Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III S 334/18

POSTANOWIENIE

Dnia 8 stycznia 2019r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie: SO Anna Hajda

SO Roman Troll

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 stycznia 2019r. w G.

sprawy ze skargi Z. W.

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w R.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy

w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

w sprawie sygn. akt II C 115/18 Sądu Rejonowego w R.

postanawia:

oddalić skargę.

SSO Roman Troll SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda

UZASADNIENIE

Z. W. skargą na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie datowaną na 14 listopada 2018r. domagał się: stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w R. w sprawie o sygn. akt II C 115/18 oraz przyznania kwoty 10.000 zł jak również zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając skargę podniósł, że sprawa została zainicjowana 31 października 2017r. oraz wskazał, że od czasu zajęcia przez pełnomocnika skarżącego stanowiska co do zarzutu niewłaściwości miejscowej, Sąd od 6 miesięcy nie podjął dalszych czynności w sprawie.

Prezes Sądu Rejonowego w R. zgłosił swój udział w sprawie i wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. II C 115/18 Sądu Rejonowego w R. ustalił następujący przebieg postępowania.

3 listopada 2017r. powód wniósł pozew o zapłatę kwoty 20.000 zł.

Zarządzeniem Przewodniczącego z 9 listopada 2017r. sprawę wpisano do repertorium C oraz wezwano pełnomocnika powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez przedłożenie pozwu wraz z jego odpisem na urzędowym formularzu P w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu.

Braki te zostały usunięte przez pełnomocnika powoda w dniu 12 stycznia 2018r.

23 stycznia 2018r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w R. stwierdził negatywne przesłanki do wydania nakazu zapłaty. Zarządzeniem z tego samego dnia sprawę przekazano sędziemu zgodnie z podziałem czynności.

1 lutego 2018r. wylosowano sędziego referenta w Systemie Losowego Przydziału Spraw.

Zarządzeniem z dnia 27 lutego 2018r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 16 maja 2018r.

Na rozprawie w dniu 16 maja 2018r. Sąd odroczył ogłoszenie wyroku na dzień 23 maja 2018r.

Na rozprawie w dniu 23 maja 2018r. Sąd otworzył rozprawę na nowo w związku ze złożeniem odpowiedzi na pozew oraz rozprawę odroczono z terminem z urzędu.

Przewodniczący zarządzeniem z dnia 23 maja 2018r. zobowiązał pełnomocnika powoda do ustosunkowania się zgłoszonego zarzutu niewłaściwości miejscowej. Pełnomocnik powoda ustosunkował się do tego zarzutu pismem z dnia 13 czerwca 2018r.

Zarządzeniem z dnia 29 czerwca 2018r. powiadomiono pełnomocnika powoda o wypowiedzeniu pełnomocnictwa przez stronę pozwaną.

Zarządzenie to zostało wykonane 25 września 2018r.

Zarządzeniem z dnia 20 listopada 2018r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 19 grudnia 2018r.

Zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004r., Nr 179, poz.1843 z późniejszymi zmianami) przewlekłość postępowania zachodzi wtedy, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu musi uwzględniać ustalenie rozsądnego terminu postępowania w oparciu o wszystkie okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, jak również znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego (porównaj: wyrok E. T. P. C. z dnia 22 stycznia 2013r., (...); wyrok E. T. P. C. z dnia 25 września 2012r., (...); decyzja E. T. P. C. z dnia 29 maja 2012r., (...), wyrok E. T. P. C. z dnia 22 stycznia 2013r., (...)).

Zwrócić należy uwagę, że zbędną zwłoką nie jest każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. (porównaj: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r. (...) 3/13, postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 10 stycznia 2013r. sygn. akt II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 23 listopada 2010r. sygn. akt II S 28/10; postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 2 września 2015r., II S 18/15).

Ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W judykaturze zasadniczo za przewlekłe uznaje się postępowanie trwające ponad 12 miesięcy, (porównaj: postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2006 r., I (...) 64/06 i z dnia 24 lipca 2008 r., (...) 20/08 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2005 r., (...) 96/05), co ma swoją podstawę w domniemaniu ustawowym ustalonym art. 14 w/w ustawy. Wskazać przy tym należy, że samo przekroczenie wskazanego terminu, co niewątpliwie ma miejsce w analizowanej sprawie wszczętej w marcu 2014r., nie prowadzi do automatyzmu wyrażającego się stwierdzeniem przewlekłości, gdyż uwzględnić należy nadto terminowość i celowość podejmowanych czynności. Zatem, w świetle utrwalonego orzecznictwa, o przewlekłości postępowania nie decyduje ogólny czas trwania postępowania ani też odczucia skarżącego, a jedynie taki przypadek, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. (porównaj: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., (...) 9/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. (...) 1/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012r., (...) 8/12).

Przewlekłość postępowania musi być nadto następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością organu prowadzącego postępowanie. Tym samym, jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które organ prowadzący postępowanie nie ma wpływu, a równocześnie podejmuje on skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to brak jest podstaw do stwierdzenia w takich okolicznościach o naruszeniu prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Ł. z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).

Nie można również pominąć tzw. czynnika ludzkiego. Pomimo, iż sąd ma obowiązek rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki wszystkich wniesionych spraw, nie można całkowicie abstrahować od obciążenia sędziego pracą, jak również pomijać realia funkcjonowania sądów, na które to realia składa się przede wszystkim ilość i rodzajowość rozpoznawanych spraw, ale też charakter podejmowanych przez sądy czynności, za którymi stoją interesy konkretnych podmiotów i które tym samym wymagają analizy, namysłu i rozwagi. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 10 stycznia 2013r. II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 maja 2013r., III S 5/13).

Przenosząc wskazane powyżej rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy uznać należało, że nie zaistniały podstawy do stwierdzenia przewlekłości postępowania sądowego w przedmiotowej sprawie. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało zainicjowane 3 listopada 2017 roku. Już zatem z przytoczonych powyżej rozważań prawnych nie można stwierdzić aby postępowanie było przewlekłe. W pierwszej kolejności należy wskazać na to, że postępowanie w niniejszej sprawie trwa krócej niż 12, a zatem nie zaistniało wskazane powyżej domniemanie przewlekłości postępowania sądowego. Nadto, nie można pominąć, że odstępy pomiędzy kolejnymi czynnościami nie przekraczały okresu dwóch miesięcy. Sąd Okręgowy miał na względzie, że pomimo, iż powód wykonał nałożone na niego zobowiązanie w dniu 19 czerwca 2018r., natomiast dalsze czynności zostały podjęte dopiero 25 września 2018r., niemniej jednak nie można pominąć okoliczności, że czynności te były podejmowane w okresie wakacyjnym, gdzie oczywistym jest, że pracownicy, nie tylko wymiaru sprawiedliwości, korzystają z urlopu wypoczynkowego. Z przyczyn oczywistych powoduje to, że okres ten jako newralgiczny właśnie ze względu na korzystanie z uprawnień pracowniczych, skutkuje wydłużeniem czasu wykonywania czynności, a przy tym nie może stanowić przesłanki do uznania postępowania za przewlekłe.

Wskazane powyżej okoliczności wskazują zatem, że postępowanie w niniejszej sprawie, nie trwa dłużej niż jest to konieczne do rozpoznania sprawy.

Z przytoczonych wyżej względów na mocy art. 12 ust. 1 powołanej ustawy Sąd Okręgowy oddalił skargę jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.

SSO Roman Troll SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda