Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 2700/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Koronowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Tomaszewska

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2017r. w Elblągu na rozprawie

sprawy z odwołania K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 3 sierpnia 2012r. znak: (...)

z udziałem I. C. (1), M. J., P. L. (1), R. S., W. S., A. W. i K. W.

o wysokość nieuregulowanych należności z tytułu składek

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od skarżącego K. S. na rzecz pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. kwotę 4.800 (cztery tysiące osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 2700/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 grudnia 2011r. znak (...) pozwany organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. stwierdził, że skarżący K. S., jako członek zarządu (...) Spółki z o.o. w Ł., odpowiada solidarnie ze Spółką za zadłużenie w łącznej kwocie 94.515,04 zł, powstałe w wyniku niepłacenia składek na ubezpieczenia społeczne za okresy od 03/2006 do 07/2006 i 09/2006 oraz na ubezpieczenie zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (dalej: FP i FGŚP) za okresy od 03/2006 do 09/2006. Skarżący złożył odwołanie od tej decyzji, zarejestrowane pod sygnaturą akt IV U 180/12 tutejszego Sądu okręgowego, wskutek którego pozwany zmienił tę decyzję decyzją z dnia 9 lutego 2012r. znak (...) przez wyłączenie składek na ubezpieczenie społeczne za okres 03/2009 i 04/2009 i zmniejszenie łącznego zadłużenia do kwoty 91.576,71 zł. W odwołaniu od tej decyzji, zarejestrowanym pod sygnaturą akt IV U 467/12 Sądu Okręgowego w Elblągu, skarżący podniósł m.in., że organ rentowy nie wydał decyzji dotyczącej odpowiedzialności (...) Spółki z o.o. za zobowiązania , którymi następnie obciążył skarżącego. Postanowieniem z dnia 24 maja 2012r. sprawy z obu odwołań połączono celem prowadzenia pod jedną sygnaturą IV U 180/12, następnie postanowieniem z tego samego dnia, wydanym już pod wspólną sygnaturą, nowe żądanie w przedmiocie ustalenia wysokości należności z tytułu składek przekazano do rozpoznania organowi rentowemu, jednocześnie zawieszając postępowanie.

Decyzja z dnia 3 sierpnia 2012r. znak (...)/, będąca przedmiotem niniejszego postępowania, wydana została wskutek opisanego wyżej przekazania żądania. Decyzją tą, adresowaną tylko do skarżącego, organ rentowy określił wysokość zaległości płatnika (...) Spółki z o.o. w Ł., pozostałej po zakończeniu postępowania upadłościowego, na dzień wydania decyzji o odpowiedzialności skarżącego za zobowiązania Spółki. Na zaległość w łącznej kwocie 93.045,70 zł, złożyły się składki na ubezpieczenia społeczne za okresy 01/2006, od 05/2006 do 07/2006, 09/2006, 02/2007, 05/2008 i 11/2008, składki na ubezpieczenia zdrowotne za okresy 05/2005, od 01/2006 do 09/2006 i 02/2007 oraz składki na FP i FGŚP za okresy od 03/2009 do 06/2009 w kwotach za poszczególne okresy wskazanych w decyzji z terminami płatności, odsetkami i kosztami upomnienia.

W odwołaniu od tej decyzji skarżący wniósł o jej zmianę w całości i po pierwsze stwierdzenie braku odpowiedzialności K. S. za zobowiązania (...) sp. z o.o. z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz FP i FGŚP za okres i w kwocie wskazanej w decyzji, po drugie o zobowiązanie organu do ustalenia wysokości należności w przedmiocie przeniesienia odpowiedzialności za zobowiązania Spółki w sposób czytelny i jasny z uwagi na niewyjaśnione przez organ różnice w tym zakresie zawarte w skarżonej decyzji oraz w poprzedzającej ją decyzji z dnia 9 lutego 2012r., znak (...), wreszcie po trzecie o zasądzenie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Skarżący podtrzymał wszystkie wnioski i twierdzenia zawarte w odwołaniach od wcześniejszych decyzji. W uzasadnieniu stanowiska skarżący podał, że organ nie wskazał, czy odpowiedzialność za całą ustaloną wysokość zobowiązania została przeniesiona na skarżącego, czy też odpowiedzialność ta obejmuje zakres wskazany w decyzji ZUS z dnia 9 lutego 2012r. Ponadto podana przez organ wysokość zaległych składek nie pokrywa się z wysokością składek podanych decyzji z dnia 9 lutego 2012r. Skarżący nie wie, czy powyższe oznacza uchylenie decyzji poprzedzającej, gdyż nie wynika to w żaden sposób z uzasadnienia decyzji z dnia 3 sierpnia 2012r. Skarżona decyzja nie jest decyzją indywidualną dotyczącą ustalenia wymiaru składek, za które ZUS przeniósł odpowiedzialność na wnioskodawcę. Decyzja obejmuje ustalenie za okres, w którym skarżący nie był prezesem zarządu Spółki (...) M., w tym okres, kiedy Spółka była już w upadłości nie wskazuje, za jaki okres odpowiedzialność została przeniesiona i nie ustala wysokości tej odpowiedzialności, zawiera liczne wady decyzji administracyjnej w tym brak podstawy prawnej i pełnego uzasadnienia. Nie stanowi odpowiedzi na zobowiązanie Sądu wskazane w postanowieniu z dnia 24 maja 2012r. Organ nie rozgraniczył okresów odpowiedzialności, nie ustalił za które z nich odpowiedzialność - zdaniem organu - może być przeniesiona na skarżącego. Uniemożliwia to skarżącemu obronę poprzez brak możliwości pełnego ustosunkowania się do treści decyzji. Dodatkowo skarżący podniósł zarzut przedawnienia, gdyż decyzja została wydana z upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa. Wydanie decyzji na granicy przedawnienia stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Ponadto skarżący podniósł, iż organ próbuje go obciążyć odpowiedzialnością za zobowiązania Spółki (...) powstałe podczas pełnienia funkcji członków zarządu przez P. L. (2), A. W. i I. C. (1). Kadencja członków zarządu, którzy sprawowali swoje funkcje bezpośrednio przed skarżącym, pokrywa się częściowo z okresem wskazanym przez organ w zaskarżonej decyzji. Obciążanie skarżącego za składki Spółki w okresie sprawowania funkcji członków zarządu przez P. L. (2), A. W. i I. C. (1) jest bezpodstawne i stanowi naruszenie przepisów ordynacji podatkowej. Zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów SN z 15 października 2009r. (sygn. akt I UZP 3/09), organ rentowy nie może swobodnie decydować o wyłączeniu odpowiedzialności osób pełniących tę funkcję.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego. Wyjaśniono, że zaskarżoną decyzją organ rentowy, wykonując zobowiązanie Sądu Okręgowego, określił wysokość zaległości Spółki, pozostałej po zakończeniu postępowania upadłościowego, na dzień wydania decyzji o odpowiedzialności skarżącego za długi Spółki. Wbrew zarzutom strony skarżącego przedmiotem decyzji nie jest zakres odpowiedzialności skarżącego, gdyż wynika on z decyzji, co do której spór toczy się spór w sprawie IV U 180/12. Zaskarżona decyzja określa natomiast zadłużenie Spółki jako płatnika z tytułu nieopłaconych składek, po uwzględnieniu wpłat dokonanych przez Syndyka, w związku z przeprowadzonym postępowaniem upadłościowym. Zaskarżona decyzja została wydana wobec skarżącego, albowiem (...) Sp. z o.o. w Ł., nie istnieje, gdyż została wykreślona z rejestru KRS po zakończeniu postępowania upadłościowego. Skarżący nie kwestionuje prawidłowości rozliczeń, a jedynie podstawę swojej odpowiedzialności.

Ustosunkowując się do odpowiedzi na odwołanie, skarżący wniósł w piśmie z dnia 22 lutego 2013r. o połączenie niniejszej sprawy ze sprawą IV U 180/12, umożliwienie złożenia kolejnych pism w sprawie zawierających twierdzenia i dowody celem odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej w przypadku ich przedstawienia przez organ, o zobowiązanie organu do oświadczenia, czy toczą się postępowania z przeniesienia odpowiedzialności na pozostałych członków zarządu spółki (...), których kadencja była sprawowana w okresie powstania zaległości, tj. przeciwko P. L. (3), A. W., I. C. (1), K. W., R. S., W. S. i M. J., i jakich okresów dotyczą oraz jest wynik tych postępowań, oraz o zobowiązanie organu do przedłożenia zestawienia zmian, jakich organ dokonał, księgując wpłaty Spółki (...), począwszy od deklaracji składanych w okresie sprawowania funkcji członka zarządu przez skarżącego do dokonania ostatniej zmiany – z uwagi na fakt księgowania wpłat niezgodnie z deklaracjami Spółki oraz w związku z przeksięgowywaniem należności po wszczęciu postępowania przeciwko P. L. (4). Skarżący zakwestionował sposób księgowania dokonywanych wpłat podczas pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu wpłat zarówno na FUS, FUZ i FP i FGŚP. Skarżący twierdził, że spółka dokonywała wpłat na bieżące okresy płatności składek z jednym wyjątkiem, kiedy to pismem z dnia 19 kwietnia 2006r. skarżący zwrócił się do ZUS z prośbą o przeksięgowanie dokonanych wpłat. Gdyby spółka (...) nie regulowała swoich należności na bieżąco, zostałaby przez organ wezwana do uregulowania należności, co nie miało miejsca. Ponadto, jak wynika z wyliczeń znajdujących się w aktach ZUS, organ nie wyliczył odsetek w sposób właściwy. Przede wszystkim, uwzględniając wyliczenia skarżącego zawarte w poprzednich pismach, organ dokonał przeksięgowań wpłat po otrzymaniu odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania wobec P. L. (2). Skarżący podnosił już w poprzednich pismach, że organ dał wiarę argumentom P. L., które umożliwiły uwolnienie się od odpowiedzialności i zwolnienie samej spółki do czerwca 2006r. Skarżący podniósł, że zaskarżona decyzja nie jest decyzją indywidualną, gdyż obejmuje również okresy, kiedy to skarżący nie sprawował funkcji członka zarządu, nie może być zatem wydana jedynie w stosunku do skarżącego. Wydawanie decyzji wskazującej odpowiedzialność jedynie skarżącego, z pominięciem pozostałych osób pełniących funkcję członków zarządu w spółce, narusza prawo materialne. Organ może dokonać wyboru dłużnika, od którego będzie dochodził zaspokojenia nie wcześniej niż po wydaniu decyzji w przedmiocie odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania.

W piśmie z dnia 5 sierpnia 2013r. pozwany wskazał zaległości składkowe Spółki pozostałe po okresach sprawowania funkcji członków jej zarządu przez osoby inne niż skarżący. Zaznaczono, że część zaległości ujawniła się dopiero po zakończeniu postępowania upadłościowego, na skutek korekt dokumentów rozliczeniowych sporządzonych przez ZUS z urzędu. W związku z tym, nie prowadzono postępowania egzekucyjnego w odniesieniu do tych należności i brak było podstaw do obejmowania ich postępowaniem w sprawie przeniesienia odpowiedzialności na osoby trzecie. Wyjaśniono, ze pismem z dnia 26 października 2010r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie przeniesienia odpowiedzialności za zobowiązania (...) sp. z o.o. za okres 01/2006 i 02/2006 na Pana P. L. (2). W wyniku ponownego prawidłowego rozliczenia wpłaty uzyskanej w postępowaniu upadłościowym stwierdzono, że należności zostały niemal w całości uregulowane, a pozostająca kwota zaległości jest niewspółmiernie mała w stosunku do prawdopodobnych kosztów postępowania. W związku z tym decyzją z dnia 13 grudnia 2010r. umorzono wszczęte postępowanie w sprawie odpowiedzialności P. L. (2). Z uwagi na niską kwotę zaległości nie wdrażano również postępowania w celu przeniesienia odpowiedzialności na pozostałych członków zarządu. Wskazano, ze z chwilą objęcia przez skarżącego funkcji prezesa zarządu Spółki, tj. od dnia 10 kwietnia 2006r., Spółka posiadała nieuregulowane należności na: 1) FUS za m-c 10/2005 - 12,90 zł, za m-c 11/2005 – 11.316,19 zł, za m-c 12/2005 – 11.063,39 zł., za m-c 01/2006 - 23 009,12 zł, za m-c 02/2006 – 23.590,04 zł, razem 68.991,64 zł, 2) FUZ za m-c 02/2005 - 665,50 zł, za m-c 01/2006 - 5 214,30 zł, za m-c 02/2006 – 5.629.31 zł, razem 11. 509,11 zł, 3) FP i FGŚP za m-c 10/2005 – 1.652,32 zł, za m-c 11/2005 – 1.703,57 zł, za m-c 12/2005 – 1.656,44 zł, za m-c 01/2006 – 1.810,02 zł, za m-c 02/2006 – 1.840.17 zł, razem 8.662,52 zł. Na powyższe zobowiązania księgowano wpłaty zgodnie z dyspozycją umieszczoną na dowodach płatniczych i rozliczano zgodnie z §11 ust. 1 oraz §13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek,do których po boru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 78 z 2008r. poz. 465). Załączono do pisma zestawienie wpłat zrealizowanych przez Spółkę w trakcie pełnienia funkcji prezesa przez Pana K. S. oraz zestawienia ze stanem konta przed przekazaniem wpłaty uzyskanej przez syndyka w postępowaniu upadłościowym. Wyjaśniono, że w dniu 22 lutego 2010r. wpłynęła kwota 40.923,26 zł uzyskana przez syndyka w postępowaniu upadłościowym, którą pierwotnie zaksięgowano we wskazany sposób, jednak po ponownej weryfikacji sprawy uznano, że wpłata uzyskana w postępowaniu upadłościowym winna zostać zaksięgowana wg dyspozycji syndyka. Po uwzględnieniu wpłat uzyskanych w wyniku prowadzonego postępowania upadłościowego na koncie Spółki pozostały zobowiązania wykazane w kolejnym dołączonym zestawieniu.

Ustosunkowując się do stanowiska organu rentowego, w piśmie z dnia 5 września 2013r. skarżący podtrzymał dotychczasowe twierdzenia i wnioski oraz wniósł o dopuszczenie jako dowodu w sprawie akt KRS o nr (...) (zbioru dokumentów, w tym umowy spółki) na okoliczność kto i w jakim czasie był członkiem zarządu (...) Sp. z o.o., braku winy pozwanego w niezłożeniu „we właściwym czasie" wniosku o ogłoszenie upadłości, oraz o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron, z ograniczeniem do pozwanego na okoliczność braku winy pozwanego w niezłożeniu „we właściwym czasie" wniosku o ogłoszenie upadłości. Wywodzono, że skarżący uregulował kwotę 59.214.33, tj. 67% całości zadłużenia wynikającego z decyzji. Kwotą 30.479,24zł uiszczoną w maju 2006r. uregulowane zostały także składki za miesiąc luty 2006r. Powyższe wyliczenia obrazują, że Spółka w okresie pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu posiadała środki finansowe na uregulowanie swoich zobowiązań. W gorszej sytuacji finansowej była w okresie październik 2005r. - styczeń 2006r., kiedy to w czasie 4 miesięcy dopuszczono się zaległości na kwotę ponad 80.000 zł. Skarżący w sierpniu 2006r., tj. w jego przekonaniu w trudnym dla Spółki okresie, wysłał, do czego był zobowiązany zgodnie z umową Spółki, do przewodniczącego rady nadzorczej, prośbę o zatwierdzenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Próbował także zwołać walne zgromadzenie w celu podjęcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki. Wnioski skarżącego nie spotkały się z aprobatą właścicieli Spółki. W związku z tym skarżący we wrześniu 2006r. wypowiedział umowę o pracę. Powyższe wskazuje na dochowanie przez skarżącego należytej staranności, podjął on bowiem próby zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. ZUS nie dokonał analizy ekonomicznej Spółki z punktu widzenia istnienia przesłanek złożenia wniosku o jej upadłość. Przede wszystkim nie rozważył sytuacji finansowej spółki za okres, którego dotyczy decyzja wydana przeciwko Spółce, tj. październik 2005r.- styczeń 2006r. W czasie tym pozwany nie był członkiem zarządu. W niniejszej sprawie ZUS zaniechał wykazania, kiedy jego zdaniem był właściwy czas na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Spółka zaprzestała płacenia długów na przełomie 2005-2006r., natomiast majątek Spółki nie wystarczał na zaspokojenie długów znacznie później.

W ocenie Sądu stanowisko skarżącego w znacznej części nie odnosiło się do istoty zaskarżonej, decyzji, która nie dotyczyła zadłużenia składkowego powstałego w okresie sprawowania funkcji członka zarządu przez określone osoby, a wskazywała całość niezaspokojonych należności składkowych Spółki, pozostałych po zakończeniu postępowania upadłościowego. Wobec tego zobowiązano pełnomocnika skarżącego do wskazania zarzutów skierowanych tylko przeciwko decyzji z dnia 3 sierpnia 2012r. W odpowiedzi na to zobowiązanie w piśmie z dnia 23 grudnia 2013r. skarżący podtrzymał stanowisko i wniósł o zmianę decyzji poprzez wskazanie nieuregulowanych należności spółki wobec ZUS w okresie 06/2006 – 09/2008 z uwzględnieniem wszelkich wpłat dokonanych przez odwołującego się zgodnie z dyspozycjami na dokumencie płatniczym, wpłaty przekazanej przez syndyka oraz nieobciążanie spółki odsetkami za zwłokę oraz o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność wysokości zadłużenia spółki wobec ZUS w okresie 06/2006 09/2008. Wywodzono, że zaskarżona decyzja zawiera wady formalne, które ją dyskwalifikują w stopniu odbierającym jej cechy aktu administracyjnego jako przedmiotu odwołania. Decyzja ta narusza przepis art. 107§1 kpa w zw. z art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie zawiera bowiem prawidłowego oznaczenia strony, właściwego wskazania podstawy prawnej, jak również uzasadnienia faktycznego i prawnego. Stroną decyzji winna być spółka, bądź też wszyscy członkowie zarządu. Podstawa prawna winna zostać wskazana kompletnie – art. 83 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (powołany jako podstawa prawna decyzji) zawiera także ustępy i punkty. Powyższe zostało całkowicie pominięte przez organ rentowy. W zaskarżonej decyzji brak także uzasadnienia faktycznego i prawnego. Organ, wskazując kwotę nieuregulowanej należności na dzień 14 grudnia 2011r,. oraz naliczając do tego dnia odsetki, nie wskazał podstawy prawnej przyjęcia tych dat jako momentu wymagalności. Wskazując należność główną na kwotę 56.189,50 zł nie uzasadnił jej wielkości, nie wskazał z czego ona wynika i dlaczego różni się od kwot wskazanych w poprzednich decyzjach. Z powyższego wynika, że organ nie jest w stanie określić faktycznego zadłużenia Spółki. Wpłaty dokonywane przez Spółkę księgowane były wbrew twierdzeniom organu w sposób dowolny, niezgodnie z dyspozycjami na dokumencie płatniczym. Odwołujący się nie miał możliwości wcześniejszego ustalenia sposobu wpłat, gdyż nie były one przez organ kwestionowane. Opłacał w miarę możliwości bieżące należności. Nieuprawnione było więc zaliczanie wpłat dokonywanych przez Spółkę na zaległe zobowiązania zamiast na bieżące - zgodnie z dyspozycją. Zaskarżona decyzja nie odnosi się w żaden sposób do powyższych twierdzeń, nie wskazuje faktów ani dowodów, na podstawie których została wydana. Skarżący zakwestionował zarówno wymiar składek, prawidłowość ich naliczania, jak również podstawę jego odpowiedzialności. Skarżący zakwestionował wysokość kwoty należności głównej, jak również fakt istnienia zaległości w maju 2005r. oraz w okresie od stycznia do maja 2006r. W późniejszym okresie należności wobec ZUS regulowane były na bieżąco, w związku z czym skarżący zakwestionował sposób zaliczania przez organ rentowy wpłat na poczet rzekomo zaległych zobowiązań. Powyższe twierdzenia o braku zaległości wobec ZUS we wskazanym wyżej okresie wynikają z faktu, że przed wszczęciem postępowania wobec odwołującego się, organ wszczął i umorzył postępowanie prowadzone przeciw P. L. (3), uznając przedstawione przez tego członka zarządu spółki wyjaśnienia i dowody za wiążące. Skoro więc organ uznał za zgodne z prawdą twierdzenia tego członka zarządu (poprzedzającego zarząd odwołującego się), to niezasadne i bezpodstawne jest wydawanie obecnie decyzji wskazującej rzekomą wysokość zaległości Spółki za okres wcześniejszy niż czerwiec 2006r. Na okoliczność ustalenia wysokości zobowiązań Spółki wobec ZUS w późniejszym okresie z uwzględnieniem wszelkich wpłat dokonanych przez odwołującego się zgodnie z dyspozycjami na dokumencie płatniczym oraz wpłaty przekazanej organowi przez syndyka, zasadny jest wniosek o powołanie biegłego księgowego. Skarżący wywodził też, że niezasadne jest jego zdaniem wskazywanie zaległości spółki na dzień 14 grudnia 2011r. Postępowanie w sprawie odpowiedzialności podatkowej odwołującego się nie tylko zostało wszczęte przed dniem doręczenia decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego spółki. Zostało także zakończone przed dniem wydania decyzji określającej wysokość tego zobowiązania (zaskarżona decyzja z dnia 3 sierpnia 2012r.). Odwołujący się zakwestionował także wskazaną w decyzji wysokość odsetek wyliczoną na dzień 14 grudnia 2011r. Jeżeli sporna jest wysokość należności głównej, nie mogą być wymagalne odsetki. Decyzje ZUS nie stały się ostateczne. Zdaniem skarżącego, dopiero od tego dnia, w przypadku nieuregulowania należności wynikających z decyzji, zasadnym byłoby naliczanie odsetek za zwłokę. W związku z tym skarżący wniósł o nieobciążanie Spółki odsetkami. Skarżący ponownie zarzucił organowi dowolność w księgowaniu wpłat. Pismem z dnia 19 kwietnia 2006r. skarżący wniósł o przeksięgowanie składek wpłaconych dnia 18 kwietnia 2006r. Pomimo wyraźnego wskazania, jakich okresów mają dotyczyć przeksięgowania, ZUS nie zaksięgował ich zgodnie z deklaracją. Ponadto kwoty zadłużenia Spółki wskazane w decyzji ZUS z dnia 8 marca 2006r. a kwoty wskazane w okresie późniejszym jako wpłacone, nie są zgodne.

W piśmie z dnia 10 lutego 2014r. organ rentowy wyjaśnił, że nie znajduje podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji. Decyzja została wydana na żądanie skarżącego i polecenie Sądu. Z uzasadnienia Sądu zawartego w postanowieniu z dnia 24 maja 2012r. wynikało, że strona żądała informacji o całości zadłużenia Spółki na dzień wydania decyzji przenoszącej na skarżącego odpowiedzialność za zobowiązania Spółki, dlatego w decyzji wskazano datę naliczania odsetek na dzień 14 grudnia 2011r. Obowiązek naliczania odsetek wynika z art. 23 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, że od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa. Odsetki liczy się od dnia następnego po upływie terminu płatności określonego w art. 47 ustawy systemowej. Art. 31 ustawy systemowej enumeratywnie wymienia artykuły Ordynacji podatkowej, które mają zastosowanie do należności z tytułu składek. Powoływanie się skarżącego na podstawy prawne, które nie mają zastosowania do należności z tytułu składek, ma na celu wyłącznie przedłużenie postępowania i doprowadzenie do przedawnienia roszczenia o uregulowanie należności. Wywodzono także, że podstawą rozliczeń na koncie płatnika składek są złożone deklaracje (o najwyższym numerze identyfikatora) z uwzględnieniem rozliczonych w niej uznań oraz dokonanych wpłat. Zasady rozliczania konta płatnika składek określają rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek, wypłaconych zasiłków z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego, zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz kolejności zaliczania wpłat składek na poszczególne fundusze (Dz.U. z 1998r. Nr 165 poz 1197 ze zmianami), obowiązujące do dnia 21 maja 2008r., oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2008r. Nr 78 poz 465 ze zmianami). Natomiast wpłaty dokonywane są na sformalizowanym dokumencie płatniczym, którego wzór został ustalony rozporządzeniami Ministra Finansów: z dnia 4 września 2003r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 164, poz. 1586 oraz z 2004r. Nr 285, poz. 2850), obowiązującym do 31 grudnia 2009r., oraz z dnia 5 listopada 2009r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2009r. Nr 202 poz. 1561). Rozliczanie wpłat następuje automatycznie, za pomocą programu informatycznego ZUS zgodnego z zasadami określonymi w ww. rozporządzeniach, w oparciu o złożone przez płatnika deklaracje i dokonane wpłaty zaewidencjonowane na koncie płatnika w sposób zgodny z dyspozycją opisującą wpłatę. Operator dokonujący rozliczenia konta nie ma możliwości ingerencji w sposób rozliczenia konta płatnika przez użytkowany przez ZUS program informatyczny. Jedynie przy księgowaniu wpłat pozyskanych z egzekucji możliwa jest ingerencja pracownika w opis księgowanej wpłaty. Przy księgowaniu wpłaty uzyskanej od syndyka pierwotnie niewłaściwie zaksięgowano otrzymaną kwotę, księgując na najstarsze zaległości, a nie wg kategorii należności zgłoszonych do upadłości. Błąd ten został skorygowany decyzją ZUS z dnia 9 lutego 2012r. Wpłaty zaksięgowano na należności z tytułu FUS, ujęte w postępowaniu upadłościowym w kategorii II. W związku z powyższym brak jest podstaw do powoływania biegłego księgowego, który mógłby jedynie badać informatyczną konstrukcję programu rozliczającego składki. Spowodowałoby to jedynie zwiększenie kosztów sądowych i przedłużenie postępowania. Z analizy akt płatnika wynika, że dniu 19 kwietnia 2006r. skarżący złożył wniosek o przeksięgowanie składek wpłaconych w dniu 18 kwietnia 2006r., opisanych na dokumentach płatniczych jako należnych za miesiąc 11/2005 i 12/2005 - na miesiąc 10/2005. Pismem ZUS z dnia 21 kwietnia 2006r. poinformowano o braku możliwości innego niż opisany na wpłacie sposobu rozliczenia. Wpłata została rozliczona zgodnie z obowiązującym na dany dzień przepisami tj. §6 ust 1, §7, § 8 oraz §11 rozporządzenia Rady Ministra z dnia 30 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczenia składek (...): oznaczone wpłaty składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy i FGŚP, dokonane przez płatnika składek w obowiązującym terminie i wysokości wynikającej z rozliczenia dokonanego w deklaracji rozliczeniowej, zalicza się na pokrycie należności zgodnie z jego dyspozycją. Jeżeli wpłata składek na wskazany fundusz jest wyższa niż kwota należnych składek (..) za dany miesiąc kalendarzowy, to nadwyżkę pozostałą po pokryciu należnych składek z tego tytułu za dany miesiąc kalendarzowy zalicza się na proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności z Funduszu, począwszy od należności o najwcześniejszym terminie płatności. Zgodnie z powyższym rozliczono wpłaty z dnia 18 kwietnia 2006r. Skarżący, obejmując stanowisko prezesa zarządu Spółki, posiadał informacje o zobowiązaniach spółki wobec ZUS. Kierowano do spółki wezwania do zapłaty (upomnienia) i obligowano płatnika do udzielenia informacji na temat praw majątkowych, z których można by prowadzić egzekucje (pismo z dnia 10 sierpnia 2006r.). Pismem z dnia 25 sierpnia 2006r. skarżący informował Zakład, że Spółka dokonała wpłat z tytułu składek za luty 2006r. i podejmuje działania w celu uregulowania pozostałych zaległości. Dlatego kwestionowanie w piśmie procesowym istnienia zaległości za okresy 05/2005 oraz 01-06/2006 i stwierdzenie, że należności regulowane były terminowo, jest nieprawdziwe. Bezspornym jest również fakt, że skarżący nie deklarował dokonywanych wpłat jako należnych za okres, w którym pełnił funkcję prezesa zarządu. Nieuzasadniony jest również wywód skarżącego, że umorzenie postępowania prowadzonego przez Prokuraturę pod sygnaturą DS. 26/07/S w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa przez P. L. (6), polegającego na niezłożeniu w ustawowym terminie wniosku o upadłość spółki, świadczy, że wszystkie należności wobec ZUS zostały opłacone do końca maja 2006r. Umorzenie postępowania oznacza jedynie, że w okresie gdy prezesem zarządu był wskazany P. L. (6), mimo trudności finansowych Spółki i nieopłaceniu należności miedzy innymi na ZUS, nie było podstaw do ogłoszenia jej upadłości i orzeczenia zakazu prowadzenia działalności. Prokuraturze była znana kwota zadłużenia spółki wobec ZUS. Po uwzględnieniu wpłat uzyskanych w wyniku prowadzonego postępowania upadłościowego i korekt deklaracji złożonych w trakcie postępowania prowadzonego wobec skarżącego w sprawie przeniesienia odpowiedzialności na zobowiązania Spółki, pozostały zobowiązania wykazane w zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 21 marca 2014r. wezwano do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanych pozostałych członków zarządu Spółki, tj. P. L. (1), M. J., R. S., W. S., A. W., I. C. (1) i K. W.. Na rozprawie w dniu 23 lipca 2014r. zainteresowani R. S. i M. J. poparli stanowisko skarżącego. Pozostali zainteresowani nie zajęli stanowiska w sprawie.

W świetle wątpliwości ujawnionych na rozprawie w dniu 24 czerwca 2015r. organ rentowy w piśmie z dnia 18 sierpnia 2015r. wyjaśnił, że należności powstałe za luty 2005r. na ubezpieczenie zdrowotne wynikają ze skorygowania dokumentów rozliczeniowych, w związku z przekroczeniem rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne - rentowe u pracownika Pani I. S. w 2000r. Płatnik sam ustalił wówczas wysokość przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne - rentowe i w grudniu 2000r. obliczył składkę od podstawy 133,81 zł, która po weryfikacji Zakładu została skorygowana w dniu 28 stycznia 2011r. do wysokości 1.125,11 zł. Powyższe spowodowało, iż powstała należność do zapłaty za luty 2005r. Wydając decyzję w dniu 13 grudnia 2010r. Zakład ustalił należne kwoty do zapłaty wg stanu dokumentów z danego dnia, dlatego też prawdziwe było twierdzenie, iż wg stanu na dzień 13 grudnia 2010r. brak było należności za okres, gdy członkiem zarządu był Pan P. L. (1). W wyniku korekt dokumentów rozliczeniowych z 28 stycznia 2011r. stan należności uległ zmianie i dlatego też w piśmie z dnia 5 sierpnia 2013r. ujęto należności do zapłaty, które znane były Zakładowi na ten dzień.

Ustosunkowując się do tego pisma, w piśmie z dnia 14 września 2015r. skarżący wskazał na ewentualną odpowiedzialność członków zarządu zarówno bezpośrednio przez skarżącym w osobach P. L. (1), A. W. i I. C. (2), jak i wcześniejszych, obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków. Tak więc wyliczenie tych kwot w sposób konkretny i ostateczny umożliwi odniesienie się do zasadności roszczeń organu, zwłaszcza, że decyzja w przedmiocie odpowiedzialności osoby trzeciej powinna być wydana wobec wszystkich członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Niedopuszczalne jest traktowanie członków zarządu wybiórczo. Decyzja o przeniesieniu odpowiedzialności za składki nie zawierająca rozstrzygnięcia, co do wszystkich członków zarządu, którzy taką odpowiedzialność mogą ponosić, dotknięta jest brakiem, który nie może być usunięty w toku postępowania sądowego. wykluczającym poddanie jej merytorycznej ocenie. Zwrócono także uwagę, że Sąd zobowiązał organ do wskazania w zestawieniu przy każdej wpłacie, na jaki okres była ona deklarowana. Sposób księgowania wpłat dokonywanych przez organ w zestawieniu nie pokrywa się z zaległościami wskazanymi we wcześniejszych decyzjach ZUS wydanych w sprawie, w tym z zaległościami wskazanymi w przedłożonej na rozprawie decyzji z dnia 8 marca 2006r. Np. z zestawienia wpłat wynika, że wyższa kwota należności została zaksięgowana na okres należności spółki w okresie 10/2005 – 01/2006 niż wskazane zadłużenie w ww. decyzji. Brak więc zgodności pomiędzy kwotami wskazanymi jako zaległe a kwotami wpłat, które - zgodnie z wyliczeniem z pisma z dnia 18 sierpnia 2015r. - pokryły wskazane okresy. Z zestawienia wynika więc, że wg organu zaległości były większe niż wskazane w decyzji z dnia 8 marca 2006r. W zestawieniu istnieją też różnice między kwotą wpłat, a zadeklarowaną kwotą składek, ponieważ nawet po uwzględnieniu odsetek i kosztów upomnienia nie są spójne z tą właśnie pozycją - niewiarygodne jest, żeby w deklaracji kwoty składek jakikolwiek podmiot gospodarczy zakładał wysokość odsetek, a takie różnice występują w okresie sprawowania funkcji członka zarządu przez skarżącego.

Ustosunkowując się do powyższych zastrzeżeń skarżącego, organ rentowy w piśmie z dnia 8 października 2015r. wywodził, że tabela załączona do pisma z dnia 31 sierpnia 2015r. (z pewnością chodziło o pismo z dnia 18 sierpnia 2015r.) zawiera wszelkie informacje dotyczące rozliczenia poszczególnych wpłat (zobowiązań) na wskazane okresy. W zestawieniu zgodnie z zaleceniem uwzględniono narastająco zobowiązania za okres od 01/2005r. do 12/2009. Wskazane należności w decyzji z dnia 8 marca 2006r., dotyczące należności za okres od 10/2005 do 02/2006, będą się różnić chociażby ze względu na realizację zobowiązań po dniu wydania decyzji. Wywodzono przy tym, że nie będzie zgodności pomiędzy kwotą należną a kwotą wpłaconą, jeżeli płatnik nie uwzględni we wpłacie kosztów upomnienia, czy, realizując zobowiązania po terminie, kwoty należnych odsetek. Po raz kolejny wywodzono, że księgowanie wpłat nastąpiło zgodnie z dyspozycja umieszczoną na dowodach płatniczych i rozliczano te wpłaty zgodnie z §11 ust. 1 oraz §13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 78 z 2008r. poz. 465).

Skarżący ustosunkował się do stanowiska organu rentowego w piśmie z dnia 16 października 2015r., w którym wskazał, że kwestionuje księgowanie wpłat dokonanych przez Spółkę w okresie 04-05/2006, polegające na księgowaniu ich na najdalsze zadłużenie z pominięciem deklarowanego - bieżącego. Dotyczy to zwłaszcza wpłaty z 11 maja 2006r., która została zadeklarowana na bieżącą zaległość, z kwietnia 2006r. Skarżący zakwestionował sposób dokonania przez organ rozliczania wpłaty syndyka masy upadłości w wys. 40.923,26 zł. W tabeli (zał. nr 2 do pisma Inspektoratu - przy piśmie organu z dnia 5 sierpnia 2013r.), organ wskazał, iż niedopłata Spółki za okres 02/2005 09/2006, nie obejmujący wpłaty dokonanej przez syndyka, wynosi 94.007,60 zł. Natomiast w zał. nr 3 do wskazanego pisma, organ podał, że - po rozliczeniu wpłaty syndyka w wys. 40.923,26 zł - niedopłata we wskazanym okresie wynosi 56.189,50 zł, podczas gdy z matematycznego wyliczenia wynika, iż 94.007,60 zł – 40.923,26 zł = 53.084,34 zł. Skarżący podniósł też brak wskazania należności za okresy 10-12/2006, jako zaległych należności Spółki, poprzez ich całkowite pominięcie. Nie widnieją one w znajdujących się w aktach organu rozliczeniach wpłat na należności płatnika z lat 2010 i 2011. Tym samym skarżący nie wie, jak zostały zadeklarowane, a jak zaksięgowane przez organ.

Pozwany wyjaśnił wobec tego w piśmie z dnia 17 listopada 2015r., że skarżący nie uwzględnił zasadniczej kwestii rozliczenia i księgowania wpłat wpłacanych po terminie. Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy systemowej od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja Podatkowa. I tak: kwota uzyskana od syndyka został rozliczona następująco: na należność główną za okres 01-05/2006 zaksięgowano kwotę 37.818,26 zł, na odsetki wyliczone na dzień ogłoszenia upadłości w kwocie 3.105,00 zł, łącznie 40.923,26 zł, stąd saldo końcowe wyniosło 56.189,34 zł. Brak wskazania należności za okres 10-12/2006 wynika z faktu złożenia w dniu 27 lutego 2007r. dokumentów rozliczeniowych, tj. deklaracji rozliczeniowych i raportów, stwierdzających, iż w wskazanym okresie pracownicy korzystali z urlopów bezpłatnych. To oznacza, iż we wskazanym okresie pracownikom nie zostały pozostawione do dyspozycji środki na wypłatę, a wiec nie ma należności do oskładkowania, a i tym samym do opłacenia. Fakt powinien być odnotowany w aktach księgowych i tym bardziej znany prezesowi spółki.

Skarżący podtrzymał stanowisko pomimo powyższych wyjaśnień i wniósł w piśmie z dnia 25 lutego 2016r. o zobowiązanie ZUS do przedłożenia dokumentów płatniczych złożonych przez skarżącego w czasie pełnienia przez niego kadencji członka zarządu na okoliczność wykazania czy księgowanie wpłat dokonanych przez K. S. następowało zgodnie z jego dyspozycją umieszczoną na dowodach płatniczych. Mimo wielokrotnych twierdzeń organu rentowego, że powyższe miało miejsce, okoliczność tą w dalszym ciągu należy uznać za gołosłowną i nieudowodnioną. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2014r. wydanym w sprawie o syn. akt I UK 264/13 ciężar dowodu w sprawie dotyczącej wysokości składek na ubezpieczenie społeczne w zakresie wskazania kwoty i miesiąca, za który składka nie została zapłacona, została zapłacona w niewłaściwej wysokości lub zaewidencjonowana na poczet wcześniejszych należności - obciąża Zakład Ubezpieczeń Społecznych - zwłaszcza w sytuacji, gdy organ rentowy wydał płatnikowi zaświadczenie o niezaleganiu z zapłatą składek za ten okres. Dopiero po otrzymaniu tych danych płatnik składek jest zobligowany na podstawie art. 6 kc do udowodnienia, że składki za wskazane miesiące zostały zapłacone. W niniejszej sprawie organ rentowy nie wydał płatnikowi zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą składek, wydał natomiast decyzję nr (...) z dnia 13 grudnia 2010r., potwierdzającą brak zaległości spółki do dnia 10 kwietnia 2006r. Na nierzetelne prowadzenie przez organ rentowy postępowania wskazuje fakt, że na trzeciej stronie pisma z dnia 3 lutego 2014r. organ rentowy wskazał, że umorzenie postępowania karnego wobec P. L. (2) nie świadczy o tym, że wszystkie należności wobec ZUS zostały opłacone do końca maja 2006r. Organ prezentował stanowisko, że powyższe świadczy jedynie o tym, że w okresie gdy prezesem zarządu był P. L. (2), mimo trudności finansowych Spółki i nieopłacania należności między innymi za ZUS, nie było podstaw do ogłoszenia jej upadłości. Powyższe twierdzenia organu podnoszone są jedynie na potrzeby mniejszego postępowania. Sprzeczne są ze znajdującą się w dołączonych do niniejszego postępowania aktach ZUS - decyzją nr (...) z dnia 13 grudnia 2010r., kończącą prowadzone przeciwko P. L. (3) postępowanie administracyjne. ZUS umorzył wszczęte z urzędu postępowanie w sprawie przeniesienia na ww. odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz na FP i FGŚP. W uzasadnieniu powyższej decyzji wskazał: „Zakład po ponownym przeanalizowaniu akt i rozliczeniu konta stwierdził, ii za okres pełnienia przez Pana funkcji prezesa zadłużenie zostało uregulowane z kwoty uzyskanej z podziału masy upadłościowej. Tym samym został Pan zwolniony z odpowiedzialności." P. L. (2) pełnił funkcję członka zarządu do dnia 10 kwietnia 2006r. W związku z tym skarżący podtrzymał wniosek o przyjęcie, że do końca maja 2006r. brak było nieuregulowanych należności spółki wobec ZUS oraz przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność ustalenia wysokości zobowiązań Spółki wobec ZUS w późniejszym okresie z uwzględnieniem wszelkich wpłat dokonanych przez odwołującego się oraz z uwzględnieniem wpłaty przekazanej organowi przez syndyka pozostałej po uregulowaniu należności za okres do dnia 10 kwietnia 2006r.

W odpowiedzi na żądanie skarżącego, przy piśmie z dnia 6 kwietnia 2016r. organ rentowy złożył tabelę poszczególnych wpłat należności składkowych z okresu pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu Spółki (...). W piśmie z dnia 1 czerwca 2016r. skarżący zakwestionował przydatność tej tabeli wskazując, że żądał przedstawienia dokumentów złożonych przez niego, tymczasem organ przedłożył jedynie tabelę z listą wpłat zidentyfikowanych, z której nie wynika jakie okresy płatności deklarował skarżący a jedynie na jakie okresy organ zaksięgował wpłaty. Wobec tego do pisma z dnia 8 sierpnia 2016r. pozwany dołączył wydruki z informacjami o poszczególnych wpłatach, pochodzące z systemu informatycznego organu rentowego. Organ wywodził, że nie otrzymuje dokumentów źródłowych z systemu bankowego. W piśmie z dnia 7 listopada 2016r. skarżący podtrzymał twierdzenie, że wpłaty składek nie zostały rozliczone zgodnie z deklaracjami.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Skarżący był członkiem zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. w okresie od dnia 10 kwietnia 2006r. do dnia 31 października 2006r. Przed skarżącym członkami zarządu Spółki byli P. L. (1), M. J., R. S., W. S., A. W. i I. C. (1), a po skarżącym - K. W.. W okresie sprawowania funkcji przez skarżącego, Spółka dokonywała wpłat należności składkowych zarówno za okresy bieżące, jak i za okresy wcześniejsze, jednak wpłaty te nie pokrywały całości należności. Co do zmian sposobu rozliczenia wpłat dokonanych w okresie, gdy skarżący był członkiem zarządu Spółki, Spółka ta złożyła tylko jedno pismo – z dnia 19 kwietnia 2006r., dotyczące okresów 10/2005 i 11/2005 i wpłaty z dnia 18 kwietnia 2006r. Pismem z dnia 21 kwietnia 2006r. znak DIn 5DR/741-000-37-86/2006 organ rentowy wskazał, że wpłaty określone jako 11/2005 i 12/2005 zostały rozliczone zgodnie z przepisami właściwego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1998r. Zmiana sposobu rozliczenia wpłat składek, dokonanych w okresie, gdy skarżący był członkiem zarządu Spółki, została dokonana wskutek złożonych przez skarżącego w dniu 14 grudnia 2010r. korekt deklaracji, prowadzących do obniżenia zadłużenia składkowego.

(bezsporne, ponadto powołane pisma k.55 i w aktach ZUS - plik rozpoczynający się pismem z 21 kwietnia 2006r., strony 10-11 odpowiedzi na odwołanie od decyzji z dnia 14 grudnia 2011r.)

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2007r. w sprawie V GU 29/06 Sąd Rejonowy w Elblągu ogłosił upadłość Spółki (...), obejmującą likwidację majątku dłużnika. W toku postępowania upadłościowego Syndyk tytułem składek dokonał wpłaty kwoty 40.923,26 zł (z uznanej kwoty przekraczającej 100.000 zł), z czego 37.818,26 zł organ rentowy zaliczył na należność główną za okresy 01-05/2006 i 3.105 zł na odsetki. Postępowanie upadłościowe zostało zakończone na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 25 marca 2010r. w sprawie V GUp 2/07.

(bezsporne)

Uzyskane przez organ rentowy wpłaty składek zostały rozliczone stosownie do skorygowanych deklaracji płatnika.

(dowód: zeznania świadka J. W. z rozprawy w dniu 26 kwietnia 2017r.)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozważania należy zacząć od wskazania, że usterki formalne postępowania administracyjnego przed organem rentowym schodzą w sądowym postępowaniu kontrolnym na dalszy plan. Istotą procesu przed sądem ubezpieczeń społecznych jest ocena, czy doszło do naruszenia norm przede wszystkim prawa materialnego. Tylko takie naruszenie przez organ rentowy przepisów proceduralnych mogłoby być brane pod uwagę w niniejszym procesie, które zaskarżonej decyzji odbierałoby przymiot aktu administracyjnego, jak np. brak podpisu. Tego rodzaju wadą postępowanie pozwanego dotknięte jednak nie było.

Stanowisko skarżącego skupiało się na kilku aspektach, które można sprowadzić do wadliwego zaadresowania decyzji, kwestii przyjęcia daty, na którą określono zadłużenie Spółki, braku odpowiedzialności skarżącego w związku z podjęciem przez niego działań zmierzających do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki oraz samej wysokości zadłużenia, w tym kwestii przedawnienia.

Odnośnie adresata zaskarżonej decyzji, którym był tylko skarżący, należy wyjaśnić, że adresatem tym nie mogła być Spółka z tej bezspornej przyczyny, że w dacie wydawania decyzji już nie istniała. Dopuszczalne było zatem wydanie decyzji adresowanej tylko do tej osoby, która wyraziła bezpośrednie zainteresowanie uzyskaniem rozstrzygnięcia, a więc adresowanej do skarżącego. Pozostali członkowie zarządu Spółki, pełniący te funkcje w innych okresach niż skarżący, byli wprawdzie zainteresowani wynikiem postępowania, ale ich interes ma charakter pośredni, tylko ewentualny, jako że obecnie nie są prowadzone żadne postępowania dotyczące odpowiedzialności tych osób za zobowiązania składkowe Spółki. W ocenie Sądu wystarczające zatem było wezwanie pozostałych członków zarządu Spółki (...) do udziału w sprawie na etapie procesu w charakterze zainteresowanych, na podstawie art. 477 11§2 kpc (w poprzednim brzmieniu, z uwagi na datę złożenia odwołania). Nie było przydatne w omawianej kwestii orzecznictwo przywoływane przez skarżącego, gdyż dotyczy ono wspólnej odpowiedzialności osób, które w tym samym czasie były członkami zarządu spółki z o.o., a więc stanów faktycznych odmiennych od stanu rozpatrywanej sprawy.

Odnośnie dopuszczalności wydania decyzji określającej zadłużenie składkowe na konkretną datę, należy wskazać na art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie Dz.U. z 2016r. poz. 963 ze zmianami; dalej: ustawa systemowa), zgodnie z którym Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw, dotyczących m.in. wymiaru składek. W rozpatrywanej sprawie, w związku z prawomocnym postanowieniem z dnia 24 maja 2012r. wydanym w sprawie IV U 180/12, wiążącym strony i Sąd w niniejszym postępowaniu, zaszła potrzeba określenia pozostałych po zakończeniu postępowania upadłościowego należności składkowych, według ich stanu (tj. z odsetkami i kosztami) na dzień wydania decyzji przenoszącej odpowiedzialność za zadłużenie Spółki na skarżącego, tj. dzień 14 grudnia 2011r.

Zarówno wysokość zadłużenia Spółki powstałego tylko w okresie, gdy członkiem jej zarządu był tylko skarżący, jak i to, czy zachodziły przesłanki uwolnienia się skarżącego od odpowiedzialności za to zadłużenie, szeroko omawiane w pismach skarżącego, nie miały żadnego znaczenia dla rozpatrywanej sprawy, gdyż zaskarżona decyzja nie dotykała tych kwestii, chociaż – jak wynika z tychże pism skarżącego – były one dla niego ewidentnie najważniejsze. Zarzuty, twierdzenia i wnioski dowodowe dotyczące tych zagadnień skarżący może podnosić w sprawie IV U 180/12.

Odnośnie kwestii stanowiącej istotę sporu, a dotyczącej łącznej wysokości zadłużenia Spółki (właściwie – pozostałego po Spółce), a nie zadłużenia powstałego w okresie sprawowania funkcji prezesa zarządu przez skarżącego, zacząć należy od tego, że cała konstrukcja stanowiska skarżącego, rozwijana w jego kolejnych pismach procesowych (szczegółowo w tym celu przywołanych), budowana była z całkowitym pominięciem istotnej okoliczności faktycznej, wskazanej przez pełnomocnika pozwanego na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017r. i niezaprzeczonej przez stronę skarżącą. Okoliczność ta dotyczy tego, że w dniu 14 grudnia 2010r. skarżący złożył niekwestionowane przez organ rentowy deklaracje korygujące, skutkujące z jednej strony istotnym zmniejszeniem zaległości składkowych Spółki, z drugiej zaś – naturalną w takiej sytuacji koniecznością przeliczenia dotychczasowych wpłat składek, stosownie do złożonych korekt deklaracji. Dodać do tego trzeba także niezaprzeczoną przez skarżącego okoliczność wyjaśnioną dopiero w 2011r. prawidłowego obliczenia składek związanych z zatrudnieniem I. S., co skutkowało ujawnieniem zaległości za okres 02/2005. W świetle tych okoliczności nie mogła mieć żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia podnoszona przez skarżącego kwestia tego, że w decyzji z dnia 13 grudnia 2010r. nie stwierdzono zaległości za okresy, gdy członkiem zarządu był P. L. (1), a później organ rentowy takie zadłużenie ujawnił i wykazywał. Oczywiste w ten sposób stało się, że w historii konta płatnika muszą występować rozbieżności pomiędzy deklaracjami wskazanymi przy poszczególnych wpłatach i okresami, na które wpłaty te zostały ostatecznie zaliczone przez organ rentowy z uwzględnieniem późniejszych korekt.

Zgodnie z dyspozycją art. 46 ust. 1 ustawy systemowej płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Stosownie do treści art. 47. ust. 1 pkt 1 tej ustawy płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc. Do składek na Fundusz Pracy oraz ubezpieczenie zdrowotne, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne w myśl art. 32 ustawy systemowej. Przepisy dotyczące sposobu (w tym kolejności) księgowania wpłat przywołano wyżej i nie ma potrzeby ich powtarzania. Skoro tak, to zasadą jest, że każde żądanie płatnika zmiany sposobu rozliczenia wpłaty powinno być poprzedzone stosowną korektą deklaracji (jak to się stało w przypadku korekt złożonych przez skarżącego w dniu 14 grudnia 2010r.). W braku takiej czynności, o ile płatnik nie jest w stanie uzasadnić ewentualnej omyłki w deklarowaniu wpłaty, nie ma innych podstaw do innego zaliczenia danej wpłaty, niż zostało to wskazane przy samej wpłacie. W ocenie Sądu zasadnie zatem organ rentowy nie uwzględnił wniosku płatnika z dnia 19 kwietnia 2006r. o inne rozliczenie wpłaty z dnia 18 kwietnia 2006r., bo wniosek ten nie zawierał żadnego rzeczowego uzasadnienia.

W świetle tak ukształtowanej na ostatniej rozprawie sytuacji procesowej, tj. całkowicie odmiennej od wcześniejszego stanu sprawy, bo pomijającego okoliczność złożenia w dniu 14 grudnia 2010r. korekt deklaracji, rzeczą skarżącego było zgłoszenie ewentualnych szczegółowych zarzutów dotyczących wysokości stwierdzonego zaskarżoną decyzją stanu zadłużenia składkowego. Skarżący takich szczegółowych zarzutów nie złożył (pomijając kwestię tego, czy byłyby to zarzuty spóźnione), wobec czego Sąd nie miał wątpliwości co do wiarygodności zeznań świadka J. W., nadzorującej rozliczanie składek Spółki w spornych okresach, z których wynika, że składki te zostały rozliczone przy pomocy systemu komputerowego zgodnego z przepisami przywołanych wyżej rozporządzeń, z uwzględnieniem ostatecznie skorygowanych deklaracji rozliczeniowych Spółki. Należy podkreślić, że nie ujawniły się żadne okoliczności, które mogłyby poddawać w wątpliwość wiarygodność tych zeznań. Wątpliwości takie nie zostały też notabene zgłoszone przez skarżącego. Wobec tego zbędne było dokonywanie oceny sposobu rozliczenia wpłat przez biegłego, co skutkowało oddaleniem wniosku skarżącego w tym przedmiocie na podstawie art. 217§3 kpc.

Niewątpliwie chybiony był zarzut przedawnienia, co wynika z art. 24 ust. 5c ustawy systemowej. Zgodnie z tym przepisem bieg terminu przedawnienia przerywa ogłoszenie upadłości. Po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub jego umorzeniu. Podobnie niezasadny był zarzut dotyczący kwestii naliczania odsetek. Regulujące tę kwestię przepisy są jednoznaczne. Zostały one przywołane w stanowisku organu rentowego i nie ma potrzeby ich ponawiania. Warto też zauważyć, że o ile skarżący uważa, że ta część zadłużenia pozostałego po zakończeniu postępowania upadłościowego nie powinna go obciążać, nie ma przeszkód, aby stosowne zarzuty zgłosił w sprawie IV U 180/12. Rozpatrywana sprawa dotyczy bowiem nie zadłużenia obciążającego skarżącego, a całego zadłużenia Spółki, na które niewątpliwie składają się również odsetki.

Ponieważ żaden z zarzutów odwołania nie doprowadził do podważenia prawidłowości zaskarżonej decyzji, odwołanie od niej podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 14§1 kpc.

O kosztach orzeczono w oparciu o art. 98 ust. 1 i 3 kpc, art. 99 kpc i art. 108 ust. 1 kpc oraz §2 ust. 1 w związku z §6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002r. Nr 163 poz. 1349 ze zmianami). Zasądzona kwota jest w pełni uzasadniona znacznym nakładem pracy pełnomocnika pozwanego. Sąd nie znalazł podstaw do nieobciążania skarżącego kosztami postępowania na mocy art. 102 kpc. Nie ujawniono, a tym bardziej nie wykazano w sprawie takich okoliczności, które pozwalałyby na zastosowanie przywołanego przepisu.