Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 696/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Maria Małek - Bujak (spr.)

Sędziowie

SSA Marek Żurecki

SSA Zbigniew Gwizdak

Protokolant

Sebastian Adamczyk

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2012 r. w Katowicach

sprawy z odwołania K. L. (K. L. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o podjęcie wypłaty emerytury

na skutek apelacji ubezpieczonej K. L.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach z dnia 22 lutego 2012 r. sygn. akt XI U 2819/11

zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. do podjęcia wypłaty emerytury ubezpieczonej od dnia 1 października 2011 r.

/-/ SSA M. Żurecki /-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA Z. Gwizdak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

Sygn. akt III AUa 696/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 października 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w S. - na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
- zawiesił ubezpieczonej K. L. wypłatę emerytury, poczynając od dnia 1 października 2011r.

W odwołaniu ubezpieczona domagała się zmiany powyższej decyzji podnosząc, iż regulacja art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie powinna mieć do niej zastosowania, gdyż prawo nie powinno działać wstecz, a w demokratycznym państwie prawa winna być bezwarunkowo przestrzegana zasada ochrony praw nabytych.

Wyrokiem z dnia 22 lutego 2012r. (sygn. akt XI U 2819/11) Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oddalił odwołanie.

W oparciu o akta emerytalne Sąd Okręgowy ustalił, że bezspornym było, iż w dniu
1 września 2006r. ubezpieczona K. L., ur. (...) uzyskała prawo do emerytury i wypłatę tego świadczenia podjęto od 1 marca 2009r. Bezspornym było również, iż ubezpieczona kontynuuje zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w (...)w W. O/K., gdzie pracowała bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do świadczenia emerytalnego.

Sąd I instancji przypomniał, że zasady zawieszania prawa do świadczeń emerytalno -rentowych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 09.153.1227 j.t.). W myśl art. 103 cyt. ustawy -
w brzmieniu zmienionym przez art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 10.257.1726) - prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 a - 106. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do emerytów, którzy ukończyli 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), z zastrzeżeniem art. 103 a .

Z kolei, według art. 103 a cyt. ustawy - dodanego przez ustawę z dnia 16 grudnia 2010r. - prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Dalej Sąd Okręgowy stwierdził, że zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r.
o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. 10.257.1726) do emerytur przyznanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. przed dniem 1 stycznia 2011r.) przepisy ustawy, o której mowa w art. 6 (tj. ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) oraz ustawy, o której mowa
w art. 18 (tj. ustawy z dnia 21 listopada 2008r. o emeryturach kapitałowych), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się, poczynając od dnia 1 października 2011r.

Sąd podniósł, że bezspornym w niniejszej sprawie było, iż ubezpieczona K. L. nie rozwiązała do chwili obecnej stosunku pracy z (...) w W. O/K., gdzie była zatrudniona bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do emerytury. Tym samym zaistniały przesłanki wskazane w art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do zawieszenia wypłaty świadczenia emerytalnego od dnia 1 października 2011r.

Mając to na uwadze Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c, odwołanie ubezpieczonej oddalił.

Apelację od powyższego wyroku złożyła ubezpieczona.

Zarzuciła naruszenie art. 8, art. 178 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez brak bezpośredniego zastosowania przepisów ustawy zasadniczej wprost
z pominięciem przepisów, zdaniem skarżącej, niekonstytucyjnych, tj. art. 103 a w związku
z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) w związku z art. 2, 21, 64 Konstytucji RP, a alternatywnie naruszenie art. 193 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poprzez brak zawieszenia wszczętego postępowania i przedstawienia Trybunału Konstytucyjnemu do rozstrzygnięcia kwestii konstytucyjności art. 103 a w związku z art. 28 ustawy z dnia
16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 257, poz. 1726) w związku z art. 2, 21, 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Powołując powyższe zarzuty, wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia, poprzez zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach XI Wydział Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 22 lutego 2012r. i uwzględnienie odwołania od decyzji ZUS z dnia 7 października 2011r. (o wstrzymaniu wypłaty emerytury) i z dnia 26 października 2011r. (o przeliczeniu emerytury), tym samym przywrócenie przez ZUS należnych świadczeń od czasu ich zawieszenia, ewentualnie zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia kwestii konstytucyjności art. 103 a w związku z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) przez Trybunał Konstytucyjny.

W uzupełnieniu apelacji z 29 listopada 2012r. w związku z opublikowaniem w dniu
22 listopada 2012r. w Dzienniku Ustaw poz. 1285, wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012r., TK 2 /12 - zmodyfikowała swoje stanowisko i wniosła o zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach i uwzględnienie odwołania od decyzji ZUS z dnia
7 października 2011r. i z dnia 26 października 2011r., tym samym przywrócenie wypłaty emerytury zawieszonej z dniem 1 października 2011r. wraz z ustawowymi odsetkami, poczynając od daty zawieszenia do dnia zapłaty.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja ubezpieczonej jest uzasadniona.

Okoliczności faktyczne w spawie są bezsporne. Spór sprowadza się natomiast do prawnej dopuszczalności zawieszenia pobieranej emerytury na podstawie powołanego przepisu.

Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego nakazując wypłatę emerytury ubezpieczonej od dnia 1 października 2011r., albowiem wyrokiem z dnia 13 listopada 2012r., wydanym w sprawie o sygn. akt K 2/12,
a opublikowanym w dniu 22 listopada 2012r. w Dzienniku Ustaw poz. 1285, Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r.,
o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257,
poz. 1726 ze zm.) w związku z art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(jedn. tekst Dz. U. z 2009r., Nr 153,
poz. 1227 ze zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r.,
w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed
1 stycznia 2011r. bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i umorzył postępowanie w pozostałym zakresie.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że w niniejszej sprawie rozstrzygnięcie Sądu I instancji dotyczyło sytuacji ubezpieczonej, która nabyła prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011r., w oparciu o art. 103 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(jedn. tekst Dz. U. z 2009r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

W związku z powyższym zaskarżony wyrok Sądu I instancji nie mógł się ostać, skoro przepis art. 103 a ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zakresie dotyczącym kategorii ubezpieczonych, do których należy apelująca, został usunięty z porządku prawnego.

Podzielając stanowisko apelacji, Sąd II instancji w ramach istniejącego stanu faktycznego, na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok Sądu I instancji, wraz z poprzedzającą go decyzją organu rentowego i zobowiązał organ rentowy do podjęcia wypłaty emerytury ubezpieczonej od dnia 1 października 2011r.

/-/ SSA M. Żurecki /-/ SSA M. Małek-Bujak /-/ SSA Z. Gwizdak

Sędzia Przewodnicząca Sędzia

JR