Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 20 lutego 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 1483/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Zenon Stankiewicz

Sędziowie: SO Michał Chojnowski

SR del. Izabela Kościarz - Depta (spr.)

protokolant: sekr. sądowy Anna Tarasiuk

przy udziale prokuratora Józefa Gacka

po rozpoznaniu dnia 20 lutego 2019 r.

sprawy P. S. syna A. i R., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 226 § 1 k.k.;

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 22 sierpnia 2018 r. sygn. akt VIII K 193/17

utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok; zwalnia oskarżonego od uiszczenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa; zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie na rzecz adw. L. D. kwotę 516,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w II instancji oraz podatek VAT.

SSR del. Izabela Kościarz – Depta SSO Zenon Stankiewicz SSO Michał Chojnowski

Sygn. akt VI Ka 1483/18

UZASADNIENIE

P. S. został oskarżony o to, że w dniu 19 marca 2013 roku w W. przy ulicy (...), będąc osadzonym w Areszcie Śledczym w W.B., używając słów i zwrotów powszechnie uważanych za wulgarne i obraźliwe, znieważył funkcjonariusza Służby Więziennej – młodszego chorążego P. Ż. – podczas i w związku z pełnieniem przez ww funkcjonariusza obowiązków służbowych, związanych z przeprowadzeniem apelu porannego, tj. o czyn z art. 226 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie VIII Wydział Karny wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2018 roku (sygn. akt VIII K 193/17) oskarżonego P. S. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 226 § 1 k.k. skazał go, a na podstawie art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 34 § 1, § 1a pkt. 1 i § 2 pkt. 1 oraz pkt. 3 k.k. a także w zw. z art. 35 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 (ośmiu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wysokości 20 (dwudziestu) godzin miesięcznie; przyznał od Skarbu Państwa na rzecz adwokat L. D. kwotę 988,92 złotych – uwzględniając w tejże kwocie należny podatek od towarów i usług (VAT) w wysokości 23% - tytułem obrony oskarżonego P. S. z urzędu; na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego P. S., w całości od ponoszenia kosztów sądowych za niniejszą sprawę, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Powyższy wyrok został zaskarżony na korzyść przez obrońcę oskarżonego w zakresie wymierzonej kary.

Obrońca zarzucił wyrokowi wymierzenie oskarżonemu P. S. kary rażąco niewspółmiernie surowej do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, z całkowitym pominięciem okoliczności łagodzących, w sytuacji, gdy okoliczności sprawy, w tym w szczególności skrucha oskarżonego, przyznanie się do winy i ujawnienie wszystkich istotnych okoliczności dotyczących popełnienia zarzucanego czynu, fakt przeproszenia pokrzywdzonego, jak również okoliczności, w jakich doszło do popełnienia przypisanego oskarżonemu występku przemawiały za wymierzeniem oskarżonemu kary w łagodniejszym wymiarze.

W konkluzji obrońca oskarżonego P. S. wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części na korzyść poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary w łagodniejszym wymiarze.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego P. S. nie zasługiwała na uwzględnienie, w związku z powyższym Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Na wstępie wskazać należy, iż apelujący nie kwestionuje ustaleń faktycznych Sądu I instancji w zakresie odnoszącym się do sprawstwa oskarżonego, co zwalnia Sąd Odwoławczy od szerszego zajmowania się tą kwestią i pozwala na ograniczenie się do stwierdzenia, że zebrany w sprawie materiał dowodowy uzasadnia przyjęcie winy oskarżonego P. S. w zakresie przypisanego mu czynu. Zarazem w sprawie nie zachodzą przyczyny wymienione w art. 439 § 1 k.p.k. i art. 440 k.p.k.

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom podniesionym w apelacji obrońcy, Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa, poprzez wymierzenie oskarżonemu rażąco niewspółmiernej kary i orzeczenie wobec niego kary 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego. Zarzut rażącej niewspółmierności kary można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia jednak w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy - innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 lipca 2000 r. Aka 116/2000).

Na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa „rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się zaakceptować. Dopiero wykazanie rażącej niewspółmierności kary, a więc istnienia wyraźnej dysproporcji między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą jaką należałoby wymierzyć
w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary, uzasadnia korektę zaskarżonego wyroku. (vide: wyrok Sadu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 28 grudnia 2004 roku II Aka 514/2004, Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2003 r. II Aka 163/2003).

Zdaniem Sądu Okręgowego wymierzona w przedmiotowej sprawie kara nie jest nadmiernie surowa, a tym bardziej nie jest rażąco niewspółmierna. Wbrew twierdzeniom obrońcy przy wymiarze kary uwzględnione zostały zarówno okoliczności łagodzące, jak i obciążające. Czyn przypisany oskarżonemu, wypełniający dyspozycję art. 226 § 1 k.k. zagrożony jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Orzeczona wobec oskarżonego P. S. kara 8 miesięcy ograniczenia wolności jest karą wyważoną, uwzględniającą z jednej strony stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynów, a z drugiej strony okoliczności łagodzące. To te ostatnie w dużej mierze skutkowały orzeczeniem wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności, a nie kary innego rodzaju. Nie nosi ona zatem cechy rażącej niewspółmierności uzasadniającej ewentualną zmianę wyroku w tym zakresie i zmniejszenie kary.

Przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę okoliczności obciążające, w szczególności fakt, iż oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną. Ponowne popełnienie przestępstw przez oskarżonego, mimo uprzednich wyroków skazujących świadczy o jego niepoprawności i braku uświadomienia naganności swoich zachowań, co uprawnia do stwierdzenia, że nie wyciąga on żadnych wniosków z kolejno zapadających wobec niego wyroków. Okoliczność ta niewątpliwie świadczy o wysokim stopniu demoralizacji oskarżonego. Pomimo orzekanych wobec niego kar nadal wchodzi on w konflikt z prawem i nie przestrzega reguł oraz obowiązujących norm. Po stronie okoliczności obciążających Sąd uwzględnił również znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu. Oskarżony okazał jawne lekceważenie podstawowych zasad porządku prawnego w Areszcie Śledczym, które obowiązują przebywających tam osadzonych. Nie stosując się do wydawanych poleceń przez funkcjonariusza służby więziennej i używając wobec niego słów wulgarnych swoim zachowaniem wykazał brak poszanowania podstawowych zasad porządku prawnego.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska obrońcy oskarżonego, że jako okoliczność łagodzącą w przedmiotowej sprawie można potraktować, że oskarżony działał w stanie silnego wzburzenia spowodowanego prowokującym zachowaniem pokrzywdzonego. Analiza materiału dowodowego, jak również ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji, a wyrażone w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, które Sąd Odwoławczy w pełni podziela nie wskazują, aby oskarżony był w jakikolwiek sposób prowokowany przez funkcjonariuszy służby więziennej. Wręcz przeciwnie, to oskarżony zachowywał się w sposób lekceważący i nie stosował się do obowiązujących zasad w Areszcie Śledczym tj. nie był przygotowany do apelu porannego, co spowodowało konieczność zwrócenia mu uwagi i pouczenia. Również usprawiedliwienia dla zachowania oskarżonego nie stanowi okoliczność, że osoby osadzone używają wulgaryzmów. Jednym z celów kary są względy resocjalizacyjne i poprawne zachowanie osadzonego w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, jest minimalnym standardem na drodze do ich osiągnięcia. Naganności zachowania nie usprawiedliwia fakt, że inne osoby postępują w ten sam sposób. Ponadto należy podkreślić, że również sam skarżący w apelacji nie kwestionuje ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Wbrew twierdzeniom obrońcy w sprawie nie występowała wielość okoliczności łagodzących. Oskarżony w toku postępowania sądowego wprawdzie twierdził, że przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu, ale jego wyjaśnienia wskazywały, iż odpowiedzialność za zaistniałą sytuację przerzucał na osobę pokrzywdzonego twierdząc, że został przez niego sprowokowany. Wprawdzie oskarżony ma prawo w toku procesu realizować swoje prawo do obrony, również poprzez składanie wyjaśnień w obranej przez siebie wersji, to jednak Sąd orzekający w przypadku uznania wyjaśnień za niewiarygodne w znacznej części nie może samego oświadczenia, że ktoś przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu traktować jako okoliczność łagodzącą.

W związku z powyższym, wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego, Sąd I instancji wymierzając karę 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym prawidłowo uwzględnił wobec oskarżonego P. S., wszystkie okoliczności mające wpływ na jej wymiar zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. czemu dał wyraz w pisemnych, szczegółowych motywach zaskarżonego wyroku, co również znalazło pełną aprobatę Sądu Okręgowego.

Z powyższych względów orzeczono jak w wyroku.

SSO Michał Chojnowski SSO Zenon Stankiewicz SSR del. Izabela Kościarz – Depta