Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 kwietnia 2018 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. stwierdził, że R. P. nie posiada uprawnień do emerytury wojskowej.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, że emerytura wojskowa przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej, który w dniu zwolnienia z tej służby posiada 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim. Rozkazem personalnym Dowódcy Generalnych Rodzajów Sił Zbrojnych nr 102 z dnia 10 listopada 2017 roku wnioskodawca został zwolniony z zawodowej służby wojskowej stałej w dniu 31 stycznia 2018 roku. Natomiast
w okresie od dnia 16 grudnia 2013 roku do dnia 16 marca 2014 roku R. P. był tymczasowo aresztowany oraz od dnia 6 marca 2014 roku do dnia 1 grudnia 2014 roku był zawieszony w czynnościach służbowych. Powyższe okresy nie zostały zaliczone do okresu służby wojskowej. Tym samym wnioskodawca posiada łącznie 14 lat, 4 miesiące i 15 dni służby wojskowej.

(decyzja – k. 33 akta (...))

Odwołanie od wyżej wymienionej decyzji złożył w dniu 15 maja 2018 R. P., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i zaliczenie na poczet okresu, o którym mowa w art.12 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 roku o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin - okresu od dnia 16 grudnia 2013 roku do dnia 6 marca 2014 roku (tymczasowego aresztowania) i od dnia 6 marca 2014 roku do dnia 1 grudnia 2014 roku (okresu zawieszenia w czynnościach służbowych) i w konsekwencji stwierdzenie, że odwołujący posiada uprawnienia do emerytury wojskowej. W uzasadnieniu wskazano, że ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin nie zawiera żadnych ograniczeń w zakresie możliwości zaliczania do okresu stażowego okresów tymczasowego aresztowania, jak również zawieszenia w czynnościach służbowych. Brak też jest w niej odesłań do innych aktów prawnych, w szczególności w zakresie tego, jakie okresy służby wojskowej podlegają zaliczeniu na poczet wysługi emerytalnej.

(odwołanie – k. 3 – 4)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 14 czerwca 2018 roku Wojskowe Biuro Emerytalne wniosło o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 9)

Na rozprawie w dniu 7 listopada 2018 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie oraz wniósł o zasądzenie kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

(e – protokół rozprawy z dnia 7 lutego 2018 roku – 00:02:02 – 00:02:45 – k. 23, płyta CD)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

R. P. urodził się (...).

(bezsporne)

W dniu 5 lutego 2018 roku wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę wojskową.

(wniosek – k. 3 – 4 akta (...))

W okresie od 1 października 2002 roku do 31 stycznia 2018 roku R. P. pełnił czynną służbę wojskową, w tym:

- w okresie od 1 lutego 2005 roku do 31 stycznia 2011 roku pełnił zawodową służbę kontraktową;

- w okresie od 1 lutego 2011 roku do 31 stycznia 2018 roku pełnił zawodową służbę wojskową stałą.

W okresie od 27 stycznia 2015 roku do 31 stycznia 2018 roku zajmował stanowisko służbowe młodszego technika w 32. Bazie Lotnictwa Taktycznego.

R. P. został zwolniony z zawodowej służby wojskowej na podstawie Rozkazu Personalnego Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych nr 102 z dnia
10 listopada 2017 roku.

(świadectwo służby – k. 15 akta (...), rozkaz personalny – k. 17 akta (...))

W okresie od 17 grudnia 2013 roku do 6 marca 2014 roku R. P. był tymczasowo aresztowany.

(świadectwo zwolnienia – k. 35 akta (...))

Postanowieniem Wojskowego Sądu Okręgowego z dnia 6 marca 2014 roku wobec R. P. zastosowano środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia go w czynnościach służbowych magazyniera MPS Jednostki Wojskowej (...) w Ł..

(postanowienie – k. 24 – 26 akta (...))

Od dnia 1 stycznia 2014 roku wnioskodawca otrzymywał połowę ostatnio otrzymanego uposażenia zasadniczego na mocy decyzji administracyjnej wydanej przez Dowódcę Jednostki Wojskowej w Ł. nr (...) z dnia 31 grudnia 2013 roku.

(bezsporne)

Decyzją nr (...) Dowódcy Jednostki Wojskowej nr (...) z dnia 24 marca 2014 roku:

1) stwierdzono wygaśnięcie z dniem 5 marca 2014 roku prawomocnej decyzji administracyjnej wydanej przez Dowódcę Jednostki Wojskowej w Ł. nr (...) z dnia 31 grudnia 2013 roku w sprawie zawieszenia plut. R. P. od dnia 1 stycznia 2014 roku połowy ostatnio otrzymanego uposażenia zasadniczego, tj. 1.520,00 zł, w związku z tymczasowym aresztowaniem;

2) zawieszono od dnia 6 marca 2014 roku plut. R. P. połowę ostatnio otrzymanego uposażenia zasadniczego, tj. 1.520,00 zł, w związku z zawieszeniem w czynnościach służbowych.

(decyzja – k. 29 akt osobowych)

Postanowieniem Prokuratora Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Warszawie z dnia 26 listopada 2014 roku uchylono zastosowany przez Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie, wobec R. P., środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych magazyniera MPS Jednostki Wojskowej (...) w Ł..

(postanowienie – k. 28 – 29 akta (...))

W okresie tymczasowego aresztowania, a następnie zawieszenia w czynnościach służbowych R. P. nie wykonywał czynności magazyniera. Natomiast w okresie zawieszenia w czynnościach służbowych pełnił inne funkcje jako żołnierz. Wnioskodawca był do dyspozycji dowódcy i wykonywał czynności na kompani remontowej w tej samej jednostce. Przez cały ten okres otrzymywał połowę uposażenia, ale w okresie zawieszenia wykonywał pracę w dotychczasowym wymiarze. Po upływie okresu zawieszenia wnioskodawca otrzymywał pełne uposażenie.

(bezsporne)

Decyzją z dnia 16 lutego 2018 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego stwierdził, że R. P. nie posiada prawa do świadczenia pieniężnego przysługującego w okresie 1 roku po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej ze względu na brak 15 – letniego okresu nieprzerwanej zawodowej służby wojskowej.

(decyzja – k. 30 akta (...))

Zaskarżoną decyzją z dnia 3 kwietnia 2018 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. stwierdził, że R. P. nie posiada uprawnień do emerytury wojskowej. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że emerytura wojskowa przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej, który w dniu zwolnienia z tej służby posiada 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim. Rozkazem personalnym Dowódcy Generalnych Rodzajów Sił Zbrojnych nr 102 z dnia 10 listopada 2017 roku wnioskodawca został zwolniony z zawodowej służby wojskowej stałej w dniu 31 stycznia 2018 roku. Natomiast w okresie od dnia 16 grudnia 2013 roku do dnia 16 marca 2014 roku R. P. był tymczasowo aresztowany oraz od dnia 6 marca 2014 roku do dnia 1 grudnia 2014 roku był zawieszony w czynnościach służbowych. Powyższe okresy nie zostały zaliczone do okresu służby wojskowej. Tym samym wnioskodawca posiada łącznie 14 lat, 4 miesiące i 15 dni służby wojskowej.

(decyzja – k. 33 akta (...))

Wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2018 roku, w sprawie o sygn. akt So. 11/18, Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie uznał plut. R. P. za winnego czynu z art. 258 § 1
k. k. oraz z art. 278 § 1 k. k. w zw. z art. 12 k. k. w zw. z art. 65 § 1 k. k. i wymierzył karę łączną 1 roku pozbawienia wolności zawieszając wykonanie orzeczonej kary na okres próby wynoszący 2 lata oraz karę grzywny w wysokości 180 stawek dziennych grzywny i ustalając wysokość jednej stawki grzywny na 50 zł. Wnioskodawcy nie został pozbawiony praw publicznych.

(wyrok – k. 27 – 29)

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dokumentację z akt Wojskowego Biura Emerytalnego oraz dokumentację przedłożoną w toku procesu przez wnioskodawcę. Wiarygodność przedłożonej w sprawie dokumentacji nie została zakwestionowana przez żadną ze stron postępowania. Zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd Okręgowy uznał za spójny i kompletny, a przez to mogący stanowić podstawę prawdziwych ustaleń w sprawie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 roku o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2225) emerytura wojskowa przysługuje żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej, który w dniu zwolnienia z tej służby posiada 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim, z zastrzeżeniem art. 12a, z wyjątkiem żołnierza, który ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonej z uwzględnieniem okresów służby wojskowej w Wojsku Polskim i okresów równorzędnych z tą służbą.

Natomiast jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 7 wysługa emerytalna to okresy służby wojskowej w Wojsku Polskim i im równorzędne, łącznie z okresami, o których mowa w art. 14 i 16.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy do wysługi emerytalnej zalicza się również okresy pozbawienia wolności i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego, w przypadku gdy żołnierz został uniewinniony albo postępowanie karne zostało umorzone, w tym również warunkowo, a także okresy, w czasie których żołnierz nie pełnił służby wskutek wymierzonej mu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej - jeżeli następnie została ona uchylona.

W myśl art. 31 ust. 1 ustawy prawo do zaopatrzenia emerytalnego i wysokość świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia ustala w formie decyzji wojskowy organ emerytalny.

Zgodnie z dyspozycją art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 roku o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 173) żołnierzowi zawodowemu, który został zawieszony w czynnościach służbowych albo tymczasowo aresztowany, zawiesza się od najbliższego terminu płatności połowę ostatnio otrzymanego uposażenia zasadniczego oraz wypłatę dodatków o charakterze stałym, a także wypłatę należności pieniężnych, o których mowa w art. 94 oraz art. 95 pkt 1 i 3.

Jak stanowi art. 94 ust. 1 ustawy żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, odprawa w wysokości:

1) po roku służby - 100%,

2) po pięciu latach służby - 200%,

3) po dziesięciu latach służby - 300%

- kwoty uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego
w ostatnim dniu pełnienia służby.

W myśl art. 94 ust. 3 do okresu zawodowej służby wojskowej, o którym mowa w ust. 1 i 2, zalicza się okresy pełnienia nieprzerwanej czynnej służby wojskowej, z wyłączeniem okresów zawieszenia w czynnościach służbowych lub tymczasowego aresztowania, chyba że prawomocnym orzeczeniem postępowanie karne lub dyscyplinarne, będące przyczyną zawieszenia lub aresztowania, zostało umorzone bądź żołnierz został uniewinniony na podstawie prawomocnego wyroku lub orzeczenia o uniewinnieniu w postępowaniu dyscyplinarnym.

Ponadto, jak stanowi art. 95 ust. 1 pkt 1 żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej, niezależnie od odprawy, o której mowa w art. 94, przysługują m. in. należności pieniężne przez okres jednego roku po zwolnieniu ze służby wypłacane co miesiąc świadczenie pieniężne w wysokości kwoty uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami
o charakterze stałym, należnego w ostatnim dniu pełnienia służby. Natomiast zgodnie z art. 96 ust. 1 świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 95 pkt 1, przysługuje żołnierzowi,
z zastrzeżeniem ust. 2-4, który pełnił nieprzerwanie zawodową służbę wojskową przez okres co najmniej piętnastu lat. Przepis art. 94 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

W przedmiotowej sprawie decyzją Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego z dnia 3 kwietnia 2018 roku odmówiono R. P. prawa do emerytury wojskowej. Organ wojskowy stwierdził, że wnioskodawca posiada łącznie 14 lat, 4 miesiące i 15 dni służby wojskowej. Natomiast do okresu służby wojskowej nie uwzględniono następujących okresów:

- od dnia 16 grudnia 2013 roku do dnia 6 marca 2014 roku, gdy R. P. był tymczasowo aresztowany;

- od 6 marca 2014 roku do 1 grudnia 2014 roku, gdy wnioskodawca był zawieszony
w czynnościach służbowych.

Bezspornie w okresie tymczasowego aresztowania, jak również zawieszenia
w czynnościach służbowych, wnioskodawca otrzymywał połowę należnego uposażenia zasadniczego. Ponadto, w czasie zawieszenia w czynnościach służbowych wnioskodawca nie wykonywał czynności magazyniera, ale był do dyspozycji dowódcy jednostki, który kierował go do innych prac.

Istotna jest okoliczność, że w treści zaskarżonej decyzji nie wskazano podstawy prawnej, która uzasadniałaby odmowę zaliczenia spornych okresów do czasu odbywania służby wojskowej.

Należy jednak podkreślić, że żaden przepis, zarówno ustawy o zaopatrzeniu zawodowym żołnierzy i ich rodzin, jak również ustawy o służbie zawodowej żołnierzy wojskowych nie zawiera unormowania, które stwierdzałoby, że okres zawieszenia
w czynnościach służbowych nie jest uwzględniany do służby wojskowej.

Jednocześnie wskazać należy, że art. 16 ust. 2 o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin wskazuje, że do wysługi emerytalnej zalicza się również okresy pozbawienia wolności i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego w razie uniewinnienia żołnierza bądź umorzenia postępowania. A contrario, do wysługi emerytalnej nie zalicza się zatem okresu pozbawienia wolności i odbywania kary pozbawienia wolności oraz kary aresztu wojskowego. O ile na podstawie tego przepisu można uznać, że okres tymczasowego aresztowania jako okres pozbawienia wolności nie może być zaliczony do wysługi uprawniającej do uzyskania emerytury wojskowej, o tyle okres zawieszenia w czynnościach służbowych może być zaliczony, bowiem brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do wyłączenia tego okresu z okresu służby wojskowej.

Należy zwrócić również uwagę, że w ustawie o służbie wojskowej, w art. 92 ust. 1,
w zakresie okresu tymczasowego aresztowania oraz zawieszenia w czynnościach służbowych, jako konsekwencje służbowe dla żołnierza zawodowego wymienione jest jedynie uzyskiwanie za ten okres połowy uposażenia zasadniczego. Ponadto, uposażenie to, nawet jeżeli jest wypłacane w połowie należnej kwoty ze względu na zawieszenie w czynnościach służbowych, to stanowi podstawę wymiaru emerytury wojskowej (por. uchwała Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych, z dnia 4 czerwca 2008 r., II UZP 4/08, Legalis nr 101003). Sąd Najwyższy stwierdził bowiem, że pod pojęciem uposażenia należnego w ostatnim miesiącu pełnienia zawodowej służby wojskowej przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pełnienia służby wojskowej należy rozumieć uposażenie należne i wypłacone żołnierzowi na podstawie przepisów ustawy o służbie wojskowej (art. 5 ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy). W konsekwencji zawieszenie uprawnień do uposażenia w trybie art. 92 ust. 1 ustawy o służbie wojskowej bezpośrednio wpływa na ograniczenie ubezpieczonemu podstawy wymiaru wojskowej emerytury do wielkości uposażenia należnego w ostatnim miesiącu pełnienia służby, tj. uposażenia faktycznie wypłaconego w ostatnim miesiącu pełnienia tej służby przez żołnierza zawieszonego w czynnościach służbowych. Zawieszenie połowy uposażenia oraz dodatków o charakterze stałym i równowartości dodatkowego uposażenia rocznego prowadzi zatem do ograniczenia podstawy wymiaru emerytury wojskowej, która nie może być przecież ustalona niezgodnie z przepisami ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, przewidującymi obligatoryjne zawieszenie uprawnień do istotnych elementów uposażenia wojskowego jako skutek prawny zawieszenia żołnierza w czynnościach służbowych w okresie, który obejmował ostatni miesiąc pełnienia tej służby.

W konsekwencji, skoro uposażenie należne za okres zawieszenia w czynnościach służbowych wliczane jest do podstawy wymiaru emerytury wojskowej, to tym bardziej okres ten powinien być wliczony do okresu służby wojskowej uprawniającej do nabycia uprawnień emerytalnych.

Bezspornym jest natomiast, że okres zawieszenia w czynnościach służbowych (tak jak i okres tymczasowego aresztowania) nie wlicza się do okresu pełnienia czynnej służby wojskowej w kontekście uprawnień do odprawy, o której mowa w art. 94 ust. 1 ustawy o służbie wojskowej, oraz świadczenia pieniężnego otrzymywanego przez okres jednego roku po zwolnieniu ze służby na podstawie dyspozycji art. 95 ust. 1 pkt 1. Jednocześnie zważyć należy, że przepis art. 94 ust. 3 odnosi się wyłącznie do kwestii prawa do odprawy oraz odpowiednio stosowany jest do kwestii świadczeń pieniężnych. Natomiast niezasadnym jest analogiczne stosowanie powyższego przepisu w odniesieniu do okresu służby wojskowej wymaganego do nabycia emerytury wojskowej, bowiem odpowiednie stosowanie tego artykułu nie ma umocowania prawnego, jak również nie wynika z celu ustawy. Skoro ustawodawca celowo zawarł odrębne uregulowanie dotyczące niezaliczania okresu zawieszenia w czynnościach służbowych przy ustalaniu prawa do odprawy i świadczeń pieniężnych a analogiczna regulacja, bądź chociażby odniesienie do tego przepisu, nie znalazło się w przepisach dotyczących emerytury wojskowej to stwierdzić należy, że nie jest to przeoczenie ustawodawcy. Ponadto, w zakresie uprawnień do świadczenia pieniężnego ustawodawca wprost wskazał, że odpowiednie zastosowanie ma art. 94 ust. 3 ustawy. W konsekwencji, decyzją z dnia 16 lutego 2018 roku Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego stwierdził, że R. P. nie posiada prawa do świadczenia pieniężnego przysługującego w okresie 1 roku po zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej ze względu na brak 15 – letniego okresu nieprzerwanej zawodowej służby wojskowej. Jednakże w zakresie tego świadczenia, odpowiednie zastosowanie ma art. 94 ust. 3 ustawy. Tym samym niezasadnym jest nieuwzględnienie okresu tymczasowego aresztowania oraz zawieszenia w czynnościach służbowych w decyzji Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w zakresie uprawnień emerytalnych, które unormowane zostały w sposób autonomiczny i nie wskazano, aby na jakiejkolwiek podstawie prawnej sporny okres mógł zostać nieuwzględniony do stażu.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że po uwzględnieniu okresu zawieszenia w czynnościach służbowych staż pracy wnioskodawcy wynosi 15 lat 1 miesiąc i 10 dni.

W konsekwencji, Sąd Okręgowy w Łodzi, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k. p. c,
w punkcie pierwszym sentencji wyroku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał R. P. uprawnienie do emerytury wojskowej od dnia 1 lutego 2018 roku, mając na uwadze treść art.41 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy rozstrzygnął w punkcie drugim sentencji wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1800)
i zasądził od Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego w Ł. na rzecz R. P. kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

K. J.

z/odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pozwanemu