Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 luty 2019r.

Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu Wydział VI Karny w składzie:

Przewodniczący SSR Izabela Hantz – Nowak

Protokolant: prakt. Jakub Kochanowski

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Wilda ---

po rozpoznaniu dnia 11.06.18r., 9.07.18r. , 21.09.18r.,31.10.18r.,13.02.19r.

sprawy W. K. s. S. i I. zd. F., ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

w okresie od dnia 9 listopada 2012 r. do dnia 23 lutego 2016r. w P. pełniąc funkcję prezesa spółki (...) i będąc uprawnionym do reprezentowania spółki w stosunku do której prowadzone było postępowanie upadłościowe pod sygn. akt V GU 21/12 przed Sądem Rejonowym w Gorzowie Wlkp Wydział V Gospodarczy nie udzielił informacji syndykowi dotyczącej majątku upadłej spółki w postaci samochodu marki (...) o nr rej. (...) o wartości co najmniej 90100 zł, na następnie nie wydał tego pojazdu wchodzącego do masy upadłej spółki i tym samym przywłaszczył go na szkodę (...) w upadłości

tj. o przestępstwo z art. 523 §1 i 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. prawo upadłościowe i naprawcze i art. 284 § 2 kk w zw. z art. 11 §2 kk

I.  Oskarżonego W. K. uznaje za winnego popełnienia w sposób opisany wyżej przestępstwa z art. 523 § 1 i 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. prawo upadłościowe i naprawcze i art. 284 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 523 § 1 i 2 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze w zw. z art. 11 § 3 kk, przy zastosowaniu art. 37a kk wymierza oskarżonemu karę grzywny 200 (dwieście) stawek dziennych po 20 (dwadzieścia) zł każda.

II.  Na podstawie art. 627 kpk i art. 1, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w kwocie 100 zł i opłatę 400 zł.

/-/ SSR I. Hantz – Nowak

UZASADNIENIE

Oskarżony W. K. pełnił funkcje prezesa zarządu w spółce (...) sp z oo ul. (...) w P.. Postanowieniem z dnia 20.12.12r. Sąd Rejonowy w Gorzowie Wlkp Wydział V Gospodarczy w sprawie V GU 21/12 ogłosił upadłość dłużnika (...), wyznaczono syndyka A. P.. W związku z tym oskarżony W. K. powinien wydać syndykowi cały majątek wchodzący w skład masy upadłości, zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 prawa upadłościowego i naprawczego.

W dniu 9 marca 2016r. syndyk otrzymał pismo z Zarządu Dróg Miejskich Wydział Parkowania w P. zawierające upomnienie dotyczące samochodu o nr (...). Syndyk nie miał wiedzy, że tan pojazd jest zarejestrowany na upadłą spółkę i zażądał od Wydziału Komunikacji dalszej dokumentacji. Z otrzymanej dokumentacji wynikało, że oskarżony w dniu 23.02.16r. udzielił panu J. K. (2) pełnomocnictwa do załatwienia wszelkich formalności związanych z pojazdem marki M. o nr (...) w imieniu spółki (...) sp z oo. Samochód M. został zarejestrowany w dniu 28.11.2008r. na rzecz spółki (...) i (...). Natomiast w dniu 23.02.16r. właśnie na skutek wniosku (...) wydano pełnomocnikowi panu K. zatrzymany wcześniej przez organ kontroli drogowej dowód rejestracyjny. Samochód pozostawał w dyspozycji pana K. i K., a syndyk nie miał możliwości wejść w posiadanie w/w samochodu. Świadek J. K. (2) kierując pojazdem marki M. o nr rej. (...) w okresie od 23.02.09r. do 01.06.2016r. otrzymał 12 mandatów za wykroczenia drogowe (k. 45). Samochód był serwisowany w latach 2008-2016 w (...) serwis (...) ul. (...), zlecającym była firma (...) sp z oo (k. 97). Osobą która miała odbierać pojazd z serwisu miał być M. C., który jednak w swoich zeznaniach zaprzeczył by odbierał pojazd (k. 130).

W dniu 4.05.17r. pojazd został wydany syndykowi (k. 162).

W dniu 5 grudnia 2008r. została zawarta umowa kredytowa na zakup pojazdu M. (...), pomiędzy Bankiem (...) SA, a firmą (...) sp z oo reprezentowaną przez E. Ż. o nr (...), na kwotę kredytu 298 969,07 zł, przy wpłacie własnej 308 572,26 zł. Zabezpieczeniem spłaty było półprzewłaszczenie pojazdu marki M. (...). Umowa została spłacona 23.01.14r. więc od 23.01.14r. Bank nie jest współwłaścicielem pojazdu (k. 132). Z § 6 umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 28.11.2008r. (k. 400) wynika, że przewłaszczający zobowiązuje się, że nie będzie bez zgody Banku, rozporządzał swoim udziałem, ani nie odda pojazdu w używanie osobie trzeciej. Udział w prawie własności w 49/100 części przysługiwał Bankowi, a w 51/100 części przewłaszczającemu.

W dniu 9.11.2012r. spółka (...).C.. (...) sp z oo K. ul. (...) wystawiła fakturę VAT nr (...) zawierającą wymieniony samochód osobowy marki M. (...) o nr (...), rok produkcji 2008 o wartości towaru z podatkiem 25 000 zł (k. 169), wprowadzając go do ewidencji środków trwałych. W tym czasie prezesem spółki (...).C.. (...) była M. M. (1). Podała, że samochód został kupiony za gotówkę od W. K. u notariusza. Samochód był użytkowany przez nią oraz przez pana K., który był jej konkubentem. Samochód nie został przerejestrowany, gdyż spółka (...).C.. (...) miała postępowanie komornicze i bała się że zostanie zajęty. Samochód zakupiła, gdyż pan K. znał się z panem K..

Oskarżony został poddany badaniom sądowo – psychiatrycznym. Z opinii z dnia 18.12.17r. wynika, że biegli rozpoznali u oskarżonego zaburzenia adaptacyjne depresyjne o niewielkim nasileniu objawów oraz używanie szkodliwe alkoholu, oskarżony miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swym postępowaniem (k. 265).

Oskarżony W. K. ma 53 lata, ma wykształcenie średnie, jest żonaty, ma dwoje dzieci, pracuje jako prezes zarządu spółki B., zarabia ok 3000 zł, nie karany.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie :

- częściowo wyjaśnień oskarżonego (k. 325, 116-117, 200-201, 229-230),

- zeznań świadka J. K. (2) (k. 326-327, 36) – we wskazanym zakresie, A. P. (k. 327-328, 28-29, 183-185), M. C. (k. 341, 130), T. T. (1) (k. 342, 133-135), M. M. (1) (k. 367-368, 166-168),

- dokumentów w postaci:

postanowienie o ogłoszeniu upadłości (k. 5), odpis KRS (k. 6-10), pisma z (...) (k. 12-18), notatki (k. 45, 46, 68-69, 122, 142), pisma z Banku (k. 76, 132), pisma z (...) (k. 79-92), pisma z serwisu (k. 97-102, 108, 143-146), karty karnej (k. 105, 245, 317, 335), protokołu zatrzymania rzeczy (k. 139-141), protokołu oddania rzeczy na przechowanie (k. 162-164), faktury (k. 169), opinii technicznej pojazdu (k. 189-193, 227, 228), dokumentów z postępowania upadłościowego (k. 212-220), protokołu zatrzymania rzeczy (k. 221-224), opinii sądowo – psychiatrycznej (k. 257-266), deklaracji podatku VAT i innych dokumentów (k. 318-323), pisma (...). C.. (...) (k. 336-338), umowy z Banku (k. 394-400).

Oskarżony W. K. nie przyznał się do stawianego mu zarzutu i wyjaśnił, że był prezesem zarządu spółki (...), zarząd był jednoosobowy, około 2011 wszcżęto postępowanie upadłościowe przed Sądem w Gorzowie Wlkp, samochód marki M. należał do spółki, samochód został sprzedany przed ogłoszeniem upadłości w listopadzie 2012r., była spisana umowa, została wystawiona faktura, która figuruje w rejestrze VAT, firma która zakupiła spłacała resztę kredytu. Sąd dał częściowo wiarę wyjaśnieniom oskarżonego. Sąd nie dał wiary temu, że samochód został sprzedany spółce (...).C.. (...), że sporządzono wówczas umowę, że oskarżony nie przywłaszczył sobie samochodu, że nie przypomina sobie by syndyk domagał się wydania pojazdu ani by miał wyjawić majątek spółki syndykowi albowiem pozostaje to sprzeczne z dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy oraz z zeznaniami świadków, m. in. M. M., T. T.. Syndyk masy upadłości wzywał oskarżonego do wskazania i wydania całego majątku spółki na piśmie, które to pismo zostało odebrane 24.07.13r. (k. 215-217). Dalej, jak wynika z zeznań świadka M. M. (1) samochód był jedynie użytkowany przez spółkę (...).C.. (...), a pozostawał własnością (...), dopiero po spłacie kredytu miał stać się własnością w/w spółki. Nadto, zainteresowanie spółki tym samochodem wynikało ze znajomości oskarżonego z J. K. (2), który był wówczas konkubentem M. M.. Nie ma również umowy która potwierdzała by nabycie samochodu, a jedynie wystawiona została faktura VAT z dnia 9.11.12r. na kwotę 25 000 zł, co prawdopodobnie nie pokrywało się z wartością samochodu. W ocenie Sądu, działanie oskarżonego posiadającego wiedzę o toczącym się postępowaniu upadłościowym wobec spółki (...), miało na celu, też przed ogłoszeniem upadłości, uchronić samochód M. przed przejęciem go przez syndyka i zapewnienie spłaty pozostałych rat kredytu wobec banku (...). Oskarżony znał J. K. (2), który skontaktował go z prezesem firmy (...).C.. (...) by dokonać pozornej sprzedaży samochodu M.. Oskarżony uczynił to bez zgody Banku, wbrew postanowieniem umowy o przewłaszczenie, w której spółka (...) sp z oo zobowiązała się do nie rozporządzania swym udziałem w samochodzie bez zgody Banku. Podejmując te czynności zarówno krótko przed ogłoszeniem upadłości spółki, jak i bez wiedzy i zgody Banku, bez przerejestrowania samochodu w Wydziale Komunikacji ujawnił tym samym swój zamiar, aby syndyk nie przejął samochodu w celu ewentualnego zaspokojenia wierzycieli. Zdaniem Sądu, przyjęta przez oskarżonego linia obrony, polegająca na tym, że samochód M. został przez niego sprzedany przed ogłoszeniem upadłości więc nie wchodził do majątku upadłej spółki i nie podlegał wyjawieniu, nie znalazła potwierdzenia w materiale dowodowym. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. M. (1) , gdyż były one szczere oraz znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w tym w dokumentach. Sąd dał wiarę temu, że spółka (...).C.. (...) wystawiła w dniu 9.11.12r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 25 tys zł, że zainteresowanie samochodem zainicjował konkubent świadka J. K. (2), który znał oskarżonego, że po tej czynności samochód był użytkowany przez świadka oraz J. K. (2). W zeznaniach z postępowania przygotowawczego świadek podała, że spółka nabyła samochód za gotówkę, którą przekazano oskarżonemu, że zakup został potwierdzony przez notariusza. Natomiast, przed Sądem wskazała, że spółka (...).C.. (...) miała samochód w użytkowaniu, a właścicielem była spółka (...) sp z oo, od momentu otrzymania samochodu w użytkowanie spółka ta spłacała kredyt i dopiero po spłacie samochód przeszedł na własność spółki (...).C.. (...). Jednakże zdaniem Sądu, świadek przedstawiała rzeczywisty przebieg zdarzeń, a kwestie nazewnictwa prawnego nie mogą dyskwalifikować zeznań świadka. Powzięcie samochodu M. w listopadzie 2012r. w użytkowanie przez spółkę (...).C.. (...), zdaniem Sądu, potwierdzają czynności polegające na braku umowy, braku przerejestrowania pojazdu, nie uzyskanie zgody Banku na rozporządzenie udziałem w własności samochodu, ani nie poinformowanie Banku, że zmianie uległ podmiot użytkujący samochód oraz wspólna znajomość konkubenta świadka i oskarżonego. Tak więc, trudno doszukać się argumentów świadczących o niewiarygodności zeznań świadka.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka T. T. (1) , gdyż były one spójne, logiczne, konsekwentne oraz zgodne z dokumentami zebranymi w sprawie. Z zeznań świadka wynika, ze bez zgody Banku kredytobiorca czyli spółka (...) sp z oo, nie miała prawa rozporządzać swoim udziałem, który wynosił 51/100, tak więc jeżeli Bank nie wyraził zgody to kredytobiorca nie mógł sprzedać samochodu, ani oddać go w używanie osobie trzeciej. W ocenie Sądu, zeznania świadka przyczyniły się do poczynienia ustaleń faktycznych w n/n sprawie.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. C. , jako zgodnym z zebranym i ocenionym jako wiarygodny materiałem dowodowym. Świadek zaprzeczył by miał użytkować bądź odbierać samochód M. z autoryzowanego serwisu w miejscowości O., mimo iż taka informacja została podana w piśmie z w/w serwisu. Zdaniem Sądu, zeznania świadka są wiarygodne i trudno znaleźć argumenty by odmówić im wiary.

Sąd dał częściowo wiarę zeznaniom świadka J. K. (2) . Sąd nie dał wiary temu, że świadek nie uczestniczył w rozmowach na temat zakupu samochodu przez spółkę (...).C.. (...), że nic nie wie o wystawionym dla niego pełnomocnictwie do załatwienia spraw dotyczących pojazdu, że w postępowaniu przygotowawczym nie wiedział o jaki samochód M. chodzi albowiem pozostaje to w sprzeczności z zeznaniami świadka M. M. – odnośnie tego że ewentualnym kupnem samochodu M. firma (...).C.. (...) zainteresowała się właśnie z uwagi na znajomość świadka M. M. z J. K. (2), który z kolei znał się z oskarżonym, że w Wydziale Komunikacji zatrzymany dowód rejestracyjny pojazdu M. odebrał J. K. (2) po przedłożeniu pełnomocnictwa od oskarżonego, oraz, że to również J. K. (2) użytkował pojazd M., a nawet otrzymał około 12 mandatów za wykroczenia drogowe. W ocenie Sądu, więc, świadek nie jest wiarygodny w swoich zeznaniach, które pozostają w sprzeczności z materiałem dowodowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. P. – syndyka masy upadłości, który przedstawił przebieg zdarzeń i okoliczności powzięcia wiadomości o istnieniu pojazdu M.. Sąd nie znalazł argumentów świadczących o niewiarygodności zeznań.

Sąd w pełni dał wiarę zgromadzonym w sprawie i wyżej wskazanym pozostałym dowodom z do­ku­mentów. Autentyczności tych dowodów oraz prawdziwość treści w nich zawartych nie kwestio­nowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Poddając gruntownej, a jednocześnie swobodnej, ocenie zgromadzony w przedstawionej sprawie materiał dowodowy, kierując się przy tym wskazaniami zawartymi w przepisach art. 7 i 410 k.p.k., Sąd uznał winę oskarżonego w zakresie czynu przypisanego mu w części orzekającej niniejszego rozstrzygnięcia za bezsporną i w pełni udowodnioną.

Sąd zakwalifikował opisane w stanie faktycznym zachowanie oskarżonego jako przestępstwo z art. 523 ust. 1 i 2 prawo upadłościowe i naprawcze i art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 kk.

Oskarżony W. K. w okresie od dnia 9 listopada 2012 r. do dnia 23 lutego 2016r. w P. pełniąc funkcję prezesa spółki (...) i będąc uprawnionym do reprezentowania spółki w stosunku do której prowadzone było postępowanie upadłościowe pod sygn. akt V GU 21/12 przed Sądem Rejonowym w Gorzowie Wlkp Wydział V Gospodarczy nie udzielił informacji syndykowi dotyczącej majątku upadłej spółki w postaci samochodu marki M. (...) 4M o nr rej. (...) o wartości co najmniej 90100 zł, na następnie nie wydał tego pojazdu wchodzącego do masy upadłej spółki i tym samym przywłaszczył go na szkodę (...) w upadłości.

Zgodnie z art. 523 ust. 1 i 2 prawa upadłościowego kto będąc upadłym albo osobą uprawnioną do reprezentowania upadłego, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, nie wydaje syndykowi całego majątku wchodzącego do masy upadłości, ksiąg rachunkowych lub innych dokumentów dotyczących jego majątku podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 oraz ust. 2 - tej samej karze podlega, kto będąc upadłym albo osobą uprawnioną do reprezentowania upadłego, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej, nie udziela syndykowi lub sędziemu-komisarzowi informacji dotyczących majątku upadłego lub nie udostępnia syndykowi posiadanych przez siebie danych lub dokumentów pozwalających na wykonanie obowiązku, o którym mowa w art. 56 ust. 1 i 7 oraz art. 70 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Jak wynika z piśmiennictwa, przestępstwo z art. 523 ust. 1 i 2 PrUp może popełnić wyłącznie upadły, czyli osoba, wobec której ogłoszono upadłość bądź osoba uprawniona do reprezentowania upadłego, który jest osobą prawną lub spółką handlową niemającą osobowości prawnej. Prawomocność postanowienia o ogłoszeniu upadłości dla omawianej odpowiedzialności nie ma znaczenia, dłużnik staje się upadłym i ma ten status aż do zakończenia, umorzenia lub ewentualnego uchylenia postępowania upadłościowego. Może odpowiadać na gruncie tego przepisu także dłużnik, wobec którego wydano oczywiście błędne postanowienie o ogłoszeniu upadłości, które zostało następnie uchylone. Postanowienie o ogłoszeniu upadłości jest bowiem wykonalne z chwilą wydania, a jego późniejsze uchylenie wskutek rozpoznania zażalenia nie znosi skutków ogłoszonej upadłości. Czyn polega na niewydaniu syndykowi całego majątku wchodzącego do masy upadłości, ksiąg rachunkowych lub innych dokumentów dotyczących jego majątku. Przestępstwo jest dokonane, kiedy powstaje obowiązek wydania całego majątku upadłego, wszystkich dokumentów dotyczących jego działalności, ksiąg rachunkowych lub innych dokumentów dotyczących jego majątku na skutek ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego (art. 57 ust. 1 PrUp).

Natomiast, odnośnie przestępstwa z art. 284 § 2 kk. Przedmiotem czynności wykonawczej jest w tym przypadku wyłącznie powierzona rzecz ruchoma. Rzeczą powierzoną jest rzecz wydana sprawcy w określonym celu, za dobrowolną zgodą jej właściciela ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.6.1978r., RW 208/79, OSNKW 1979, Nr 10, poz. 103). Powierzyć rzecz ruchomą innej osobie oznacza przekazać ją innej osobie w zaufaniu, a więc przenieść posiadanie. Nie ma znaczenia podstawa prawna przeniesienia posiadania. Może to być oddanie na przechowanie, wynajęcie, do naprawy, a także do używania, w zastaw, czy depozyt. Powierzenie mienia polega zatem na przekazaniu władztwa nad rzeczą z zastrzeżeniem jej zwrotu. Dochodzi w tym przypadku do nadużycia zaufania wynikającego z uzurpacji władztwa nad danym przedmiotem, który uzurpatorowi został powierzony przez właściciela lub posiadacza ( zob. J. Śliwowski, Prawo karne, Warszawa 1979, s. 434). Świadomość powierzenia rzeczy sprawcy w określonym celu, np. do używania, przechowania itp., w tym w szczególności świadomość, że rzecz nie została przekazana sprawcy do swobodnego dysponowania, stanowi element kwalifikujący przywłaszczenie. Sprawca, dokonując przywłaszczenia rzeczy, godzi także, obok zamachu na prawa do rzeczy, właśnie w szczególny stosunek zaufania, jakim powierzający go obdarza.

Zachowanie sprawcy polega na przywłaszczeniu cudzej rzeczy ruchomej, a więc rozporządzeniu nią przez włączenie do majątku swego lub innej osoby i powiększenie w ten sposób stanu posiadania swojego lub innej osoby. Nie występuje tu element zaboru, ponieważ jego przedmiot znajduje się w posiadaniu sprawcy. Charakterystyczne dla przestępstwa stypizowanego w art. 284 § 2 k.k. działanie polegające na zatrzymaniu czy też rozporządzeniu cudzym składnikiem majątku jak własnym odzwierciedla odnoszący się do jego skutków cel sprawcy, który - w sposób tożsamy dla celu przyświecającego sprawcy kradzieży cudzej rzeczy - sprowadza się do nieodwracalnego pozbawienia innej osoby mienia i uczynienia z niego swojej własności ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2005r., V KK 15/05, OSNSK 2005, poz. 1782). Sprawcą tego przestępstwa może być tylko ten, komu powierzono rzecz ruchomą. Istotą przywłaszczenia jest zamiar nie bezprawnego władania cudzą rzeczą, nie bezprawne nią dysponowanie czy nawet bezprawne zatrzymanie, lecz trwałe włączenie przez sprawcę przedmiotu przestępstwa do własnego majątku (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 czerwca 2013 r., II AKa 83/13, LEX nr 1342277). Dla ustalenia znamion strony podmiotowej niezbędne jest wykazanie, iż sprawca, postępując z rzeczą w sposób sprzeczny z uzgodnieniami poczynionymi z właścicielem, działał w celu włączenia rzeczy do swojego majątku i definitywnego pozbawienia osoby uprawnionej jej własności). Elementem strony podmiotowej przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. jest zamiar sprawcy traktowania rzeczy jak własnej i uzewnętrznienie woli zerwania łączności właściciela z rzeczą, a także woli włączenia tej rzeczy do majątku swojego bądź innej osoby. Sprawca tego przestępstwa ma zamiar dysponowania rzeczą jak właściciel, z pominięciem osoby uprawnionej, a nie tylko czasowe utrudnianie bądź uniemożliwianie właścicielowi korzystania z rzeczy ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 26 marca 2013 r., II AKa 44/13, LEX nr 1324761). Dla bytu przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. niezbędne jest zatem wykazanie, że sprawca działał z zamiarem bezpośrednim, o szczególnym ukierunkowaniu ( dolus coloratus) - zamiar postępowania z rzeczą jak właściciel. Innymi słowy, zachowaniu sprawcy musi towarzyszyć tzw. animus rem sibi habendi, zamiar zatrzymania mienia bez żadnego tytułu prawnego ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1978r., V KR 197/77, OSNGP 1978, nr 6, poz. 64, por. także postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 lutego 2002r., II AKz 49/2002, KZS 2002, nr 2, poz. 36) i powiększenia swego majątku kosztem majątku osoby pokrzywdzonej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2003r., V KK 212/02, KZS 2003, nr 7-8, poz. 29).

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, iż samochód M. został powierzony spółce (...) sp z oo, w której oskarżony pełnił funkcję prezesa zarządu. Samochód stanowił własność Banku (...) w wysokości udziałów 49/100, a w pozostałej części tj. 51/100 własność spółki. W dniu 20.12.12r. został ogłoszona upadłość spółki (...) sp z oo. Oskarżony był wzywany przez syndyka do wskazania i wydania całego majątku spółki w styczniu 2013r. (k. 212-217). W odpowiedzi oskarżony tłumaczył, że pozostawił dokumenty w siedzibie spółki przy ul. (...) w (...), która została opróżniona z dokumentów. Oskarżony nie wspomniał nic na temat samochodu marki M. o nr rej. (...). Oskarżony tłumaczył, że nie był w posiadaniu rzeczonego auta i w dniu 9.11.12r. sprzedał je spółce (...).C.. (...) za 25 tys zł, na co została wystawiona faktura VAT. Zdaniem Sądu, jednak, nie doszło do żadnej czynności prawnej sprzedaży kupna samochodu M., samochód nadal pozostawał w majątku spółki i oskarżony miał obowiązek wydać i ujawnić wobec syndyka ten składnik majątku spółki. Postępowanie upadłościowe zostało zakończone w dniu 20.12.12r. wydaniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Oskarżony pełniąc funkcję prezesa zarządu spółki na pewno zdawał sobie sprawę z sytuacji finansowej spółki i konsekwencji. Podjął więc decyzję o wydaniu samochodu spółce (...).C.. (...), aby uniknąć ewentualnej licytacji pojazdu przez syndyka w celu zaspokojenia wierzycieli. Niezależnie nawet od przyjęcia, czy miała miejsce sprzedaż auta czy też oddanie go w użytkowanie osobie trzeciej, należy stwierdzić, że oskarżony nie był uprawniony do dokonania tej czynności. Wynika to wprost z umowy zawartej z Bankiem (...) dotyczącej przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu M.. Ani oskarżony ani nowy ewentualny nabywca czy użytkownik nie informowali Banku o zmianie, ani Wydziału Komunikacji, nie nastąpiło przerejestrowanie pojazdu na nowy podmiot, kwota podana w fakturze nie jest wysoka biorąc pod uwagę choćby wysokość udzielonego na ten cel kredytu. Nadto, J. K. (2) jak i oskarżony znali się, co ułatwiło zainteresowanie pojazdem ze strony spółki (...).C.. (...). Mając więc na uwadze również treść art. 169 § 1 kc, jeżeli osoba nieuprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działał w złej wierze. Oskarżony nie był uprawniony do rozporządzania swoim udziałem w samochodzie M. ani oddania go do użytkowania osobie trzeciej, bez zgody Banku. Trudno przyjąć, że ewentualny nabywca, nie wiedział o sytuacji spółki, skoro J. K. (2), znajomy oskarżonego, pośredniczył przy rozmowach ze spółką (...).C.. (...)., a oskarżony dążył do sprzedaży samochodu, bez względu na sytuacje finansową spółki (...). Zdaniem Sądu, okoliczności wskazują na to, że oskarżony chciał ochronić samochód przed przejęciem go przez syndyka, gdyby bowiem było inaczej to postarałby się dopełnić wszelkich formalności , w tym uzyskał by zgodę Banku, dopilnował przerejestrowania. W związku z tym, zdaniem Sądu, samochód znajdował się nadal w majątku spółki (...) i oskarżony miał obowiązek poinformować o tym syndyka, czego nie uczynił, a syndyk przypadkowo dowiedział się o istnieniu samochodu zarejestrowanego na spółkę i dopiero wtedy podjął dalsze czynności. Powierzając samochód M. spółce (...).C.. (...) oskarżony postąpił z nim jak ze swoim własnym, włączył go do majątku innej osoby prawnej, nie bacząc na to, że nie miał prawa rozporządzać swoim udziałem bez zgody Banku. Oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Sam fakt, że kredyt został spłacony przez inny podmiot i Bank nie ma w związku z tym zastrzeżeń nie może usprawiedliwiać postępowania oskarżonego, lekceważącego postanowienia umowy z Bankiem, co do rozporządzania udziałem w pojeździe oraz być może udaremnieniem zaspokojenia wierzycieli spółki (...).

Uznając sprawstwo i winę oskarżonego za udowodnione w zakresie opisanym powyżej Sąd przystąpił do wymierzenia mu kary adekwatnej do stopnia zawinienia, społecznej szkodliwości popełnionego przez niego czynu, a także uwzględniając cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara winna osiągnąć w stosunku do oskarżonego oraz warunki i właściwości osobiste W. K.. Ponadto orzeczona kara powinna spełniać rolę w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara wymierzona oskarżonemu winna przede wszystkim uwzględniać motywację i sposób jego zachowania, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na nim obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstw. Ponadto Sąd, wymierzając karę – zgodnie z dyspozycją art. 53 § 2 k.k. – uwzględnił także właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób jego życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

Sąd wymierzył oskarżonemu na podstawie art. 523 § 1 i 2 prawa upadłościowego i naprawczego, przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 37a kk karę grzywny 200 stawek po 20 zł każda. Miarkując okoliczności dotyczące wymiaru kary Sąd poczytał na niekorzyść oskarżonego lekceważące traktowanie ewentualnych wierzycieli spółki (...), natomiast łagodzącą dotychczasową niekaralność oskarżonego. Sąd miał na uwadze możliwości zarobkowe oskarżonego oraz jego sytuację materialną i rodzinną.

Na podstawie art. 627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w wysokości 100 zł, a na podstawie art. 1 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. opłatach w sprawach karnych wymierzył mu opłatę w kwocie 400 zł. O kosztach postępowania Sąd orzekł w myśl zasady, iż to oskarżony – a nie Skarb Państwa – powinien je ponieść, skoro to jego zawinione zachowanie były przyczyną ich powstania i wobec czego nie ma powodu, aby koszty te przerzucić na ogół podatników.

/-/ SSR Izabela Hantz - Nowak