Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód P. G. wniósł przeciwko pozwanemu (...) spółce akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 2500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwane towarzystwo ubezpieczeń wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje doczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 10 stycznia 2018r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd V. (...) nr rej. (...) należący do P. W. (1). Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną w S..

Bezsporne.

Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

W odpowiedzi na zgłoszenie szkody, tego samego dnia – 10 stycznia 2018r. – pozwany za pośrednictwem wiadomości e-mail poinformował poszkodowanego o możliwości organizacji wynajmu pojazdu zastępczego wraz z pokryciem jego kosztów przez ubezpieczyciela. W informacji wskazano również wysokości stawki za jaką pojazd segmentu C mógłby być najęty, tj. 95 zł brutto. Poszkodowany zapoznał się z informacją, nie podjął kontaktu z pozwaną celem najęcia pojazdu zastępczego.

Dowód:

- druk zgłoszenia szkody, akta szkody płyta CD k. 50;

- wiadomość e-mail z dnia 10.01.2018r. , akta szkody płyta CD k. 50

- zeznania świadka P. W., k. 72.

W wyniku kolizji, z uwagi na charakter uszkodzeń pojazd nie nadawał się do ruchu. Dnia 25 stycznia 2018r. poszkodowana zawarła z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki O. (...) ustalając w umowie dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł brutto.

Poszkodowany nie miał w tym czasie inne pojazdu, z którego mógłby korzystać. Samochód zastępczy był mu niezbędny do dojazdów do pracy, zawożenia i odwożenia dzieci na zajęcia szkolne i pozalekcyjne.

Dowód:

- umowa najmu pojazdu zastępczego, k. 8;

- protokół wydania pojazdu, k. 16,

- zeznania świadka P. W., k. 72,

- oświadczenie, k. 14.

Dnia 30 stycznia 2018 r. odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu, po zakończeniu których poszkodowany został ponownie poinformowana o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego zorganizowanego przez pozwaną.

Po ich zakończeniu pozwana przesłała warsztatowi naprawczemu protokół szkody i kosztorys naprawy. Tego samego dnia również warsztat naprawczy sporządził własny kosztorys, w pełni zgodny co do zakresu koniecznej naprawy z kosztorysem pozwanej. Warsztat wskazał wyłącznie odmienny koszt części zamiennych i stawki za roboczogodzinę.

Dnia 2.02.2018r. pozwana zweryfikowała co do wskazanych cen i stawek kosztorys naprawczy warsztatu, który tego samego dnia został zaakceptowany przez warsztat naprawczy. 2.02.2018r. zamówiono konieczne części zamienne, które powinny być dostarczone w ciągu 3 dni roboczych.

Dnia 13.02.2018r. przystąpiono do naprawy uszkodzonego pojazdu, a 16.02.2018r. naprawę zakończono i tego dnia poszkodowany zwrócił najmowany pojazd zastępczy, który posiadał łącznie przez 23 dni.

Uzasadniony czas trwania naprawy i jednocześnie wynajmu samochodu zastępczego powinien trwać od początku wynajmu, czyli od 25.01.2018r. przez okres kolejnych 17 dni.

Dowód:

- protokół oględzin, k. 50 płyta CD,

- kosztorys warsztatu naprawczego, k. 21-22,

- wiadomość e-mail z dnia 2.02.2018r., k. 20,

- opinia pisemna biegłego, k. 109-121,

- opinia ustana biegłego, k. 153-154,

- arkusz naprawy, k. 96,

- protokół zwrotu, k. 17.

Dnia 16.02.2018r. powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT na kwotę 4600 zł brutto tytułem najmy pojazdu zastępczego przez okres 23 dni, przy dobowej stawce najmy wynoszącej 200 zł brutto.

Tego samego dnia poszkodowany zawarła z powodem umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na jego rzecz wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 10.01.2018r. w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego w stosunku do (...) spółki z akcyjnej w S..

Dowód:

- faktura VAT, k. 18;

- umowa cesji, k. 30.

Decyzją z dnia 7.03.2018r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 1045 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony okres 11 dni, weryfikując dobową stawkę najmy do kwoty 95 zł brutto.

Dowód:

- decyzja STU, k. 24.

Pismem z dnia 19.03.2018r. powód wezwał ubezpieczyciela sprawcy szkody do zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania w terminie 7 dni.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty, k. 25.

Sąd zważył co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powoda podlegało jedynie częściowemu uwzględnieniu.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter odszkodowawczy, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Okoliczności kolizji nie były sporne pomiędzy stronami. Również legitymacja bierna pozwanego i czynna powodów nie były podważane i nie budzą wątpliwości Sądu.

Spór będący przedmiotem niniejszego postępowania rozgrywał się na płaszczyźnie ustalenia rozmiaru szkody poniesionej przez poszkodowanego w związku z zaistniałą kolizją z tytułu kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego.

Sam fakt konieczności najmu pojazdu zastępczego był niekwestionowany. Sporna była stawka najmu oraz uzasadniony okres najmu.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Na poszkodowanym zaś ciąży obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Oczywiście poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Sąd zdaje sobie przy tym sprawę, że często propozycja najmu jest tak zawoalowana, że niedostrzegalna w natłoku informacji, bywa że jest iluzoryczna, a eksponowany koszt najmu nie zawiera w sobie wszystkich istotnych dla poszkodowanego elementów lub wiąże się z różnymi niedogodnościami, tyle że nie ma podstaw z góry zakładania takiej sytuacji. Poszkodowany powinien dać chociaż minimalną szansę ubezpieczycielowi, który ponosi koszty najmu, działania w tym zakresie. Zarzuty o braku przedstawienia pełnych warunków najmu ubezpieczyciela, to jest nietrafny, ponieważ najważniejszy element tj. bezpłatność został wskazany, co oznacza literalnie brak konieczności ponoszenia jakichkolwiek opłat i angażowania jakichkolwiek środków, także w celu zabezpieczenia umowy.

W rozpoznawanej sprawie, w szczególności w świetle zeznań świadka, nie mogło budzić wątpliwości, że poszkodowany, za pośrednictwem powoda, dowiedział się o propozycji najmu złożonej przez pozwaną. Z samej zaś propozycji wynika jej nieodpłatność i pokrycie „wszystkich kosztów”. Nadto podano dane kontaktowe dla skorzystania z oferty. Tym samym były to wszystkie niezbędne dla poszkodowanego dane – oferta na tym etapie była wystarczająco konkretna. Skorzystanie z oferty lub chociażby jej weryfikacja nie nastręczały żadnych kłopotów. Jeśli więc poszkodowany miał wątpliwość w tym zakresie mógł bez żadnych trudności skonfrontować przesłaną mu propozycję z informacją od faktycznego, potencjalnego wynajmującego. Poszkodowany tymczasem w ogóle nie skorzystała z tej możliwości, nie podejmując z pozwanym, ani wynajmującym żadnego kontaktu. Zdaniem więc sądu nie była to na tyle istotna niedogodność, która mogła usprawiedliwiać i usankcjonować skorzystanie z wynajmu znacznie droższego niż proponowany przez pozwaną.

Zdaniem sądu nie miało przy tym żadnego znaczenia czy stawka podawana przez pozwaną była stawką rynkową, realną czy też nie realną. Przyjmując nawet hipotetycznie, że gdyby pozwana posiada własne (niewynajmowane w zewnętrznych wypożyczalniach) pojazdy zastępcze, to również mogłaby zaproponować ich użyczenie, czy wynajęcie poszkodowanemu, a wówczas byłaby to usługa niemalże bezkosztowa. Zasadnicze znaczenia miało więc samo rzeczywiste skierowanie do poszkodowanego propozycji skorzystania z pojazdu zastępczego za określoną cenę. Co więcej pozwany celem wykazania prawdziwości swojej oferty przedłożył oświadczenia trzech współpracujących z nią wypożyczalni, w których potwierdzono współpracę, jak i wysokości uzgodnionych stawek.

Zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz 363 k.c. ciężar dowodu wysokości szkody spoczywa na poszkodowanym, a w niniejszej sprawie powodzie, jako nabywca roszczenia. Na powyższą okoliczność zgłoszony został dowód z faktury VAT, z zeznań świadka i opinii biegłego. W przypadku tzw. bezgotówkowego najmu pojazdu zastępczego, czy innych działań związanych z usunięciem skutków kolizji drogowej, gdzie poszkodowany zawiera umowę cesji wierzytelności, po to aby przedsiębiorca oferujący pojazd zastępczy mógł bezpośrednio dochodzić odszkodowania od ubezpieczyciela, taki przedsiębiorca w istocie wystawia faktury sam dla siebie, stąd ich wartość dowodowa jest przez to znikoma. Wynika to z okoliczności, że tego rodzaju relacje nie są odzwierciedleniem rynkowych reguł gry, a ceny nie są efektem zjawisk rynkowych, tylko mogą być arbitralnie ustalane przez wynajmującego pojazd zastępczy. Innymi słowy całe powództwo oparte jest o twierdzenie wynajmującego pojazd przedsiębiorcy, że określona kwota na fakturze powinna być mu zapłacona. Jako taka faktura ta nie może mieć wartości dowodowej w zakresie udokumentowania wysokości kosztów najmu (jest dowodem jedynie twierdzeń powodów w tym zakresie).

Co prawda opinia biegłego, nie kwestionowana przez strony procesu w zakresie przyjętej stawki, potwierdziła, że stawka najmu przyjęta przez powoda była stawką rynkową. Jednakże w kontekście wyżej ustalonej propozycji najmu złożonej poszkodowanemu przez pozwaną, nie miała ona zasadniczego znaczenia w sprawie. Sąd zaś przyjął za właściwą stawkę wskazaną przez pozwaną.

W zakresie drugiej spornej w sprawie okoliczności co do uzasadnionego okresu najmu, sąd wziął pod uwagę dokumenty złożone w sprawie, w tym zamieszczone w aktach szkody, jak i dowód z opinii biegłego. Na tej podstawie zdaniem sądu nie ulegało wątpliwości, że już 30.01.2018r. ustalony został bezspornie między pozwaną, a przedstawicielami warsztatu naprawczego, zakres koniecznej do wykonania naprawy – zarówno co do rodzaju i ilości podlegających wymianie części. Dalsze zaś uzgodnienie – z 2.02.2018r. – dotyczyły więc wyłącznie kosztów. Tym samym zdaniem sądu nie było żadnych przeszkód, aby bezsporne części zostały zamówione już 30.01.2018r., a nie dopiero 2.02.2018r. Również biegły w swej opinii ustnej potwierdził, że nie było technologicznych i technicznych przeszkód do zamówienia już 30.01.2018r. części zamiennych. Za niezasadny uznano zarzut pozwanego co do opinii biegłego w zakresie przyjętych 3 dni oczekiwania na części. Zdaniem sądu okoliczność ta wchodzi w zakres wiedzy specjalistycznej biegłego, a dodatkowo została przez biegłego wyjaśniona i uzasadniona w sposób logiczny. Podobnie zdaniem sądu w żaden sposób powód nie wykazał aż 10 dni oczekiwania na części. Nie wynikało to z żadnego z załączonych dowodów w sprawie, poza arkuszem naprawy. Jednakże dokument ten nie stanowi źródłowego dowodu potwierdzającego dostarczenie części (jak np. faktura sprzedaży, czy wydanie z magazyny). Został sporządzony w nieustalonym czasie, przez bliżej nieokreśloną osobę, z pewnością jednak zainteresowaną odpowiednim uzasadnieniem procesu naprawy.

Mając powyższe na uwadze, uznano, że zasadny okres naprawy, wskazany przez biegłego w jego opinii pisemnej – 20 dni – winien być skrócony o 3 dni (31.01., 1.02., 02.02.), a tym samym uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosił 17 dni.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 kpc, uznając, że powód wygrał sprawę w 19% (biorąc pod uwagę wartość przedmiotu sporu po rozszerzeniu powództwa).

Koszty poniesione w sprawie przez powoda to: 17 zł opłaty skarbowej, 125 zł opłaty od pozwu, 472,32 zł wykorzystanej zaliczki na opinię biegłego, 23 zł ściągnięte z zaliczki na poczet uzupełniającej opłaty od pozwu, 65 zł ściągnięte z zaliczki na poczet zwrotu kosztów świadka, 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika, łącznie 1602,32 zł. Koszty pozwanego to: 900 zł wynagrodzenia pełnomocnika, 17 zł opłaty skarbowej, 472,32 zł wykorzystanej zaliczki na opinię biegłego, łącznie 1389,32 zł. Powodowi należny był od pozwanego zwrot 19% kosztów, a pozwanemu od powoda 81%, dokonując wzajemnej kompensaty zasądzono jak w pkt V wyroku.

Na podstawie art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28.07.2015r. orzeczono o zwrocie niewykorzystanych zaliczek.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)