Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lipca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Chojnicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Dawid Nosewicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Woźniak

po rozpoznaniu w dniach 2 sierpnia, 6 grudnia 2017 r., 6 lutego, 10 kwietnia, 8, 22 maja oraz 10 lipca 2018 r.

sprawy

J. N. (1) (N.) z domu W.

córki E. i Ł. z domu J., urodzonej (...) w C.

oskarżonej o to, że:

1.  w okresie od 23 lutego 2015 roku do 12 października 2015 roku w B. oraz C., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zawierając umowę pożyczki nr (...) ze Spółdzielczą (...) z siedzibą we W. w kwocie 96 000,00 zł której jedynym z zabezpieczeń spłaty pożyczki była umowa przelewu przysługujących J. N. (1) wierzytelności z tytułu dopłat unijnych za rok 2015, wprowadziła w błąd pracowników (...) co do zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania finansowego oraz zamiaru zlecenia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przelania dotacji unijnych za rok 2015 na posiadany rachunek w (...) – które to środki pieniężne następnie zgodnie z wydaną przez nią w dniu 23.02.2015 r. pisemną dyspozycją miały zostać zaksięgowane przez pożyczkodawcę na rachunek pożyczkowy – poprzez zmianę zlecenia złożonego w dniu 05.10.2015 r. w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w C. co do rachunku, na który miały wpłynąć dotacje unijne za rok 2015 - z rachunku (...) na rachunek Banku Spółdzielczego Oddział w C., doprowadziła (...) z siedzibą we W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 96 000,00 zł,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

2.  w dniu 30 września 2015 roku w C., działając wspólnie i w porozumieniu z A. N. przywłaszczyła powierzony ciągnik URSUS typ 912 rok prod. 1997 o nr VIN: (...) i nr rej. (...) o wartości 40 000 zł – będący przedmiotem umowy przywłaszczenia na zabezpieczenie spłaty pożyczki nr (...) zawartej przez J. N. (1) w dniu 23.02.2015 r. ze Spółdzielczą (...) z siedzibą we W. w kwocie 96 000,00 zł, sprzedając pojazd ustalonej osobie za kwotę 15 000 zł,

tj. o czyn z art. 284 § 2 kk

A. N. (N.)

syna E. i L. z domu W., urodzonego (...) w O.

oskarżonego to, że:

3.  w dniu 30 września 2015 roku w C., działając wspólnie i w porozumieniu z J. N. (1) przywłaszczył powierzony ciągnik URSUS typ 912 rok prod. 1997 o nr VIN: (...) i nr rej. (...) o wartości 40 000 zł – będący przedmiotem umowy przywłaszczenia na zabezpieczenie spłaty pożyczki nr (...) zawartej przez J. N. (1) w dniu 23.02.2015 r. ze Spółdzielczą (...) z siedzibą we W. w kwocie 96 000,00 zł, sprzedając pojazd ustalonej osobie za kwotę 15 000 zł,

tj. o czyn z art. 284 § 2 kk

I.  uznaje oskarżoną J. N. (1) za winną tego, że w dniu 12 października 2015 r. w C. przywłaszczyła sobie środki pieniężne stanowiące zabezpieczenie spłaty wierzyciela, na podstawie umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) w postaci cesji wierzytelności przysługującej jej względem Skarbu Państwa, w ten sposób, że złożyła do Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosek o wpis do ewidencji producentów rolnych, zmieniając dotychczasową dyspozycję wypłaty należnych jej środków z tytułu dopłat bezpośrednich oraz płatności na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rachunek prowadzony w Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości) na innych rachunek bankowy, w wyniku czego na rachunek Kasy nie zostały przekazane środki w łącznej wysokości 81990,14 złotych tytułem spłaty wskazanej powyżej pożyczki, czym działała na szkodę Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości), tj. występku z art. 284 § 1 kk i za to, na mocy art. 284 § 1 kk, skazuje ją na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  uznaje oskarżonych J. N. (1) i A. N. za winnych tego, że w dniu 30 września 2015 r. w C. przywłaszczyli powierzony i stanowiący zabezpieczenie spłaty wierzyciela, na podstawie umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie, ciągnik rolniczy marki URSUS typ 912 nr rej. (...), rok produkcji 1997, nr VIN: (...) o wartości 15000,00 zł w ten sposób, że zbyli go ustalonej osobie, czym działali na szkodę Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości), tj. występku z art. 284 § 2 kk i za to, na mocy art. 284 § 2 kk, skazuje ich na kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności,

III.  na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk oraz art. 86 § 1 kk łączy orzeczone wobec oskarżonej J. N. (1) kary pozbawienia wolności i jako karę łączną wymierza jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej J. N. (1) łącznej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres roku próby,

V.  na podstawie art. 73 § 1 kk oddaje oskarżoną J. N. (1) w okresie próby pod dozór kuratora sądowego,

VI.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżoną J. N. (1) do informowania kuratora o przebiegu okresu próby,

VII.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego A. N. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres roku próby,

VIII.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego A. N. do informowania sądu o przebiegu okresu próby,

IX.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 lutego 2015 r. J. N. (1) zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo- Kredytową (...) we W. Oddział w B. umowę pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...) w kwocie 96000 złotych na okres 14 miesięcy.

Poręczycielem spłaty pożyczki był A. N.- mąż J. N. (1).

Zabezpieczeniem spłaty pożyczki z dnia 23 lutego 2015 r. była też umowa cesji wierzytelności J. N. (1) wobec Skarbu Państwa z tytułu dopłat unijnych za 2015 r., które miały zostać przekazane do wysokości zadłużenia w przypadku braku spłaty należności w terminie. W dniu 6 lutego 2015 r. J. N. (1) złożyła dyspozycję o zaksięgowanie dopłat unijnych na jej rachunek w (...).

Kolejnym zabezpieczeniem spłaty wierzytelności była umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie ciągnika marki U. (...), rok produkcji 1997, nr VIN (...), nr rej. (...), którego wartość określono na kwotę 40000,00 złotych, siewnika typ (...), którego wartość określono na kwotę 8000,00 złotych, agregatu typ U-767/1, którego wartość określono na kwotę 8000,00 złotych, agregatu podrywkowego typ (...).10m, którego wartość określono na kwotę 8000,00 złotych, ładowacza typ Cyklop, rok produkcji 2002, którego wartość określono na kwotę 18000,00 złotych, rozsiewacza nawozu, którego wartość określono na kwotę 5000,00 złotych, rozrzutnika obornika typ M., rok produkcji 1985, którego wartość określono na kwotę 10000,00 złotych,

Na podstawie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie J. N. (1) zatrzymała wskazane rzeczy w charakterze biorącego w używanie.

Zabezpieczeniem spłaty pożyczki był również podpisany przez J. N. (1) weksel in blanco.

(dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 216, zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia czynu zabronionego k. 1- 2, umowa pożyczki k. 2- 10, umowa przelewu wierzytelności k. 11, dyspozycja k. 12, umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie wraz z załącznikami k. 13- 21, harmonogram spłaty pożyczki k. 77)

W 2015 r. J. N. (1) nie spłacała swoich zobowiązań wobec Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W..

W dniu 30 września 2015 r. w C. J. N. (1) i A. N. sprzedali M. H. (1) stanowiący przedmiot umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie ciągnik rolniczy marki URSUS typ 912 nr rej. (...), rok produkcji 1997, nr VIN: (...) za kwotę 15000,00 zł. Kwota ta odzwierciedlała rynkową wartość pojazdu.

Pozostałe przedmioty objęte umową przewłaszczenia na zabezpieczenie nadal znajdują się na posesji J. N. (1) i A. N..

(dowód: wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 215v., 216, zeznania świadków M. H. k. 37, 223v., S. S. k. 42v., 43, 224v.- 225, zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia czynu zabronionego k. 1- 2, informacja Starostwa Powiatowego w C. k. 28, umowa sprzedaży k. 40, raport z czynności inspektora terenowego k. 47- 48, informacja Starostwa Powiatowego w B. Ośrodek (...) w B. k. 54- 58, protokół oględzin k. 81- 85)

W dniu 5 października 2015 r. J. N. (1) i A. N. zawarli z Bankiem Spółdzielczym w C. umowę o kredyt w rachunku oszczędnościowo- rozliczeniowym nr (...).

Następnie tego samego dnia J. N. (1) udała się do Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w C., gdzie złożyła wniosek o wpis do ewidencji producentów rolnych, zmieniając dotychczasową dyspozycję wypłaty należnych jej środków z tytułu dopłat bezpośrednich oraz płatności na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rachunek prowadzony w Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. na swój rachunek bankowy o numerze (...), prowadzony w Banku Spółdzielczym w C..

W dniu 12 października 2015 r. pracownicy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zrealizowali dyspozycję wypłaty wskazanych środków na rachunek J. N. (1). W ten sposób w dniu 20 stycznia 2016 r. na rachunek ten wpłynęła kwota 7829,46 złotych z tytułu płatności na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, natomiast 31 marca 2016 r. kwota 49025,20 złotych, a w dniu 8 czerwca 2016 r. kwota 25135,45 złotych z tytułu dopłat bezpośrednich. Wobec powyższego środki te nie zostały przekazane na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. celem zaliczenia na poczet spłaty zadłużenia z tytułu umowy z dnia 23 lutego 2015 r.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 216, zeznania świadków: S. S. k. 42v.- 43, 224v.- 225, B. B. k. 69v., 224- 224v., informacja (...) k. 60, wniosek o wpis do ewidencji producentów k. 72, informacja BS w C. k. 242, umowa k. 251- 253)

W dniu 18 maja 2016 r. wierzyciel- Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. wypełnił weksel, o czym zawiadomił J. N. (1).

W dniu 21 maja 2016 r., w sprawie V GU 23/16, Sąd Rejonowy we W. ogłosił upadłość Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. i wyznaczył syndyka masy upadłości.

W dniu 14 czerwca 2016 r. syndyk masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. oświadczył J. N. (1), że przejmuje rzeczy objęte umową przewłaszczenia na zabezpieczenie i zażądał wydania przedmiotów umowy

W dniu 12 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowe we W. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, na mocy którego nakazał J. N. (1) i A. N. zapłatę na rzecz (...) w upadłości kwotę 109034,99 złotych wraz z kosztami procesu.

Do chwili obecnej wierzyciel nie uzyskał pełnego zaspokojenia.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonej J. N. k. 216, zeznania świadka S. S. k. 43, pismo (...) k. 49, pismo J. N. k. 50, pismo syndyka k. 51, postanowienie SR we Włocławku k. 203- 204, informacja (...) w upadłości k. 258- 262, 272, nakaz zapłaty k. 19, postanowienie k. 39 akt I Nc 125/16 Sądu Okręgowego we Włocławku)

J. N. (1) nie była dotychczas karana sądownie.

(dowód: dane o karalności k. 104, 210, 222, 265)

A. N. nie był dotychczas karany sądownie

(dowód: dane o karalności k. 221, 266)

Oskarżona J. N. (1) przyznała się tylko do tego, że ciągnik przewłaszczony na rzecz (...), wspólnie z mężem, sprzedali. Uczynili to ze względu na trudną sytuację. Przez wszystkie lata rozwijali gospodarstwo, ale w pewnym momencie przeinwestowali. Dochody były coraz niższe. Produkcja stawała się nieopłacalna. Rok 2015 był rokiem bardzo trudnym z uwagi na suszę. Oszacowane straty przez państwo to ponad 200000 złotych. Zmusiła ich sytuacja do sprzedaży ciągnika, żeby nie stracić płynności finansowej i móc utrzymać zwierzęta. Osobiście poinformowała (...) o tym, że sprzedała ten ciągnik. Próbowała znaleźć rozwiązanie, aby zabezpieczeniem było co innego, ale wpisy na hipotekę są już bardzo wysokie. Było to niemożliwe do zrealizowania, aby bardziej je obciążyć. Nigdy nie chciała nikogo oszukać zaciągając pożyczkę. Nie miała takiego zamiaru. Był to już kolejny z kilkudziesięciu zaciągniętych pożyczek, czy kredytów, które starała się spłacić.

Ze (...)-iem (...) związała się w styczniu 2015 r. Była to pożyczka na 34000 złotych. Była udzielona na wstawienie bydła opasowego. Pożyczkę tę spłaciła. Kolejną pożyczką jest pożyczka ta na kwotę 96000 złotych. Była to oferta, którą wystosował pracownik (...)-u. Pieniądze przeznaczyli na spłatę zobowiązań w innych bankach i częściowo na zakup środków do produkcji na wiosnę 2015 r. Dała zabezpieczenie w formie umów przewłaszczenia. Oprócz ciągnika były jeszcze inne maszyny, które do dzisiaj są w gospodarstwie. Oprócz tego była jeszcze forma dopłat bezpośrednich. Było to jej ustne zobowiązanie, że dopłaty będą przekazane na rzecz (...)-u. Później dokonała zmiany na (...). Podała nr do (...)-u. Poza tym było poręczenie męża oraz weksel. Uzyskanie tej pożyczki nie było trudne i trwało około 1,5 h. Zdali sobie sprawę po roku 2015, że będą mieli kłopoty ze spłatą tego zobowiązania. Wtedy też mąż udał się do siedziby (...). Chcieli złożyć pismo i złożyli pismo o przesunięcie tej spłaty. Wtedy dowiedzieli się, że (...) upadnie. Wizyty pracowników (...) były trzy, czy cztery. Trzy na pewno, w chwili gdy nie spłacili zobowiązania. Za każdym razem nie były to te same osoby. Na pewno byli w kwietniu 2016 r. Każda z tych wizyt służyła do sprawdzenia tego, czy maszyny oprócz ciągnika, które stanowią zabezpieczenie są na terenie mojego gospodarstwa. Restrukturyzacja zadłużenia nie była możliwa. Rozmowy telefoniczne się odbywały i nadal jest w kontakcie ze (...). Uważa, że nie wprowadziła (...)-u w żaden błąd. O wszystkim poinformowała. Przed zaciągnięciem pożyczki na pewno w formie ustnej informowała o wszystkich zobowiązaniach. Mówiła, że ma wspinane hipoteki na nieruchomości. Mówiła o kredytach, które ma w (...) na kwotę miliona złotych. Umowa na kwotę 96.000 złotych była zawarta w siedzibie (...)-u K.. Nie było dla nich żadną przeszkodą udzielić pożyczki. Pracownik (...)-u (...) powiedział, że pożyczki są niejako odnawiane. Ciągnik sprzedała chyba za 20.000 złotych. Nikt go wcześniej nie wyceniał. Realna wartość ciągnika była w granicach 20.000-30.000 złotych. (...) poinformowała po sprzedaży ciągnika. Była rozmowa, że najpierw trzeba wystąpić do (...)-u, bo jest inna procedura, aby mogła to sprzedać samodzielnie.

Pierwsze spłaty nastąpiły prawie po dwóch latach ze względu na bardzo złą sytuację finansową. Byli z mężem w tak krytycznej sytuacji, że uznali, że jeśli zainwestują pieniądze z dopłat w gospodarstwo, to pozwolą one osiągnąć takie wpływy, że bez problemu uregulują tę pożyczkę. Nie stało się tak ze względu straty spowodowanych suszą. Plony były bardzo niskie. Stało się tak również ze względu na nieopłacalną produkcję ziemniaka. Na dzień zawarcia umowy miała zobowiązania na kwotę 200-300 tysięcy złotych, na pewno. Postępowanie komornicze jest prowadzone od stycznia 2017 r., jeśli chodzi o firmę (...). Pierwsze postępowanie komornicze było we wrześniu 2015 r. Dotyczyło zobowiązań z 2014 r. Trudno jest to wytłumaczyć. Prowadzenie gospodarstwa nie jest uzależnione tylko od wysiłków pracy. Są uzależnieni cenowo. Często jest tak, że produkcja, która wydaje się opłacalna wiosną, nie przynosi spodziewanych dochodów. Nie dokonywała choćby minimalnych wpłat, dlatego że regulowała inne zobowiązania. Nie poinformowała (...)-u, że zmieniła konto na dopłaty. Nie wie, dlaczego tego nie zrobiła. Myślała i miała nadzieję, że nie będzie miała problemów ze spłatą tego zobowiązania. Na styczeń 2015 r. miał około 5 wierzycieli (k. 215v.- 216v.).

Oskarżony A. N. przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, albowiem jak oświadczył, nie pamięta większości rzeczy sprzed wypadku, któremu uległ 15 września 2016 r. (k. 180- 181).

Przesłuchiwany na rozprawie oświadczył, że po wypadku za dużo nie pamięta i nie wie, co mówić. Nie pamięta, czy przed wypadkiem miał jakieś dolegliwości. Raczej nie chodził do żadnych specjalistów. Nie pytał lekarza, czy niepamięć będzie trwała i z czego wynika (k. 216v.- 217).

Sąd zważył, co następuje:

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazywał, że oskarżeni J. N. (1) i A. N. dopuścili się popełnienia zarzucanych im czynów zabronionych, działając z zamiarem bezpośrednim oraz w sposób zawiniony, przy czym w przypadku J. N. (1) w odniesieniu do pierwszego ze stawianych jej zarzutów, zdaniem Sądu, zawierał on jedynie znamiona przywłaszczenia środków pieniężnych.

Nie sposób nie zauważyć, że ustalony w sprawie stan faktyczny w zasadzie nie budził wątpliwości i wynikał zarówno z dowodów osobowych, jak i dowodów z dokumentów. Przede wszystkim nie budziły wątpliwości zarówno okoliczności zawarcia umowy z dnia 23 lutego 2015 r., jak i warunki jej realizacji przez pokrzywdzonego. Umowa została przy tym zawarta na okres 14 miesięcy, w którym należność miała zostać spłacona. Oskarżona udzieliła też szeregu zabezpieczeń spłaty wierzytelności w postaci: poręczenia spłaty przez A. N., umowy cesji jej wierzytelności względem Skarbu Państwa z tytułu dopłat unijnych, umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie ciągnika rolniczego i maszyn rolniczych oraz weksla in blanco. Mając na uwadze powyższe, jak też fakt, że oskarżona posiada znaczny majątek nie sposób uznać, iż doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego.

Nie ulegało też wątpliwości, że oskarżona J. N. (1), choć nie była związana terminami spłat przed kwietniem 2016 r., działając wraz z mężem, zbyła objęty umową przewłaszczenia ciągnik rolniczy marki U.. Sąd dał przy tym wiarę zeznaniom świadka M. H. (1), który opisał okoliczności jego sprzedaży. Zeznał mianowicie, że szczegóły transakcji uzgadniał z A. N., a przy zbyciu była również J. N. (1). Sąd nie miał żadnych podstaw, aby zeznania świadka poddać w wątpliwości, skoro nie kwestionowali ich oskarżeni, a znajdowały one potwierdzenie w dowodach z dokumentów. Istotnym były przy tym zeznania świadka, z których wynikało, że ciągnik nabył za kwotę wynikającą z umowy i była to kwota adekwatna do wartości rynkowej pojazdu. W sytuacji, gdy A. N. domagał się zapłaty w wyższej kwocie świadek nie był tym zainteresowany, albowiem jego zdaniem było to żądanie ponad miarę. Dlatego też, również wobec postawy stron, które nie kwestionowały powyższych twierdzeń, Sąd przyjął wartość ciągnika na kwotę 15000,00 złotych. Sąd dał również w pełni wiarę zeznaniom świadka S. S. (2), albowiem brak było podstaw, aby je zakwestionować.

Na wiarę zasługiwały również zeznania świadka B. B. (2), która wskazała okoliczności, w jakich doszło do zmiany dyspozycji w przedmiocie przelania środków z tytułu dopłat unijnych na rzecz oskarżonej. Zeznania świadka znajdowały przy tym potwierdzenie w dowodach z dokumentów. Świadek wskazała też, w jakich terminach oraz w jakich kwotach przekazano oskarżonej dopłaty w 2016 r.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że również wyjaśnienia oskarżonej J. N. (1) zasługiwały na wiarę o tyle, o ile oskarżona przyznała się do sprzedaży ciągnika rolniczego, który w dacie transakcji stanowił własność pokrzywdzonego, na podstawie umowy z dnia 23 lutego 2015 r. Sąd nie miał również podstaw, aby kwestionować te wyjaśnienia oskarżonej, w których wyjaśniła swoją sytuację materialną, a zwłaszcza znaczne jej pogorszenie w 2015 r. Niezgodne z ustalonym stanem faktycznym były natomiast te jej twierdzenia, w których przekonywała, że zobowiązanie do przekazania dopłat na rzecz (...) było jedynie zobowiązaniem ustnym. Przeczyła temu bowiem treść umowy cesji wierzytelności, w której w sposób jasny wskazano podstawę przekazania pokrzywdzonemu tych środków oraz możliwość ich zatrzymania w przypadku zwłoki w płatności należności wynikającej z umowy z dnia 23 lutego 2015 r. Oskarżona przyznała przy tym, że nie informowała (...), iż zmieniła dyspozycję w (...). Tłumaczyła, że miała nadzieję, iż uda jej się spłacić zadłużenie.

Natomiast wyjaśnienia oskarżonego A. N. nie wniosły do niniejszej sprawy żadnych istotnych okoliczności. Oskarżony wskazywał na swoją niepamięć, spowodowaną ciężkim wypadkiem, w którym uczestniczył. Sąd nie miał powodów, aby kwestionować te wyjaśnienia. Z drugiej strony Sąd nie miał też podstaw, aby uznać, że prawo A. N. do obrony została w jakimkolwiek stopniu naruszone. Przede wszystkim oskarżony był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika, który nie zgłaszał w tym zakresie żadnych zastrzeżeń, również co do zdolności oskarżonego do udziału w postępowaniu. Dlatego też Sąd nie miał obowiązku podejmowania z urzędu w tym zakresie jakichkolwiek czynności, skoro zachowanie oskarżonego zostało szczegółowo opisane przez świadka M. H. (1) i wynikało z dowodów z dokumentów.

Okoliczności popełnienia czynów zabronionych nie pozostawiały przy tym żadnych wątpliwości co do tego, że oskarżeni dopuścili się tych czynów, działając z zamiarem bezpośrednim. Wynikało to z wyjaśnień samej oskarżonej J. N. (1), która przyznała, że sytuacja jej rodziny w 2015 r. uległa znacznemu pogorszeniu, a już od 2014 r. mieli problemy z tym, aby na bieżąco regulować swoje zobowiązania. Oskarżona przyznała też, że zbywając ciągnik rolniczy uzyskała środki na bieżące funkcjonowanie swojego gospodarstwa rolnego. Dlatego też postać zamiaru oskarżonych nie mogła budzić wątpliwości. Tym bardziej, że zarówno J. N. (1) jak i A. N. wiedzieli o tym, iż ciągnik marki U. stanowił własność (...) i został jedynie oddany im do używania. Natomiast w przypadku czynu zarzucanego oskarżonej J. N. (1) również sytuacja, w jakiej się znalazł skłoniła ją po pozbawienia pokrzywdzonego należnych mu środków. Oskarżona wraz z mężem zawarła bowiem nową umowę o kredyt z Bankiem Spółdzielczym w C., której zabezpieczeniem było m. in. pełnomocnictwo banku do pobierania środków z konta bankowego, na które miały wpływać dopłaty unijne. Zmieniając dyspozycję w (...) oskarżona z pełną świadomością pozbawiła (...) należnych jej środków z tytułu cesji wierzytelności. Dlatego również w tym zakresie Sąd miał podstawy do przypisania jej bezpośredniego zamiaru popełnienia czynu zabronionego.

Sąd nie stwierdził przy tym w sprawie żadnych okoliczności wyłączających winę oskarżonych. Żadne z nich nie leczyło się psychiatrycznie ani odwykowo. Czyny miały charakter pospolitych przestępstw przeciwko mieniu, wymagających podejmowania logicznych i przemyślanych czynności, zmierzających do osiągnięcia zamierzonych celów. Oczywiście Sąd miał na uwadze fakt bardzo poważnego urazu oskarżonego, który wiązał się z długotrwałym leczeniem m. in. neurologicznym. Tyle tylko, że do urazu tego doszło już po zdarzeniu objętym aktem oskarżenia, a więc nie mogło to wpływać na powzięcie wątpliwości co do poczytalności oskarżonego. Sąd miał przy tym bezpośredni kontakt z oskarżonym, który choć powoływał się na niepamięć zachowywał się w sposób racjonalny i zrozumiale odpowiadał na zadawane mu pytania. Ponownie przypomnieć trzeba, że o ocenie, czy zachodzą okoliczności wzbudzające uzasadnioną obawę o poczytalności decyduje całokształt danych odnoszących się do charakteru czynu sprawcy, sposobu jego działania, jego linii życiowej lub szczególnych okoliczności i zdarzeń istotnych z punktu widzenia rozważanej kwestii (por. wyrok SN z dnia 17 września 2003 r., w sprawie II KK 109/03, opubl. OSNKW 2003/1/1998). Odnośnie stanu zdrowia psychicznego należy kierować się doświadczeniem życiowym, a przede wszystkim zdrowym rozsądkiem i odrzucić powoływanie biegłych psychiatrów z ostrożności procesowej. (por. wyrok SN z dnia 30 grudnia 1970 r., w sprawie IV KR 227/10, opubl. OSNKW 1971/5/69, wyrok SN z dnia 9 sierpnia 1971 r., w sprawie I KR 135/71, opubl. OSNPG 1982/11/209, wyrok SN z dnia 27 marca 1986 r., w sprawie II KR 61/86, opubl. OSNPG 1986/11/144). W świetle okoliczności wskazanych powyżej brak było więc podstaw, aby poczytalność oskarżonych poddawać w wątpliwość.

Mając na uwadze powyższe Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że oskarżeni zachowaniem swoim wyczerpali znamiona przestępstw:

- J. N. (1) z art. 284 § 1 kk w ten sposób, że w dniu 12 października 2015 r. w C. przywłaszczyła sobie środki pieniężne stanowiące zabezpieczenie spłaty wierzyciela, na podstawie umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) w postaci cesji wierzytelności przysługującej jej względem Skarbu Państwa, w ten sposób, że złożyła do Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosek o wpis do ewidencji producentów rolnych, zmieniając dotychczasową dyspozycję wypłaty należnych jej środków z tytułu dopłat bezpośrednich oraz płatności na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rachunek prowadzony w Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości) na innych rachunek bankowy, w wyniku czego na rachunek Kasy nie zostały przekazane środki w łącznej wysokości 81990,14 złotych tytułem spłaty wskazanej powyżej pożyczki, czym działała na szkodę Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości);

- J. N. (1) i A. N. z art. 284 § 2 kk w ten sposób, że w dniu 30 września 2015 r. w C. przywłaszczyli powierzony i stanowiący zabezpieczenie spłaty wierzyciela, na podstawie umowy pożyczki (kredytu konsumenckiego) nr (...) w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie, ciągnik rolniczy marki URSUS typ 912 nr rej. (...), rok produkcji 1997, nr VIN: (...) o wartości 15000,00 zł w ten sposób, że zbyli go ustalonej osobie, czym działali na szkodę Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo- Kredytowej (...) we W. (obecnie Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo- Kredytowa (...) we W. w upadłości).

Kwalifikacja prawna czynów przypisanych oskarżonych nie budziła żadnych wątpliwości. Dokonana natomiast przez Sąd zmiana tej kwalifikacji (w odniesieniu do J. N. (1)), czy tez opisu czynu (w odniesieniu do J. N. (1) i A. N.) była wynikiem rozważań w oparciu o przeprowadzone w sprawie dowody.

Oceniając czyn zarzucany oskarżonej J. N. (1) Sąd nie podzielił stanowiska, że wyczerpywał on znamiona występku art. 286 § 1 kk. Już bowiem sam opis tego czynu, zaproponowany aktem oskarżenia mógł budzić uzasadnione zastrzeżenia. Niewątpliwym było bowiem, że przypisanie oskarżonej oszustwa na szkodę pokrzywdzonego, wymagało od Sądu kategorycznego ustalenia, że już w momencie zawierania umowy ze (...) miała ona zamiar popełnić czyn zabroniony w sposób wskazany w omawianym przepisie ustawy. Ocena taka mogła być natomiast dokonana jedynie w oparciu o okoliczności ujawnione najpóźniej w dniu zawierania umowy z pokrzywdzonym. Tym samym czynności podjęte przez nią w październiku 2015 r. nie mogły mieć żadnego znaczenia dla oceny tego zamiaru w lutym 2015 r. Przypomnieć trzeba, że czyn z art. 286 § 1 kk polega na tym, że sprawca, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Oczywiście w niniejszej sprawie w grę mogło wchodzić jedynie wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd. Poza sporem pozostawało, że przez bardzo długi okres czasu, aż do wszczęcia postepowania, J. N. (1) nie wykonywała swojego zobowiązania względem pokrzywdzonego. Mogło to świadczyć o zamiarze wprowadzenia go w błąd. Tyle tylko, że rzeczywiście sytuacja oskarżonej od 2015 r. była niewątpliwe trudna na tyle, że zostały wobec niej wszczęte postępowania egzekucyjne. Oskarżona posiadała liczne zobowiązania, a wypadki losowe dodatkowo komplikowały jej już trudną sytuację. Pamiętać jednak trzeba, że wierzytelność pokrzywdzonego została zabezpieczona przejęciem na własność licznych maszyn, wekslem in blanco, cesją praw z dopłat unijnych, a także umową poręczenia. Już tylko wartość ciągnika i samych maszyn w znacznej części pozwoliłaby uzyskać pokrzywdzonemu zaspokojenie swojego roszczenia. Dlatego też sam fakt, że J. N. (1) nie zapłaciła w terminie należności nie mógł jeszcze świadczyć o tym, że zamierzała oszukać pokrzywdzonego przy zawieraniu umowy zwłaszcza, że dług w części spłaciła, a obecnie podejmuje również działania zmierzające do zabezpieczenia interesów pokrzywdzonego. Zdaniem Sądu nie można więc mówić o tym, że oskarżona wypełniła znamiona przestępstwa oszustwa. Natomiast zasadnym było przypisanie oskarżonej przestępstwa przywłaszczenia środków objętych umową cesji. Sąd zdaje sobie sprawę, że w tym przypadku mowa o zdarzeniu z października 2015 r., a nie z lutego 2015 r. Dlatego też należy w pierwszej kolejności wyjaśnić kwestię granic oskarżenia. Przypomnieć należało, że zagadnienie tożsamości czynu zarzucanego i przypisanego, związane z zachowaniem zasady skargowości należy w procesie karnym do zagadnień trudnych, rodzących szereg problemów w praktyce orzeczniczej. Trudne, o ile w ogólne możliwe, jest sformułowanie ścisłej, uniwersalnej zasady pozwalającej na łatwe zbadanie, czy tożsamość ta została zachowana. Koniecznym jest bowiem dokonanie indywidualnej analizy w odniesieniu do konkretnego przypadku z uwzględnieniem ustalonych faktów dotyczących przedmiotu i podmiotu przestępstwa, czasu i miejsca jego popełnienia oraz porównania zakresu wspólnych dla czynu zarzucanego i przypisanego znamion czynu. Nie budzi natomiast wątpliwości, że to ramy zakreślone w zarzucie, także jego uzasadnieniu, wyznaczają zakres tożsamości. Rozważając powyższą kwestię Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 marca 2011 r., w sprawie III KK 366/10, opubl. OSNKW 2011/6/51 wskazał, że tożsamość (identyczność) czynu będzie wyłączona w przypadku odmienności podmiotów czynu i różności dóbr naruszonych czynem oraz różnicy w przypadku osoby pokrzywdzonego. W innym orzeczeniu podniósł, że granice oskarżenia wyznacza podmiot przestępstwa, przedmiot ochrony prawnej, także tożsamość pokrzywdzonego, a modyfikacja opisu czynu nie może naruszać istoty zarzucanego oskarżonemu w akcie oskarżenia przestępstwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2005 r., w sprawie WK 27/05, OSNwSK 2006/1/234, por. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 4 lutego 2003 r., w sprawie II AKa 178/02, opubl. OSA| (...), wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2006 r., w sprawie IV KK 194/06, OSNwSK 2006/1/1663, wyrok z dnia 16 października 2010 r., w sprawie III KK 97/10, opubl. (...) 6/11, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2012 r., w sprawie II KK 9/12, opubl. zbiór Lex 1226693). Podobnie Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 20 kwietnia 2011 r., w sprawie II AKa 47/11, opubl. OSASz 2012/1/5-23 wskazał, że narusza zasadę tożsamości czynu przypisanie oskarżonemu zamiaru, który w swym zabarwieniu w istotny sposób różni się od strony podmiotowej czynu zarzucanego w akcie oskarżenia. Natomiast M. C. wyraził pogląd, że identyczność czynu wyłącza oprócz różności podmiotów czynu, również różnorodność chronionych dóbr prawnych (Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne, PWN 1984, s. 299 i nast.). Chodzi przy tym o to, aby oskarżony nie był zaskoczony możliwością skazania go za zupełnie inny czyn, aniżeli został mu zarzucony. Mając na uwadze powyższe nie sposób nie zauważyć, iż prokurator zarzucił oskarżonej czyn polegający na tym, że w okresie od 23 lutego 2015 roku do 12 października 2015 roku w B. oraz C., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, zawierając umowę pożyczki nr (...) ze Spółdzielczą (...) z siedzibą we W. w kwocie 96 000,00 zł której jedynym z zabezpieczeń spłaty pożyczki była umowa przelewu przysługujących J. N. (1) wierzytelności z tytułu dopłat unijnych za rok 2015, wprowadziła w błąd pracowników (...) co do zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania finansowego oraz zamiaru zlecenia Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przelania dotacji unijnych za rok 2015 na posiadany rachunek w (...) – które to środki pieniężne następnie zgodnie z wydaną przez nią w dniu 23.02.2015 r. pisemną dyspozycją miały zostać zaksięgowane przez pożyczkodawcę na rachunek pożyczkowy – poprzez zmianę zlecenia złożonego w dniu 05.10.2015 r. w Biurze Powiatowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w C. co do rachunku, na który miały wpłynąć dotacje unijne za rok 2015 - z rachunku (...) na rachunek Banku Spółdzielczego Oddział w C. , doprowadziła (...) z siedzibą we W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 96 000,00 zł. Zatem granice czasowe zostały określone bardzo szeroko. W opisie zarzucanego oskarżonej czynu wskazano jej zachowanie z października 2015 r., gdy zmieniła dyspozycję co do sposobu przekazania dotacji unijnych na rachunek (...). Przestępstwa z art. 284 kk i art. 286 kk są przestępstwami przeciwko mieniu, a więc istota przestępstw jest zbliżona. Działania oskarżonej były skierowane przeciwko ściśle określonym środkom pieniężnym. Wreszcie zachowana została tożsamość pokrzywdzonego. Mając na uwadze powyższe Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że przypisując oskarżonej czyn z art. 284 § 1 kk (przy tym określonym jego opisie) w miejsce zarzucanego z art. 286 § 1 kk, nie naruszył zasady skargowości.

Przestępstwa z art. 284 § 1 kk dopuszcza się sprawca, który przywłaszcza cudzą rzecz ruchomą, a rzeczą taką są również pieniądze w walucie polskiej. Niewątpliwie oskarżonej przysługiwało prawo do dopłat dla rolników, przy czym dopłaty te, jeszcze nie sprecyzowane, zostały objęte umową cesji wierzytelności, którą J. N. (1) posiadała względem Skarbu Państwa. Pokrzywdzony mógł natomiast zachować je do wysokości wierzytelności w przypadku braku spłaty przez pokrzywdzoną. Oznaczało to, że na rzecz pokrzywdzonego przeszła własność tych środków. Natomiast oskarżona pozbawiła (...) zabezpieczenia poprzez zlecenie przelania tych środków na inny rachunek bankowy, do którego pokrzywdzony nie miał żadnych praw. Nie ulegało też wątpliwości, że pokrzywdzony nie wiedział o działaniach oskarżonej i nie godził się na nie. W ocenie Sądu, w wyniku czynu oskarżonej, który zrealizowała w dniu 12 października 2015 r., doszło więc do przywłaszczenia przekazanych w 2016 r. pieniędzy, szczegółowo wymienionych we wcześniejszej części uzasadnienia. Oczywiście skutek ten oskarżona osiągnęła z chwilą, gdy pracownicy (...) wprowadzili odpowiednie dane do systemu rozliczeń, co nastąpiło w dniu 12 października 2015 r., a nie w momencie złożenia dyspozycji.

Natomiast kwalifikacja prawna czynu przypisanego J. N. (1) i A. N. nie mogła już budzić żadnych wątpliwości. Stanowił on bowiem występek z art. 284 § 2 kk, czyli przywłaszczenie cudzej rzeczy powierzonej. Przywłaszczenie jest działaniem polegającym na postąpieniu z cudzą rzeczą tak jakby było się jej właścicielem. Sprawca musi więc zmierzać do postąpienia z rzeczą cudzą, np. zatrzymania dla siebie lub przekazania innej osobie beż żadnego do tego tytułu. Dodatkowo kwalifikowany typ przywłaszczenia polega na przywłaszczeniu rzeczy powierzonej. Powierzenie jest w istocie przekazaniem rzeczy z zastrzeżeniem jej zwrotu. W niniejszej sprawie tak właśnie było, skoro J. N. (1) przeniosła własność ciągnika rolniczego na (...), a była jego posiadaczem jedynie jako biorący w używanie. Nie mogła więc podejmować do cudzego mienia żadnych czynności rozporządzających, skoro był on zabezpieczeniem spłaty pożyczki, a w przypadku zwłoki, mógł zostać zabrany przez nowego właściciela. Niewątpliwe natomiast A. N. jako mąż oskarżonej, a przy tym poręczyciel spłaty pożyczki o przewłaszczeniu wiedział. Dlatego też również popełnił kwalifikowany typ czynu zabronionego- przywłaszczenia. Wartość szkody Sąd ustalił natomiast na podstawie zeznań świadka oraz dokumentu w postaci umowy sprzedaży.

Przystępując do wymiaru kary Sąd miał na uwadze dyrektywy wskazane w art. 53 kk.

Nie ulegało wątpliwości, iż stopień społecznej szkodliwości oraz stopień zawinienia oskarżonych były znaczne. Wymierzone kary były współmierne do stopnia społecznej szkodliwości i stopnia zawinienia oskarżonych. Przede wszystkim dopuścili się oni przestępstw przeciwko mieniu, pośrednio godząc też w pewność obrotu prawnego. Do podobnych przestępstw należało odnieść się wyjątkowo krytycznie. Mienie podlega szczególnej ochronie, a zatem zamach na takie dobro powinien spotkać się z odpowiednią reakcją organów władzy publicznej.

Wymierzona kara uwzględniała okoliczności łagodzące i obciążające oskarżonych.

Na niekorzyść J. N. (1) przemawiał fakt, że dopuściła się ona dwóch czynów zabronionych, działając z pełną świadomością pokrzywdzenia swojego wierzyciela.

Z drugiej strony Sąd wziął pod uwagę, że nie była dotychczas karana sądownie i podjęła się spłaty zadłużenia.

W przypadku A. N. Sąd miał na uwadze, że w pełni akceptował postepowanie swojej żony, mając świadomość podejmowanych przez nią czynności.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął natomiast pod uwagę, że oskarżony nie był dotychczas karany sądownie.

Mając na uwadze powyższe Sąd skazał:

- J. N. (1)- za czyn z art. 284 § 1 kk, na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

- J. N. (1) i A. N.- za czyn z art. 284 § 2 kk, na kary po 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności.

W przekonaniu Sądu jedynie kary pozbawienia wolności była adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonych i stopnia ich zawinienia, a jako taka osiągną pokładane w nich cele w zakresie oddziaływania społecznego oraz wpłyną wychowawczo i zapobiegawczo na przyszłość wobec oskarżonych, mimo wymierzenia ich w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. W ocenie Sądu, z uwagi na charakter popełnionych przez oskarżonych czynów, sposób działania, nasilenie złej woli, należało podjąć zdecydowane działania w celu zapobieżenia podobnym sytuacjom w przyszłości. Sąd uznał, iż brak jest podstaw do łagodniejszego potraktowania oskarżonych- brak podstaw do warunkowego umorzenia postępowania. Podkreślić też, że dyrektywy wymiaru kary w zasadzie uniemożliwiały wymierzenie oskarżonym innych kar. Pamiętać trzeba, że oskarżeni posiadają liczne zobowiązania. Nałożenie kar grzywny mogłoby w praktyce stanowić dla nich większą dolegliwość niż kary pozbawienia wolności, które- o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia, nie będą na obecnym etapie postępowania wykonywane. Natomiast niecelowym byłoby również wymierzenie kar ograniczenia wolności. A. N. uległ bardzo ciężkiemu wypadkowi, a więc kara ta po prostu nie mogłaby być wykonana, skoro porusza się on na wózku i nie jest w stanie wykonać wobec własnej osoby podstawowych czynności. W tej sytuacji ciężar utrzymania gospodarstwa spadł na J. N. (1), która również nie byłaby w stanie wykonywać nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne.

Na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk oraz art. 86 § 1 kk Sąd połączył orzeczone wobec oskarżonej J. N. (1) kary pozbawienia wolności i jako karę łączną wymierzył jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Przy wymiarze kary łącznej Sąd zastosował zasadę częściowej absorpcji. Przypomnieć jedynie trzeba, że orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W uzasadnieniu projektu Ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie Ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396) wskazano, że przepis ten przewiduje dyrektywy wymiaru kary łącznej. Ponieważ orzeczenie tej kary jest na korzyść skazanego (względem sumy kar jednostkowych), stąd przedmiotem oceny sądu powinny być w tym wypadku nie elementy związane bezpośrednio z czynem, uwzględnione już w wyroku skazującym, co tym bardziej ma znaczenie przy braku rozwiązywania węzła kary łącznej, ale elementy związane z osobą sprawcy. W ten sposób uzasadniona jest propozycja ograniczenia dyrektyw wymiaru kary do celów prewencyjnych i izolacyjnych".

Nie mogło też umknąć z pola widzenia Sądu, że celem art. 85a kk nie jest wyczerpująca kodyfikacja kryteriów kształtowania sądowego wymiaru kary łącznej. W istotnej mierze nadal aktualne pozostają zatem wypracowane w doktrynie i orzecznictwie kryteria oparte na powiązaniach między przestępstwami, za które orzeczono kary podlegające łączeniu. Znaczenie tego dorobku ulec musi jedynie pewnemu przewartościowaniu ze względu na odejście przez ustawodawcę od realnego zbiegu przestępstw zamkniętego pierwszym wyrokiem co do któregokolwiek z nich jako przesłanki orzekania kary łącznej (por. R. A. Stefański, Komentarz do art 86a kk, Legalis). Orzekając karę łączną i mając na uwadze powyższe Sąd zastosował zasadę częściowej absorpcji również kar z uwagi na zbieżność czasową, przedmiotową oraz podmiotową. Sąd nie znalazł przy tym podstaw, aby przy wymiarze kary łącznej zastosować zasadę całkowitej absorpcji. Zastosowanie pełnej absorpcji byłoby uzasadnione wyłącznie wtedy, gdy przesłanka prognostyczna pozwalała na stwierdzenie, że kara łączna w wysokości najwyższej z wymierzonych kar jednostkowych, byłaby wystarczającą oceną zachowania się sprawcy. Zważywszy na okoliczności sprawy ocena taka byłaby nieuzasadniona.

Sąd stwierdził przy tym jednocześnie, że dla osiągnięcia celów kary wobec obojga oskarżonych wystarczające było na tym etapie postępowania zastosowanie środka probacyjnego w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kar pozbawienia wolności. Dlatego też Sąd skorzystał z tego dobrodziejstwa i ustalił okres próby w stosunku do obu oskarżonych na rok. Sąd uznał bowiem, że warunki i właściwości osobiste oskarżonych, uzasadniały przekonanie, że nie popełnią oni w przyszłości przestępstwa i będą przestrzegać obowiązującego porządku prawnego. Brak ponadto podstaw do twierdzeń, że oskarżeni są tak zdemoralizowani, że cele kary zostaną osiągnięte tylko poprzez wymierzenie kar izolacyjnych. Najwłaściwszym środkiem dla osiągnięcia celów kary było więc właśnie zastosowanie środka probacyjnego.

Sąd odstąpił od orzeczenia na rzecz pokrzywdzonego środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody. Przypomnieć trzeba, że obowiązek naprawienia szkody, przewidziany w art. 46 § 1 kk, dotyczy tylko szkody, której nie naprawiono w całości albo w części (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2013 r., III KK 27/13, OSNKW 2013/7/57, podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2010 r., IV KK 282/10, LEX nr 667515, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2009 r., III KK 257/09, LEX nr 550484, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2005 r., V KK 355/04, Lex nr 148196).Sąd jest więc zwolniony z orzeczenia obowiązku naprawienia szkody w sytuacji, gdy szkoda została już naprawiona czy to przez samego sprawcę, czy przez zakład ubezpieczeń. Nie mogło jednak umknąć z pola widzenia Sądu, że chodzi o sytuację, gdy doszło do rzeczywistego naprawienia szkody, ewentualnie do rozstrzygnięcia w tym zakresie w innym postępowaniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r., III KK 343/08, Lex nr 477886). Skoro pokrzywdzony uzyskał już tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy we Włocławku, to wydanie drugiego tytuł wykonawczego byłoby niedopuszczalne.

Mając na uwadze fakt, że sytuacja oskarżonej J. N. (1) jest skomplikowana, również w celu systematycznej kontroli przebiegu okresu próby Sąd, na podstawie art. 73 § 1 kk, oddał ją w tym czasie pod dozór kuratora sądowego, a na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk, zobowiązał do informowania kuratora o przebiegu okresu próby.

Natomiast Sąd uznał, że stan zdrowia oskarżonego A. N. utrudniałby mu właściwą realizację obowiązków wynikających z dozoru. Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązał go więc do informowania sądu o przebiegu okresu próby.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalniając oskarżonych od obowiązku ich uiszczenia uznając, że przemawiały za tym względy słuszności, skoro znajdują się oni w trudnej sytuacji życiowej,