Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 209/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLIEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st. sekr. sąd. Barbara Salamondra

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2019 roku

sprawy z powództwa E. G.

przeciwko M. G.

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Łowiczu J. S.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

1)  orzeka o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z dniem 11 maja 2018 roku pomiędzy E. G. a M. G. znoszącej wspólność ustawową małżeńską powstałą pomiędzy nimi na skutek zawarcia związku małżeńskiego w dniu 22 kwietnia 2017 roku w USC w Ł. nr aktu 1061011/00/AM/ (...);

2)  oddala powództwo w pozostałej części;

3)  zasądza od pozwanego M. G. na rzecz E. G. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i w pozostałym zakresie znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania sądowego.

Sygn. akt III RC 209/18

UZASADNIENIE

Powódka E. G. w pozwie z dnia 20 grudnia 2018 roku wniosła
o ustanowienie rozdzielności małżeńskiej majątkowej między nią a pozwanym M. G. z dniem 01 maja 2018 r i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że strony są małżeństwem od 22 kwietnia 2017 roku, mają jedno dziecko. Nadto ,powódka podniosła że pozwany jest osobą uzależnioną od hazardu, bez jej wiedzy i zgody może zaciągać zobowiązania finansowe, nie informuje jej o podejmowanych decyzjach finansowych, przegrał w grach ok 30 tysięcy. (pozew, akt małżeństwa – k.3 -6, 9).

Na rozprawie w dniu 07 marca 2019 roku powódka poparła powództwo. Pozwany uznał powództwo co do zasady, wnosząc o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem 30 listopada 2018 r (protokół rozprawy – k.108 )

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony zawarły związek małżeński dnia 22 kwietnia 2017 roku. Nadal są małżeństwem, nie toczy się pomiędzy nimi sprawa o rozwód. Strony nie zawierały dotychczas umów majątkowych małżeńskich. Żadna ze stron nie jest ubezwłasnowolniona, ani nie toczy się wobec stron postępowanie upadłościowe. Mają jedno małoletnie dziecko w wieku 5 miesięcy, zamieszkujące obecnie z powódką . Do listopada 2018 zamieszkiwali wszyscy wspólnie w domu rodziców powódki w miejscowości R.. W 2017 r rozpoczęli budowę własnego domu, na działce darowanej powódce przez jej rodziców jeszcze przed ślubem i aby dopilnować postępów w budowie na przełomie maja i czerwca 2018 r przeprowadzili się z Ł., gdzie wynajmowali mieszkanie . W dniu 27 marca 2018 r wspólnie otrzymali kredyt hipoteczny na budowę domu .W kwietniu 2018 r pozwany zaciągnął kredyt w (...) , na który zgodziła się powódka .We wrześniu, przed narodzinami dziecka , pozwany poszukiwał wykonawcy dachu na tym domu. Pozwany dostarczał wykonawcy projekt i z nim się rozliczał. Przedstawiciel firmy był tez u nich w domu w celu uzgodnienia kształtu i koloru materiałów na dach. Ustalenia te poczynili wspólnie w obecności przedstawiciela. Na początku października 2018 r pozwany wyprowadził się od powódki z powodu awantury jaka wywiązała się podczas odwiedzin wnuka przez dziadków ojczystych. Już po jego wyprowadzce powódka przeglądała konto, na którym znajdowały się środki na budowę i stwierdziła brak 30 tysięcy złotych. Początkowo sądziła , że konto to zostało okradzione. Po rozmowie telefonicznej z pozwanym, ten przyznał się do utraty tych pieniędzy w grach oraz do problemu z hazardem. Wyjaśnił , że grał intensywnie od 12 maja 2018 r o czym nie informował powódki. Pobierał też pieniądze z karty na bieżące wydatki , ale kartę spłacał z pobranego wynagrodzenia. Ponownie na kilka dni w listopadzie strony zamieszkały razem , pojechali nawet wspólnie na terapię , która jednak się nie odbyła. W dniu 30 listopada 2018 r pozwany definitywnie wyprowadził się od powódki. Jak podał w zeznaniach nie grał dla przyjemności , ale chciał wygranymi polepszyć sytuację rodziny i szybciej spłacić kredyt, nie miał świadomości , że kwota przeznaczona na gry była aż tak duża. Obecnie strony po połowie spłacają kredyt hipoteczny , a pozwany samodzielnie spłaca kredyt w (...). Płaci też po 500 złotych miesięcznie na syna , którego odwiedzał , ale obecnie tego nie czyni na skutek konfliktu między stronami dotyczącego opieki nad dzieckiem. Strony utrzymują obecnie kontakt jedynie pocztą mailową .Powódka zamierza wystąpić ze sprawą o rozwód. Pozwany nie ma wglądu w postępy na budowie.

Obie strony pracują zawodowo , z tym , że powódka korzysta obecnie z urlopu macierzyńskiego. Mają odrębne konta , nie informują się o poczynaniach ekonomicznych , nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa – k.10 odpis aktu urodzenia dziecka k.9, zeznania stron-k. 111-odwrót w zw z wyjaśnieniami k. 108-odwrót -110, zeznania świadka k. 110)

Sąd uznał za wiarygodny zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy
i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo E. G. o ustanowienie rozdzielności majątkowej poczynając od 11 maja 2018r między nią a jej mężem M. G. zasługuje na uwzględnienie .

Z chwilą zawarcia małżeństwa, powstała między stronami z mocy ustawy, na podstawie art. 31 § 1 k.r.o., wspólność majątkowa, nazwana przez ustawodawcę wspólnością ustawową. Wspólność ustawowa stanowi ustrój majątkowy preferowany przez prawodawcę, jednak nie jest on obligatoryjny. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pozwalają na inne ukształtowanie tego ustroju, a mianowicie na rozszerzenie lub ograniczenie wspólności, a nawet na jej wyłączenie. Mogą tego dokonać sami małżonkowie, stosownie do art. 47 § 1 k.r.o., a w braku ich zgody sąd na żądanie jednego z małżonków w trybie art. 52 k.r.o. Zgodnie z przywołanym art. 52 § 1 k.r.o., z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W świetle art. 52 § 2 zdanie drugie k.r.o., w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, gdy małżonkowie żyli w rozłączeniu. Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej na podstawie art. 52 k.r.o. możliwe jest wbrew woli jednego z małżonków, dlatego też może nastąpić tylko w razie istnienia ku temu ważnych powodów.

Ustawa nie definiuje pojęcia ważne powody, jednakże w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że pod pojęciem tym rozumieć należy takie okoliczności, które powodują, że
w konkretnej sytuacji faktycznej wspólność ustawowa przestaje służyć dobru drugiego
z małżonków oraz dobru założonej przez małżonków rodziny, a wręcz dalsze jej trwanie zagraża interesom drugiego małżonka (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 czerwca 2000 roku, III CKN 287/00, LexPolonica nr 379815; M. S. [w:]
K. P. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, W. 2006, komentarz do art. 52, tezy 14 i nast.). Wśród katalogu ważnych powodów wymienia się okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna), trwonienie majątku, alkoholizm czy narkomania, hazard, uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny, uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych zagrażających materialnym podstawom bytu rodziny. Podkreślić należy ponadto, że ważne powody przemawiające za ustanowieniem rozdzielności majątkowej powinny mieć charakter majątkowy.

Dał temu wyraz Sąd Najwyższy w wyroku z 8 października z 1998 roku II CKU 50/98 wskazując, że zgodnie z treścią normy art. 52 § 1 k.r.o. materialnoprawną przesłanką uwzględnienia na jego podstawie powództwa o zniesienie wspólności majątkowej, zarówno ustawowej jak i umownej, jest wystąpienie ważnych powodów uzasadniających to żądanie. Ich wystąpienie musi jednak zostać zbadane i wykazane z uwzględnieniem całokształtu okoliczności stanu faktycznego, a rozstrzygnięcie uwzględniające powództwo nie może być oparte wyłącznie na jego uznaniu lub przyznaniu okoliczności faktycznych, a to wobec wyraźnego zakazu wynikającego z art. 431 k.p.c., znajdującego odpowiednie zastosowanie z mocy art. 452 k.p.c.

Wobec poczynionych ustaleń w toku postępowania Sąd orzekł o uwzględnieniu pozwu o ustanowienie rozdzielności majątkowej z dniem 11 maja 2018 roku.

Przy rozważaniu zasadności ustanowienia rozdzielności majątkowej , Sąd musi rozważyć interes obojga małżonków i całej rodziny, widziane w perspektywie przyszłości .

W realiach niniejszej sprawy, należy uznać , że brak jest współdziałania ekonomicznego między małżonkami od dnia 12 maja 2018 roku. , które stanowi ważny powód w rozumieniu art. 52 kriop. Z tą datą bowiem, pozwany podejmował nieracjonalne działania polegające na trwonieniu w grach hazardowych wspólnych środków przeznaczonych na budowę domu nie mając na to zgody i przyzwolenia powódki, czemu nie zaprzeczył.

Małżonkowie zgodnie z art. 37 kriop mają obowiązek informowania siebie o podejmowanych działaniach ekonomicznych. Tymczasem pozwany wykorzystując stan powódki będącej w zaawansowanej ciąży i w związku z tym mniej zainteresowaną budową, stracił znaczną kwotę , która mogłaby pokryć wartość kolejnego etapu budowy. Trudno uznać za racjonalne tłumaczenie pozwanego, że chciał polepszyć w ten sposób sytuację materialną rodziny. Taka argumentacja może świadczyć jedynie o głębokim problemie hazardu występującym u pozwanego. Wiadomym bowiem jest, że gry są ryzykiem , nie dają żadnych gwarancji wygranych i mogą prowadzić do utraty majątku , co częściowo miało miejsce w niniejszej sprawie. Zauważyć również należy , że przegrane środki pochodziły z kredytu przyznanego na konkretny cel tj. na budowę. Strony powinny się z tego rozliczyć .Nie byłoby sprawiedliwe społecznie przyjęcie , że powódka ma również w połowie zapłacić raty za tę część kredytu , którą bez jej wiedzy pozwany utracił.

Utrzymanie zatem po tej dacie wspólności majątkowej nie służyłoby obojgu małżonkom, a jedynie pozwanemu.

Zdaniem Sądu , w przedmiotowej sprawie zaistniały okoliczności w postaci hazardu i utraty majątku , wskazujące na istnienie ważnego powodu w rozumieniu art. 52 kriop. Sąd zatem orzekł o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z datą ustaloną jako początek czynienia przez pozwanego zakładów w grach, oddalają powództwo w pozostałym zakresie.

Mając na względzie powyższe ustalenia i rozważania, Sąd na podstawie art. 52 par 1 kriop uwzględnił w części powództwo o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami i orzekł jak sentencji rozstrzygając o kosztach na podstawie art.102 kpc , mając na uwadze , że pozwany uznał przy pierwszej czynności powództwo co do zasady obciążył go jedynie kosztami zwrotu zastępstwa procesowego , przejmując je w pozostałym zakresie na rzecz Skarbu Państwa.