Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 10 stycznia 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 1258/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Jacek Matusik

Sędziowie: SO Adam Bednarczyk

SR (del.) Michał Bukiewicz (spr.)

protokolant: sekr. sądowy Renata Szczegot

przy udziale prokuratora Anety Ostromeckiej

po rozpoznaniu dnia 10 stycznia 2019 r. w Warszawie

sprawy G. D., syna Z. i B., ur. (...)
w P.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 18 czerwca 2018 r. sygn. akt III K 865/17

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zwalnia skazanego od wydatków za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa; zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie na rzecz adw. M. Z. kwotę 147,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT.

SSR (del.) Michał Bukiewicz SSO Jacek Matusik SSO Adam Bednarczyk

Sygn. akt VI Ka 1258/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie wyrokiem łącznym z dnia 18 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt III K 865/17 rozstrzygnął w przedmiocie dziewięciu jednostkowych skazań G. D., co wynika z części wstępnej tego wyroku,

Przedmiotowym wyrokiem łącznym orzeczono:

1.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanymi w punktach V i VII komparycji wyroku w sprawach o sygn. akt II K 395/13 i X K 869/12 i wymierzono skazanemu karę łączną 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 577 k.p.k., na poczet w/w kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt II K 395/13 od dnia 04.12.2014r. do dnia 01.06.2016r. oraz w sprawie o sygn. akt X K 869/12 w dniu 27.06.2012 oraz w okresie od dnia 11.07.2016 do dnia 13.10.2016;

3.  na podstawie art. 569 § 1 k.p.k. w zw. z art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. połączono kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone wyrokami opisanym w punktach VIII i IX komparycji wyroku w sprawach o sygn. akt III K 264/17 i V K 57/17 i wymierzono skazanemu karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  na podstawie art. 577 k.p.k., na poczet w/w kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt III K 264/17 od dnia 30.01.2017r. do dnia 01.02.2017r. oraz w sprawie o sygn. akt V K 57/17 od dnia 10.12.2016r. do dnia 11.12.2016r.;

5.  na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. stwierdzono, iż w pozostałym zakresie wyroki opisane w punktach V, VII-IX komparycji wyroku (w sprawach o sygn. akt II K 395/13, X K 869/12, III K 264/17 i V K 57/17), podlegają odrębnemu wykonaniu;

6.  na podstawie art. 572 k.p.k. w zakresie wyroków opisanych w punktach I-IV i VI komparycji wyroku (w sprawach o sygn. akt II K 66/98, II K 468/00, V K 827/10, III K 1456/10 i II K 93/13) postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego umorzono;

7.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku łącznego apelację wniósł obrońca skazanego adw. M. Z., zaskarżając go w części tj. w zakresie punktów 1 i 3, na korzyść skazanego i zarzucając wydanemu wyrokowi rażącą niewspółmierność orzeczonych kar łącznych – w stosunku do celów jakie kary te powinny spełniać w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej oraz społecznego oddziaływania kary.

W konsekwencji podniesienia powyższych zarzutów skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez orzeczenie w pkt. 1 oraz pkt. 3 wyroku - kar łącznych w niższym wymiarze, zgodnie z zasadą pełnej absorpcji lub o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji celem ponownego rozpoznania.

Nadto obrońca skazanego wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej z urzędu w instancji odwoławczej, które nie zostały opłacone ani w całości ani w części.

Sąd zważył co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego jest niezasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

W opinii Sąd Odwoławczego, Sąd pierwszej instancji prawidłowo przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 kpk lub art. 440 kpk. Nie zaistniały również żadne podstawy skutkujące koniecznością dokonania zmiany wydanego w sprawie rozstrzygnięcia. Sąd Okręgowy po dokonaniu wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, zajął stanowisko, iż ustalenia poczynione przez Sąd I instancji są w pełni prawidłowe.

Nie zasługiwała również na uwzględnienie apelacja obrońcy skazanego, a sformułowany w niej zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonych w wyroku łącznym kar łącznych okazał się chybiony, w konsekwencji czego wniosek skarżącego o wymierzenie owych kar w niższym wymiarze, z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji, nie mógł odnieść zamierzonego przez apelującego skutku.

Na wstępie wskazać należy, iż wyrokując w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował przepisy kodeksu karnego dotyczące łączenia kar pozbawienia wolności obowiązujące przed nowelizacją tj. przed dniem 01 lipca 2015 r., zasadnie uznając, iż zastosowanie owych przepisów tworzyło dla skazanego korzystniejszą sytuację procesową, w porównaniu z tą, jaka ukształtowałaby się w sytuacji wyrokowania w oparciu o obecnie obowiązujące przepisy dotyczące orzekania kar łącznych w wyrokach łącznych.

W dalszej kolejności wskazać należy, że Sąd pierwszej instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, czego zresztą nie kwestionował w apelacji skarżący i zasadnie uznał, że w sytuacji procesowej skazanego możliwe jest połączenie kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami wydanymi w sprawach II K 395/13, X K 869/12, a nadto III K 264/17 oraz V K 57/17 wobec zaistnienia dwóch realnych zbiegów przestępstw i w konsekwencji orzeczenie wobec skazanego dwóch kar łącznych. W pozostałym zaś zakresie brak było podstaw o jakich mowa w art. 85 k.k. do wydania wyroku łącznego i dlatego również decyzja Sądu w przedmiocie umorzenia postępowania okazała się słuszna.

Przechodząc do zarzutu apelacyjnego wywiedzionego przez obrońcę skazanego, wskazać należy, iż zdaniem Sądu Okręgowego, brak jest w przedmiotowej sprawie podstaw do podzielenia stanowiska skarżącego i uznania aby istotnie Sąd Rejonowy, w sytuacji faktycznej jaka ukształtowała się wobec skazanego w dacie wyrokowania przez Sąd I instancji, dopuścił się wymierzenia rażąco niewspółmiernych kar łącznych.

Rozważania w tym zakresie należy niewątpliwie rozpocząć od ogólnego wskazania, iż zarzut niewspółmierności kary, aby był zasadny, musi dotyczyć rażącej niewspółmierności, a więc nienadającej się do zaakceptowania. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, zasłużoną ( por. wyr. SN z 1.12.1994 r., III KRN 120/94, wyr. SA we Wrocławiu z 14.3.2001 r., II AKA 55/01, wyr. SA w Krakowie z 14.9.2005 r., II AKA 165/05). Na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi bowiem o każdą, ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną, to jest niewspółmierną
w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować ( zob. wyrok SN z dnia 2.02.1995r., II KRN 198/94).

Zwrócić jednocześnie uwagę należy na fakt, iż bezsprzecznie Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowania wymiaru kary, również kary łącznej. Rolą zaś Sądu Odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Kara łączna jest niewątpliwie swego rodzaju podsumowaniem działalności przestępczej sprawcy w czasie objętym skazaniami.

Obrońca skazanego przedstawiając motywy uzasadniające konieczność złagodzenia orzeczonych kar łącznych pozbawienia wolności, odwołał się do sytuacji osobistej skazanego, wyrażonej przez niego skruchy, a nadto wniosków wywiadu środowiskowego oraz pozytywnych aspektów opinii penitencjarnej, które zdaniem skarżącego, przemawiały za zasadnością orzeczenia wobec skazanego kar łącznych z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji. Tymczasem podkreślić należy, że warunkami zastosowania zasady pełnej absorpcji zgodnie z ustalonymi w tej kwestii poglądami i orzecznictwem, są przede wszystkim bliskość przedmiotowa, podmiotowa oraz czasowa między zbiegającymi się przestępstwami. Całkowitą absorpcję można zastosować wówczas, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową albo, gdy orzeczone za niektóre z czynów kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś inne szczególne okoliczności dotyczące osoby oskarżonego ( wyrok SA w Katowicach z dnia 13 listopada 2003 r., II AKa 339/03, LEX nr 183336). Taka natomiast sytuacja w ocenie Sądu Okręgowego nie wystąpiła w niniejszej sprawie, a okoliczności przedstawione przez obrońce skazanego nie mogły zostać uznane za wystarczające dla oparcia wymierzonych wobec skazanego kar łącznych na zasadzie pełnej absorpcji bądź w większym zakresie zbliżonym do tego wynikającego z zastosowania owej zasady. Zwrócić należy uwagę na fakt, iż przestępstwa za które G. D. został skazany w sprawach II K 395/13 oraz X K 869/12 zostały popełnione w przeszło rocznym odstępie czasowym, a nadto czyny za które G. D. został skazany w sprawie II K 395/13 wyczerpały znamiona różnych przepisów ustawy, godzących w różne dobra prawnie chronione (art. 279 § 1 kk oraz art. 160 § 1 kk). Jednocześnie w odniesieniu do przestępstw za które G. D. został skazany w sprawach III K 263/17 oraz V K 57/17 Sąd Okręgowy miał na względzie, iż skazany dopuścił się ich popełnienia na szkodę różnych pokrzywdzonych. Dodatkowo podkreślić należy, że G. D. posiada, co prawda pozytywną opinię penitencjarną, jednakże nie jest to opinia wzorowa. Nie można nie zauważyć, że pomimo ogólnie dobrego zachowania skazany był wcześniej karany dyscyplinarnie, nadto do chwili obecnej nie wykonał zasądzonego wobec niego jednym z wydanych wyroków obowiązku naprawienia szkody. Opinia o zachowaniu skazanego w trakcie odbywania kary nie wykazuje zatem szczególnych postępów w jego resocjalizacji. Dodatkowo pozytywna postawa skazanego w zakładzie karnym nie może być okolicznością, która w takiej mierze, jak tego żąda skarżący, mogłaby wpłynąć na wymiar orzeczonych kar łącznych, albowiem taka postawa jest obowiązkiem każdej osoby przebywającej w warunkach izolacji więziennej. Nie bez znaczenia jest też to , że skazany dopiero od 30.08.2018 przebywa w zakładzie karnym po poprzednim okresie pobytu na wolności za zatem prognoza co do jego w pełni pozytywnego zachowania w czasie odbywania całości kary jest niepewna a sam proces resocjalizacji jest dopiero w toku.

Na decyzję Sądu w zakresie wymierzenia wobec skazanego kar łącznych z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji kary nie mogły wpłynąć również podnoszone przez skarżącego okoliczności związane z sytuacją życiową i rodzinną skazanego. Nie jest ona w żaden sposób szczególnie trudna a pobyt w zakładzie karnym w żaden sposób nie narazi najbliższych na niemożność zaspokojenia potrzeb życiowych.

Z tych zatem wszystkich powodów Sąd Odwoławczy nie podzielił twierdzeń skarżącego, że kary łączne pozbawienia wolności w rozmiarze orzeczonym przez Sąd Rejonowy jawią się jako nadmiernie wygórowane i winny zostać zmienione zgodnie z zasadą absorpcji. Orzeczona kara powinna spełnić cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec skazanego, a także należycie kształtować prawną świadomość społeczeństwa. Zdaniem Sądu Okręgowego kary orzeczone przez Sąd I instancji spełniają wszystkie te cele.

Mając na uwadze powyżej poczynioną argumentację Sąd Okręgowy, nie uwzględniając apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego, utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w Warszawie z dnia 18 czerwca 2018 r. w sprawie III K 865/17.

W przedmiocie kosztów obrony z urzędu Sąd Odwoławczy orzekł zaś na podstawie § 17 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy, mając na uwadze sytuację finansową skazanego zwolnił go od ponoszenia od kosztów sądowych, a wydatkami obciążył Skarb Państwa.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

SSO Adam Bednarczyk SSO Jacek Matusik SSR(del.) Michał Bukiewicz