, następnie młodszy asystent, asystent, starszy asystent, a od dnia 1 października 1991 r. p.o. ordynatora i w końcu od dnia 23 stycznia 1992 r. pełniła funkcję ordynatora oddziału(...). Funkcję tę pełniła do dnia rozwiązania stosunku pracy, tj. do dnia 31 grudnia 1999 r. W okresie zatrudnienia w Szpitalu w R. ubezpieczona wykonywała wszystkie czynności należące do lekarza, a ponadto, w okresie pełnienia funkcji ordynatora, dodatkowo czynności administracyjne przypisane do tej funkcji. W procesie leczenia miała również do czynienia z pacjentami chorymi na nowotwory płuc. Stosowała wobec niektórych z nich leczenie cytostatykami. W okresie od dnia 1 czerwca 1995 r. ubezpieczona w ramach zwiększonego wymiaru czasu pracy wykonywała badania (...) oraz dwa razy w tygodniu przyjmowała pacjentów w poradni przeciwgruźliczej. Od dnia 1 stycznia 2000 r. E. R. była zatrudniona w(...)Publicznym Zakładzie (...)w C. jako kierownik Zakładu, a od dnia 18 października 2001 r. do dnia 31 stycznia 2002 r. jako lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o zeznania ubezpieczonej oraz dokumenty zgromadzone w aktach organu rentowego i aktach osobowych ubezpieczonej.

Sąd Okręgowy zacytował następnie treść przepisów art. 2 pkt 5, art. 21 i 22 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. 2017 r., poz.664 ze zm.) oraz wskazał, że art. 22 ust.1-3 tej ustawy zawiera normy regulujące wyliczenie rekompensaty. Podkreślił, że celem rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (powołał przy tym wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 grudnia 2015r., III AUa 717/15 – Legalis nr 1398722).

Sąd Okręgowy dalej podniósł, iż w celu ustalenia rodzajów prac wykonywanych w szczególnych warunkach przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odsyłają do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), gdzie w wykazie A stanowiącym załącznik tego rozporządzenia, wymieniono prace wykonywane w szczególnych warunkach. Zgodnie natomiast z § 2 ust.1 w/w rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Przedmiotem sporu w sprawie niniejszej było to, czy ubezpieczona jest uprawniona do rekompensaty uregulowanej w powołanych wyżej przepisach ustawy o emeryturach pomostowych, która ma wpływ na wysokość emerytury. Rozstrzygnięcie sprawy wymagało zatem ustalenia, czy ubezpieczona posiada co najmniej 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sąd I instancji zaznaczył, że nie zachodziły negatywne przesłanki przyznania rekompensaty, gdyż ubezpieczona nie nabyła prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w szczególnych warunkach, a także do emerytury pomostowej. ZUS na podstawie art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 15 grudnia 2015 r., o czym była już wyżej mowa, przyznał E. R. prawo do emerytury od dnia(...)tj. od osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Podkreślenia wymaga, że jedynie nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty, natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wypływa na uprawnienia do rekompensaty.

Bezspornym w sprawie niniejszej było, że pracodawcy E. R. nie wydali jej świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W toku postępowania sądowego ubezpieczona nie udowodniła, że taką pracę wykonywała. Sąd Okręgowy podniósł, że niewątpliwie praca lekarza na oddziale (...) i (...) w szpitalu jest pracą bardzo ciężką i odpowiedzialną. Wiąże się również z ryzykiem zakażenia gruźlicą i innymi chorobami oraz negatywnym oddziaływaniem niektórych leków stosowanych w terapii chorób nowotworowych. Jednak, aby stwierdzić, że dana czynność zawodowa może być zaliczona do prac wykonywanych w szczególnych warunkach, musi ona być wymieniona w katalogu takich prac zawartym w wykazie A stanowiącym załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Katalog ten nie zawiera prac wykonywanych przez ubezpieczoną, zarówno w szpitalu w R., jak i w poradni w C.. W ocenie Sądu Okręgowego nie można również uznać, że ubezpieczona wykonywała prace narażające na działanie promieniowania jonizującego lub elektromagnetycznych w zakresie od 0,1 do 300.000 MHz w strefie zagrożenia. Jeżeli nawet ubezpieczona obsługując ultrasonograf lub stosując leczenie cytostatykami była narażona na promieniowanie, to narażenie to nie trwało stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wynika to wprost z zeznań ubezpieczonej. Należy zatem stwierdzić, że ubezpieczona nie nabyła prawa do rekompensaty.

Odnośnie pozostałych wniosków ubezpieczonej, to również nie zasługują one na uwzględnienie. Nie jest możliwe przeliczenie świadczenia E. R. na podstawie art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ, jak wynika z akt ZUS, po dacie ostatniego przeliczenia w dniu 8 czerwca 2016 r., na koncie ubezpieczonej nie zewidencjonowano składek emerytalno-rentowych.

Z kolei okresy studiów wyższych i wychowywania dzieci zostały uwzględnione przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy oddalił odwołanie.

Apelację od tego wyroku, uzupełnioną pismem procesowym z dnia 12 kwietnia 2018 r., wniosła ubezpieczona E. R.. Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości apelantka zarzuciła mu:

1/ naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 23 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych w związku z art. 173 i 174 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez nieuwzględnienie tych przepisów, pomimo że wnioskodawczyni spełnia warunki do uzyskania rekompensaty z uwagi na wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w związku z działem XII wykazu A stanowiącego załącznik zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu zdrowia i opieki społecznej;

2/ naruszenie prawa procesowego, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 278 § 1 k.p.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów oraz brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Apelantka zarzuciła również obrazę art. 386 § 4 k.p.c. poprzez nierozpoznanie istoty sprawy, bowiem Sąd I instancji rozpoznał prawo do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach zamiast przeliczenia wysokości emerytury.

W konsekwencji tych zarzutów ubezpieczona wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że przysługuje jej prawo do przeliczenia emerytury z uwzględnieniem przy tym prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych, ewentualnie wnosiła o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach instancji odwoławczej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zostały w niej przedstawione zarzuty skutkujące zmianą lub uchyleniem zaskarżonego wyroku.

Ustalenia Sądu I instancji i wyprowadzone na ich podstawie wnioski Sąd Apelacyjny w pełni podziela i przyjmuje za własne. Sprawia to, że nie zachodzi potrzeba powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych oraz dokonanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku interpretacji przepisów prawa mających zastosowanie w sprawie niniejszej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 października 1998 r., II CKN 923/97 – OSNC 1999, z. 3, poz. 60; z dnia 12 stycznia 1999 r., I PKN 21/98 – OSNAP 2000, nr 4, poz. 143; z dnia 20 stycznia 2000 r., I CKN 356/98 – LEX nr 50863; z dnia 7 kwietnia 2004 r., IV CK 227/03 – LEX nr 585855; z dnia 20 maja 2004 r., II CK 353/03 – LEX nr 585756; z dnia 17 lipca 2009 r., IV CSK 110/09 – LEX nr 518138; z dnia 27 kwietnia 2010 r., II PK 312/09 – LEX nr 602700).

W toku postępowania przed organem rentowym oraz późniejszego postępowania sądowego sporna była kwestia, czy wnioskodawczyni spełniła określony w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. 2018 r., poz. 1924) warunek prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w postaci posiadania okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat.

We wstępie do dalszych rozważań należy zauważyć, w związku z zarzutami przedstawionymi w apelacji, że w sprawach z odwołania od decyzji organu rentowego zakres rozpoznania sprawy przez sąd wyznacza przede wszystkim treść zaskarżonej decyzji (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99 – OSNP 2000, nr 15, poz. 601; z dnia 22 lipca 2008 r., II UK 346/07 – LEX nr 818591 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 11 listopada 1999 r., II UKN 204/99 – OSNP 2001, nr 5, poz. 169; z dnia 25 lutego 2009 r., II UK 221/08 – OSNP 2010, nr 19-20, poz. 242). Oznacza to, że przedmiotem sporu w sprawie niniejszej, a zatem przedmiotem postępowania przed Sądem I instancji oraz przed Sądem Apelacyjnym było prawo do przeliczenia emerytury oraz prawo do rekompensaty, tych bowiem uprawnień dotyczy zaskarżona decyzja organu rentowego z dnia 18 stycznia 2017 r. Stąd też za całkowicie chybiony należy uznać przedstawiony w apelacji zarzut obrazy art. 386 § 4 k.p.c., czego wnioskodawczyni upatrywała w nierozpoznaniu istoty sprawy polegającym na rozpoznaniu przez Sąd Okręgowy prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach zamiast przeliczenia wysokości emerytury. Należy z całą mocą podkreślić, że o obu tych uprawnieniach organ rentowy rozstrzygnął w zaskarżonej decyzji. Oceniając ten zarzut apelacji należy mieć również na uwadze, że oba uprawnienia, o których rozstrzygnięto w zaskarżonej decyzji są ściśle ze sobą związane. Podkreślenia wymaga, że celem rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Polega ona na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego.

Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i 174 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie zaś z treścią art. 173 ust. 1 tej ustawy, kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r. Warunek sformułowany w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych należy więc rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia.

Rekompensata nie jest samodzielnym świadczeniem wypłacanym z zasobów systemu ubezpieczeń społecznych (taki charakter ma np. emerytura), ale jest przyznawana (ustalana) w formie dodatku do kapitału początkowego ustalanego na zasadach przewidzianych w art. 173 i 174 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Innymi słowy, rekompensata zwiększa wartość kapitału początkowego ubezpieczonego i tym samym rzutuje na wysokość (zwiększenie) jego emerytury (por. Komentarz do art. 21 i art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych pod red. Beaty Gudowskiej, 2013 r., wydanie 1,Legalis).

Rozpoznając uprawnienia E. R. do przeliczenia emerytury oraz związanego z nim uprawnienia do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach Sąd Okręgowy orzekł w granicach wyznaczonych treścią zaskarżonej decyzji organu rentowego i tym samym rozpoznał istotę sprawy. Zarzut nierozpoznania istoty sprawy, o którym mowa w art. 386 § 4 k.p.c., należy więc uznać za całkowicie chybiony.

Podobnie przedstawiony w apelacji zarzut naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 233 § 1 k.p.c. należało ocenić jako nietrafny. We wskazanym bowiem wyżej zakresie Sąd I instancji przeprowadził stosowne postępowanie dowodowe, a w swych ustaleniach i wnioskach nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów zakreślonych dyspozycją ostatnio powołanego przepisu. Nie popełnił uchybień zarówno w zakresie ustalonych faktów, jak też ich kwalifikacji prawnej, które mogłyby uzasadniać ingerencję w treść zaskarżonego wyroku.

Jak już zostało wyżej zaznaczone, stosownie do art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Zgodnie natomiast z art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Z kolei przepisami, do których odsyła art. 32 ust. 4 tej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie natomiast z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia jego przepisy stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach wymienione w §§ 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Oznacza to, że rodzaje prac w szczególnych warunkach ustala się na podstawie przepisów ostatnio powołanego rozporządzenia, a mianowicie na podstawie wykazu A stanowiącego załącznik tego rozporządzenia, który w działach od I do XIV wymienia rodzaje prac uznanych przez normodawcę za prace wykonywane w szczególnych warunkach. Do tego należy dodać, że zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W celu rozstrzygnięcia, czy wnioskodawczyni E. R. jest uprawniona do rekompensaty, o której mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, konieczne było więc ustalenie, czy legitymuje się ona co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu powołanych wyżej przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Materiał dowodowy zgromadzony w postępowaniu przed Sądem I instancji, uzupełniony w postępowaniu apelacyjnym o dowód z uzupełniającego przesłuchania wnioskodawczyni, pozwolił na jednoznaczne ustalenie, że w spornych okresach: od dnia 15 listopada 1982 r. do dnia 31 lipca 1999 r. (okres zatrudnienia w (...) Zespole (...) w R.) oraz od dnia 1 stycznia 2000 r. do dnia 31 stycznia 2002 r. (okres zatrudnienia w (...) Publicznym Zespole (...) w C.) ubezpieczona nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu powołanych wyżej przepisów. W okresie zatrudnienia w (...) Zespole (...) w R., kolejno na stanowiskach młodszego asystenta, asystenta, starszego asystenta, p.o. ordynatora i w końcu przez przeszło 7 lat –ordynatora oddziału (...), E. R. wykonywała wszystkie czynności należące do obowiązków lekarza na tym oddziale. Jako ordynator oddziału dodatkowo wykonywała czynności administracyjne. Jak prawidłowo ustalił Sąd Okręgowy, w procesie leczenia sprawowała opiekę lekarską również nad przyjętymi na oddział pacjentami chorymi na nowotwory płuc. Stosowała wobec niektórych z tych pacjentów leki cytostatyczne. Wnioskodawczyni przesłuchana na rozprawie apelacyjnej zeznała, że na oddziale (...) Szpitala w R., w którym pracowała, zdarzały się przypadki pacjentów chorych na nowotwory z wysiękiem opłucnej. Stwierdziła, że na pewno było takich przypadków mniej niż połowa przyjętych na oddział pacjentów. Treść tych zeznań jednoznacznie wskazuje, że wnioskodawczyni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nie wykonywała pracy lekarza polegającej na opiece medycznej nad pacjentami z chorobami nowotworowymi. Praca ta nie odpowiadała więc określonemu w § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. wymaganiu, żeby praca w szczególnych warunkach była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Niezależnie od tego należy zauważyć, że prace na oddziałach (...) nie zostały wymienione w dziale XII (W służbie zdrowia i opiece społecznej) wykazu A stanowiącego załącznik rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. Pod pozycją 1 działu XII wykazu zostały wymienione prace m.in. na oddziałach (...). W sprawie niniejszej bezspornym było, że wnioskodawczyni nie wykonywała pracy na oddziale (...). Wykonując pracę na oddziałach(...)Szpitala w R. miała jedynie kontakt z pacjentami chorymi na nowotwory płuc. To wszystko sprawia, że okresu pracy ubezpieczonej w Szpitalu w R. nie można zaliczyć do okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Z tych samych względów do stażu pracy w szczególnych warunkach nie można zaliczyć okresu zatrudnienia wnioskodawczyni w (...) Publicznym Zespole (...) w C.. E. R. była tam zatrudniona jako lekarz podstawowej opieki zdrowotnej ((...)) i kierownik Gminnego Ośrodka (...). Przyjmowała tam wszystkich zgłaszających się pacjentów, a nadto jeden dzień w tygodniu poświęcała na opiekę lekarską nad chorymi z dwóch domów opieki społecznej. W pilnych przypadkach udzielała również doraźnej pomocy medycznej chorym z tych domów pomocy społecznej. W tym miejscu należy zauważyć, że w powołanym wyżej wykazie A, dziale XII, pod pozycją 5 zostały wymienione prace w domach pomocy społecznej dla nieuleczalnie i przewlekle chorych, umysłowo upośledzonych dorosłych i umysłowo niedorozwiniętych dzieci. Oczywiście takie prace mogą być uznane za wykonywane w szczególnych warunkach, o ile były one wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (§ 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r.). Niewątpliwie praca E. R. w okresie zatrudnienia w(...)w C. nie odpowiadała tym ostatnim warunkom i dlatego ten okres zatrudnienia również nie mógł być zaliczony do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Trafnie Sąd Okręgowy uznał, że ubezpieczona nie spełniła warunków nabycia prawa do przedmiotowej rekompensaty, a apelacja nie dostarczyła ani nowych dowodów mających istotne znaczenie w tym zakresie, ani nie zostały w niej przedstawione zarzuty podważające ustalenia i cały wywód prawny Sądu Okręgowego.

Na koniec pozostaje jeszcze odnieść się do zmodyfikowanego na rozprawie apelacyjnej wniosku apelacji. Otóż w miejsce alternatywnego wniosku o zmianę zaskarżonego wyroku albo jego uchylenie, pełnomocnik wnioskodawczyni ograniczył wniosek apelacyjny do żądania uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Wniosek ten nie znajdował uzasadnienia w treści art. 386 § 4 k.p.c., bowiem nie zachodziła żadna z dwóch podstaw wydania przez Sąd Apelacyjny orzeczenia kasatoryjnego. Sąd Okręgowy rozpoznał istotę sprawy, o czym była już wyżej mowa, zaś w świetle treści zeznań E. R., złożonych w postępowaniu przed Sądem I instancji oraz na rozprawie apelacyjnej, nie ulegało najmniejszej wątpliwości, że w spornych okresach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie wykonywała ona pracy w szczególnych warunkach. W związku z tym wydanie prawidłowego wyroku w sprawie niniejszej nie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. Co więcej, nie wymagało ono kontynuacji (uzupełnienia) tego postępowania.

Zaskarżony wyrok odpowiada zatem prawu, a apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.