Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: IV RC 20/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2018r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Grażyna Grzybczyk

Protokolant: Monika Kmita

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2018r. w R.

sprawy z powództwa mał. M. i J. rodz. R. reprezentowanych przez matkę A. K.

przeciwko G. R.

o podwyższenie alimentów

1)  podwyższa alimenty od pozwanego G. R. na rzecz mał. M. R. z kwoty po 450 zł miesięcznie do kwoty po 1000 zł (tysiąc złotych) miesięcznie płatne do rąk matki A. K. do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności każdej raty począwszy od 1 września 2018 r. , a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 13 października 2008 r. sygn. II RC 1119/08;

2)  podwyższa alimenty od pozwanego G. R. na rzecz mał. J. R. z kwoty po 350 zł miesięcznie do kwoty po 800 zł (osiemset złotych) miesięcznie płatne do rąk matki A. K. do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności każdej raty począwszy od 1 września 2018 r. , a to w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z dnia 13 października 2008 r. sygn. II RC 1119/08;

3)  w pozostałym zakresie postępowanie umarza;

4)  zasądza od pozwanego G. R. na rzecz mał. M. R. kwotę 500 zł (pięćset złotych) płatne do rąk matki – A. K. tytułem zwrotu kosztów procesu;

5)  zasądza od pozwanego G. R. na rzecz mał. J. R. kwotę 500 zł (pięćset złotych) płatne do rąk matki – A. K. tytułem zwrotu kosztów procesu;

6)  odstępuje od obciążania stron pozostałymi kosztami postępowania;

7)  wyrokowi w pkt 1 i 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności .

UZASADNIENIE

Małoletni powodowie, M. i J. rodzeństwo R., działający przez matkę A. K., domagali się podwyższenia alimentów zasądzonych na ich rzecz od pozwanego G. R. wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 13 października 2008 roku, sygn. akt II RC 1119/08, a to z kwoty 450 zł do kwoty 1200 zł miesięcznie (w przypadku małoletniego M. R.) oraz z kwoty 350 zł do kwoty 1000 zł miesięcznie (w przypadku małoletniej J. R.), jak również domagali się zasądzenia na ich rzecz kosztów procesu.

Uzasadniając żądanie pozwu, małoletni powodowie wskazali, że ich koszty utrzymania wzrosły diametralnie, podając, że usprawiedliwione wydatki małoletniego M. zamykają się kwotą około 2000 zł, zaś małoletniej J. – około 1400 zł. Jednocześnie zauważono, że matka małoletnich otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 1400 zł miesięcznie, zaś pozwany zarabia około 4500 zł miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew pozwany G. R. uznał powództwo w zakresie podwyższenia alimentów dla małoletniego M. R. do kwoty 600 zł miesięcznie, zaś dla małoletniej J. R. – do kwoty 500 zł miesięcznie, wnosząc jednocześnie o nieobciążanie go kosztami procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko, pozwany podniósł, że jego sytuacja majątkowa nie uległa znaczącej poprawie, a przedstawione przez A. K. zestawienia wydatków nie są oparte o jakiekolwiek dokumenty. Nadto dodał, że chciał uregulować sprawę alimentów w drodze mediacji, na co nie wyraziła zgody A. K..

Powodowie zmodyfikowali ostatecznie swoje żądanie, domagając się od pozwanego alimentów w wysokości po 1000 zł na rzecz małoletniego M. i po 800 zł na rzecz małoletniej J., poczynając od 1 września 2018 roku. (k. 195)

Pozwany także zmienił swoje stanowisko procesowe, uznając roszczenie powodów do kwoty po 800 zł względem syna i po 600 zł względem córki. (k. 195)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni M. i J. rodzeństwa R. pochodzą ze związku małżeńskiego A. K. oraz G. R. i oboje urodzili się w dniu (...).

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach, Ośrodka (...) w R., z dnia 13 października 2008 roku, sygn. akt II RC 1119/08, rozwiązano przez rozwód małżeństwo wyżej wymienionych, wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzono A. K. z ograniczeniem władzy rodzicielskiej G. R. oraz zasądzono alimenty na rzecz małoletniego M. R. w wysokości 450 zł miesięcznie, na rzecz małoletniej J. R. w kwocie 350 zł miesięcznie, a na rzecz A. K. – w wysokości 300 zł miesięcznie.

(okoliczności bezsporne)

W trakcie przywołanego wyżej postępowania – ostatniego ustalania wysokości alimentów – małoletni M. i J. mieli po 4,5 roku. M. chorował na dziecięce porażenie mózgowe, wymagał ciągłej opieki, stałej rehabilitacji, leczenia, natomiast J. była dzieckiem zdrowym. Wydatki na lekarstwa, rehabilitację, wizyty u lekarzy wynosiły około 450-500 zł miesięcznie.

Małoletni mieszkali wraz z matką, A. K., w domu jej rodziców, a swoich dziadków. A. K., z uwagi na konieczność opieki nad małoletnim M., nie pracowała i utrzymywała się z alimentów płaconych przez G. R. w łącznej wysokości 1100 zł miesięcznie (450 zł na małoletniego M. + 350 zł na małoletnią J. + 300 zł na siebie) oraz zasiłku z opieki społecznej w wysokości 150 zł. Za prąd i wodę płaciła co miesiąc rodzicom 100 zł.

Z kolei G. R. w dacie ustalania ostatnich alimentów pracował na kopalni i sam zajmował 2-pokojowe mieszkanie, za które czynsz wynosił około 200 zł. Jego miesięczny dochód wynosiło 2400 zł, z czego, oprócz czynszu, opłacał jeszcze alimenty w wysokości 1100 zł, wydatki na media w wysokości około 150 zł, koszty dojazdu do pracy – 50 zł, oraz spłacał pożyczkę z ratą w wysokości 277 zł.

(dowód: akta II RC 1119/08 SO w Gliwicach)

Obecnie małoletni M. ma 14 lat i jest niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym z uwagi na dziecięce porażenie mózgowe. Chodzi do szkoły specjalnej, do klasy VI. Książki otrzymuje za darmo, jednak wyprawka na początku roku szkolnego to wydatek ok. 600 zł – zeszyty, plecak, pomoce naukowe. (...) rodziców kosztuje ok. 50-60 zł rocznie, ubezpieczenie 40 zł rocznie. Małoletni stale korzysta w rehabilitacji (masażu i specjalnego ucisku) – 2 razy w tygodniu, co kosztuje 480 zł miesięcznie. Wizyty u psychologa to wydatek rzędu 240 zł miesięcznie. Raz w tygodniu małoletni uczęszcza na hipoterapię , co kosztuje 120 zł. Na wizyty u lekarzy, których usług wymaga ze względu na choroby, przeznacza miesięcznie: u dermatologa - 25 zł, u ortopedy – 45 zł, alergologa – 29 zł, u neurologa – 8 zł, u dentysty – 25 zł, u okulisty – 25 zł, nadto dodatkowo u psychologa – 25 zł. Koszty leków wynoszą 30-50 zł miesięcznie. Pozostałe comiesięcznie wydatki kształtują się następująco: wyżywienie – 310 zł, odzież – 70 zł, środki czystości – 70 zł, telefon na kartę - 10 zł.

Małoletnia J. również obecnie ma 14 lat, uczy się w IV klasie. Za książki także nie musi płacić, jednak wyprawka, rada rodziców, ubezpieczenie kosztują tyle samo, co w przypadku małoletniego M.. Małoletnia uczęszcza na hipoterapię , co kosztuje 120 zł miesięcznie, korepetycje z matematyki to wydatek rzędu 100 zł miesięcznie, zaś psycholog – 400 zł miesięcznie. Pozostałe comiesięczne wydatki kształtują się następująco: wyżywienie – 310 zł, odzież – 70 zł, środki czystości – 70 zł, telefon – 40 zł, wizyty u lekarzy 86 zł (okulista 25 zł, alergolog 25 zł, ortopeda 11 zł, dentysta 25 zł – małoletnia wymaga ich usług), lekarstwa – 30-50 zł.

Małoletni mieszkają ze swoją matką, A. K., która ma 36 lat, jej partnerem, jej rodzicami i babcią. (...) matki pracuje w Czechach i zarabia około 2800 zł. Comiesięczne średnie opłaty za dom kształtują się następująco (od osoby): gaz – 3 zł, opał – 52 zł, prąd – 31 zł, woda – 65-74 zł, wywóz nieczystości – 11 zł. A. K. nie pracuje, lecz otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 1477 zł, świadczenie wychowawcze na oboje małoletnich – łącznie 1000 zł, zasiłek pielęgnacyjny na małoletniego M. w wysokości 153 zł oraz zasiłek rodzinny na oboje – łącznie 248 zł miesięcznie. Jest właścicielem samochodu P. z 2004 roku, koszt benzyny to 300-400 zł miesięcznie, zaś ubezpieczenia i OC – 41 zł miesięcznie.

Łączne koszty utrzymania małoletniego M., łącznie z kosztami partycypacji w mediach za dom, wynoszą zatem około 2000-2100 zł, zaś małoletniej J. – około 1400 zł.

(dowód: zeznania A. K. k. 170-171, faktury i rachunki k. 30-53, 55-70, 74-84, 89-93, 95-98, 103-104, 106, 108-110, 126-127, 129, orzeczenia o niepełnosprawności k. 72-73, 147, dokumentacja medyczna k. 54, 85-88, 94, 99-101, 111-113, 117-120, 122-125, 145-146, zaświadczenia k. 105, 128, decyzje prezydenta R. k. 114-116, orzeczenie o kształceniu specjalnym k. 121, pismo k. 184)

Z kolei pozwany G. R. ma 41 lat i pracuje na KWK (...) jako górnik. Mieszka we własnościowym mieszkaniu ze swoją partnerką i jej dzieckiem. Za czynsz płaci 360 zł, za prąd 120 zł co drugi miesiąc, za gaz 50 zł co miesiąc. Oprócz mieszkania nie posiada innego majątku. Pozwany spłaca pożyczkę z ratą miesięczną w wysokości 273 zł oraz kredyt z ratą miesięczną w wysokości 202 zł. Średniomiesięczne dochody pozwanego z okresu 12 miesięcy wynoszą, odejmując jednorazową nagrodę jubileuszową w wysokości 9 331,66 zł brutto (tj. około 7 000 zł netto) oraz dodając wartość deputatu węglowego w kwocie 5 189,36 zł.( podane brutto)- około 4 774 zł netto (59 109,33 zł wypłaconego w ciągu roku – 7 000 zł nagrody + 5 189,36 zł deputatu, podzielone przez 12 miesięcy).

(dowód: przesłuchanie G. R. k. 171-172, umowa i harmonogram k. 166-167, zaświadczenie k. 193)

Powiatowe urzędu pracy dysponują ofertami pracy dla osób w zawodach sprzedawca, magazynier, jak również dla osób bez zawodu, z wynagrodzeniem przeważnie minimalnym, tj. 2100 zł brutto.

(dowód: informacje z urzędów pracy k. 186-190)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody przeprowadzone w sprawie, szczegółowo powyżej opisane. Materiał zgromadzony w sprawie sąd uznał za spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Stanowiska stron znajdowały swoje odzwierciedlenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, których autentyczności nie kwestionowano. Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a w konsekwencji postępowanie dowodowe Sąd uznał za wystarczające do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył co następuje.

W odniesieniu do żądania małoletnich powodów należy wskazać, iż zgodnie
z regulacją art. 133 § 1 k.r.o. każdy z rodziców obowiązany jest do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o., uzależniając go z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć te, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. Będą to zatem nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji lecz również te, których celem jest stworzenie warunków bytowania stosownie do wieku uprawnionego, stanu jego zdrowia i innych okoliczności, których uprawniony nie jest w stanie własnymi siłami sobie zapewnić.

Należy przy tym podkreślić, że opisane, usprawiedliwione potrzeby w przypadku dziecka uprawnionego do alimentów powinny być oceniane całościowo, a zatem nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych podmiotów zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku.

Zgodnie, z kolei, z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przy czym chodzi tu o zmianę istotną bądź to w obszarze usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego bądź też możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego, czy też na obu tych płaszczyznach. (uchwała Sądu Najwyższego z 16 grudnia 1987 roku III CZP 91/86).

Oboje małoletni powodowie mają obecnie 14 lat i bezspornym jest, że niezmiennie nie mogą utrzymać się samodzielnie. Małoletni nie posiadają również majątku, który pozwalałby na osiąganie dochodów wystarczających na pokrycie kosztów ich utrzymania. Zabezpieczenie ich uzasadnionych potrzeb uzależnione jest zatem nadal od możliwości zarobkowych i majątkowych ich rodziców.

Zauważyć należy, że od ustalenia ostatnich alimentów upłynął okres prawie 10 lat i potrzeby małoletnich w tym czasie wzrosły, jak również wzrosły w sposób znaczący wydatki na ich utrzymanie. Obecny koszt utrzymania małoletniego M. wynosi około 2.000-2.100 zł miesięcznie, zaś małoletniej J. – około 1.400 zł miesięcznie. Niewątpliwie są to duże koszty, jednak trzeba zważyć na specyfikę małoletnich.

Małoletni M. jest dzieckiem niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i dotknięty jest porażeniem mózgowym. Wymaga bardzo intensywnej rehabilitacji, leczenia i wizyt u różnych lekarzy specjalistów. Oczywistym jest więc, że takie potrzeby pociągają za sobą znaczne wydatki, które Sąd ustalił szczegółowo w stanie faktycznym, i których powtarzanie byłoby w tym miejscu zbędne. Oczywistym jest również, z zasad doświadczenia życiowego i jawnych wszak informacji Narodowego Funduszu Zdrowia, umieszczanych na stronie internetowej, iż czasy oczekiwania do lekarzy specjalistów w publicznej służbie zdrowia są bardzo długie, a zatem zasadnym jest, że matka małoletnich wspomaga się korzystaniem z prywatnych wizyt u lekarzy.

Również małoletnia J. wymaga korzystania ze specjalistycznej pomocy lekarzy, chociaż nie jest osobą niepełnosprawną, a więc nie musi ponosić wydatków na rehabilitację jak jej brat M.. Małoletnia korzysta jednak również z pomocy psychologa, uczęszcza na korepetycje i hipoterapię. Żadne z tych wydatków nie są nieusprawiedliwione, wszak koszty utrzymania małoletniego nie muszą się ograniczać jedynie do wyżywienia i innych podstawowych wydatków, ale małoletni powinni mieć zapewniony wszechstronny rozwój i możliwość rozwijania swoich możliwości, do czego służy właśnie m.in. korzystanie z korepetycji.

Odnośnie co do sytuacji majątkowej i zarobkowej matki małoletnich, to zauważyć należy przede wszystkim, że chociaż urzędy pracy dysponują ofertami pracy dla osób w jej zawodzie, to A. K. pobiera świadczenie w wysokości 1477 zł, które uniemożliwia jej podjęcie pracy (w takim przypadku straciłaby to świadczenie). Przypomnieć trzeba, że A. K. poświęca się opiece nad małoletnimi, przede wszystkim niepełnosprawnym M., i zupełnie nieopłacalnym byłoby podejmowanie zatrudnienia za 2100 zł brutto (czyli około 1500 zł), co mogłoby przecież na dodatek pociągnąć za sobą konieczność zatrudnienia osoby do opieki nad małoletnimi. Poza przywołanym wyżej świadczeniem A. K. otrzymuje również na oboje dzieci świadczenie tzw. 500+, zasiłek rodzinny (łącznie 248 zł) i 153 zł zasiłku pielęgnacyjnego na M. – łącznie zatem otrzymuje 2 878 zł. Nadmienić trzeba, że, w przeciwieństwie do poprzedniego ustalania alimentów, A. K. nie otrzymuje już alimentów na siebie w wysokości 300 zł.

Z kolei możliwości zarobkowe pozwanego od czasu ostatniego ustalania alimentów znacznie się polepszyły, albowiem w 2008 roku otrzymywał on wynagrodzenie w kwocie 2 400 zł miesięcznie, obecnie zaś, łącznie z premiami, dodatkami i deputatem, prawie 4 800 zł, która to kwota nie uwzględnia jednak jednorazowej nagrody jubileuszowej. Jednocześnie pozwanego nie obciążają znaczne wydatki – za mieszkanie i media płaci około 470 zł, zaś na spłatę kredytu i pożyczki przeznacza 475 zł. Nie jest obciążony żadnym obowiązkiem alimentacyjnym wobec swojej obecnej partnerki i jej syna, zwłaszcza że w dobie obecnego niskiego bezrobocia (w R. 4,2% w czerwcu 2018 roku, według informacji GUS-u – fakt notoryjny) i licznych ofert pracy (potwierdzonych zresztą przez urzędy pracy w niniejszej sprawie) partnerka nie powinna mieć problemów ze znalezieniem pracy. Pozwany w niniejszej sprawie nie wskazał, jakie dokładnie ponosi koszty swojego utrzymania typu wyżywienie, odzież, środki czystości, jednak brak jest podstaw, by przyjąć, że są one szczególnie wygórowane i znacząco odbiegają od wydatków ponoszonych przez porównywalne mu osoby. Przyjmując więc, że na przywołane wyżej elementarne potrzeby wydaje on około 1000 zł miesięcznie, do dyspozycji pozostaje pozwanemu, odliczając koszty kredytów i wydatki na mieszkanie, około 2800 zł.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, w ocenie Sądu najbardziej adekwatną kwotą alimentów na małoletniego M. jest kwota 1000 zł, zaś na małoletnią J. – 800 zł miesięcznie. Alimenty w takiej wysokości, wespół ze świadczeniami otrzymywanymi przez A. K. (tj. 2 878 zł), pozwolą zaspokoić podstawowe potrzeby małoletnich i pozostawią również środki niezbędne do utrzymania matce małoletnich (wszak otrzymywane przez nią świadczenia powinny zaspokajać również jej potrzeby). Skoro łączne wydatki na małoletnich wynoszą około 3 400-3500 zł, to uiszczanie przez pozwanego tych wydatków w wysokości 1800 zł niewątpliwie zgodne jest z zasadami słuszności, zwłaszcza że matka małoletnich oprócz ponoszenia wydatków finansowych czyni również starania osobiste w wychowaniu dzieci. Jednocześnie niewątpliwie alimenty w łącznej kwocie 1800 zł nie będą nadmiernie uciążliwe dla pozwanego, gdyż skoro pozostaje mu do dyspozycji 2800 zł po zapewnieniu sobie podstawowych potrzeb, to zasądzenie od niego alimentów w kwocie 1800 zł sprawi, że będzie miał do dyspozycji jeszcze około 1000 zł.

Wobec powyższego na mocy art. 138 k.r.o. orzeczono jak w pkt. 1 i 2 sentencji, uwzględniając w całości zmodyfikowane żądanie dzieci. Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. i 203 k.p.c., w pkt 3 umorzono w pozostałym zakresie postępowanie, bacząc na fakt, iż powodowie ograniczyli swoje roszczenia. O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c. Datę powstania nowego obowiązku alimentacyjnego określono z początkiem września 2018 roku, zgodnie z żądaniem strony powodowej. Ustalone na nowo kwoty alimentów bezsprzecznie mieszczą się w granicach możliwości zarobkowych ojca dzieci, korespondując przy tym z podwyższonymi wydatkami małoletnich.

O kosztach postępowania orzeczono po myśli art. 98, 100 i 102 k.p.c..

W przypadku powództwa małoletniego M. R. wartość przedmiotu sporu wynosiła 9 000 zł (1200 zł – 450 zł = 750 zł x 12). Na poniesione przez niego koszty procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1 800 zł (zgodnie z § 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie), zaś koszty procesu poniesione przez pozwanego wyniosły 128,50 zł (120 zł koszty zastępstwa procesowego – zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 9 ww. rozporządzenia – oraz połowa opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 8,50 zł – pozwany uiścił tylko jedną opłatę do dwóch powództw) – koszty procesu obu stron wyniosły zatem 1 928,50 zł.

Z kolei w przypadku powództwa małoletniej J. R. wartość przedmiotu sporu wynosiła 7 800 zł (1000 zł – 350 zł = 650 zł x 12). Na poniesione przez nią koszty procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 1 800 zł (zgodnie z § 2 pkt 4 w zw. z § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie), zaś koszty procesu poniesione przez pozwanego wyniosły 128,50 zł (120 zł koszty zastępstwa procesowego – zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 9 ww. rozporządzenia – oraz połowa opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 8,50 zł – pozwany uiścił tylko jedną opłatę do dwóch powództw) – koszty procesu obu stron wyniosły zatem 1 928,50 zł.

Bacząc na sytuację ekonomiczną pozwanego, a zwłaszcza fakt, że został on obciążony nowym obowiązkiem alimentacyjnym względem dwójki dzieci, Sąd doszedł do przekonania, że nie ma podstaw, aby przerzucać na niego całość kosztów procesowych strony powodowej. Z tych też względów Sąd ustalił kwotę po 500 zł, która nie obciąży pozwanego ponad miarę, a jednocześnie zrekompensuje częściowo uprawnionym wydatki poniesione w związku z ustanowieniem profesjonalnego pełnomocnika. Ponad zasądzone kwoty Sąd odstąpił zatem od obciążania stron pozostałymi kosztami postępowania, w tym strony powodowej co do ponoszenia kosztów procesowych poniesionych przez pozwanego (dzieci nie dysponują innymi środkami aniżeli zasądzane alimenty i świadczenia pomocowe), a co do pozwanego dodatkowo od kosztów sądowych (nieuiszczonej opłaty od pozwu).

Z kolei o nadaniu wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.